وجیه‌اله جعفری که در مراسمی با حضور مدیران‌عامل بانک ملت، بورس کالای ایران و شرکت گسترش معادن و صنایع معدنی زرشوران در بانک ملت سخن می‌گفت، تصریح کرد: در حال ‌حاضر شمش معدن طلای زرشوران به‌عنوان پشتوانه انتشار گواهی سپرده طلا عرضه می‌شود اما مقرر شده معادن دیگر تولیدکننده شمش نیز با این روش، اقدام به عرضه طلای خود در بورس کالا کنند. وی با بیان اینکه امیدواریم سرمایه مردمی بیشتری برای خرید گواهی سپرده طلا جذب بورس کالا شود، افزود: همکاری این سازمان با بانک ملت و بورس کالا به‌منظور توسعه این روش، در برنامه قرار دارد.

سوابق شکل‌گیری گواهی سپرده شمش طلا

آبان ۹۹ تفاهمنامه‌ای بین ایمیدرو، بانک ملت، بورس و شرکت طلای زرشوران به امضا رسید که براساس آن مقدمات عرضه گواهی سپرده کالایی برمبنای شمش طلا (۲۴ عیار) فراهم شد. طبق این قرارداد امکان صدور گواهی سپرده کالایی شمش طلا حتی در مقادیر پایین نیز فراهم است. بر این اساس شمش طلای زرشوران پس از تحویل به خزانه بانک ملت و احراز هویت آنها، مورد پذیرش خزانه بانک قرار می‌گیرد و طی فرآیندی با همکاری بورس کالا، وارد سامانه گواهی سپرده کالایی و در نهایت تابلو بورس کالا می‌شود. خریداران می‌توانند از یک‌دهم گرم گواهی سپرده طلا خریداری کنند و چنانچه میزان خرید به یک کیلوگرم برسد، خریدار قادر به دریافت شمش از خزانه‌داری بانک ملت خواهد شد. قدرت نقدشوندگی بالا، امنیت نگهداری، معافیت از پرداخت مالیات و عوارض، کارمزد پایین نسبت به بازار فیزیکی، شفافیت نرخ براساس عرضه و تقاضا و قابلیت دسترسی برای تمامی مردم از ویژگی‌های این اوراق است.

معاون وزیر صنعت، معدن و تجارت با اشاره به برنامه اکتشاف ایمیدرو گفت: میزان ذخایر محتوی طلا در کشور حدود ۳۶۰ تن است اما به‌زودی و با مشخص شدن نتایج اکتشافات، میزان ذخایر جدید طلا اعلام خواهد شد.

جعفری همچنین خبر داد: یک واحد جدید تولید شمش طلا به ظرفیت حدود ۲۰۰ کیلوگرم در خراسان جنوبی در آستانه ورود به مدار تولید است.

وی تصریح کرد: ذخایر جدید در استان‌هایی همچون آذربایجان‌های شرقی و غربی، کردستان، مرکزی، اصفهان، سیستان‌وبلوچستان و خراسان جنوبی قرار گرفته که با برنامه‌های این سازمان، شاهد افزایش استخراج، تولید و فرآوری خواهیم بود.

اقدام بزرگ ایمیدرو، بانک ملت و بورس کالا

صمتدر این نشست رضا دولت‌آبادی، مدیرعامل بانک ملت با یادآوری اینکه تاکنون تنها سکه طلا در بورس کالا عرضه شده، گفت: این قرارداد فعالیت جدید و بزرگی است که با همکاری ایمیدرو و بورس کالا عملی شده است.

به‌گفته وی، در گام نخست ۲۵۰ کیلوگرم شمش -شرکت گسترش معادن و صنایع معدنی طلای زرشوران- در بورس کالا عرضه می‌شود که دارای عیار ۹۹۷ است.

دولت‌آبادی با تاکید بر اینکه وثیقه‌گذاری موضوعی مهم در ارائه تسهیلات بانکی است، تصریح کرد: تاکنون سازکاری برای دریافت گواهی سپرده طلا به‌عنوان وثیقه تعریف نشده بود، اما با امضای این قرارداد و اجرایی شدن معاملات «گواهی سپرده کالایی شمش طلا»، می‌توان از آن گواهی به‌عنوان وثیقه نزد بانک استفاده کرد.

وی همچنین به نبود ریسک گواهی سپرده شمش طلا اشاره کرد و گفت: پیش‌تر مردم طلا را به‌صورت فیزیکی نگهداری می‌کردند که این کار ریسک‌هایی به همراه داشت اما با روش کنونی نه‌تنها ریسکی وجود ندارد که قدرت نقدشوندگی گواهی مربوطه، بالا می‌رود و معادل ریالی آن به‌سرعت در اختیار خریدار قرار داده می‌شود.

مدیرعامل بانک ملت ادامه داد: جذب نقدینگی در بورس و هدایت آن به سمت تولید و توسعه و نیز معافیت از پرداخت مالیات و عوارض از اثرات ابزار جدید بورس کالا به‌شمار می‌آید. به‌گفته وی، به‌زودی استان‌های دیگر نیز امکان استفاده از این ابزار جدید مالی را خواهند داشت.

ابزارهایی در خدمت تولید

علی تیموری شندی، فعال بازار سرمایه با بیان اینکه بورس کالا یکی از ارکان شفافیت و توسعه اقتصادی در کشور قلمداد می‌شود، گفت: طی ۱۱ سالی که از تاسیس این بورس گذشته روند رو به رشد و پرسرعتی در اقتصاد ایران طی شده است.

صمتبه‌اعتقاد تیموری بورس کالای ایران با ابزارسازی‌های مختلف توانسته پیشرو باشد. در همه جای دنیا بورس‌های کالایی همین نقش را ایفا می‌کنند و بورس کالای ایران از جمله بورس‌هایی است که ارتباط تنگاتنگی با بخش واقعی اقتصاد کشور دارد و هر قدر که این بورس توسعه‌یافته‌تر باشد و تعمیم بیشتری پیدا کند، بخش واقعی اقتصاد ما نیز بیشتر از آن منتفع می‌شود.

به‌گفته وی، در کشور ما که ساختار اقتصادی بیشتر مبتنی بر تولید کالا است، صنایع مختلف و کالاها نقش محوری را در رشد اقتصادی ایفا می‌کنند. در همین حوزه ابزارسازی ازسوی بورس کالا و ارائه خدمات متنوع به فعالان صنعت کمک ویژه‌ای به اقتصاد کشور می‌کند.

این کارشناس ارشد بازار سرمایه به نقش محوری شرکت‌های تامین سرمایه در ابزارسازی‌های مالی اشاره کرد و گفت: تامین سرمایه‌ها می‌توانند با مالی‌سازی کردن ابزارهای کالایی در بورس کالا نقش‌آفرینی کنند. از جمله فعالیت‌هایی که تاکنون در زمینه تامین مالی ازسوی شرکت‌های تامین سرمایه صورت گرفته، می‌توان به انتشار اوراق سلف موازی استاندارد، صندوق‌های کالایی و ابزارهایی از این دست اشاره کرد. این ابزارها به‌طور مستقیم در خدمت تامین مالی تولیدکنندگان و کمک به تولید و اقتصاد واقعی است.

وی درباره توسعه ابزارهای مالی عنوان کرد: با ارتباط تنگاتنگ بین بورس کالا، تامین سرمایه‌ها و مساعدت سازمان بورس و اوراق بهادار جای کار قابل‌توجهی در حوزه ابزارسازی، به‌ویژه ابزارهای کالایی وجود دارد.

تیموری شندی درباره راه‌اندازی صندوق‌های کالایی در بورس کالای ایران گفت: در حوزه صندوق‌های کالایی، صندوق طلا راه‌اندازی شد که هدف از راه‌اندازی آن این است که در فضای ملتهب و پرنوسان بازار طلا، فشار نقدینگی بازار سکه و طلا تا حدی مدیریت شود. در این بین عملکرد صندوق‌های کالایی طلا نشان داد اگر بتوانیم ابزارهای مالی مناسبی را روی انواع کالا طراحی کنیم از ابعاد مختلفی به اقتصاد کشور به‌ویژه در دوران تحریم‌ کمک کرده‌ایم.

وی اظهار کرد: توسعه صندوق‌های کالایی علاوه بر اینکه می‌تواند به صنعت و تولید کمک کند، می‌تواند منابع سرگردانی که به‌دنبال حوزه‌های سرمایه‌گذاری هستند را در خدمت تولید درآورد و از تخریب منابع نقدینگی که در بخش‌های مختلف تولید در گردش است، جلوگیری کند.