سایه ترامپ بر بازار جهانی فولاد
انتخاب دونالد ترامپ و سیاست‌های احتمالی او درباره صنعت فولاد می‌تواند به طرق مختلف بر بازار جهانی و تولید داخلی فولاد امریکا تاثیر بگذارد. آمدن دوباره ترامپ بر مسند قدرت، بسیاری از کشورها را از تصمیمات ناگهانی او نگران کرده است و گفته می‌شود که تصمیمات ناگهانی ترامپ، بازار جهانی را تحت‌تاثیر قرار می‌دهد. در ادامه به برخی از این موارد اشاره کرده‌ایم.
گسترش تعرفه‌ها و حمایت از تولید داخلی
ترامپ در دوران ریاست‌جمهوری خود با وضع تعرفه‌هایی بر واردات فولاد، تلاش کرد از تولیدکنندگان داخلی ایالات متحده حمایت کند. انتظار می‌رود که با بازگشت او به قدرت، این سیاست‌ها ادامه یافته و حتی تقویت شوند. این اقدامات می‌تواند تأثیرات زیر را در پی داشته باشد:
افزایش نرخ فولاد وارداتی: تعرفه‌های بالا موجب افزایش نرخ فولاد وارداتی می‌شود و این امر تولیدکنندگان داخلی را در موقعیت رقابتی بهتری قرار می‌دهد. در عین حال، این سیاست می‌تواند به مصرف‌کنندگان داخلی، از جمله صنایع خودروسازی و ساختمانی که به فولاد نیاز دارند، هزینه بیشتری تحمیل کند.
تقویت صنعت فولاد داخلی: تولیدکنندگان فولاد امریکا ممکن است به دلیل کاهش رقابت از سوی واردات، قادر به افزایش تولید و اشتغال زایی شوند. این اقدام به نوبه خود می‌تواند به رشد اقتصادی محلی و افزایش درآمدهای صنعت فولاد کمک کند.
جلوگیری از تملک‌های خارجی و تأثیرات امنیت ملی
ترامپ در مورد جلوگیری از خرید شرکت‌های فولادی امریکایی توسط شرکت‌های خارجی، به ویژه از کشورهایی مانند چین و ژاپن، حساسیت خاصی نشان داده است. این سیاست‌ها تحت عنوان «حفظ امنیت ملی» در نظر گرفته می‌شود و به عنوان ابزاری برای جلوگیری از ورود بیشتر شرکت‌های خارجی به بازار فولاد ایالات متحده به کار می‌رود.
حمایت از مالکیت داخلی: با ممانعت از خرید شرکت‌های فولادی امریکایی توسط شرکت‌های خارجی، ترامپ می‌تواند مالکیت این شرکت‌ها را در دست سرمایه‌گذاران داخلی نگه دارد. این موضوع به جلوگیری از انتقال فناوری و دانش فنی به کشورهای خارجی کمک می‌کند.
ایجاد تنش‌های تجاری: این نوع سیاست‌ها ممکن است به اختلافات تجاری میان امریکا و کشورهایی که به دنبال تملک‌های اقتصادی هستند منجر شود و تنش‌های دیپلماتیک و اقتصادی بین این کشورها را تشدید کند.
تمرکز بر سرمایه‌گذاری در زیرساخت‌ها
ترامپ بارها بر اهمیت بازسازی زیرساخت‌های قدیمی
ایالات متحده تأکید کرده است. او این پروژه‌ها را به عنوان راهی برای ایجاد اشتغال و تقویت صنایع داخلی، به ویژه فولاد، معرفی کرده است.
افزایش تقاضا برای فولاد داخلی: پروژه‌های زیرساختی بزرگ، مانند ساخت و بهسازی جاده‌ها، پل‌ها و ساختمان‌ها، به مقادیر زیادی فولاد نیاز دارند. این پروژه‌ها می‌توانند تقاضای داخلی برای فولاد را افزایش دهند و تولیدکنندگان داخلی را تقویت کنند.
کاهش وابستگی به واردات: با افزایش تولید داخلی و کاهش وابستگی به فولاد وارداتی، صنعت فولاد ایالات متحده می‌تواند از نوسانات بازار جهانی و تنش‌های تجاری در امان بماند.
تغییرات در سیاست تجاری و بازنگری در توافقات بین‌المللی
ترامپ احتمالا به سیاست‌های تجاری حمایت‌گرایانه و بازنگری در توافقات تجاری بازخواهد گشت. این تغییرات می‌تواند تاثیرات متعددی بر صنعت فولاد داشته باشد:
بازنگری در توافقات تجاری: ترامپ ممکن است بخواهد توافقات تجاری موجود، مانند توافقنامه‌هایی که واردات فولاد را تسهیل می‌کنند، را بازنگری کند. این کار می‌تواند منجر به کاهش واردات فولاد و تقویت تولید داخلی شود.
اقدامات تلافی‌جویانه: سیاست‌های حمایت‌گرایانه می‌تواند به اقدامات تلافی‌جویانه از سوی کشورهای دیگر منجر شود.
به عنوان مثال، کشورهایی که به صادرات فولاد به امریکا وابسته هستند، ممکن است تعرفه‌های مشابهی بر واردات محصولات امریکایی اعمال کنند، که این به نوبه خود می‌تواند بر صنایع دیگر ایالات متحده تاثیر منفی بگذارد.
تاثیرات جهانی و تغییرات در الگوهای تجارت بین‌المللی
سیاست‌های ترامپ به احتمال زیاد بر الگوهای تجارت جهانی فولاد نیز تاثیر خواهد گذاشت: رقابت برای بازارهای جدید: کشورهایی که صادرات فولاد به ایالات متحده داشته‌اند و تحت‌تاثیر تعرفه‌ها قرار می‌گیرند، ممکن است به دنبال بازارهای جدیدی در آسیا، اروپا و افریقا باشند. این تغییرات می‌تواند الگوهای تجارت جهانی را تغییر دهد.
افزایش نرخ جهانی فولاد: کاهش صادرات به امریکا و تمرکز بیشتر بر تولید داخلی در این کشور می‌تواند منجر به افزایش نرخ فولاد در بازارهای جهانی شود که بر هزینه‌های ساخت‌وساز و تولیدات صنعتی در سراسر جهان تاثیر خواهد داشت.
به طور کلی، بازگشت ترامپ به ریاست‌جمهوری می‌تواند به نفع صنعت فولاد داخلی
ایالات متحده تمام شود، اما ممکن است به شکل‌گیری چالش‌ها و تنش‌های اقتصادی و تجاری در سطح جهانی منجر شود. این اقدامات به نوعی «جنگ تجاری» جدید در صنعت فولاد تعبیر می‌شود که پیامدهای بلندمدتی برای بازارهای جهانی و روابط بین‌المللی خواهد داشت.
نقش فولاد در اقتصاد ایران
استفاده از صنعت فولاد در تولید یکی از عوامل تاثیرگذار در صنعت و اقتصاد کشور به شمار می‌آید. این عامل موجب سازندگی، توسعه یافتگی و پیشرفت کشور و جوامع مختلف شده است. با نگاهی دقیق‌تر به زندگی روزمره خود متوجه حضور صنعت فولاد می‌شوید که هر روز با آن سروکار دارید. بخش زیادی از تجهیزات و قطعات مورد استفاده روزانه ما از فولاد تولید شده‌اند. صنعت فولاد از همان مراحل آغازین استخراج از معدن تا هنگام تولید و چه در زمان مصرف، منجر به اشتغال زایی و تولید مشاغل متعدد می‌شود. ایجاد مشاغلی مانند بهره‌برداری از معدن فولاد، حمل‌ونقل، خرید ماشین‌آلات و تجهیزات، مشاوره پروژه، استفاده از نیروهای کاری و آموزش به منظور به روزرسانی اطلاعات و … را می‌توان از عوامل حضور صنعت فولاد در یک کشور دانست. در حالت کلی فولاد و صنعت فولاد می‌تواند تاثیر بسزایی در رونق و پیشرفت یک کشور داشته باشد و نقش مهمی را در اقتصاد کشور ایفا می‌کند. با وارد شدن صنعت فولاد به کشور ما ایران علاوه بر ایجاد اشتغالزایی و جذب نیرو که از مهم‌ترین مزایای ورود صنعت فولاد در ایران است، حضور در بازارهای جهانی و صادرات فولاد از دیگر منفعت‌های صنعت فولاد به حساب می‌آید.
اشتغالزایی
صنعت فولاد در هر کشور به عنوان صنعت مادر شناخته می‌شود و همین موضوع موجب شده است تا پایه و اساس تمامی فعالیت‌های اقتصادی باشد و به همراه خود رشد و توسعه کشور را به وجود آورد. اشتغالزایی و جذب نیرو تنها یک قسمت از منافع صنعت فولاد در کشور است. برای تولید یک مقطع فولادی از مراحل آغازین نیاز به نیروی انسانی است که این امر موجب اشغال زایی می‌شود. استخراج فولاد از معدن، فرآیند تولید و ریخته گیر فولاد خام، اجرای عملیات ثانویه و نورد فولاد و در پایان مرحله مصرف و فروش، در تمامی این مراحل برای جریان داشتن فرآیند اجرایی نیاز به نیروی انسانی کارآزموده و آگاه است.
استفاده از صنعت فولاد می‌تواند به صورت مستقیم و غیر مستقیم ایجاد شغل کند.
به عنوان مثال صنایع فولاد مبارکه اصفهان با رقم قابل توجه ۳۵۰ هزار نفر نیروی
مشغول به کار را در کشور شامل می‌شود.
حضور در بازارهای جهانی
صادرات فولاد و حضور در بازارهای جهانی، یکی دیگر از مزایای حضور صنعت فولاد در کشور است. ماندگاری در بازار جهانی مستلزم تولید محصولات با کیفیت متنوع و مطابق با استاندارد و نرخ رقابتی است. رونق اقتصادی کشور و منبع تامین ارز خارجی از دیگر منافع صادرات فولاد برای کشور است که باعث تاثیر مثبت بر اقتصاد کشور شده است.
در ایران برای تولید فولاد از دو روش سنتی احیا مستقیم و کوره قوس الکتریکی در ذوب آهن اصفهان، فولاد اهواز، فولاد مبارکه اصفهان و یک کارخانه نورد سنگین استفاده می‌شود. می‌توان به جرات اعلام کرد که محصولات صنایعی مانند ذوب آهن و فولاد توانسته شرایط اقتصادی کشور را با توجه به شرایط موجود رونق ببخشد و برای حمایت از این صنایع، باید راه را برای حضور در بازارهای جهانی هموار نمود. ذکر این نکته قابل اهمیت است که توسعه اقتصادی و صنعتی کشور تنها منحصر به بخش ساختمان و فولاد نمی‌باشد بلکه پیشرفت و رونق صنایعی مانند تولید ماشین‌آلات، معدن، کشتی سازی، خودروسازی، حمل‌ونقل، لوله و پروفیل، بسته‌بندی و صنایع دیگر مرتبط با تولید و انتقال انرژی نیز در رشد و گسترش اقتصادی کشور نیز تاثیر بسزایی داشته است.
سخن پایانی
همان‌طور که گفته شد، استفاده از صنعت فولاد به عنوان یک صنعت مادر می‌تواند تاثیر بسزایی در رشد و پیشرفت اقتصادی کشور داشته باشد. با توجه به همین موضوع امید است تیم سیاست‌گذاری دولت با استفاده از کارشناسان مجرب و آگاه و با استفاده از یک برنامه مشخص، سرمایه‌گذاری بیشتری برای رونق اقتصادی از طریق بازار فولاد را در رأس کار خود قرار دهند و سعی در بالا بردن سرانه مصرفی فولاد در کشور داشته باشند.
