ضرورت اصلاح نظام بیمه‌ای کشور
کاهش ریسک و پوشش دادن انواع خطرات حاکم بر روند فعالیت کسب‌وکارها، مهم‌ترین وظیفه صنعت بیمه است.
صنعت بیمه نقشی ویژه و اثرگذار در کاهش فشارهای اقتصادی بازی و ازاین رو جذب سرمایه را تسهیل می کند. این صنعت حتی در مواردی می تواند فرصتی برای توسعه اقتصادی ایجاد کند. اهمیت و جایگاه صنعت بیمه به قدری قابل توجه است که به عنوان یک مؤلفه اقتصادی، نقش مهمی در اقتصاد کشورها بر عهده دارد، تاجایی که هرچه سهم صنعت بیمه در تولید ناخالص بیشتر باشد، آن کشور پیشرفته تر است. باوجود دلایلی که برای توسعه صنعت بیمه یاد می شود اما این صنعت در کشور ما هنوز رشد کافی ندارد. علاوه بر این انتقادات بسیاری به عملکرد صنعت بیمه کشور وارد است. این صنعت همپای شرکت های بیمه خارجی رشد نداشته است، بنابراین بازنگری در شرایط صنعت بیمه کشور ضروری به نظر می رسد.
ضرورت تسهیل بروکراسی بیمه ای
آنوش رحام، فعال صنعت فولاد در گفت وگو با صمت اظهار کرد: بخش کارفرمایی ایران در طول سال های گذشته با ۲ مقوله تأمین اجتماعی و مالیات درگیر بوده است.
وی افزود: فرآیند جذب بیمه شدگان در صندوق های بازنشستگی در دنیا آسان است؛ قوانین و مقررات دست وپاگیری بر این روند حاکم نیست و با حداقل مقررات و قوانین تلاش می کنند از جامعه کارگری حمایت کنند. اما این چتر حمایتی نباید به گونه ای باشد که جدایی میان کارفرما و نیروی کار ایجاد کند. متاسفانه در کشور و در موارد متعددی شاهد برخوردهای سلبی در قبال کارفرمایان هستیم. همین موضوع موجب شده مقوله تأمین اجتماعی به عنوان یک معضل برای همه کارفرمایان مطرح باشد. این در حالی است که انتظار می رود روابط یادشده همراه با تعامل باشد و درعین حال حفظ موقعیت های شغلی در شرایط دشوار اقتصادی کنونی و باوجود فشارهای تحریمی و تورمی در اولویت باشد.
این فعال صنعت فولاد افزود: اصولاً در سیستم تأمین اجتماعی انتظار می رود به ازای هر یک نفری که بازنشست می شود، ۶ نفر حق بیمه پرداخت کنند. اما ما در سال های گذشته شاهد کاهش بیمه پردازان بوده ایم. علت کاهش بیمه پردازی نیروی کار در ایران بروکراسی حاکم بر نظام تأمین اجتماعی است.
اگر این بروکراسی وجود نداشت؛ امکان بیمه پردازی پلکانی وجود داشت مشوق هایی برای بدنه کارفرمایی تعریف می شد؛ تعداد بیمه پردازان کشور افت نمی کرد. علاوه بر تمام موارد یادشده نیروهای خوداشتغال امکان پرداخت بیمه ندارند یا افرادی که چند سال کارکرده اند و بیمه آنها رد نشده اما نمی توانند حق بیمه خود را بپردازند. دلیل و استدلالی برای این موانع وجود ندارد و تنها به ضعیف شدن سیستم بیمه ای کشور منجر می شود.
وی افزود: علاوه بر تمام موارد یادشده از سازمان تأمین اجتماعی انتظار می رود به عنوان بازوی تأمین اشتغال در جامعه باشد. از مجموع موارد یادشده این طور برداشت می شود که تغییر در نظام تأمین اجتماعی کشور ضروری است. مالکان سازمان تأمین اجتماعی مردم هستند. این سازمان از پرداخت های مالی نیروی کار و کارفرما شکل گرفته است اما گویی همین صاحبان در اولویت سازمان نیستند.
رحام در ادامه خاطرنشان کرد: ۲۲ مؤلفه برای سنجش محیط کسب وکار ارزیابی می شود. پنجمین عامل در اخلال نظام کاری ایران، تأمین اجتماعی است. تأمین اجتماعی به ازای بیمه کارگران باید هزینه ای را ماهانه پرداخت کند. این پرداختی ها درنهایت آینده معاش یک فرد را تأمین نمی کند. بنابراین تغییر در فرمول محاسباتی سهم بیمه ضروری است.
در ادامه جایگاه سازمان تأمین اجتماعی و بیمه های تأمین اجتماعی در بخش سهولت کسب وکار باید جایگاهی قابل قبول باشد. بدین ترتیب باید در مسیر تسهیل پرداخت حق بیمه تأمین اجتماعی در کشور گام برداشت. شرایط برای جذب حداکثری نیروی کار فراهم، حق بیمه افزایش یابد و بروکراسی های زائد حذف شود.
لزوم بازنگری در استراتژی های صنعت بیمه
سعید برزگر، کارشناس اقتصاد در گفت وگو با صمت و در ارزیابی اهمیت و جایگاه صنعت بیمه، اظهار کرد: از بیمه به عنوان یکی از ارکان توسعه اقتصادی نام برده می شود. این صنعت حکم پشتیبان برای صنایع دارد و ریسک های گوناگون حاکم بر اقتصاد، تولید و... را به حداقل کاهش می دهد.
صنعت بیمه با ایجاد اطمینان خاطر و آرامش نزد کارآفرینان و صاحبان کسب وکار در حوزه های گوناگون، نقشی بسزا در افزایش تولید و ارتقای سودآوردی دارد.
در همین حال، شرکت های بیمه ای از سرمایه سپرده شده به آنها به عنوان منبع مالی سرمایه گذاری مستقیم و غیرمستقیم استفاده می کنند. درنتیجه از عملکرد این صنعت و توسعه آن می توان به عنوان محرکی برای بهبود شرایط تولید کشور بهره برد.
وی در ادامه گفت: با توجه به امتیازاتی که در بهره مندی از صنعت بیمه و اتکا بر توان آن یاد شد و همچنین با توجه به تجارب جهانی، می توان ادعا کرد کشورهایی که به اهمیت خدمات واقعی بیمه و نقش جدی و حیاتی آن در رشد و توسعه اقتصادی پی برده اند، توانسته اند فرصت های بسیار ارزنده ای در اختیار شهروندان، بازرگانان و صاحبان صنایع خویش قرار دهند و بدین ترتیب است که مسیر توسعه اقتصادی و صنعتی آنها هموار می شود.
برزگر در ادامه افزود: در طول سال های گذشته صنعت بیمه در ایران نیز در مسیر رشد قدم گذاشته، بااین وجود همچنان انتقادهای بسیاری نسبت به عملکرد این صنعت در کشور وارد است، تا جایی که باید اقرار کرد این صنعت نتوانسته آن طور که انتظار می رود درروند توسعه اقتصادی کشور اثرگذار باشد. در همین حال، بیمه به شکلی بسیار محدود و خاص ارائه می شود. این صنعت در حال حاضر فاصله بسیاری با استانداردهای جهانی دارد و بازنگری در شرایط آن ضروری به نظر می رسد.
وی گفت: تمام کمبودهای یادشده در حالی هستند که بهره مندی از این صنعت و ظرفیت های آن، زمینه افزایش ثبات مالی را فراهم می کند و منجر به کاهش خسارت ها می شود که به منزله ارتقای سطح پس انداز است و روند جذب سرمایه را تسهیل می کند. بهره مندی از امتیازات این صنعت به ویژه در صنایع پرخطر همچون صنایع معدنی اهمیت بیشتری دارد. در حالت عادی، صاحبان کسب وکار موظف هستند نیروی انسانی مشغول به کار در مجموعه را بیمه کنند اما در موارد متعددی شاهدیم که این پوشش های بیمه ای کار آیی لازم را ندارند؛ بنابراین تجدیدنظر در قوانین حاکم بر این حوزه ضروری به نظر می رسد. پوشش های بیمه اجباری باید افزایش یابند و آسیب های بیشتری را پوشش دهند.
در همین حال باید نظارت روی عملکرد شرکت های بیمه افزایش یابد. این گونه اقدامات نظارتی، منجر به بهبود عملکرد این مجموعه ها خواهد شد و رضایت صاحبان کسب وکارها را به دنبال دارد.
سخن پایانی
از کاهش ریسک به عنوان وظیفه اصلی بیمه ها یاد می شود و در همین حال آن را یکی از ارکان توسعه اقتصادی کشورها می دانند. این صنعت با امن کردن فضای کسب وکار و پوشش دادن خطرات تولید یا سرمایه گذاری، به ارتقای سطح عملکردی صنایع در حوزه های گوناگون منجر می شود. هرچه ریسک اجرای یک فعالیت اقتصادی بالاتر باشد، جذب سرمایه به آن کاهش می یابد. در چنین شرایطی می توان با تقویت پوشش های بیمه ای این خلأ را برطرف کرد.
