باتوجه به اینکه نزدیک به دوسوم اراضی کشور خشک و کویری است، همواره دسترسی به آب کافی با دشواری‌هایی همراه بوده است. در کل، ایران جزو کشورهای خشک و نیمه‌خشکی است که زمان‌های خشکسالی در این کشور بیشتر از ترسالی‌ها بوده است و تنش‌های آبی در ایران تنها برای امروز و دیروز نیست و همواره در کشور با شدت و ضعف‌هایی، خود را نشان داده است. حال برای کنترل این تنش‌ها، باید منابع آبی به‌طورهمه‌جانبه مدیریت شوند. پیشینیان در این کشور توانستند راهکارهای سازگارانه‌ای را برای برون‌رفت از بحران آب به‌کار بگیرند. نسل‌های پیشین هم با این چالش‌ها مواجه بودند، اما آنها رفتارهای سازگارانه‌تری را با طبیعت داشتند. برای مثال، وجود قنات‌ها، نشانگر دوراندیشی نسل‌هایی بود که در مناطق خشک کشور زندگی می‌کرده‌اند. به‌عبارت‌دیگر، قنات‌ها نمونه‌ای سازگارانه از انتقال آب هستند. در این روش، آب از مناطق پرآب دوردست به مناطق کم‌آب، کیلومترها انتقال داده می‌شود، به‌گونه‌ای که با طبیعت و زمین سازگار باشد.

استقرار صنایع و آمایش سرزمین، بزرگ‌ترین اشتباهاتی بودند که در چند دهه اخیر، دولت‌ها مرتکب شده‌اند و امروز نتایج زیانبار آن را شاهد هستیم، همچنین سدسازی یکی از اقدامات مضری بوده است که همچنان متاسفانه در کشور ادامه دارد. بهتر است از تجارب کشورهای توسعه‌یافته در بحث تامین آب بهره بگیریم. سدسازی، آفت منابع آبی است که منجر به آسیب جدی در کشور ما شده است. امروزه به‌وضوح آثار سوءمدیریت منابع آب در استان‌های اصفهان و خوزستان نمایان است. وقت آن رسیده است که همسو با تغییرات اقلیمی حرکت کنیم و پروژه‌های سازگارانه را پیگیری کنیم تا بتوانیم در روزهای خشکسالی بهترین راهکارها را در پیش بگیریم.

متاسفانه هیچ‌گاه در کشور شاهد مدیریت اصولی آب نبودیم و هنوز هم نتوانستیم تصمیمات درستی را برای عبور از تنش‌های آبی بگیریم. عدم‌همبستگی در مدیریت آب موجب شده که بسیاری از منابع آبی هدر برود. به‌اعتقاد من، آب یک موضوع ملی است که باید همه آحاد جامعه نسبت به آن حساسیت داشته باشند و همگی باید خود را در سرنوشت آب سهیم بدانیم. اما مهم‌تر از مردم، دولت است که باید هرچه زودتر تغییر جدی در نگرش مدیریت آب به‌کار بگیرد. تاسیس کارخانه‌هایی که محصولات آب‌بر تولید می‌کنند، در مناطق خشک کشور نمونه واضحی از عملکرد ضعیف وزارتخانه‌ها و عدم‌همکاری آنها با یکدیگر است. وزارتخانه‌هایی نظیر نیرو و جهاد کشاورزی باید در بحث مدیریت منابع آب به‌دنبال راهکارهای سازگارانه باشند. همچنین، وزارت صمت هم باید در کنار این ۲ وزارتخانه برای حل بحران آب دست به اقداماتی بزند و برای استقرار صنایع آب‌بر، به فکر پیگیری راهکار سازگارانه باشد. باتوجه به اینکه در اصفهان و یزد از کم‌آبی رنج می‌بریم، متاسفانه کارخانه‌های آب‌بر در این استان‌ها استقرار دارند و همچنان به فعالیت‌های خود ادامه می‌دهند.

من موافق انتقال آب از دریا به مناطق داخلی و استان‌های کم‌آب کشور هستم. ایران خشک است و نیاز آبی دارد، به‌همین‌دلیل انتقال آب از دریا می‌تواند به‌عنوان یک راهکار موثر در برون‌رفت از تنش آبی کشور به‌شمار بیاید. امروز تهران خالی از منابع آب‌های زیرزمینی شده؛ نه‌تنها تهران، بلکه حتی استان‌های پرآب نظیر مازندران هم امروز در تنش آبی به‌سر می‌برند و روزبه‌روز فرونشست زمین، دامن دشت‌ها و مناطق مسکونی را گرفته است. بنابراین، انتقال اصولی آب از دریا می‌تواند به‌عنوان یک گزینه برای برون‌رفت از تنش آبی، مهم باشد. تجربه‌های کشورهای حاشیه خلیج‌فارس که بسیار خشک و کم‌آب بودند، نشان داد که می‌توان از طریق انتقال آب تاحدی تنش‌های آبی را رفع کرد. آنها توانستند با فناوری‌های جدید، آب دریا را به مناطق داخلی کشورشان منتقل کنند و به‌میزانی از رفاه و توسعه‌یافتگی برسند. در واقع انتقال آب، راهگشای برون‌رفت از تنش‌های آبی برای این کشورها بود. انتقال آب منجر به اشتغالزایی و تقویت اقتصاد در منطقه می‌شود، همچنین موجب رونق‌بخشی به کارخانه‌هایی هستند که وابسته به آب هستند. حتی با انتقال آب می‌توان به تقویت منابع آب زیرزمینی هم پرداخت، در نتیجه این راهکار می‌تواند تاثیرات مهمی در کشور بر جای بگذارد، چراکه باعث می‌شود آب‌های زیرزمینی احیا شوند و میزان فرونشست کاهش یابد. بی‌شک وضعیت استان‌های خشک کشور نظیر اصفهان، سیستان و بلوچستان و کرمان با انتقال آب بهتر خواهد شد. خوب می‌دانیم که خاک یکی از تصفیه‌کننده‌های آب است. وقتی آب از لایه‌های مختلف خاک عبور کند، تصفیه و بخش عمده‌ای از شوری آب گرفته می‌شود.

اعتماد، حلقه مفقوده مدیریت منابع‌طبیعی است؛ به‌اعتقاد من، باید حقیقت را به مردم درباره وضعیت آبی کشور گفت. متاسفانه امروزه در بحث مدیریت منابع‌طبیعی به‌ویژه آب از اعتماد مردم به دولت کاسته شده است، اما با کمک مردم می‌توان یک مدیریت همه‌جانبه از بحث منابع آبی داشت. وزارتخانه‌ها جزیره‌ای عمل می‌کنند و اصلا عملکرد یکدیگر را قبول ندارند، اما باید جایی کنار یکدیگر باشند تا بتوانند راهکاری عملیاتی را در پیش بگیرند.