برگرفته از arkeonews.net

برگردان مهتاب خطیر

کاوش‌هایی که به تازگی در تپه تله‌نه، در منطقه کوزران کرمانشاه انجام شد، 4 هزار مهر سفالی با دیرینگی 5 هزار سال را از دل خاک بیرون کشید. داریوش فرمانی، رئیس گردشگری استان گفت: بیش از 4 هزار مهر سفالی 5 هزار ساله در تپه تله‌نه منطقه کوزران کشف شده است. این منطقه برای نخستین بار در سال ۱۳۷۷ یک محوطه باستان‌شناسی شناسایی شد.

تپه تله نه در سال ۱۳۸۲ به فهرست میراث ملی ایران افزوده شد. در پایان تابستان ۲۰۲۰ یک تیم باستان شناسی به سرپرستی شکوه خسروی کاوش اضطراری را در تپه تله‌نه انجام داد. در این کاوش، افزون بر تکه‌های سفال، تعدادی مجسمه‌های گلی جانوران، ابزار شمارش و مجموعه بسیار بزرگی از مهرهای سفالی که به فرهنگ ایلامی اولیه می‌رسد، کشف شد. تپه تله‌نه مرکز اداری سازماندهی امور اقتصادی و داد و ستد و بازرگانی در اوایل دوره ایلامی بوده است. این مهرها حلقه جدیدی از زنجیره مدیریت اداری زاگرس مرکزی را در هزاره پنجم تا دوم پیش از میلاد نشان می‌دهد. بررسی سبک‌شناسی مهرها، تاثیر مهرها و مجموعه سفال‌های نمایان نشان داد که ساکنان تپه تله‌نه در پایان هزاره چهارم پیش از میلاد با دیگر سرزمین‌های دور و نزدیک ایران و بین‌النهرین ارتباطات فرهنگی و خرید و فروش فرامنطقه‌ای داشته‌اند. پژوهشگرها ادامه می‌دهند که برآیندهای به‌دست‌آمده در این منطقه به همراه برآیندهای به‌دست‌آمده از کشف منطقه دهسوار و ماران در ماهیدشت، اسناد مربوط به دگرگونی‌های چند هزار ساله مدیریت اقتصادی و سیاسی را روشن می‌کند و نشان می‌دهد که نهادهای اداری در این منطقه از هزاره پنجم پیش از میلاد تا هزاره سوم پیش از میلاد در کار بودند.

در میان آنچه کشف شده، ۴۴۷ قفل سفالی برای درهای انبار، 2 هزار و 970 مهر ظروف، ۱۲۴ مهر گونی و ۴۳۶ قطعه زبانه‌شکل با حدود ۸۵ اثر مهر متفاوت دیده می‌شود. این کشف نور تازه‌ای بر شیوه‌های تجارت باستانی پنهان مانده در غرب ایران می‌اندازد و بینش‌های ارزشمندی را در مورد سیستم‌های اداری و تجاری اولیه منطقه ارائه می‌دهد. یکی دیگر از یافته‌های چشمگیر در کاوش‌ها، سری ابزار شمارش بود که قدمت آنها به دوره مهرها بازمی‌گردد که نشان‌دهنده گسترش سیستم اعداد است. این مهم خود پیشروی زبان نوشتاری را به رخ می‌کشد.