بازارها در تعلیق
بازارهای ارز و طلای کشور در چند وقت اخیر، تحولات قیمتی قابلتوجهی را تجربه کردند که بسته به موقعیتها این تحولات گاه در بازار طلا و گاه در بازار ارز چشمگیرتر بوده است. کارشناسان عمده دلیل نوسان در بازار طلا را نوسان نرخ اونس جهانی تحت تاثیر تحولات اقتصادی جهان و در صدر آنها وضع تعرفه واردات بر برخی کالاها ازسوی امریکا میدانند و البته تاکید دارند نمیتوان چندان به پایداری روند کاهشی نرخ طلا امیدوار بود و هر گونه تحرک سیاسی تازه میتواند نوسانی در جهت خلاف روند موجود ایجاد کند. البته باوجود روند کاهشی نرخ طلا بهاذعان فعالان این بخش، «رکود» پدیده حاکم در بازار این فلز ارزشمند است؛ شرایطی که همین کارشناسان فارغ از انتظارات برای به نتیجه رسیدن مذاکرات سیاسی میان ایران و امریکا، آن را محصول کاهش تقاضای متاثر از کاهش قدرت خرید میدانند. در سوی دیگر در بازار ارز نیز شرایط تا حدودی شبیه بازار طلا و قیمتها کاهشی است؛ کاهشی که از دیدگاه کارشناسان منطقی است و بهسبب کاهش انتظارات تورمی متاثر از آغاز مذاکرات حادث شده و اگر ادامه پیدا کند میتواند نرخ دلار را به نیمه اول کانال ۸۰ هزار تومان برساند. آنچه در ادامه میخوانید گزارش صمت از وضعیت بازارهای طلا و ارز در گرماگرم مذاکرات میان ایران و امریکا و نظر کارشناسان درباره این بازارها است.

از بازار چه خبر؟
روز گذشته، ۲۳ فروردین، قیمت دلار در بازار آزاد ۹۹ هزار و ۷۰۰ تومان اعلام شد و در بازار ارز تجاری مرکز مبادله ایران نیز شاهد معامله اسکناس دلار با نرخ ۷۰ هزار و ۸۳۳ تومان بود.
در این روز بازار ارز تجاری مرکز مبادله ایران، شاهد معامله اسکناس دلار با نرخ ۷۰ هزار و ۸۳۳ تومان، یورو ۸۰ هزار و ۲۳۷ تومان، درهم ۱۹ هزار و ۲۸۷ تومان، یوآن ۹هزار و ۷۲۴ تومان و روبل با نرخ ۸۴۷ تومان است. همچنین، حواله دلار با نرخ ۶۸ هزار و ۹۰۴ تومان، حواله یورو ۷۸ هزار و ۵۱ تومان، حواله درهم ۱۸ هزار و ۷۶۲ تومان، حواله یووان ۹ هزار و ۴۵۹ تومان و حواله روبل روسیه ۸۲۴ تومان ازسوی تجار، خریداری شد. در بازار طلا نیز هر مثقال طلا در بازار داخلی، ۳۲میلیون و ۷۲۰ هزار تومان ارزشگذاری شده است؛ ضمن اینکه قیمت هر اونس طلا در بازارهای جهانی ۳۲۳۸ دلار است.
رکود بازار، محصول کاهش تقاضا
رئیس اتحادیه طلا و جواهر تهران درباره وضعیت کلی بازار طلا و جواهر گفت: از ابتدای هفته گذشته تاکنون نرخ اونس جهانی حدود ۲۰۰ دلار افزایش داشته؛ با این وجود نرخ طلا در بازار داخلی کاهش یافته که این امر محصول چند اتفاق از جمله کاهش نرخ دلار، کاهش تقاضا متاثر از کاهش قدرت خرید و انتظار برای به سرانجام رسیدن بحثهای سیاسی است.
نادر بذرافشان، رئیس اتحادیه طلا و جواهر تهران در گفتوگو با صمت با اشاره به روند قیمتی طلا در بازار داخلی طی هفتهای که گذشت، اظهار کرد: از هفته گذشته تاکنون نرخ هر گرم طلای ۱۸ عیار حدود ۲۸۲ هزار تومان کاهش یافته، این در حالی است که روند نرخ این فلز ارزشمند در بازارهای جهانی صعودی بوده است. در نتیجه این وضعیت نرخ هر گرم طلای ۱۸ عیار با میزان کاهش یادشده به ۷ میلیون و ۵۳۰ هزار تومان، هر قطعه سکه بهارآزادی طرح جدید با کاهش ۴ میلیون و ۵۰۰ هزار تومانی به ۸۹ میلیون و ۵۰۰ هزار تومان، هر قطعه سکه بهار آزادی طرح قدیم با کاهش ۶ میلیون و ۵۰۰ هزار تومانی به ۸۲ میلیون تومان، هر قطعه نیم سکه با کاهش یک میلیون و ۸۰۰ هزار تومانی به ۵۹ میلیون و ۵۰۰ هزار تومان، ربع سکه با کاهش ۵۰۰ هزار تومانی به ۳۱ میلیون تومان و سکه یک گرمی بانک مرکزی با کاهش ۲۰۰ هزار تومانی به ۱۴ میلیون و ۸۰۰ هزار تومان رسیده است.
این فعال بازار طلا و جواهر در ادامه میزان کاهش حباب سکه در بازه یادشده را ۲ میلیون و ۲۰۰ هزار تومان اعلام کرد و گفت: در حال حاضر نرخ سکه حدود ۱۷ میلیون و ۳۰۰ هزار تومان حباب دارد.
هنر-صنعت طلا وضعیت خوبی ندارد
بذرافشان در ادامه وضعیت هنر-صنعت طلا را نامناسب ارزیابی کرد و گفت: متاسفانه سال گذشته حوزه طلا وضعیت خوبی را سپری نکرد و حتی در روزهای پایانی سال که بهروال معمول باید شاهد رونق در این بازار میبودیم، چنین نشد و بحران و رکودی ناشی از کاهش تقاضا بر این بازار حاکم بود. در سال جاری نیز گرچه شاهد رشد قیمتها در بازار طلای جهانی بودهایم، اما ما همچنان درگیر رکود ناشی از افت تقاضا هستیم و واحدهای تولید و توزیع ۲۰ تا ۳۰ درصد کاهش ثبت کردهاند.
وی تحرکات سیاسی را دیگر مولفه تاثیرگذار در بازار طلا دانست و تاکید کرد: مسائل سیاسی که در جریان است، در کنار کاهش نرخ ارز که خود میتواند ناشی از مسائل سیاسی باشد و نیز نوسانات موجود که طبیعتا سبب میشود معاملهگران با احتیاط بیشتری عمل کنند، از دلایل رکود فعلی بازار است؛ بر همین مبنا خلاف آنچه تصور میشود، فعالان حوزه طلا و ارز خواهان ثبات در بازار، نه رشد نرخ هستند، زیرا محتملترین نتیجه رشد نرخ، کاهش تقاضا و رکود بازار خواهد بود.
احتمال اصلاح قیمتی دلار تا نرخ ۸۲ هزار تومان
یک کارشناس حوزه ارز درباره وضعیت فعلی بازار ارز در کشور گفت: نرخ ارز در حدود یک ماه اخیر تا محدوده ۱۰۵ هزار تومان هم رسیده که این مسئله ناشی از انتظارات تورمی بوده، نه نتیجه فعل و انفعالات اقتصادی.
مجتبی فتوحی، کارشناس بازار ارز در گفتوگو با صمت در تشریح وضعیت فعلی بازار ارز گفت: براساس محاسبات ما بهروش رگرسیون نرخ ارز تا پایان سال ۱۴۰۴ باید در محدوده ۹۰ هزار تومان باشد، این در حالی است که اکنون نرخ هر دلار در محدوده ۹۸ هزار تومان میچرخد.
همین ارقام نشان میدهد انتظارات تورمی و عدم اطمینان به سیاستگذاریها بازیگر اصلی بازار ارز بوده است.
این کارشناس بازار ارز در ادامه مخابره پیامهایی مثبت از مذاکرات را ابزاری کارآمد در اصلاح نرخ دلار دانست و تاکید کرد: اگر روند سیاسی بهگونهای باشد که اخباری مثبت و امیدوارکننده از آن برسد، شاهد اصلاح قیمتی دلار تا محدوده ۸۰ تا ۸۲ هزار تومان خواهیم بود و از آنجا دوباره آرام آرام ارز به سمت ارزندگی خود حرکت میکند.
پیشبینی آسان نیست
فتوحی در پاسخ به سوال صمت مبنی بر اینکه بهفرض عدم حصول نتیجه از مذاکرات، نرخ دلار چه روندی را طی خواهد کرد؟ تصریح کرد: در حال حاضر فرد مقابل ما فردی است بهنام ترامپ که معمولا رفتارهایش پیشبینیپذیری اقتصاد را زیر سوال میبرد و البته بهاعتقاد من این همان هدفی است که خود او – از آنجایی که فردی تاجر است- نیز آن را دنبال میکند؛ بر این مبنا میتوان گفت پیشبینی درباره موضوع سوال شما اقدامی ساده نیست و باید منتظر ماند تا زمان بیشتری از مذاکرت بگذرد و اخبار بیشتری به دست آید.
این فعال حوزه بازار در ادامه با اشاره به وضعیت اقتصاد ایران تاکید کرد: اقتصاد ما نیاز به سرمایهگذاری کلان در حوزههای نفت و گاز و پتروشیمی و آب و برق و... دارد و میزان این نیاز بهحدی است که سرمایههای داخلی کفاف آن را نمیدهد؛ بر همین اساس نیاز به جذب سرمایه خارجی داریم.
در سوی مقابل ترامپ نیز فردی کاملا در پی کسب سود اقتصادی است و درصورت به نتیجه رسیدن مذاکرات ممکن است با همین هدف، مجوز سرمایهگذاری در ایران را صادر کند که این خود میتواند فرصت خوبی را در اختیار کشور قرار دهد، زیرا با این اتفاق بهصورت خودکار شاهد لغو تحریم خواهیم بود و در نتیجه آن انتظارات تورمی بهشدت کاهش مییابد.
فتوحی در پایان رونق بازار بورس را از دیگر نتایج حصول توافق با امریکا دانست و تاکید کرد در صورت حصول توافقی جامع و مطلوب قطعا شاهد انتقال پول از بازارهای سفتهبازی مانند ارز و طلا به بازاری مولد چون بورس خواهیم بود و اقتصاد از شرایط کنونی فاصله چشمگیری خواهد گرفت.
سخن پایانی
بازار ارز و طلا در ایران بهدلیل نوع اقتصاد حاکم از بازارهای جذاب برای سرمایهگذاری بهشمار میروند و همین امر تقاضا را در این بازارها در سطحی بالاتر از بازارهای دیگر قرار داده و بهتبع این امر قیمت ارز و طلا نیز گاهی اندکی از مبنای اقتصادی و متناسب با نرخ جهانیشان فاصله میگیرد. دیگر مولفه تاثیرگذار در بازارهای یادشده وضعیت سیاسی کشورها و البته بینالملل است؛ فاکتوری که بهنظر میرسد در دگرگونیهای اخیر بازار طلا و ارز کشور نقش اصلی را دارد؛ بر همین مبنا باید منتظر ماند و دید نتیجه مذاکرات آغازشده میان ایران و امریکا چه خواهد شد و سیاست افسار طلا و ارز را به کدام سو میکشاند.