اهدافی که بهفراموشی سپرده شد
سعید مدنی-کارشناس صنعت خودرو
هر بنگاه اقتصادی، چشم اندازی دارد که براساس آن برنامه ریزی می کند و ماموریت هایش مشخص می شود.
در اقتصاد، سهم صنعت 20 درصد بوده و سهم خودروسازی در صنعت نیز چنین عددی است؛ در نتیجه 4 تا 5 درصد تولید ناخالص ملی کشور در این صنعت اتفاق می افتد. در حال حاضر با توجه به شرایط موجود، شاخصی وجود ندارد که اقتصاد در 5 یا 10 سال آینده چه وضعیتی خواهد داشت.
شاید بخشی از ناامیدی جوانان کشور از آینده به همین موضوع برگردد؛ بنابراین وقتی نتوانیم برای اقتصاد چشم انداز روشنی ترسیم کنیم، برای صنعت هم همین موضوع صادق خواهد بود.
در صنعت خودرو به عنوان صنعتی پیشران، سال ها کار و افق 1404 ترسیم شد. هدف رسیدن به تیراژ سالانه 3 میلیون خودرو بود که تاکنون باید دست کم ۲ . ۵ آن محقق می شد؛ در حالی که سال گذشته، تیراژ تولید زیر یک میلیون خودرو بود. همچنین در این سند، باید چشم انداز ظرفیت تجاری تولید تعریف و براساس آن، سالانه یک میلیون خودرو صادر
می شد. در حال حاضر، صنعت خودرو ما دچار روزمرگی بوده و از اهداف چشم انداز دور شده است و با توجه به وضعیت تیراژ و کیفیت محصولات آن نمی توان امیدوار بود به اهداف 1404 دست یابد.
در واقع با رشد تیراژ و کیفیت، صادرات شدنی است. صنعت خودرو کشور باید بتواند محصولاتی جدید و رقابتی تولید و حداقل در بازار کشورهای همسایه با محصولات چینی رقابت کند. در منطقه بازار بزرگی وجود دارد که سهم صنعت خودرو کشور در آن بسیار ناچیز است.
بازار روسیه
مدیران از بازار روسیه به عنوان بازار جدید صنعت خودرو یاد می کنند. این در حالی است که صنعت قطعه شاید بتواند در این بازار موفق شود، اما خودروساز، رقابت سختی با خودروسازان چینی و هندی خواهد
داشت. بهای تمام شده پایین، تنوع مدل ها، به روز بودن خودروها و...، شرایط را برای بازاریابی و فروش سخت کرده؛ بنابراین صنعت خودرو با بحران مواجه است.
این صنعت به غیر از مسائل تاکتیکی مانند سیاسی بودن یا تغییر پی درپی مدیران آن، با اشکالات استراتژیکی نیز روبه رو بوده و برنامه بلندمدت به خودروساز تکلیف نشده است. تا پیش از دولت دوازدهم، افق چشم انداز صنعت خودرو در 1404، چندین بار پایش و اصلاح شد، اما در ادامه مسئولان موضوع را به فراموشی سپردند. در حال حاضر نمی دانیم قرار است در 3 سال آینده چه موتوری روی خودروهای جدید نصب شود یا سایر تغییرات در این صنعت چه خواهد بود. با تمام چالش های موجود، آنچه برای صنعت خودرو به عنوانی صنعتی پیشران و پول ساز، اهمیت زیادی دارد، موضوع صادرات است و داشتن سهم در بازارهای بین المللی. رسیدن به بازار جهانی با محصولات قدیمی، شدنی نیست. در نتیجه باید گفت، نداشتن روابط اقتصادی با جهان و مسائل داخلی، دست به دست هم داده و صنعت خودرو را به روزمرگی کشانده اند. صنعت خودرو هنوز روی ریل قرار نگرفته و همچنان سیاست های گذشته در قالب طرح های نو، ارائه و انجام می شود. مهم ترین نکته در صنعت خودرو، رشد کمی و کیفی محصولات و ورود خودروهای تولید داخل به بازارهای جهانی است؛ اینکه محصولات ملی توان رقابت با محصولات خودروسازانی همچون کشورهای چین و هند را در منطقه خاورمیانه داشته باشند. صنعت خودرو تا رسیدن به این افق، راه طولانی در پیش دارد و نخستین گام در این مسیر، ارتقای دانش فنی و طراحی پلتفرم ملی است.