تخریب یا خدمت؟
پروژه گردشگری ۲۰ هزار میلیارد تومانی سیاهکل. چه هدفی پشت این ابر پروژه پنهان است؟
فرماندار سیاهکل، از احداث یک مجتمع خدمات عمومی با سرمایهگذاری بالغ بر ۲۰ هزار میلیارد تومان در زمینی به مساحت ۱۲۰ هکتار در این شهرستان خبر داد و گفت: فرایند اجرای این اَبَر پروژه آغاز شده که در ادامه، حمایت ویژه استاندار گیلان را می طلبد.
امین بابایی گفت: یکی از شاخص های توسعه و ایجاد اشتغال و بهبود وضعیت اقتصادی را استفاده از ظرفیت های جغرافیایی و مواهب طبیعی با محوریت گردشگری دانست و اظهار کرد: سرمایهگذاری در بخش خدمات رفاهی حائز اهمیت فراوان است.
وی با اشاره به ظرفیت های موجود در شهرستان سیاهکل و افزایش حضور گردشگران در سال های اخیر، افزود: در این راستا با دعوت از سرمایه گذاران در حوزه های گردشگری به دنبال ارائه خدمات ارزنده به مسافران و گردشگران با هدف جذب توریسم هستیم. فرماندار سیاهکل از تعیین چند مکان ویژه در سطح شهرستان جهت سرمایهگذاری خبر داد و خاطرنشان کرد: یک مجتمع خدمات عمومی با سرمایهگذاری بالغ بر ۲۰ هزار میلیارد تومان در زمینی به مساحت ۱۲۰ هکتار و اشتغالزایی برای سه هزار نفر احداث خواهد شد. بابایی این مجتمع خدمات عمومی را مقصد گردشگری دانست و متذکر شد: احداث هتل، متل، باغ پرندگان، بازی های آبی، تله کابین جنگل های هیرکانی تا دیلمان، پیست دوچرخه سواری، مجموعه های ورزشی با زمین های استاندارد برای فوتبال، فوتسال و والیبال و پارکینگ ۱۵ هزار خودرویی از جمله بخش های این ابرپروژه در شهرستان سیاهکل است.
وی ساخت این مجتمع را یک فرصت گردشگری جدید و بی نظیر برای استان گیلان و شمال کشور دانست و گفت: موافقت اصولی پروژه اخذ شده که در ادامه حمایت ویژه استاندار گیلان را می طلبد؛ البته استاندار گیلان توجه ویژه ای به حمایت از سرمایهگذاری در سطح استان و کاهش بروکراسی اداری با هدف ایجاد یک فضای امن برای سرمایه گذار دارد و لذا امیدواریم با این حمایت ها بتوانیم این پروژه عظیم را به سرانجام برسانیم.
وی با بیان اینکه شاهد ورود خوب سرمایه گذاران به پروژه گردشگری مذکور هستیم، یادآور شد: زمین مجتمع دارای سند مالکیت قانونی بوده و سرمایه گذاران نیز نیازمند تسهیلات بانکی نیستند. بابایی همچنین از احداث مسیر دسترسی ورودی و خروجی اختصاصی به مجتمع جهت جلوگیری از ایجاد ترافیک در محورهای روستایی خبر داد و بیان کرد: در منطقه کلامسر نیز یک مجتمع تفریحی – رفاهی با سطح اشغال ۶ هزار مترمربع و منظره فوق العاده شامل استخرها و آب بندان های طبیعی ایجاد خواهد شد که نویدبخش جذب توریسم در شهرستان سیاهکل است.
وی با بیان اینکه مجوز ساخت هتل در منطقه مهربن را اخذ کردیم، گفت: این پروژه با سرمایهگذاری بالغ بر ۸۰ میلیارد تومان و اشتغالزایی ۵۰ نفر در دست ساخت است. فرماندار سیاهکل در ادامه بر اشتغالزایی با محوریت احداث واحدهای بومگردی تاکید و عنوان کرد: واحدهای اقامتی سنتی در جذب گردشگر اثرگذار است؛ همچنین ۱۰۰ میلیارد تومان تسهیلات در بخش اشتغال پرداخت شده و برای بالغ بر هزار نفر شغل ایجاد کرده است.
وی یکی از ظرفیت های خوب شهرستان سیاهکل را تی تی کاروانسرا دانست که تنها کاروانسرای سنگی در سطح کشور است و خاطرنشان کرد: این کاروانسرا ثبت ملی شده و فضای خوبی را برای گردشگران فراهم می کند؛ با کمک بنیاد مسکن استان، اقدام به سنگفرش راه دسترسی به تی تی کاروانسرا با اعتبار سه میلیارد تومان کردیم. بابایی از شناسایی غارهای دست کند بخش دیلمان نیز خبر داد و تصریح کرد: اداره کل میراث فرهنگی استان تمهید مقدمات لازم را برای احیای این غارها داشته باشد؛ منطقه بشکافنده سنگ در دیلمان نیز یک منطقه گردشگری محسوب می شود که باید مورد توجه قرار گیرد.
وی با اشاره به مواهب طبیعی – گردشگری جلگه ای و کوهستانی شهرستان سیاهکل، بیان کرد: بازارچه سنتی گاودیلان در محور سیاهکل به دیلمان که دارای چشم اندازهای زیباست، به زودی احداث می شود و لذا از سرمایه گذاران در حوزه ارائه خدمات گردشگری دعوت می کنیم تا توسعه استان و افزایش درآمد مردم و رضایتمندی مسافران را رقم بزنیم.
اما نظر کارشناسان چیز دیگری است. پروژه ۲۰ هزار میلیارد تومانی گردشگری در سیاهکل، در کنار تخریب محیطزیست، تغییر دموگرافی گیلان، پیامدهای اقتصادی مخربی نیز برای مردم بومی گیلان به همراه دارد. این حجم از سرمایهگذاری که معادل ارزش حدود ١۵ هزار واحد مسکونی در گیلان است، باعث افزایش شدید قیمت زمین در این مناطق میشود. چنین تورمی نه تنها زمینهای کشاورزی و معیشتی بومیان را از دسترس خارج میکند، بلکه زندگی روزمره آنها را نیز دچار بحران میکند. ۲۰ هزار میلیارد تومان به لحاظ ارزشی معادل حدود ١۵ هزار واحد مسکونی در گیلان میباشد. این در حالی است که کل واحدهای مسکونی شهر سیاهکل چیزی در حدود ۵ هزار واحد مسکونی است.
این پروژهها با انتقال نقدینگیهای با منابع نامعلوم به اراضی گیلان و پروژههای این چنینی باعث افزایش قیمت زمین میشود، مسئلهای که منجر میشود بومیان دیگر توان خرید یا حتی نگهداری زمینهای خود را نداشته باشند. کشاورزانی که نسلها بر روی این زمینها معیشت خود را تأمین کردهاند، در نهایت مجبور به فروش زمینهای اجدادی خود میشوند، چرا که با سیاستهای هدفمند فقیرسازی و افزایش هزینههای زندگی به دلیل تورم ناشی از این پروژهها و توریستیسازی، کشاورزی دیگر در تأمین هزینههای زندگی ناتوان است.
همچنین تورم ناشی از این پروژه از جنبههای بسیاری قابل مقایسه با پروژه ایران مال است که با سرمایهگذاری ۲۲ هزار میلیارد تومانی، تورم شدیدی در قیمت زمین و مسکن ایجاد کرد. مشابه آن، پروژه سیاهکل نیز تورم زمین و نابودی معیشت بومیان گیلان را به همراه خواهد داشت.
افزون بر موارد فوق، سود حاصل از این پروژهها نه تنها به جیب بومیان نمیرود، بلکه به دلیل بومی نبودن صاحبان سرمایه، در خارج از گیلان هزینه میشود، در حالی که تورم و مشکلات ناشی از آن تنها بر دوش مردم گیلان باقی میماند. این پروژهها به ابزاری برای اجرای سیاستهای حکومت ایران و سودجویی عدهای خاص تبدیل شدهاند که هویت و آینده کرانه جنوبی کاسپین را تهدید میکند. اگر این روند ادامه یابد، نه طبیعت گیلان باقی خواهد ماند و نه زندگی بومیانی که قرنها در این سرزمین زیستهاند.