قطعه‌ای دیگر از پازل گرانی
مدت‌هاست که دیگر حرف اول را در بازار، نرخ ارز می‌زند و افسار بازار به‌دست نرخ دلار افتاده است.
مدت هاست که دیگر حرف اول را در بازار، نرخ ارز می زند و افسار بازار به دست نرخ دلار افتاده است. این دلار است که اگر با روی خوش روز خود را شروع کند بازار به خوبی پیش می رود، اما وای به آن روزی که با دنده چپ بلند شود؛ دیگر بازار قابل کنترل نخواهد بود. البته بازار همیشه همراه خوبی برای روزهای گرانی دلار است و خوش ندارد در روزهای سخت کنار آن باشد؛ به این صورت که با افزایش نرخ دلار، قیمت ها در بازار افزایش می یابد، اما در حرکت نزولی آن خبری از ارزانی نیست. این موضوع شامل حال همه بازارها می شود و اکنون صحبت از گرانی در بازار لوازم یدکی است. اخیرا سید احمد حسینی، رئیس اتحادیه فروشندگان لوازم یدکی خودرو از افزایش نرخ لوازم یدکی خبر داد و گفت: نرخ لوازم یدکی ۲۰ درصد افزایش داشته است. افزایش نرخ ارز روی بعضی از کالاها به دلیل وارداتی بودن خود کالا اثر مستقیم می گذارد و بعضی از کالاها هم به دلیل اینکه مواد اولیه آنها وارداتی است، افزایش نرخ داشته اند. صمت در این گزارش به بررسی وضعیت بازار لوازم یدکی خودرو پرداخته است.
جولان ارز و گرانی کالا در بازار
اواخر پاییز دلار حسابی رجزخوانی و بازار را از این رو به آن رو کرد. تاثیر گرانی ارز بر بازار به حدی بود که نرخ پراید به ۳۰۰ میلیون تومان رسید. ظاهرا مزه افزایش نرخ دلار آنقدر برای برخی از افراد شیرین است که سال هاست باوجود مشکلاتی که رقم زده، فکری برای رفع آن نمی شود. از سوی دیگر مسئولان همیشه آماده به وعده از کاهش نرخ در بازار صحبت می کنند و مدت هاست حرف جای عمل را گرفته است. تلاطم نرخ ارز هیچ بازاری را از نوازش خود محروم نکرده و گرانی را حسابی پخش کرده است. بازار لوازم یدکی نیز از این شرایط بی نصیب نمانده و زیر سایه دلاری که روزی نرخ آن به بیش از ۴۰ هزار تومان رسید، اکنون روی مدار افزایش قیمت قرار گرفته است. شاید مردم مجبور باشند برای تهیه لوازم یدکی خودرو خود حاضر به پرداخت هزینه های سنگین باشند اما این روند نمی تواند ادامه دار باشد، زیرا اکثریت مردم دارای خودرو تولید داخل هستند و نمی توانند از سبد هزینه ای خانوار خود رقمی بیش از انتظار برداشت کنند. در واقع آنقدر هزینه های زندگی زیاد شده که جایی برای این موارد نمی ماند. در چنین شرایطی ظاهرا هیچ نظارتی هم بر بازار وجود ندارد و فروشندگان هر قیمتی که بخواهند برای کالاها تعیین می کنند.
فکری به حال بازار لوازم یدکی کنیم
مهدی کاظمی، کارشناس بازار لوازم یدکی درباره وضعیت این بازار به صمت گفت: متاسفانه در لوازم یدکی برخی از خودروها با کمبود مواجهیم که علت این کمبود در ابتدا شناسه کالا است. البته در حال حاضر کمی از تب وتاب این موضوع کم شده و کسبه نگرانی نسبت به این مسئله ندارند. در کنار این موضوع، اخیرا بازار درگیر نوسانات نرخ ارز شده، اما در مجموع می توان گفت وضعیت بازار نسبت به ماه های گذشته بد نیست. از سوی دیگر سامانه شناسایی کالایی تقلبی و قاچاق که وزارت صمت آن را راه اندازی کرده، ایراد فنی دارد و فروشندگان این بازار با چالش های عدیده ای در عملکرد این سامانه مواجه شدند.
این در حالی است که چندی پیش اتاق اصناف ایران در اطلاعیه ای اعلام کرد: به آگاهی تمامی واحدهای صنفی حوزه لوازم یدکی و قطعات خودرو می رساند که در راستای مبارزه با عرضه کالای تقلبی و قاچاق، تمامی واحدهای صنفی فعال در حوزه لوازم یدکی و قطعات خودرو، اعم از تولیدی و توزیعی های عمده و خرده در فروشگاه های حقیقی و مجازی، ملزم به درج کد رهگیری و شناسه کالا در فاکتورهای رسمی هستند.
وی با اشاره به مشکلات اصلی در بازار لوازم یدکی اظهار کرد: دلاری که در محدوده قیمتی ۳۰ هزار تومان قرار داشت و همه کسبه بابت آن نگران بودند یکدفعه نرخ آن به بیش از ۴۰ هزار تومان رسید. در چنین وضعیتی قطعا مشکلات تولیدکننده چند برابر خواهد شد، زیرا افزایش قیمت ارز به طور همزمان باعث افزایش قیمت ها و کمبود در بازار می شود، این در حالی است که فعالان حوزه لوازم یدکی نمی دانند باوجود نوسانات بازار قرار است چه بر سر واردات قطعات و قیمت ها بیاید.
برای کدام خودروها کمبود داریم؟
کاظمی درباره کمبود قطعات در بازار گفت: کمبودی در تامین لوازم یدکی خودروهای داخلی وجود ندارد، اما در برخی از قطعات خودروهای وارداتی یا مونتاژی کمبود وجود دارد. در این باره باید تاکید کنیم اکنون قطعات تولیدی داخلی بسیار باکیفیت هستند.
سخنگوی پیشین اتحادیه لوازم یدکی خودرو با اشاره به تاثیر نوسانات نرخ ارز بر بازار بیان کرد: همه شهروندان از مشکلات اقتصادی باخبر هستند. خواهش ما از مسئولان این است که نرخ ارز حتی اگر بالا است، ثبات داشته باشد.
اگر ثبات نرخ ارز وجود داشته باشد، قطعا افزایش کیفیت، کاهش نرخ و فراوانی رخ می دهد، چراکه تولیدکننده و عرضه کننده با ثبات نرخ ارز احساس امنیت اقتصادی دارد و به راحتی به معامله می پردازد.
کمبود در راه است؟
کاظمی در پیش بینی خود از آینده بازار اعلام کرد: تجربه ۶۰ ساله فعالیت من در حوزه لوازم یدکی نشان می دهد بازار در گذشته تنها در برخی از مناسبت ها راکد بود، اما اکنون دیگر فروشندگان نمی دانند چه زمانی فروش خوب است و چه زمانی بد؟ با این حال شواهد حاکی از آن است که اگر بازار با همین روند پیش برود در ۲ ماه آینده دچار کمبود خواهیم شد.
وی ضمن دفاع از عملکرد اتحادیه لوازم یدکی اظهار کرد: اتحادیه هیچ گناهی ندارد و مقصر واردکنندگان نیز نیستند. در اصل در این زمینه انتقاد اصلی به دولت وارد است که هرگز نتوانسته نرخ ارز را به ثبات برساند، این در حالی است که هر زمان افراد نسبت به کامیونداران و تحویل کالاهای ضروری اعتراض داشتند تقصیرها گردن اتحادیه لوازم یدکی انداخته شد.
دولت گوش شنوا داشته باشد
این کارشناس با درخواستی از دولت گفت: هر مشکلی که درباره ارز به وجود آمده باید هر چه زودتر حل شود تا کمبود و رکود در بازار ایجاد نشود.
اگر مسئولان به مشکلات اصناف گوش کنند و راهکارها را از کارشناسان این حوزه دریافت کمک قطعا شرایط بهتر خواهد شد، این در حالی است که صنف لوازم یدکی بسیار دارای اهمیت است.
افزایش نرخ ۲۰ درصدی لوازم یدکی
محمد ملکی، فروشنده لوازم یدکی در بازار درباره وضعیت این بازار به صمت گفت: در حال حاضر در برخی از قطعات کمبود وجود دارد، اما نمی توان گفت این کمبود شدید است. بیشتر کمبود مربوط به قطعات خودروهای مونتاژی است و درباره خودروهای داخلی این مشکل وجود ندارد. وی با اشاره به تاثیر نوسان نرخ ارز بر بازار گفت: با افزایش نرخ دلار و ورود آن به کانال ۴۰ هزار تومان، نرخ لوازم یدکی حدود ۱۰ تا ۲۰ درصد افزایش یافت. این در حالی است که متاسفانه افزایش نرخ تاثیر معکوس بر کیفیت کالا دارد و هرچه اجناس گران تر می شوند از کیفیت آنها کاسته می شود. قطعات خودرو از جمله کالاهایی هستند که به طور مستقیم با جان انسان ها سروکار دارند و وجود یک استاندارد کیفی برای این دسته از کالاها بسیار حیاتی است.
ارز، تعیین کننده است
ملکی با بیان اینکه به هر میزان که نرخ ارز بی ثبات باشد، بازار نیز دچار سردرگمی می شود، افزود: بازار لوازم یدکی رقابتی است و چون تعداد اعضای آن تقریبا بیش از نیاز است، همه با کمترین سود، قطعه خود را عرضه می کنند. طبیعی است به دلیل برقراری تحریم، موجودی لوازم یدکی خارجی کمتر شده و با بالا رفتن نرخ ارز نیز نرخ لوازم یدکی افزایش داشته و این موضوع ربطی به گرانفروشی توزیع کنندگان و فروشندگان صنف ما ندارد.
کمبود نیست
این فروشنده لوازم یدکی با اشاره به کمبود برخی از قطعات در بازار گفت: تقریبا کمبودی در قطعات خودروهای داخلی وجود ندارد. اگر کمبودی در بازار باشد بیشتر مربوط به خودروهای مونتاژی می شود. در برخی از موارد نیز ممکن است شرکت عرضه کننده به دلیل نوسانات موجود در بازار به توزیع قطره چکانی بپردازد.
وی با بیان اینکه مدت هاست در برخی از اجناس بسته بندی با جنس داخل بسته متفاوت است، افزود: متاسفانه برخی از مواقع تولیدکنندگان برای کاهش هزینه تولید در بسته بندی کم کاری می کنند که ممکن است این موضوع برای برخی از تعمیرکاران یا فروشندگان لوازم یدکی مشکل ساز شود.
فراوانی لوازم یدکی تقلبی در بازار
این فروشنده ضمن انتقاد از فراوانی لوازم یدکی تقلبی در بازار گفت: باتوجه به گسترده بودن بازار قطعات یدکی خودرو اجناس تقلبی به سختی شناسایی می شود. هرچند امیدواریم با ثبت شناسه کالا در سامانه جامع که توسط واردکننده و تولیدکننده انجام می شود، واردکنندگان یا تولیدکنندگان یک برند مشخص و کسانی که قطعات تقلبی یا طرح به فروش می رسانند نیز شناسایی شوند که این می تواند به کاهش موجودی قطعات تقلبی در بازار کمک زیادی کند.
سخن پایانی
مدت هاست که در بازار روی پاشنه نرخ دلار می چرخد و نمی توان آنچنان به کاهش قیمت ها در بازار خوش خیال بود. این تاثیر نرخ ارز بر بازار به گونه ای است که در یک ماه اخیر نرخ لوازم یدکی حدود ۲۰ درصد افزایش داشته است؛ هر چند موضوع به همین گرانی های کمرشکن ختم نمی شود و باید منتظر کمبود قطعه در بازار بود. در واقع شهروندان در مواقعی شاهد کمبود و در مواقعی در چالش با گرانی هستند و در هر دو حالت شنونده وعده های شیرین!
