انتظار می‌رود در سایه اقدامات برنامه‌ریزی‌شده کشور از واردات محصولات فولادی بی‌نیاز شود و در همین حال امکان صادرات نیز بیش از پیش محقق شود.
عباس اکبری‌محمدی، معاون بهره‌برداری شرکت فولاد مبارکه از طراحی و تولید ۸ گرید جدید در این شرکت خبر داد و گفت: این دستاورد با تکیه ‌بر دانش تخصصی و توانمندی‌های داخلی، برنامه‌ریزی‌های دقیق و مدون مدیران بهره‌برداری و همکاری سایر واحدهای ذی‌ربط در حوزه‌های تختال، کلاف گرم، کلاف اسیدشویی، گالوانیزه و تسمه‌های بسته‌بندی در سال ۱۴۰۰ انجام گرفت.

بی‌نیازی از واردات
به‌گزارش روابط‌عمومی شرکت فولاد مبارکه، معاون بهره‌برداری این شرکت افزود: این اقدام زمینه قطع واردات و خروج ارز از کشور و در همین حال زمینه صادرات این محصولات را فراهم می‌کند. وی با معرفی این گریدهای جدید که در سال ۱۴۰۰ طراحی و تولید شده، افزود: کلاف گرم، یک گرید مقاوم به خستگی است که در سرندهای احیا مستقیم، سیستم‌های تعلیق خودرو و نیز پل‌ها کاربرد دارد؛ همچنین کلاف سرد -HX۲۲۰YD یک گرید شکل‌پذیر و دارای استحکام بالاست که کاربرد آن در صنعت خودروسازی است.معاون بهره‌برداری فولاد مبارکه خاطرنشان کرد: کلاف اسید شویی -HE۴۴۵D و کلاف گرم ۵۵۰YC نیز گریدهایی با استحکام بالا هستند که در صنایع خودروسازی کاربرد دارند؛ تختال API X۸۰ نیز از گریدهای ویژه و مهمی است که کاربرد آن در صنایع نفت و گاز و برای ساخت لوله‌های انتقال سیالات است.
وی با بیان اینکه گرید تسمه‌های بسته‌بندی برای بسته‌بندی کلاف طراحی و تولید شده است، اذعان داشت: گرید HCT۶۰۰X برای ساخت قطعات ضربه‌گیر بدنه خودرو طراحی و تولید شده و گرید DX۵۶D نیز که یک گرید فوق کششی است، در صنعت خودروسازی کاربرد دارد.

نگاهی به جزییات قطعات جدید
علیرضا مولوی‌زاده، مدیر متالورژی و روش‌های تولید شرکت فولاد مبارکه نیز درباره جزییات تخصصی این گریدها توضیحاتی ارائه کرد.
گرید (ST-۵۲ (FAT: این گرید پیش از این، از خارج کشور تامین می‌شود و در برخی شرایط به‌دلیل نبود امکان تامین از گرید ST۵۲ معمولی به‌جای آن استفاده می‌شد که عملکرد مطلوبی نداشت؛ در همین راستا این گرید به‌منظور استفاده در قطعاتی که تحت تنش متناوب قرار دارند و باید مقاوم به خستگی باشند، طراحی و تولید شد. ازآنجاکه خستگی یکی از خطرناک‌ترین انواع شکست در فلزات است و فلز در تنش‌های پایین‌تر از تنش تسلیم شکسته می‌شود، پیش‌بینی زمان و شرایط تنشی تخریب قطعه بسیار مشکل است و می‌تواند با خسارت‌های زیاد و گاه فاجعه‌بار در صنعت همراه باشد؛ خوشبختانه تعداد سیکل پاس‌شده برای شکست ST۵۲-FAT در تنش ۳۵۰ مگاپاسکال ۴ برابر تعداد سیکل شکست ST۵۲ معمولی بود. کاربرد این گرید برای ساخت پل‌ها، قطعات تعلیق اتومبیل، قالب‌های شکل‌دهی فلزات، سرندها و قطعات با ارتعاش بالای در معرض خستگی است.
گرید HX۲۲۰YD: به‌دنبال درخواست شرکت ایران‌خودرو و به‌منظور استفاده در تولید باک بنزین خودرو «تارا»، بررسی استاندارد مربوطه انجام گرفت و گرید فوق که باید شکل‌پذیری بالا و خواص مکانیکی مناسبی داشته باشد و ضمنا مقاوم به خوردگی باشد، با پوشش ۱۴۰ گرم بر مترمربع و با همکاری شرکت ورق‌خودرو طراحی و تولید شد. این گرید براساس استاندارد EN۱۰۳۴۶ طراحی شده و از گریدهای شکل‌پذیر مستحکم محسوب می‌شود. با تولید این گرید ویژه شرکت ایران‌خودرو، امکان جذب سفارش‌های دیگر مشتریان نیز فراهم شد. استحکام تسلیم این فولاد در بازه ۲۲۰ تا ۲۸۰ مگاپاسکال و استحکام کششی آن در بازه ۳۴۰ تا ۴۲۰ مگاپاسکال است و از فولادهای بااستحکام بالا و با میزان کربن پایین است.
گرید HE۴۴۵D: این گرید به‌صورت کلاف اسیدشویی و مورد درخواست خودروسازان است و از فولادهای میکروآلیاژی استحکام بالا تلقی می‌شود که براساس استاندارد PSA-B۵۳۳۳۱۶ طراحی و تولید شد. خواص مکانیکی این گرید با استحکام تسلیم ۴۲۰ تا ۵۲۰ مگاپاسکال، استحکام نمایی ۴۹۰ تا ۵۹۰ مگاپاسکال و انعطاف‌پذیری حداقل ۲۲ درصد بوده و کاربرد گسترده‌ای برای خودروسازان و قطعه‌سازان دارد.
گرید ۵۵۰YC: این فولاد در استانداردهای داخلی شرکت Posco کره‌جنوبی تعریف شده است؛ این محصول جزو گریدهای HSLA قرار گرفته و عناصری نظیر Nb و Ti به این فولاد اضافه شده است. به‌واسطه حضور این عناصر ذرات کاربونیترید در ریزساختار توزیع می‌شوند. به‌دلیل اینکه این ذرات حرکات نابجا را با محدودیت روبه‌رو می‌کنند، استحکام و مقاومت به ضربه آنها افزایش می‌یابد. این فولاد دارای حداقل استحکام ۵۵۰ مگاپاسکال است و معمولا در سیستم تعلیق خودروهای جدید شرکت سایپا مورد استفاده قرار می‌گیرد. تختال API X۸۰، تسمه‌های بسته‌بندی، گرید HCT۶۰۰X و گرید DX۵۶ سایر محصولات ساخته‌شده در این مجموعه عظیم فولادی هستند که از ویژگی‌های منحصربه‌فردی برخوردارند.

توسعه با قدرت ادامه دارد
علیرضا مولوی‌زاده، مدیر متالورژی و روش‌های تولید شرکت فولاد مبارکه همچنین ضمن تشریح دستاوردهای فوق ابراز امیدواری کرد: در سال ۱۴۰۱ نیز که مزین به نام «تولید، دانش‌بنیان، اشتغال‌آفرین» است، طراحی و تولید محصولات جدید باقدرت ادامه یابد و در سال‌های آتی با راه‌اندازی خطوط توسعه جدید، کشور از واردات سایر محصولات فولادی بی‌نیاز شود و زمینه صادرات نیز بیش از پیش محقق شود.
گفتنی است، در طراحی و تولید گریدهای فوق، کارشناسان واحد متالورژی و روش‌های تولید با همکاری کارشناسان نواحی تولیدی نقش محوری را ایفا کرده‌اند. وی در پایان ضمن تقدیر از حمایت‌های مدیرعامل و معاون بهره‌برداری شرکت، از همکاری گسترده مدیریت‌های تولید فولادسازی، نورد گرم، نورد سرد و شرکت ورق‌خودرو چهارمحال و بختیاری در تولید محصولات جدید تشکر و اظهار کرد: بدون‌شک این موفقیت‌ها با همکاری کلیه واحدها از جمله واحد فروش، برنامه‌ریزی، کنترل کیفی، آزمایشگاه‌ها و سایر واحدهای پشتیبانی حاصل شده است.

سخن پایانی
اقدامات شرکت فولاد مبارکه برای تولید محصولات جدید به کاهش واردات کمک می‌کند؛ در همین حال از خروج ارز کشور نیز جلوگیری خواهد کرد. البته تلاش این شرکت برای تولید محصولات جدید، نتایج مطلوب دیگری نیز به‌دنبال دارد؛ از جمله آنکه به رشد صادرات و ارتقای ارزآوری برای کشور منجر خواهد شد.