بهبود بنگاهداری از مسیر تعالی سازمانی
نشست خبری بیست‌وسومین دوره جایزه ملی تعالی سازمانی با حضور قاسم خرمی مدیرعامل سازمان مدیریت صنعتی، محمد محسن‌وند معاون سازمان مدیریت صنعتی، توران توانگر رئیس مرکز تعالی سازمانی این سازمان، علیرضا قاسمی مشاوره این سازمان در مرکز همایش‌های سازمان مدیریت صنعتی برگزار شد. در این نشست آخرین برنامه‌ها، اهداف و دستاوردهای جایزه ملی تعالی سازمانی برای ارتقای مدیریت و عملکرد سازمان‌ها و بنگاه‌های مختلف در کشور تشریح و بررسی شد. اعضای حاضر بر اهمیت این جایزه در توسعه صنعتی کشور و نیز تقویت رویکرد تعالی سازمانی در بنگاه‌های اقتصادی تاکید کردند. در ادامه گزارشی هم از تعداد شرکت‌کنندگان و روند برگزاری بیست و سومین دوره جایزه تعالی سازمانی داده شد و مسئولان حاضر در نشست به سوالات خبرنگاران پاسخ دادند.
تمرکز سازمان مدیریت صنعتی بر توسعه کسب‌وکارهای کوچک است
قاسم خرمی، مدیرعامل سازمان مدیریت صنعتی در نشست خبری بیست‌وسومین دوره جایزه ملی تعالی سازمانی با اشاره به پیشینه برگزاری این رویداد و اهمیت آن اظهار کرد: پایه برگزاری این جایزه ترکیبی از الگوهای داخلی و خارجی است که البته این مدل براساس وضعیت جامعه و شرایط کسب‌وکارهای مختلف منطبق شده است و سعی کرده‌ایم در اجرای آن این مختصات را در نظر بگیریم. خرمی ادامه داد: برگزاری یک رویداد در شرایط اقتصادی کنونی کار چندان ساده‌ای نیست. طی بیست‌وسه سال گذشته ۱۵۱۵ شرکت متقاضی حضور در این جایزه بوده‌اند که از این تعداد ۲۰۰ شرکت به حد نصاب لازم رسیده‌اند. به‌گزارش صمت مدیرعامل سازمان مدیریت صنعتی همچنین به فرآیند ارزیابی شرکت‌ها در این جایزه اشاره کرد و گفت: در جایزه تعالی سازمان ارزیابی شرکت‌ها در یک فرآیند علمی و براساس تفکر تخصصی انجام شده است. سازمان در این راستا به‌دنبال آموزش نیروهای ویژه بوده است و بر این اساس در طول سال‌های گذشته بیش از ۵۳۰۰ نفر در این حوزه به‌عنوان ارزیاب آموزش دیده‌اند تا به شناسایی نقاط ضعف و فرصت‌های بهبود در کسب‌وکارها کمک کنند.
هدف بهبود مستمر است
خرمی هدف اصلی جایزه تعالی سازمان را بهبود مستمر همه کسب‌وکارهاست دانست و در ادامه گفت: شرایط اقتصادی سخت کنونی بنگاه‌ها با شرکت در این رویداد می‌تواند مسیر خود را به‌سوی موفقیت هموار کنند. در واقع ماموریت اصلی این رویداد شناسایی نقاط ضعف و نقاط قابل بهبود است. در پایان این فرآیند بنگاه‌های شرکت‌کننده به یک گزارش دقیق و کارشناسی از وضعیت خود خواهند رسید که می‌تواند در بهبود فعالیت آنها تاثیرگذار باشد.
مدیرعامل سازمان مدیریت صنعتی همچنین به استقبال بیشتر شرکت‌های خصوصی از این جایزه نسبت به شرکت‌های دولتی اشاره کرد و گفت: برای این دوره تاکنون ۷۷ شرکت متقاضی آن شده‌اند که البته روند ثبت‌نام از شرکت‌ها ادامه داشته و تعداد شرکت‌کنندگان افزایش خواهد داشت.
دستاوردهای بزرگ یک جایزه ملی
خرمی تاثیر نتایج ارزیابی را بسیار مهم توصیف کرد و اظهار کرد: این نتایج علاوه بر اینکه به شرکت‌ها در رفع نواقص‌شان کمک می‌کند در نهایت به سیاست‌گذاران کشور منتقل خواهد شد. تلاش سازمان مدیریت صنعتی در این بخش کمک به سیاست‌گذاران صنعتی است که بخشی از دستاوردهای این رویداد محسوب می‌شود.
خرمی به تغییر رویکرد کسب‌وکارهای کوچک و متوسط به‌عنوان یک تغییر در جایزه تعالی امسال اشاره کرد و گفت: شرکت‌های بزرگ همواره به‌دنبال شناخت نقاط قوت و وضعیت خود هستند در این میان، تغییر نگاه کسب‌وکارهای کوچک و متوسط که سودپایه هستند برای رفع نواقص‌شان و شرکت در این جایزه هم اتفاق قابل‌توجهی است. مدیرعامل سازمان مدیریت صنعتی افزایش حضور شرکت‌های خصوصی را در این رویداد در ثمربخش بودن برگزاری این رویداد دانست.
نقش پررنگ جایزه تعالی در تاب‌آوری بنگاه‌ها
توران توانگر، رئیس مرکز تعالی سازمانی سازمان مدیریت صنعتی نیز در ادامه با تشریح ابعاد جایزه ملی تعالی سازمانی و تأثیر آن بر ارتقای بهره‌وری، تاب‌آوری و اعتبار شرکت‌ها اشاره کرد و گفت: در جایزه تعالی، سازمان‌ها باید تمام فرآیندهای خود را با دقت موردتوجه قرار دهند و همه ارکان و ذی‌نفعان را درگیر کنند. تشکیل کمیته‌های تعالی درون‌سازمانی، بررسی دقیق اینکه چه کاری انجام می‌دهند، با چه رویکردی آن را جاری می‌کنند، چگونه بهبود می‌بخشند و آیا به نتایج مورد انتظار رسیده‌اند یا نه، از الزامات این مسیر است. این مدل، رویکردهای سازمان را به‌صورت جامع ارزیابی می‌کند و به شرکت‌ها کمک می‌کند تا در مسیر آینده‌سازی، به بهره‌وری و تاب‌آوری برسند.
توانگر با اشاره به تلاش‌ها در بروزرسانی مدل جایزه گفت: جایزه تعالی یکی از معدود جوایزی است که براساس تجربه‌های سال‌های اخیر، بازخوردهای شرکت‌ها و تغییرات جهانی، به‌صورت بومی و حرفه‌ای بروزرسانی شده است. این جایزه اکنون با رویکردی دقیق‌تر و علمی‌تر برگزار می‌شود و مدیران ارشد سازمان‌ها علاقه‌مند هستند که از طریق ارزیابی بیرونی، شکاف‌های عملکردی خود را شناسایی کنند.
نقش جایزه تعالی در بهره‌وری شرکت‌ها
رئیس مرکز تعالی سازمانی سازمان مدیریت صنعتی همچنین درباره نقش جایزه تعالی در بهره‌وری شرکت‌ها گفت: یکی از ویژگی‌های مهم این جایزه، الزام سازمان‌ها به خودارزیابی پیش از تدوین اظهارنامه است. این فرآیند باعث می‌شود شرکت‌ها با نگاه ارزیابان حرفه‌ای مقایسه کنند که چقدر با استانداردهای تعالی فاصله دارند. نقاط قوت و قابل بهبود به‌صورت شفاف مشخص می‌شود و این اسکن دقیق، مسیر اصلاح را هموار می‌کند.
هدف توسعه تمام ذی‌نفعان است
توانگر به نقش جایزه در ارتقای اعتبار سازمان‌ها اشاره کرد و گفت: مدیریت استعدادها در سازمان‌ها به‌شدت تحت‌تأثیر برند و اعتبار آن‌هاست. شرکت‌هایی که در این جایزه شرکت می‌کنند، در فضای رقابتی قرار می‌گیرند و این رقابت، انگیزه‌ای برای بهبود مستمر ایجاد می‌کند. ما در مرکز تعالی، از نتایج حاصل از ارزیابی‌ها برای توسعه ذی‌نفعان استفاده می‌کنیم.
او افزود: هرسال، شرکت‌هایی که در معیارهایی مانند کارکنان، رهبری یا استراتژی امتیاز بالایی کسب کرده‌اند، به‌عنوان الگو انتخاب می‌شوند تا تجربه‌های موفق خود را به دیگران منتقل کنند. این انتقال دانش، باعث می‌شود سازمان‌ها مسیرهای اشتباه را با هزینه بالا طی نکنند و در زمان کمتر، با هزینه کمتر، به نتایج مطلوب برسند.
توانگر درباره ساختار جایزه هم با شاره به بخش‌های مختلف برگزاری این جایزه اظهار کرد: این جایزه پنج بخش را پوشش می‌دهد: ساخت و تولید، خدمات، سلامت، آموزش و بخش عمومی. شرکت‌ها در سه سطح جایزه شرکت می‌کنند: گواهینامه تعهد به تعالی، تقدیرنامه یک تا پنج ستاره، و تندیس‌های سیمین و زرین. برای حضور در جایزه، شرکت‌ها باید حداقل هشت ماه قبل فرآیند خودارزیابی را آغاز کرده باشند.
او با اشاره به آمار شرکت‌کنندگان در این دوره از جایزه تعالی سازمانی گفت: در سومین دوره جایزه امسال، ۱۷ شرکت در سطح تندیس، ۵۲ شرکت در سطح تقدیرنامه و تعداد قابل‌توجهی در سطح گواهینامه شرکت کرده‌اند. تاکنون ۶۳۲ شرکت موفق به دریافت تقدیرنامه و ۶۷۵ شرکت گواهی تعهد به تعالی شده‌اند. روند استقبال نسبت به سال گذشته رشد داشته و شرکت‌های خدماتی و کوچک و متوسط حضور پررنگ‌تری پیدا کرده‌اند.
در پایان، توانگر به نتایج چهار سال اخیر اشاره کرد و گفت: بررسی شرکت‌های متقاضی نشان می‌دهد که معیار تاب‌آوری و مدیریت ریسک در آنها به‌طور قابل‌توجهی ارتقا یافته است. همچنین، در حوزه ایجاد ارزش پایدار برای ذی‌نفعان، از جمله فروش، صادرات، سهم بازار و سودآوری، شرکت‌های ارزیابی‌شده عملکرد بسیار خوبی داشته‌اند. این نشان می‌دهد که سازمان‌های موفق، آن‌هایی هستند که بتوانند به‌صورت یکپارچه و جامع رشد و توسعه پیدا کنند.
جایزه تعالی سازمانی فقط یک رویداد نیست
همچنین محمد محسن‌وند، معاون سازمان مدیریت صنعتی، او با نگاهی راهبردی به جایزه ملی تعالی سازمانی، از اهمیت استمرار این رویداد و تأثیر آن بر فضای کسب‌وکار کشور سخن گفت: برگزاری بیست‌وسومین دوره جایزه تعالی سازمانی در بهمن‌ماه امسال، تنها یک رویداد نیست؛ بلکه پیامی روشن برای جامعه مدیریتی کشور دارد. همه می‌دانیم رسیدن به موفقیت مهم است، اما حفظ آن مهم‌تر. ماندن در سکوی تعالی، نیازمند برنامه‌ریزی، ارزیابی مستمر و تعهد به بهبود است. سازمان مدیریت صنعتی از سال ۱۳۸۲ با الگوبرداری از تجربیات کشورهای پیشرو و شرکت‌های موفق، این ساختار را بنیان نهاد و امروز، پس از ۲۳ سال، با افتخار آن را ادامه می‌دهد.
او ادامه داد: این استمرار، نشان‌دهنده اعتماد بنگاه‌ها به فرآیند جایزه است. برای ما، این اعتماد یک سرمایه ملی است. فرآیند ارزیابی ما مهندسی‌شده، به‌روز و مبتنی بر تجربه است. ارزیابان ما علاوه بر تخصص، سلامت حرفه‌ای و اعتبار دارند. وقتی یک شرکت در سطوح تعالی قرار می‌گیرد، یعنی مسیر درستی را طی کرده و ما توانسته‌ایم با کمک ارزیابان، این سلامت را حفظ کنیم.
محسن‌وند با اشاره به اثربخشی جایزه گفت: شرکت‌هایی که در این فرآیند شرکت کرده‌اند، با تحلیل هزینه‌فایده به این نتیجه رسیده‌اند که دستاوردهایشان بسیار فراتر از هزینه‌ها بوده است. آموزش‌ها، مشاوره‌ها، زیرساخت‌های ایجادشده و بازخوردهای دقیق، همگی نشان می‌دهند که این جایزه نه‌تنها اعتبار می‌آورد، بلکه یادگیری و بهبود واقعی را رقم می‌زند.
او افزود: در بیش از یک دهه‌ای که خودم در ارزیابی شرکت‌ها حضور داشته‌ام، تجربه‌ای ارزشمند کسب کرده‌ام. مدل تعالی سازمانی یک پیام ساده دارد: چگونه بهتر اداره کنیم. اداره کردن سازمان نباید بر اساس سلیقه یا آزمون‌وخطا باشد. این مدل‌ها تجویزی نیستند، بلکه راهنمایی برای تصمیم‌گیری صحیح‌اند. ما به‌دنبال ترویج مبانی علمی بنگاهداری هستیم، نه صرفاً کسب‌وکار و سود.
بروزرسانی مدل تعالی دوره بیست‌وسوم
محسن‌وند با اشاره به مدل تعالی ۱۴۰۴ گفت: امسال، با شعار رهبری آینده، برنامه‌ای داریم که مسیر حرکت سازمان‌ها را مشخص می‌کند. برنامه یعنی ریل؛ شرکتی که برنامه ندارد، محکوم به روزمرگی و شکست است. نقش مدیران و رهبران در این مسیر بسیار تعیین‌کننده است. نگرش سیستمی، نگاه کل‌نگر، توجه به مشتری و ارزش‌آفرینی برای بازار، همگی از اصولی هستند که در این مدل مورد تأکید قرار می‌گیرند.
او ادامه داد: در سازمان‌ها، دو گروه انسانی داریم: تصمیم‌گیرندگان و اجراکنندگان. اما در تعالی، رهبران باید به‌دنبال نتایج پایدار باشند. سازمانی که یک سال سود می‌دهد و سال بعد ضرر، پایدار نیست. پایداری یعنی حرکت براساس یک فرآیند هدف‌گذاری‌شده و مهندسی‌شده است.
معاون سازمان مدیریت صنعتی درباره فرآیند ارزیابی گفت: شرکت‌ها اظهارنامه می‌نویسند، تیم ارزیابی وارد سازمان می‌شود، و در نهایت گزارشی شبیه پاسپورت پزشکی دریافت می‌کنند. این گزارش، نقاط قابل بهبود را مشخص می‌کند، نه ضعف‌ها، بلکه زمینه‌هایی برای رشد. مدیریت ارشد براساس این اولویت‌ها، برنامه بهبود تعریف می‌کند و مسیر تعالی را ادامه می‌دهد.
او در پایان تأکید کرد: ما در سازمان مدیریت صنعتی، پرچمدار این مبانی هستیم. هدف ما توسعه مدیران و منابع انسانی، و توسعه سازمان‌ها و فرآیندهایشان است. اگر در این دو مأموریت موفق باشیم، در موفقیت همه شرکت‌ها سهیم خواهیم بود.
سخن پایانی
به باور برگزارکنندگان برگزاری جایزه ملی تعالی سازمانی، این جایزه افزون بر نقش نمادین و اعتباربخشی به سازمان‌ها، زمینه‌ای کم‌نظیر برای مشاوره تخصصی و آموزش حرفه‌ای در مسیر بهبود مستمر کسب‌وکارها فراهم می‌آورد.
این جایزه با استفاده از مدل‌های به‌روزشده، شرکت‌ها را در چارچوبی علمی و دقیق ارزیابی می‌کند و به آنها امکان می‌دهد ضمن شناسایی نقاط قوت و ضعف، برنامه‌های بهبود خود را به شکل نظام‌مند سامان دهند. آنچه از حضور شرکت‌ها و استقبال آنها نمایان است امید به ثمربخش بودن برگزاری چنین رویدادهایی را بیشتر می‌کند.
