فولاد مبارکه اصفهان نیز به‌عنوان یکی از متهمان مصرف آب در اصفهان مطرح است. با وجود این، صنعتگران تاکید دارند مصرف آب در این بخش قابل توجه نیست. به‌علاوه آنکه فولاد مبارکه تلاش گسترده‌ای برای محدود کردن مصرف آب ترتیب داده است. تامین آب تازه از طریق پساب شهرهای اطراف، پروژه‌های مرتبط با کاهش میزان مصرف آب در خطوط تولیدی و در ادامه بازچرخانی و کاهش هدررفت آب، در رده مهم‌ترین تلاش‌های این شرکت برای جلوگیری از هدررفت آب هستند.

نقش كلیدی فولاد مباركه در انتقال آب

عباس اکبری محمدی، معاون بهره‌برداری شرکت فولاد مباركه اظهار کرد: از سال‌های ۹۶ و ۹۷ بحث شیرین‌سازی و انتقال آب از خلیج‌فارس یا دریای عمان به فلات مرکزی ایران ازجمله اصفهان برای مصارف صنعتی مطرح بود که خوشبختانه با مشارکت فعال فولاد مبارکه شرکتی با عنوان «تامین آب صفه» تاسیس شد و مسئولیت این پروژه را برعهده گرفت.به گزارش روابط‌عمومی شرکت فولاد مبارکه، وی با بیان اینکه سهام عمده شرکت «تامین آب صفه» متعلق به شرکت فولاد مبارکه است، افزود: تاکنون مطالعات مسیر خط لوله این پروژه با مدیریت این شرکت انجام شده و امیدواریم به‌زودی با مجوزهایی که اخذ می‌شود، عملیات اجرایی خط انتقال آب هم شروع شود. پس از آغاز عملیات اجرایی پروژه و تکمیل آن طی ۳ تا ۵ سال آینده، کل نیاز صنایع فلات مرکزی به‌ویژه اصفهان به آب تازه از محل این پروژه تامین خواهد شد.معاون بهره‌برداری شرکت فولاد مبارکه با اشاره به دسته‌بندی پروژه‌های آبی این شرکت گفت: به‌طور کلی پروژه‌های کاهش مصرف آب فولاد مبارکه به ۳ دسته تقسیم می‌شود؛ نخست پروژه‌های مرتبط با تامین نیاز آبی شرکت فولاد مبارکه است که بیشتر بر تامین آب تازه از طریق پساب شهرهای اطراف استوار است. بر این اساس، تاکنون شبکه جمع‌آوری، تصفیه و انتقال پساب ۹ شهر اطراف به فولاد مبارکه ایجاد شده است. این پساب پس از انتقال به شرکت تحت عملیات تصفیه پیشرفته قرار گرفته و سپس به‌عنوان آب صنعتی در خطوط تولید استفاده می‌شود.اکبری محمدی تصریح کرد: دسته دوم، پروژه‌های مرتبط با کاهش میزان مصرف آب در خطوط تولیدی است. بر این اساس، فرآیندهای تولیدی به ‌گونه‌ای اصلاح می‌شود که آب مصرفی کاهش یابد. در این باره پروژه‌های بسیاری تعریف‌شده که برخی از آنها تکمیل شده، برخی در حل تکمیل و برخی نیز به دلیل جدید بودن در دست اقدام است.

وی ادامه داد: یکی از اقدامات مهم در این باره، پروژه «اصلاح و جایگزینی سیستم‌های کولینگ تر واحدهای تولیدی با کولینگ‌های هیبریدی» است که کاهش مصرف آب قابل‌توجهی را در فرآیندهای تولیدی به دنبال خواهد داشت. نخستین قرارداد مرتبط با واحد احیای مستقیم منعقد شده و پروژه‌های مرتبط با سایر بخش‌های خطوط تولید نیز در مرحله تهیه اسناد مناقصه است که به‌زودی انجام خواهد شد. با اجرا و تکمیل این پروژه‌ها حجم آب مطلق استفاده شده به‌شدت کاهش خواهد یافت. امیدواریم با برنامه‌ریزی‌های انجام‌شده، آب موردنیاز شرکت فولاد مبارکه به‌جز آب شرب و آب بهداشتی موردنیاز کارکنان طی ۴ تا ۵ سال آینده از طریق پساب تصفیه‌شده تامین شود.

وی خاطرنشان کرد: دسته سوم هم پروژه‌های مرتبط با بازچرخانی و کاهش هدررفت آب است. در این باره پروژه تعویض لوله‌های شبکه‌های سیار طی چند سال گذشته تقریبا به‌صورت ۱۰۰ درصدی اجرا شده و کل شبکه‌های مرتبط با انتقال سیالات و آب نوسازی شده است. با اجرای این پروژه در حال حاضر هیچ هدررفتی در این زمینه نداریم؛ پروژه‌های مرتبط با بازچرخانی آب نیز در مراحل پایانی خود است که با راه‌اندازی کامل آنها، کیفیت آب صنعتی تولیدشده از پساب صنعتی خطوط تولید بهبود می‌یابد.

قطع وابستگی به زاینده‌رود

سید امیر طباطبائیان، مدیر انرژی و سیالات فولاد مبارکه در گفت‌وگو با رادیوم فولاد، به مصرف ۲.۲ لیتر به‌جای ۱۶.۵ لیتر برای تولید یک کیلو فولاد اشاره کرد و گفت: متاسفانه از ابتدای ساخت فولاد مبارکه و بهره‌برداری آن همواره هجمه‌هایی علیه شرکت‌هایی وجود داشته، اما سیاست فولاد مبارکه قطع وابستگی به زاینده‌رود است. قرارداد تامین آب فولاد مبارکه از سال ۵۶ منعقد شده در حالی ‌که در سال ۵۴ قرار بوده شرکت به نام British Steel در منطقه فولاد مبارکه ساخته شود و در اصل حقابه فولاد مبارکه از آنجاست.وی افزود: اما در سال‌های بعد یعنی از سال ۵۶ و ۵۷ تا آخرین قراردادی که در سال ۶۲ با آب منطقه‌ای داشتیم، دیماند اختصاص‌یافته ۴۰ میلیون مترمکعب آب بود که برای تولید ۲.۴ میلیون تن فولاد در نظر گرفته شده بود. با توجه به مقدار دیماند، برای تولید هر کیلوگرم فولاد باید ۱۶.۵ لیتر آب مصرف می‌کردیم، در حالی ‌که هیچ‌گاه این اتفاق رخ نداد. پیش‌بینی می‌شود مصرف آب فولاد مبارکه تا پایان سال جاری به ۱۴ میلیون مترمکعب برسد.طباطبائیان افزود: اطلاعات سد زاینده‌رود نشان می‌دهد به دلیل بحران آبی موجود در منطقه که علت اصلی آن کمبود بارش‌ها در حوزه زاینده‌رود است، در مجموع ۵۷۰ میلیون مترمکعب آب در سال جاری از سد رها شده که از این مقدار تاکنون سهم فولاد مبارکه ۸.۸ میلیون مترمکعب معادل تقریبا ۱.۵ درصد کل آب است. وی تصریح کرد: از مقدار باقی‌مانده تقریبا ۱۵۰ میلیون مترمکعب در چهارمحال و بختیاری، ۲۵۰ تا ۳۰۰ میلیون مترمکعب در بخش شرب اصفهان و یزد و مابقی هم در یک مرحله در تیرماه برای کشاورزی رها شد. غیر از موارد یادشده دیگر آبی رها نشده چون آبی وجود نداشته است. این در حالی است که متاسفانه اطلاعات موجود در سطح جامعه، آدرس‌های غلطی است که با آن ما را متهم می‌کنند.

مدیر انرژی و سیالات فولاد مبارکه درباره طرح انتقال آب از خلیج‌فارس به اصفهان نیز گفت: یکی از مباحثی که از چند سال پیش مطرح شده، انتقال آب دریا پس از شیرین‌سازی به مرکز کشور است که در سال‌های قبل توسط شرکت‌های معدنی در استان یزد و کرمان به نتیجه رسیده است. بر این اساس، بخشی از آب توسط آنها تصفیه‌ شده و به مرکز کشور منتقل می‌شود. وی تصریح کرد: اکنون باید زمین مناسب در استان هرمزگان نزدیک در دریای عمان یا نزدیک خلیج‌فارس مشخص شود و اختصاص یابد تا بتوان تجهیزات شیرین‌سازی آب را در آنجا احداث کرد و توسط ۱۵ ایستگاه پمپاژ، آب پس از شیرین‌سازی به مرکز کشور منتقل شود. نکته مهم در این میان این است که پروژه‌های ذیل این پروژه همزمان انجام و همه مسائل فنی و مجوزات حل شود تا این پروژه به ثمر برسد.

سخن پایانی

فولاد مبارکه به‌تنهایی نمی‌تواند مشکل زاینده‌رود را برطرف کند. در قسمت‌های کشاورزی نیز باید به سمت استفاده از تکنولوژی روز، کشاورزی نوین و کاهش مصرف آب حرکت کنند. برای مثال، برای تولید یک کیلو هندوانه به ۴۰۰ لیتر آب نیاز داریم، حال آنکه این رقم برای تولید یک کیلو فولاد ۲.۲ لیتر است.