درمان نزدیک است
رشد غیرقابل‌کنترل سلول‌های غیرطبیعی در هر نقطه از بدن با نام سرطان شناخته می‌شود که سالانه مرگ صدها تن از مردم جهان را در پی دارد.
متاسفانه در ۲ دهه گذشته، شمار قربانیان سرطان در کشور روندی افزایشی داشته است، اما آنچه مهم به نظر می رسد، ابتدا پیشگیری و تشخیص به موقع ابتلا این این بیماری است که امید به اثربخشی درمان را به دنبال دارد. سرطان یکی از آن دسته از بیماری هایی است که بیش از آنکه بیمار را از پای درآورد، وحشت حاصل از آن، امید را در دل بیماران کم می کند. بنابراین، شنیدن اخباری مبنی بر کشف واکسن یا داروهای قطعی برای درمان این بیماری، می تواند بیش از هر چیز بذر امید به زندگی را در دل افرادی که به آن مبتلا هستند، زنده کند. خبر خوب آنکه برخی شرکت های دانش بنیان ایرانی در سال های اخیر توانستند داروهای مشابه خارجی باکیفیتی را روانه داروخانه ها کنند، به شکلی که تولیدات برخی از این شرکت ها با تولیدات شرکت های اروپایی و امریکایی در رقابت هستند.صمت به بهانه هفته ملی مبارزه با سرطان، به ارزیابی داروهای تولید شده از سوی دانش بنیان ها برای درمان سرطان پرداخته است.
رسانه هایی که از سرطان غول می سازند
همواره افرادی که به بیماری سرطان مبتلا می شوند، بیش از هر چیز به امید و انگیزه کافی برای ادامه زندگی نیاز دارند. به گفته بسیاری از پزشکان، عواطف و احساسات برخاسته از بیماری در افراد، بیش از هر مورد دیگری در روند بیماری اثرگذار خواهد بود. یکی از راه حل ها، امیدواری در این بیماران، شناخت کامل بیماری و راه حل های مقابله با آن است. شاید شما هم تجربه برخورد با یک بیمار سرطانی را داشته باشید. این افراد دارای یک تجربه مشترک هستند؛ ترس از بازگشت بیماری پس از درمان. برخی پزشکان باتوجه به سابقه پزشکی و آگاهی وسیعی که از انواع سرطان دارند، معتقدند سرطان آن گونه هم که عموم مردم فکر می کنند، وحشتناک نیست. آنها مثال هایی هم برای این ادعا می آورند؛ برای مثال، افرادی بودند و هستند که سال ها در کنار بیماری سرطان مانند همه مردم زندگی کرده و به تحصیل و اشتغال پرداخته اند. بیشتر رسانه های حوزه دانش و سلامت مفاهیم متعددی از این نوع بیماری ها در سال های اخیر منتشر کرده اند. پزشکان زیادی بر این باور هستند که بیشتر مردم با انتشار اطلاعات افسارگسیخته در رسانه ها بیشتر دچار واهمه می شوند تا آگاهی. حال علت ترس از بیماری های خاص مانند سرطان می تواند چه چیزی باشد؟ آیا آگاهی دقیق و داشتن اطلاعات جامع از این نوع بیماری ها نمی تواند تا حد زیادی افراد یک جامعه را برای درمان و از آن مهم تر، پیشگیری از این بیماری تشویق کند. بنابراین بهتر است این بار نیمه پر لیوان را ببینیم و در صورت ابتلا به انواع این بیماری به راه های درمانی مطمئن تمرکز و به آنچه علم در اختیار ما می گذارد، اعتماد کنیم.
انحصار از دست جانسون اند جانسون خارج شد
داروی «دوکسوروبیسین» به طورمعمول در درمان طیف وسیعی از سرطان ها از جمله بدخیمی های خونی، از سوی پزشکان تجویز می شود. به طورمعمول این بدخیمی های خونی آسیب قلبی را به همراه دارند که تهدیدکننده حیات است. این دارو از سوی یک شرکت دانش بنیان ایرانی تولید و در بازار عرضه شده است. تاکنون در دنیا تنها شرکت جانسون اند جانسون انحصار تولید آن را داشته است که خوشبختانه چند سالی می شود، این شرکت ایرانی نه تنها بازار داخلی، بلکه در برخی کشورهای خاورمیانه هم، گوی سبقت را از جانسون اند جانسون امریکایی ربوده است.
احمد پوراحدی، فعال دانش بنیان در گفت وگو با صمت درباره مراحل تجاری سازی داروی «دوکسوروبیسین» گفت: این دارو تا چندسال پیش تنها از سوی شرکت جانسون اندجانسون امریکایی تولید و در تمام کشورها پخش می شد؛ در واقع حق امتیاز آن منحصر به این شرکت امریکایی بود. خوشبختانه چند سالی می شود که موفق به کشف فرمول آن در ایران برای نخستین بار شدیم و توانستیم در حجم انبوه تولید و به بازارسازی برسانیم.
به گفته وی، امروز تنها رقیب این شرکت در تولید این دارو برای درمان سرطان، همان شرکت جانسون اند جانسون است که در فرآیندهای آزمایشی تمام مقایسه های لازم با داروی خارجی انجام شده و تفاوتی در ساختار و عملکرد آن تاکنون دیده نشده است.
تفاوت نرخ دارو از آسمان تا زمین
پوراحدی گفت: متاسفانه نرخ داروی خارجی (امریکایی) بسیار بالا است، به طوری که نرخ هر ویال آن، در حال حاضر ۱۲ میلیون تومان است که بسته به وزن بیمار، این نرخ متفاوت خواهد بود. این درحالی است که امروز در بیشتر داروخانه ها این داروی ایرانی به فروش می رسد و تولیدات دانش بنیان توانسته تمام نیاز کشور را تامین کند.این دارو توانسته نظر بیشتر پزشکان را جلب کند و با اقبال مواجه شود.
به گفته وی، نرخ هر ویال دارو، یک میلیون و ۲۰۰ هزارتومان است که 90 درصد تامین اعتبار آن نیز تحت پوشش بیمه است و بیماران تنها 10 درصد این نرخ را برای هر ویال پرداخت می کنند. پوراحدی ادامه داد: نیاز کشور با تولیدات این شرکت دانش بنیان به طورکامل مرتفع شده است و مشکلی درباره کمبود دارو وجود ندارد.. عمده موارد مصرف این دارو برای درمان سرطان رحم و سینه است که پزشکان با در نظر گرفتن پروتکل های موردنظر آن را تجویز می کنند.
ربودن گوی سبقت در خاورمیانه
این فعال دانش بنیان بااشاره به صادرات این دارو به کشورهای خاورمیانه و حتی آسیای شرقی گفت: تولید داروی ایرانی نه تنها بازار ایران، بلکه بازار کشورهایی نظیر سوریه، عراق و فیلیپین را هم در دست گرفته است.یکی دیگر از داروهای تولیدی دانش بنیان ها، تولید پماد موضعی زخم سالک است. زخم سالک از نیش یک پشه که انگل زا است، روی پوست ایجاد می شود و بیمار از درد زیاد موضعی رنج می برد. پوراحدی بااشاره به تولید این پماد موضعی گفت: پماد موضعی برای درمان زخم سالک نیز از دیگر تولیدات دانش بینان هاست که تاکنون هیچ شرکت دارویی موفق به تولید آن نشده است. به طورمعمول برای درمان این زخم از آمپول هایی استفاده می شد که فقط چند شرکت اروپایی آن را تولید می کردند و فرآیند درمانی سختی هم داشت. اما در حال حاضر،خوشبختانه در حال ثبت بین المللی داروی ایران ساخت این بیماری هستیم.
وی بااشاره به روند تولید دارو برای درمان سرطان در کشور گفت: سازمان غذا و داروی ایران در تولیدات حساسیت بیشتری دارد و اصلا اجازه ورود آنها به بازار را نمی دهد و اگر دارو کارآیی کافی را نداشته باشند، پزشکان آن را تجویز نمی کنند. پوراحدی با تاکید بر اینکه گاهی روند بیماری سرطان به مرحله ای می رسد که بیمار توجه کمتری به هزینه درمان داشته و اگر بداند که داروی خارجی نتایج بهتری دارد، به طورقطع داروی خارجی را برای درمان انتخاب می کند، گفت: اگر رضایت پزشکان در عملکرد مطلوب تولیدات ایرانی وجود نداشت، هیچ گاه داروهای تولیدشده برای درمان سرطان از سوی شرکت های دانش بنیان به مرحله تجاری سازی و تجویز نمی رسید.
وی بااشاره به موجودی دارو برای درمان سرطان گفت: از آنجایی که حساسیت سازمان غذا و دارو در کشور ما به نسبت کشورهای اطراف به شدت بالا است، اجازه تولید هر دارویی در کشور، برای درمان سرطان داده نمی شود، به همین دلیل دارویی که مجوز این سازمان را می گیرد، حتما از سوی پزشکان موردقبول واقع شده و به قدر کافی قابل اعتماد است. وی تاکید کرد: در سال های اخیر شرکت های دانش بنیان در تولید داروهای خاص، پیشرفت های زیادی داشته و در کل، ایران کارنامه قابل قبولی در تولید دارو برای درمان سرطان دارد.
رفع اثرات شیمی درمانی با دستاوردی جدید
محمدمهدی سیفی، مدیر توسعه کسب وکار حوزه بهداشت و سلامت ستاد ویژه توسعه فناوری نانو، در گفت وگو با صمت بااشاره به افزایش کاربردهای فناوری نانو در تشخیص و درمان سرطان پستان در کشور گفت: از آنجایی که سرطان پستان رایج ترین سرطان در میان بانوان است و نسبت به دیگر بیماری ها شیوع بیشتری در چند دهه اخیر، هم در ایران و هم در خارج از کشور داشته، تولید و ساخت داروهای نانوساختار، هم از لحاظ کارکرد و بهبودبخشی و هم از نظر اقتصادی، موردتوجه شرکت های داروسازی قرار گرفته است. وی افزود: در حال حاضر 2 داروی مبتنی بر فناوری نانو در کشور ساخته می شود که برای درمان سرطان پستان اثربخشی زیادی دارد. پکلینب ( Paclinab ) یکی از این داروها است که فاقد عوارض داروهای پیشین است. در حقیقت، در زمان استفاده از پکلینب، عوارض ناشی از شیمی درمانی که بر پوست، مو و دیگر اعضای بدن بیمار تاثیر می گذارد، پدیدار نمی شود. سیفی در تشریح بیشتر گفت: دانشمندان توانستند با اتصال پروتئین آلبومین (پروتئین موجود در تخم مرغ) به دارو، قدرت درمانی بیشتری به آن ببخشند. از آنجایی که سلول های سرطانی اندازه بزرگ تری نسبت به دیگر بافت های بدن دارند، باید دارویی مصرف شود که بتواند تنها به نابودی این سلول ها بینجامد. ماده آلبومین به دلیل اندازه مناسبی که برای ورود به غشای سلول های سرطانی دارد، قادر به هدف گیری سلول ها توسط دارو بوده و دیگر بافت های بدن از آسیب دارو در امان می ماند. در این صورت، عوارض دارو هم کمتر می شود. پادینکس ( padynex ) داروی دیگری است که مبتنی بر فناوری نانو تولید شده و ابتدای امسال از سوی سازمان غذا و دارو مجوز گرفته است؛ این دارو نیز برای درمان نوع خاصی از سرطان پستان استفاده می شود. به گفته این کارشناس، به طورمعمول پادینکس زمانی تجویز می شود که فرد توانایی شیمی درمانی نداشته باشد یا بدن بیمار به فرآیندهای درمانی معمول پاسخ ندهد.
تاثیر فناوری نانو بر اثربخشی دارو
وی افزود: در کل، فناوری نانو تاثیر بسیار مهمی در اثربخشی داروها در 2 دهه اخیر داشته است. علاوه بر استفاده داروهای نانوساختار در روند درمان، خوشبختانه کشور ما موفق به ثبت اختراع دستگاه جدیدی در فرآیند عمل جراحی سرطان سینه با عنوان سیستم CDP یا پروب تشخیص مارجین های سرطانی شده است. همواره تشخیص صحیح بافت های مشکوک با بافت اصلی یکی از مهم ترین دغدغه های پزشک و بیمار است؛ در حقیقت این برای پزشک مهم است که به اشتباه بافت سالم تخلیه نشود. گفتنی است، سیستم CDP یا پروب تشخیص مارجین های سرطانی به تشخیص آنلاین بافت سالم با بافت سرطانی در هنگام عمل جراحی می پردازد. سیفی گفت: این فناوری که حاصل تولید یک شرکت ایرانی است، با استفاده از سوزنی که در ابتدای دستگاه نصب شده است و داخل بافت قرار داده می شود، پزشک ظرف مدت یک دقیقه به سالم بودن بافت پی می برد.
سخن پایانی
در بسیاری از موارد با شنیدن نام سرطان، بیمار دچار وحشت و نگرانی می شود و امید خود را به زندگی از دست می دهد. اما واقعیت این است که روش های زیادی برای درمان سرطان وجود دارد که درصد موفقیت آنها بالا گزارش شده اند. خوشبختانه در عصری زندگی می کنیم که شاید نام دیگرش در اعصار آینده، قرن انقلاب های متعدد فناوری باشد؛ دورانی که روز به روز از یک فناوری جدید و اکتشافی تازه رونمایی می شود. ناگفته نماند که به موازات این پیشرفت ها، بیماری ها هم رنگ و چهره جدیدی به خود گرفته اند. روزگاری بشر با آبله و سرخک دست به گریبان بود، امروز با سرطان؛ اما بد نیست که بگوییم بشر روز به روز به درمان قطعی این بیماری نزدیک و نزدیک تر می شود. باتوجه به موارد یادشده، کشورمان کارنامه قابل قبولی در تولید دارو برای درمان و فناوری های تشخیصی سرطان دارد،در حالی که تا چه میزان این داروها در دسترس افراد قرار می گیرند یا به مرحله تجاری سازی می رسند یا اینکه مافیای واردکنندگان داروهای گرانقیمت خارجی چقدر دل شان به حال بیماران می سوزد، خود جای بحث دارد.
