نگاهداشتساختمان مغفول مانده است
عطا آیتالهی کارشناس بازار مسکن
![]()
باوجود مزایای بیمه ساختمان هنوز توجهی به آن نمیشود، این در حالی است که در کشورهای پیشرفته اگر ساختمانها بیمه نشوند، قابلسکونت نخواهند بود. در واقع با بهرهگیری از این ابزار نهتنها به عمر مفید ساختمان افزوده میشود، بلکه از هزینههای نگهداری و تعمیر آن کاسته خواهد شد. البته زمانی که ساختمانی تحتپوشش بیمه در میآید، باید سازندگان از کالاها، مصالح و وسایل گرمایشی و سرمایشی استاندارد استفاده کنند. علاوه بر این موارد، باید نیروی انسانی از کارگر گرفته تا مهندسان از تبحر لازم برخوردار باشند و تمام قوانین مربوط به ساختمان اجرا شود.
اگر در ایران بیمه ساختمان اجرایی شود، دیگر شاهد استفاده از مصالح ساختمانی غیراستاندارد نخواهیم بود، همچنین برخی سازندگانی که از دانش و تخصص کافی برخوردار نیستند، ناخودآگاه از دور خارج خواهند شد.
سیاستهای تشویقی را باید بهکار گرفت
باید سیاستهای تشویقی نظیر انواع و اقسام معافیتها را بهکار برد تا از تولیدکننده گرفته تا مصرفکننده تمایل داشته باشند، ساختمان را بیمه کنند. در مقابل، باید سازندگانی که مسائل ایمنی را رعایت نمیکنند و از بیمه ساختمان فرار میکنند، برایشان جرایمی در نظر گرفته شود.
در صورتی که یک ساختمان بیمه شود، نهتنها در برابر وقوع بلایای طبیعی بیمه است، بلکه هرگونه تعمیرات برعهده شرکت بیمه خواهد بود. متاسفانه شاهد آن هستیم؛ از آنجایی که در ایران صنعت بیمه توسعه نیافته، نهتنها در بخش ساختمان، بلکه در بخشهای دیگر هم، ضعفهای زیادی وجود دارد.
بیمه ساختمان یک امنیتخاطر برای خریدار بهوجود میآورد تا با اعتماد کامل در یک ساختمان ساکن شود.
خلأ قانونی نداریم
در قانون نظام مهندسی کشور بر بیمهشدن ساختمانها تاکید شده است، اما اجرا نمیشود. فقط بخش صنعت ساختمان نیست که با چالشهایی در اجرای قوانین یا بخشنامه مواجه است؛ این کوتاهی در حوزههای دیگر هم دیده میشود و باید مورد رسیدگی قرار گیرد.
برای مثال در زمینه نگاهداشت ساختمان، ضعف قانونی نداریم، اما در اجرا دچار مشکل هستیم، در واقع سازندگان برای اینکه ساختوساز برایشان ارزان تمام شود، مهندس ناظر را تطمیع میکنند تا قوانین را دور بزند. این در حالی است که باید مشوقهایی را در نظر بگیرند که همه مشتاق به اجرای قوانین باشند.
در نگاهداشت ساختمان ضعف داریم
در بحث نگهداری ساختمان، ضعفهای زیادی داریم، بهطوریکه کنترل ایمنی ساختمانهای فرسوده نادیده گرفته میشود. این در حالی است که باید هرازگاهی مورد بررسی قرار گیرند تا فاجعهای رخ ندهد. در کشورهای دیگر باتوجه به اینکه ساختمانها سرمایههای ملی هستند، بیمه میشوند، اما در ایران جای بیمه ساختمان خالی است.
تمام بیمهها مربوط به اتفاقات هنگام ساختوساز است. باید سازمان یا مرکزی وجود داشته باشد تا ایمنی ساختمانهای اداری، تجاری و مسکونی بزرگ را پیگیری کند.
نقش کلیدی طراحی و سازه اصولی
طراحی نقش پررنگی در ایمنی ساختمان دارد و معمار باید با طراحی اصولی، حاشیه امن در یک واحد مسکونی ایجاد کند، بهطوریکه اگر پلهها درست ساخته نشوند، همیشه آسیبزا خواهند بود. سازه هم در ایمنی ساختمان تاثیرگذار است، بدینمعنا که اگر براساس اصول و قوانین پیش نرفته باشد، با یک زلزله یا آتشسوزی فرو میریزد.
سازههای جدید اگر درست و اصولی و براساس آییننامههای جدید پیش بروند، امن خواهند بود، البته تاکید میکنم که در ساخت بهجای جوش باید از پیچ و مهره استفاده کرد.
ریشه ناایمنی ساختمانها
ریشه ناایمن بودن ساختمانها به آییننامههای قدیم یا نادیده گرفتن قوانین در هنگام ساختوساز برمیگردد، همچنین استهلاک ساختمان هم در کاهش ایمنی بدون تاثیر نیست.