با اینکه مسیح (ع) دقیقا در این روز به دنیا نیامده، این تاریخ به این دلیل انتخاب شده است تا مصادف با روز جشن رومیان غیرمسیحی برای بزرگداشت ساترنس (خدای برداشت محصولات) و میترا (خداوند نور) باشد. روز این جشن، بعد از انقلاب زمستانی است که طولانی‌ترین شب در نیمکره شمالی است. به این ترتیب این جشن نشان‌دهنده پایان کوتاه شدن روزها و به‌نوعی قدردانی از خورشید هم هست. اما در دنیای مدرن به‌عنوان یک جشن عمومی با جنبه‌های فرهنگی و اجتماعی خاص نیز شناخته می‌شود. در نهایت، کریسمس نه‌تنها به‌عنوان یک روز تعطیل و جشن، بلکه به‌عنوان یک نماد از عشق و دوستی شناخته می‌شود. این روز به مردم فرصت می‌دهد تا لحظاتی خوش را در کنار یکدیگر سپری کنند و به یاد داشته باشند که زندگی با مهربانی و همدلی بهتر است. با نزدیک شدن به سال جدید میلادی و جشن کریسمس ویترین مغازه‌ها مملو از عروسک‌های بابانوئل، انواع جعبه‌های موزیکال، درخت کریسمس و گوی‌های رنگی شده است. حتی بسیاری از فروشگاه‌هایی که قبلا لوازم کریسمس نیز نداشته‌اند، در این روزها فعال شده‌اند؛ چراکه فروش این محصولات سود قابل‌توجهی دارد و بیشتر فروشندگان این اجناس نسبت به سایر مشاغل، گردش مالی بالاتری دارند.

تاریخچه کریسمس

کریسمس به یاد تولد حضرت عیسی مسیح (ع) در بیت‌لحم برگزار می‌شود. در کتاب مقدس آمده است که عیسی مسیح (ع) در یک شب سرد زمستانی به دنیا آمد و تولد او نشانه‌ای از نجات انسان‌ها بود.

اگرچه تاریخ دقیق تولد حضرت عیسی مشخص نیست، اما جشن کریسمس در قرن چهارم میلادی به‌طور رسمی توسط کلیسای روم به‌عنوان یک مناسبت مذهبی تعیین شد.

در ابتدا، کریسمس در بسیاری از کشورهای مسیحی یک مراسم مذهبی بود که شامل خواندن سرودها، دعاها و عبادات خاص می‌شد. با گذر زمان، این جشن جنبه‌های فرهنگی و اجتماعی گسترده‌تری پیدا کرد و به‌ویژه در قرون وسطی، بسیاری از آداب و رسوم رایج کریسمس شکل گرفت.

کریسمس در دنیای امروز

کریسمس در دنیای مدرن بیشتر از یک جشن مذهبی به یک جشن فرهنگی تبدیل شده است.

در بسیاری از کشورها، به‌ویژه در غرب، این روز نه‌تنها یک روز مذهبی است، بلکه به فرصتی برای خرید، سفر و دیدار با خانواده و دوستان تبدیل شده است. فروشگاه‌ها از چند هفته پیش از کریسمس با تزئینات و تبلیغات ویژه خود، مشتریان را به خرید هدایا ترغیب می‌کنند. بازارهای کریسمس که در بسیاری از شهرها برپا می‌شود، فضایی شاد و زنده ایجاد می‌کند که مردم برای خرید، خوردن خوراکی‌های خوشمزه و لذت بردن از تزئینات کریسمس به آنجا می‌روند.

آداب و رسوم برگزاری جشن کریسمس

مسیحیان در جشن کریسمس، درختان کاج را تزئین می‌کنند؛ پلیورهای طرح‌دار می‌پوشند و غذاهای مخصوص می‌خورند. خوراکی‌ها یا وسایل تزئینی زیر نیز در طول تعطیلات کریسمس کمابیش در هر خانه‌ای یافت می‌شود:

شیرینی‌های زنجبیلی: برای گرم شدن در سرمای زمستان.

درخت کاج کریسمس و تزئینات درخشان روی آن: نمادی برای زندگی ابدی.

گیاه دارواش: نمادی از عشق و محبت اعضای خانواده به یکدیگر.

جوراب ساق بلند: محلی برای قرار دادن هدایای بابانوئل.

پلیورهای طرح‌دار با تم گوزن شمالی و بابانوئل: از رسم‌های جذاب کریسمس که از دهه ۸۰ میلادی رواج پیدا کرد.

مردم در روز کریسمس دور هم جمع می‌شوند؛ به یکدیگر کادو می‌دهند و غذاها و شیرینی‌های خوشمزه همچون بوقلمون، پوره سیب‌زمینی، پودینگ و آب‌نبات عصایی نوش جان می‌کنند. این جشن از قرن‌ها پیش تاکنون ادامه داشته و دارد و همچنان، یکی از مهم‌ترین و باشکوه‌ترین مراسم‌ها در سراسر دنیا به‌‎شمار می‌رود.

هرچند نمی‌توان تخفیف‌های فروشگاه‌ها و برندهای معتبر جهانی در آخرین ماه میلادی را جزء رسومات کریسمس و سال نو میلادی در نظر گرفت، اما بلک‌فرایدی یا جمعه سیاه نیز رسمی است که در سال‌های اخیر در میان مارکت‌های جهانی رواج یافته است. فروشگاه‌های مختلف در کشورهای متفاوت، نخستین جمعه بعد از عید شکرگزاری را به این نام خوانده و در چنین روزی، محصولات خود را با تخفیف‌های فوق‌العاده به خریداران عرضه می‌کنند.

کریسمس امروز شامل ترکیبی از آداب مذهبی و سنت‌های فرهنگی است که در کشورهای مختلف به شکل‌های متنوعی اجرا می‌شود.

 برخی از مهم‌ترین ویژگی‌های این جشن عبارتند از:

درخت کریسمس

یکی از مشهورترین نمادهای جشن کریسمس، درخت کریسمس است که معمولا با چراغ‌های رنگی، گل‌ها، روبان‌ها و تزئینات مختلف تزئین می‌شود. درخت کریسمس در بسیاری از خانه‌ها و مکان‌های عمومی قرار می‌گیرد و نقش مهمی در ایجاد فضای جشن و شادی دارد.

بابانوئل؛ نقش اول نمایش کریسمس

حکایت‌های متعددی درباره شخصیت بابانوئل یا سانتا کلاوس (Santa Claus)، این پیرمرد قرمزپوش مهربان وجود دارد. در گذشته‌های دور، مردی نیکوکار به نام سنت نیکولاس (نیکولاس مقدس) به‌طورمخفیانه به مردم کمک می‌کرد و تا زمانی که زنده بود، داستان او آشکار نشد. این مرد، اهل ترکیه امروزی بود و طبق پژوهش‌های اخیر، ظاهری متفاوت با بابانوئل داشت. پیرمرد ریش‌سفید و قد کوتاه که از سال‌های گذشته تا به حال به‌‎عنوان بابانوئل به مردم معرفی شده، حاصل تصویرسازی دکتر مور، نویسنده کتاب‌های کودک در سال ۱۸۲۲ است.

افسانه بابانوئل از قرن سوم میلادی آغاز شد و همچنان ادامه دارد. این شخصیت خیالی، نماد خوش‌شانسی و عشق است و با کیسه‌ای پر از هدایای رنگارنگ، سوار بر سورتمه‌ای که گوزن‌های شمالی آن را می‌کشند، به شهرها و کشورهای مختلف می‌رود و به‌طورمخفیانه، بچه‌ها را خوشحال می‌کند. شب کریسمس، همه بچه‌ها منتظر هدیه‌ای از طرف بابانوئل هستند.

هدیه دادن

 تبادل هدایا یکی از اصلی‌ترین آداب کریسمس است. خانواده‌ها، دوستان و حتی همکاران به یکدیگر هدیه می‌دهند تا محبت و دوستی خود را نشان دهند.

شام کریسمس

در شب کریسمس، خانواده‌ها معمولا دور هم جمع می‌شوند و یک شام ویژه می‌خورند. این شام شامل غذاهای خاصی مانند گوشت بوقلمون و کیک‌های مخصوص است.

کریسمس در کشورهای مختلف

کریسمس در کشورهای مختلف با ویژگی‌های خاص خود برگزار می‌شود:

آلمان

در آلمان، جشن کریسمس با بازارهای کریسمس معروف به «کریسمس مارکت» همراه است که در آن مردم می‌توانند از خوراکی‌ها و نوشیدنی‌های سنتی کریسمس لذت ببرند. درختان کریسمس در خیابان‌ها و خانه‌ها تزئین شده و مردم در شب کریسمس در کنار خانواده خود جمع می‌شوند.

ایالات‌متحده‌امریکا

در ایالات‌متحده، کریسمس یکی از بزرگ‌ترین تعطیلات سال است و مراسم‌های مختلفی نظیر تماشای فیلم‌های کریسمس، آتش‌بازی و مراسم‌های مذهبی برگزار می‌شود.

خانواده‌ها به تبادل هدایا و سفر به خانه‌های یکدیگر می‌پردازند.

بریتانیا

 در بریتانیا، روز کریسمس با غذاهای سنتی مانند "Turkey dinner” (شام بوقلمون) و “Christmas pudding” (پودینگ کریسمس) همراه است. همچنین، روز بعد از کریسمس که به «Boxing Day» معروف است، فرصتی برای خرید کردن و تبادل هدایاست.

مکزیک

 در مکزیک، جشن کریسمس به‌صورت ویژه‌ای برگزار می‌شود و مراسم «پوسادا» که بازسازی سفر مریم(س) به بیت‌لحم است، در این کشور برگزار می‌شود. مردم در این مراسم در خیابان‌ها راهپیمایی می‌کنند و در پایان به خانه‌های دوستان و آشنایان وارد می‌شوند.

قیمت اقلام کریسمس

در ادامه گزارش با سر زدن به فروشگاه‌های اینترنتی و مغازه‌های خیابان میرزای‌شیرازی به نرخ اقلام جشن کریسمس پرداخته‌ایم.

فروشندگان لوازم تزئینی سال نو میلادی مانند دیگر صاحبان مشاغل، تخفیفی هنگام خرید برای مشتری در نظر نمی‌گیرند، چراکه بر این باور هستند که فروش این وسایل مقطعی و محدود است.

درخت کریسمس در محدوده قیمتی یک میلیون و ۵۰۰ هزار تومان تا ۵۰ میلیون تومان قرار دارد.

خرید بابانوئل نیز برای برخی لاکچری‌پسندان بسیار مهم است که بسته به اندازه و کیفیت آن در محدوده قیمتی ۶۰۰ هزار تا ۵ میلیون تومان به‌فروش می‌رسد.

البته لباس و کلاه بابانوئل بزرگسال نیز از ۸۰۰ هزار تومان تا یک میلیون و ۲۰۰ هزار تومان معامله می‌شود.

شاخه گل کریسمسی نیز برای تزئینات مخصوص با نرخ ۲۳۵ هزار تومان به‌فروش می‌رسد.

گوی‌های مخصوص تزئین درخت کریسمس نیز بسته به اندازه و کیفیت آنها از ۲۰۰ تا یک میلیون و ۱۰۰ هزار تومان به‌فروش می‌رسند.

البته بهتر است برای تزئین درخت کریسمس از پک‌های کریسمس استفاده کنید که در محدوده قیمتی ۲۵۰ تا ۶۰۰ هزار تومان و کمی اقتصادی‌تر هستند.

جوراب کریسمس نیز که برای هدایا و تزئینات درخت استفاده می‌شود، حدود ۳۵۰ هزار تومان به‌فروش می‌رسد.

سخن پایانی

کریسمس نه‌تنها یک جشن مذهبی است، بلکه به یکی از بزرگ‌ترین و محبوب‌ترین جشن‌های جهانی تبدیل شده است. این جشن با پیام‌های محبت، صلح و همبستگی برای مردم از هر مذهب و ملیتی فرصتی است برای ارتباط با دیگران، انجام کارهای نیکو و لذت بردن در کنار هم از لحظات شیرین زندگی. با اینکه کریسمس ریشه‌های مذهبی دارد، اما همچنان به‌عنوان نمادی از وحدت، محبت و امید در دل میلیون‌ها نفر در سراسر جهان باقی مانده است.