بازی دوسر برد همکاری با روس‌ها در حوزه انرژی
وزیر نفت به‌تازگی از آمادگی دولت ایران برای جذب سرمایه فعالان اقتصادی روسیه در بخش نفت و گاز، مشارکت در میدان‌ها، سوآپ فرآورده‌های نفتی و صادرات محصولات پتروشیمی خبر داده است؛ موضوعی که به‌گفته فعالان این حوزه به نفع هر دو کشور خواهد بود.
شرکت ملی نفت ایران و گازپروم روسیه در ماه ژوئیه یادداشت تفاهم ۴۰ میلیارد دلاری امضا کردند که به توسعه میدان های گازی کیش و پارس شمالی، 6 میدان نفتی، همچنین حفظ فشار در میدان پارس جنوبی کمک می کند. در عین حال، این سند شامل عملیات مبادله با گاز طبیعی و فرآورده های نفتی، اجرای پروژه های گاز مایع و ساخت خطوط لوله گاز صادراتی می شود.
تحلیلگران بخش انرژی ارزش این معامله بین ایران و روسیه را ۴۰ میلیارد دلار ارزیابی کردند. جواد اوجی، وزیر نفت در تشریح جزئیات تبادلات نفت و گاز بین ایران و روسیه تاکید کرد در حوزه صادرات فرآورده ها، تهاتر و سوآپ از حوزه دریای خزر با بعضی از شرکت های روسی شروع به کار کرده ایم و نزدیک ۱۰ میلیون تن ظرفیت تهاتر و سوآپ و صادرات فرآورده های نفتی داریم. همچنین در بحث پتروشیمی ما صادرات محصولات و کاتالیزورها را داشته و سال گذشته هم نزدیک ۱۲ . ۵ میلیارد دلار صادرات به کشورهای مختلف از جمله اروپا انجام شده است.
وی درباره بعضی از ویژگی های این تفاهمنامه بزرگ بین ایران و روسیه توضیح داد: ایران و روسیه هر دو ظرفیت های بسیار خوبی در حوزه نفت و گاز و پتروشیمی دارند. خوشبختانه در این مدت نزدیک ۴ میلیارد دلار قرارداد در زمینه توسعه میدان ها و ۴۰ میلیارد دلار تفاهمنامه در حوزه احداث خطوط صادراتی گاز و واحدهای ال ان جی امضا کرده ایم.
وزیر نفت ادامه داد: در این دوره برای روس ها قراردادهای توسعه میدان هایی در قالب الگوی جدید قراردادهای نفتی و پیش خرید ( OFF TAKE ) را رونمایی کردیم که سرمایه گذار از همه ابعاد از سوی وزارت نفت و دولت جمهوری اسلامی بیمه و حمایت می شود. این نوع قراردادها برای سرمایه گذاران روس بسیار شیرین و جذاب است و خوشبختانه اهمیت انرژی که امروز در دنیا همه به آن آگاهی داریم، فرصت طلایی برای امضای قراردادهای دیگر با روس ها در حوزه انرژی به وجود آورده است.
فصلی نو از همکاری های ایران و روسیه
محمد خطیبی، نماینده سابق ایران در اوپک درباره تاثیر همکاری های ایران و روسیه در حوزه انرژی در پیشبرد اهداف ایران،گفت: یک توافق کلی در قالب یادداشت تفاهمنامه با روس ها صورت گرفته که براساس آن شرکت های روسی می توانند در ایران سرمایه گذاری کنند. این مسئله یک اتفاق مثبت است؛ صنعت نفت ما نیاز به سرمایه گذاری دارد و سرمایه گذاری روس ها به دلیل آشنایی آنها با صنعت نفت و گاز می تواند برای ایران موثر و مفید باشد.
وی ادامه داد: این همکاری مثبت است و یادداشت های تفاهم باید یک به یک تبدیل به قرارداد شوند. اجرای این قراردادها می تواند برای هر دو کشور مفید باشد و در مجموع این همکاری را باید مثبت ارزیابی کرد.
این کارشناس ارشد حوزه انرژی با بیان اینکه این همکاری ها در شرایط تحریم اتفاق می افتد، گفت: کشورهای زیادی تمایل به همکاری با ایران دارند اما به دلیل تحریم ها این کار را نمی کنند.
وجود چنین همکاری هایی موجب خواهد شد کشورهایی که حاضرند در شرایط تحریم نیز با ایران همکاری داشته باشند، برای این مسئله تشویق شوند. بدیهی است اگر تحریم برداشته شود، کشورهای زیادی تمایل به همکاری با ایران دارند.
خطیبی با تاکید بر اینکه در شرایط فعلی بحث روی سرمایه گذاری در شرایط تحریم است، تاکید کرد: پیشینه همکاری ایران با روسیه کارنامه خوبی را نشان می دهد و در شرایط حاضر که هر دو کشور تحریم هستند، به نظر می رسد فصل جدیدی را تجربه می کنیم که با گذشته متفاوت است و می تواند شرایط را بسیار بهتر از گذشته رقم بزند.
وی با بیان اینکه شرایط جدید با گذشته متفاوت است و این شرایط الزام می کند که هر دو طرف همکاری ها را بسیار جدی تر پیگیری کنند، اظهار کرد: در این شرایط تبدیل شدن ایران به هاب انرژی منطقه بستگی به این دارد که بتوانیم با همسایگان در این زمینه به توافق برسیم و منافع مشترک پیدا کنیم تا انرژی از مسیر ایران عبور کند.
به گفته نماینده سابق ایران در اوپک این موضوع به منافع هر دو کشور بازمی گردد و اگر شرایط ایجاب کند، ایران نقطه مناسبی است تا کشورهایی که نمی توانند مستقیم به کشور دیگری صادرات داشته باشند، از طریق ایران وارد عمل شوند، اما باز هم این مسئله نیاز به توافق دو طرف دارد و یک طرفه نمی توان در این بخش کار خاصی انجام داد.
به گفته خطیبی نیاز به توافقات دوجانبه و چندجانبه برای تحقق این مسئله است، مانند توافقی که با جمهوری آذربایجان و ترکمنستان انجام دادیم؛ بنابراین این مسئله در قالب توافقات دوجانبه و چندجانبه می تواند شکل بگیرد و موفق شود.
