چند سالی است برنامه‌ریزان بازارهای پول و سرمایه از فرصت‌ها، چالش‌ها و مخاطراتی صحبت می‌کنند که صنعت بانکداری در آینده‌ای نزدیک با آن روبه‌رو خواهد شد. فضای رقابتی بین‌بانکی در سراسر جهان آماده تحولی بزرگ است.

بانکداری مبتنی بر تلفن همراه یا همان «همراه بانک» را می‌توان بخشی تکامل‌نیافته از شیوه جدید بانکداری با عنوان «نئوبانک» دانست. نئوبانک شیوه‌ای نوپا و نوین در بانکداری است که تصویر ذهنی بانکداری سنتی یعنی ساختمان‌های آجری، دستگاه‌های خودپرداز و کاغذبازی را به‌طور کلی متحول می‌کند.

بانکداری متکی به تلفن همراه و اینترنت به‌سرعت توانست وارد فضای رقابتی شود و به‌طور مستقل به بانکداری بپردازد. این بانک‌های نوپا اسم خود را نئوبانک (Neo Bank) گذاشته و فعالیت‌های خود را بر بستر گوشی همراه گسترش دادند و با سرعت زیادی مورد استقبال کاربران قرار گرفتند. همچنین در فاصله کوتاهی به سودآوری رسیدند.

نئوبانک‌ها یا همان بانک‌های نوین در رقابت با همتایان سنتی خود باوجود نوپایی، بسیار زیرک‌تر هستند و از شفافیت بیشتری برخوردارند. این فین‌تک‌ها به‌دلیل تازگی مجبورند همچنان برای تضمین محصولات مالی خود با موسسات سنتی بانکی نیز همکاری کنند.

این استارت‌آپ‌های فین‌تکی قصد دارند با پیش‌فرض‌های سنتی بانکداری مبارزه کنند و بخش دیجیتال را در اولویت قرار دهند. این پلتفرم‌های بانکداری که معمولا به‌عنوان پلتفرم‌های صرفا دیجیتالی و کاملا آنلاین شناخته می‌شوند قرار است تجربه راحت، سریع و خلاقانه بانکی را برای مشتریان فراهم کنند و هزینه خدمات را کاهش دهند و حتی به صفر برسانند. نئوبانک‌ها بدون داشتن حتی یک شعبه فیزیکی توانسته‌اند به رقیبی سرسخت برای شیوه‌های قدیمی بانکداری تبدیل شوند.

متقاضیان این شیوه بانکداری در جهان رو به افزایش است. این شیوه بانکداری کاملا منطبق بر فضای آنلاین طراحی شده است؛ به‌طوری که با تکیه بر اینترنت پرسرعت و فضای گسترده شبکه آنلاین تجربه استفاده سریع، خلاقانه و نو را به مشتریان ارائه می‌دهد.

نئوبانک‌ها با زیرساخت دیجیتال، بدون شعبه، دارای خدمات متعدد ارزان و سریع، قابلیت همراهی آنلاین در هر جا و هر زمان (روی گوشی‌های همراه و ۲۴ساعته)، کاملا جوان‌پسند و مشتری‌محور هستند.

سرمایه ثبتی و نقدی هنگفتی که در شیوه بانکداری سنتی هدر می‌رود، با این بانکداری پایه‌ریزی شده بر بستر اینترنت به صفر خواهد رسید.

از الزامات ایجاد ئنوبانک داشتن زیرساخت‌های بسیار قوی در بستر اینترنت جهانی است. این بانک‌ها برای کشورهایی نظیر ایران که با چالش جابه‌جایی پول در بخش بین‌الملل روبه‌رو هستند بسیار راهگشاست.

وجه تمایز اصلی و مزیت رقابتی این بانک‌های جوان و چابک این است که به‌صورت دیجیتال هدایت می‌شوند و اصطکاک بسیار کمی با فعالیت‌ها، رویه‌ها و فرآیندهای بروکراتیک سنتی دارند.

بانک‌های دیجیتال قادرند با استفاده از زیرساخت اینترنت گوشی‌های همراه و اخذ مجوزهای مربوطه از مراکز ذی‌ربط، اغلب خدمات بانکی را به‌صورتی ارزان و برپایه مدل‌های درآمدی متفاوت، ارائه ‌کنند که بسیار مورد استقبال نسل جوان است.

افزایش تقاضا برای خدمات مالی دیجیتال، بسیاری از بانک‌های فیزیکی را برای تبدیل شدن به نئوبانک وسوسه می‌کند. انجام کارهای روزمره از جمله وصول چک یا پرداخت آنلاین و بدون هزینه در بستر این ابزار آنلاین به‌راحتی امکان‌پذیر است. همچنین آزادی عمل نئوبانک‌ها که معمولا موانع رگولاتوری کمتری دارند باعث شده زمان موردنیاز برای راه‌اندازی و پردازش کمتر شود.

در مجموع این فین‌تک‌ها به‌دلیل سهولت در دسترسی و ارزان بودن و بی‌نیازی از مراجعه حضوری به شعبه در سراسر جهان در حال فراگیر شدن است. لازم به ذکر است در ایران نیز دو بانک تاکنون مجوز تاسیس نئو‌بانک را دریافت کرده‌اند و به‌صورت بسیار محدود بخش نئوبانک این بانک‌های فیزیکی در بستر اینترنت در حال فعالیت است.