معدن یکی از ارکان توسعه اقتصادی است که نه‌تنها می‌تواند در کنار دیگر بخش‌ها در جهش تولید نقش مهمی ایفا کند که می‌تواند در شرایط تحریم جایگزینی مطمئن برای درآمدهای نفتی کشور باشد اما در سالی که با عنوان «تولید؛ پشتیبانی‌ها، مانع‌زدایی‌ها» نام‌گذاری شده باید حمایت ویژه‌تری از فعالان بخش معدن و رفع مشکلات این حوزه داشت. برهمین اساس احیای کمیته زغال سنگ در دستور کار قرار گرفته و به‌گفته معاون امور معادن و صنایع معدنی وزیر صنعت، معدن و تجارت این کمیته در ۲ استان احیا شده است.

معاون امور معادن و صنایع معدنی وزیر صنعت، معدن و تجارت گفت: ۲ هزار میلیارد ریال بودجه برای احداث پایگاه‌های امداد و نجات در استان‌های زغالی پیش‌بینی شده که در این راستا ۴ پایگاه در معادن استان‌های زغالی به‌صورت پایلوت ساخته خواهد شد.

صمتبه گزارش شاتا اسدالله کشاورز در نشست شورای معادن استان کرمان ضمن بیان این مطلب افزود: رایزنی‌هایی با هلال‌احمر برای پشتیبانی و نگهداری این پایگاه‌‌ها انجام شده است. مقرر شده این پایگاه‌ها در اختیار جمعیت هلال‌احمر قرار گیرد و علاوه بر پوشش معادن، حوادث غیرمترقبه روستایی و پدافند غیرعامل منطقه را پوشش دهد.

حمایت از معادن زغال‌سنگ و سیمان

کشاورز با بیان اینکه دغدغه نمایندگان برای حمایت از صنعت زغال‌سنگ بجا است افزود: چند استان زغالی بزرگ از جمله کرمان، مازندران، سمنان، خراسان جنوبی و رضوی مشکلاتی در حوزه کارگری و فعالان حوزه معدن دارند؛ بر همین اساس مشکلات کارگری در استان‌ها به‌صورت جدی پیگیری و جلساتی با وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی برگزار شده و ساماندهی این معادن از این طریق پیگیری خواهد شد. وی تصریح کرد: معادن زغال‌سنگ کشور در معرض ضرر و زیان هستند؛ بنابراین هر سال برای تمام معادن زغالی استخراج حداکثری در نظر گرفتیم و همیشه حمایت این وزارتخانه پشت این معادن بوده و در شورای‌عالی معادن نیز حمایت می‌شوند. معاون امور معادن و صنایع معدنی وزارت صنعت، معدن و تجارت تاکید کرد: کمیته زغال سنگ در ۲ استان از جمله کرمان احیا می‌شود.

وی با اشاره به تبصره ۵ قانون معادن و معافیت مالیاتی ۲۰ درصدی از محل سرمایه‌گذاری معادن در بهره‌وری اکتشافات و حفظ محیط‌زیست و منابع طبیعی گفت: معافیت مالیاتی نباید در تمامی معادن استان‌ها به یک اندازه باشد. کشاورز عنوان کرد: معافیت براساس مصادیقی اعمال می‌شود و در صورت لحاظ کردن این معافیت در کل معادن استان، انگیزه برای ادامه این فرآیند را از بین می‌برد. وی افزود: براساس تبصره ۱۰ ماده ۱۴ فضای تخفیف دیگری نیز در قانون برای معادن وجود دارد که در آیین‌نامه نیز آمده اما به استان‌ها تفویض نشده است. معاون امور معادن و صنایع معدنی وزیر صنعت، معدن و تجارت ادامه داد: این قانون همان ۱۰ درصد تخفیف برای معادنی است که کارهای پژوهشی می‌کنند و برنامه‌ریزی در این راستا تعریف شده است.

وی گفت: در سیرجان معادنی مشمول این قانون وجود دارد و معادن می‌توانند دانشگاه‌ها را برای مطالعات و پژوهش‌ها درگیر کنند که به کار فضای معدنی و توسعه استان می‌آید. کشاورز بیان کرد: شورای استانی معادن در این زمینه معادن مشمول را بررسی می‌کند، زیرا وزارت صنعت، معدن و تجارت نظر این شورا را در دستور کار قرار داده است.

حفظ و افزایش اشتغال در حوزه معدن

در همین حال هفته گذشته استاندار کرمان در نشست شورای معادن استان کرمان با تاکید بر تنها خواسته استان کرمان در زمینه صنعت زغال‌سنگ گفت: تنها خواسته ما از مسئولان این حوزه باید اکتشاف و استخراج از پهنه‌های جدید معدنی و حفظ و افزایش اشتغال در این حوزه و تامین کک برای صنایع فولاد باشد.

صمت به گزارش ایرنا، علی زینی‌وند تصریح کرد: دولت اصلا نباید چشمداشتی به حقوق دولتی معادن زغال‌سنگ داشته باشد و با این اقدام می‌تواند کاری برای کارگران این معادن انجام دهد. وی گفت: شرایط بازنشستگی در معادن دولتی زغال‌سنگ در حیطه اختیارات وزارت کار است؛ بنابراین این نهاد در فعالیت این معادن دخالت می‌کند، در حالی که پیچیدگی این معادن را نمی‌داند.

وی در بخش دیگری از سخنان خود با اشاره به قانون ۲۰ درصد معافیت مالیاتی معادن گفت: به‌طور کلی فعالیت کلیه معادن در توسعه پایدار، حفظ محیط‌زیست و اکتشافات را در کارگروه مربوطه بررسی و در صورت احراز شرایط برای شورا سقف تخفیف را لحاظ می‌کنیم که کمکی به استان است. زینی‌وند خاطرنشان کرد: برای بازگشت این منبع مالی به استان باید ایمیدرو اقدامات لازم را انجام دهد و تقاضای بازگشت پول ۲۰ درصد معافیت مالیاتی به استان را به شورای معادن ارائه کند.

کارگروه بررسی مصوبه شورای معادن

رئیس سازمان صنعت، معدن و تجارت استان کرمان نیز در این نشست گفت: شرکت‌های گل‌گهر، گهرزمین و ماهان درخواست استفاده از ظرفیت ۲۰ درصد معافیت مالیاتی را به شورای معادن ارائه کردند و موافقت اولیه با آن انجام شده است.

مهدی حسینی‌نژاد ادامه داد: کارگروهی با مصوبه شورای معادن استان کرمان شکل گرفته که درخواست معافیت مالیاتی معادن در این کارگروه بررسی می‌شود. این اتفاق در استان برای شرکت مس افتاد.

وی با اشاره به آثار مثبت این اتفاق برای استان گفت: شرکت معدنی و صنعتی گل‌گهر باید ۳ هزار و ۶۹۸ میلیارد تومان مالیات به دولت پرداخت کند که در صورت اجرای قانون ۲۰ درصد معافیت مالیاتی معادن، معادل ۷۳۰ میلیارد تومان از این محل، صرف توسعه پایدار استان می‌شود.

حسینی‌نژاد افزود: سرمایه‌گذاری مناسبی در تکمیل زنجیره ارزش افزوده صنایع فولادی استان کرمان انجام شده و به‌زودی این استان را به قطب فولادی کشور تبدیل خواهد کرد، زیرا حدود ۳۳ درصد فولاد کشور تا افق ۱۴۰۴ در استان تولید می‌شود. وی با اشاره به افزایش بهره‌وری در حوزه صنعت به‌عنوان رویکرد اصلی گفت: ۹۰ درصد محدوده‌های معدنی استان قبلا ثبت شده است.

دبیر شورای معادن استان کرمان تصریح کرد: استان کرمان با ۹۲ میلیون تن استخراج ماده معدنی ۲۱ درصد استخراج معادن کشور را به خود اختصاص داده و بیشتر این تولیدات مس، آهن، زغال سنگ و کرومیت هستند. وی یادآور شد: با کمک شرکت‌های بزرگ به‌دنبال راه‌اندازی صنایع پایین‌دستی در استان هستیم که می‌تواند نقشی موثر در توسعه استان داشته باشد

. حسینی‌نژاد اضافه کرد: ۳ سال معافیت از پرداخت حقوق دولتی برای حمایت از صنایع زغال‌سنگ در شورای معادن استان مصوب شد. وی اضافه کرد: همچنین مصوباتی برای احداث پایگاه امداد و نجات برای کارگران زغال‌سنگ که در شرایط دشوار فعالیت می‌کنند، داشتیم که این پایگاه را احداث‌ می‌کنیم.

دبیر شورای معادن استان کرمان با بیان اینکه بخشی از اعتبارات پایگاه امداد و نجات زغال‌سنگ استان کرمان از محل اعتبارات شرکت ملی مس تامین می‌شود، عنوان کرد: ایمیدرو در ۴ نقطه زغالی کشور پایگاه‌های امداد و نجات معادن را عملیاتی می‌کند؛ بنابراین ضروری است که تامین منابع مالی آن تسریع شود. وی گفت: نباید به استخراج زغال‌سنگ اکتفا کنیم و یکی از چالش‌های بزرگ زغال‌سنگ را استخراج می‌دانیم. این صنعت نرخ استخراج بالا و فروش پایینی دارد، زیرا دارای ارزش افزوده و دانش‌بنیان نیست.

سخن پایانی...

استان کرمان را بهشت معادن ایران می‌نامند و معادن استان کرمان نقش زیادی در صادرات غیرنفتی کشور دارند اما باید دید فعالان بخش معدن و سرمایه‌گذاران این حوزه در استان تا چه اندازه حمایت شده‌اند. به مشکلات کارگران معادن تا چه اندازه توجه و برای حل آنها چه اقداماتی انجام شده و در کنار همه این موارد استان کرمان چه سهمی از این ثروت عظیم داشته است. آیا به همان اندازه که از منابع استان برداشت می‌شود و محیط‌زیست آن صدمه می‌بیند سودی هم عاید استان می‌شود؟ بدون شک با تقویت بخش معدن در استان‌های معدن‌خیز می‌توانیم نقشی اثرگذار در توسعه این استان‌ها و اشتغال در این بخش داشته باشیم.