افزایش ۳۴ درصدی تورم بخش معدن
مرکز آمار ایران در گزارشی شاخص نرخ تولیدکننده بخش معدن در تیر ماه ۱۴۰۳ را اعلام کرد که براساس آن، در تیر ماه ۱۴۰۳، شاخص نرخ تولیدکننده بخش معدن ۲۱۳۰.۷ محاسبه شده است که نسبت به ماه قبل (تورم ماهانه) ۳.۶ درصد، نسبت به ماه مشابه سال قبل (تورم نقطه به نقطه) ۱۷.۹ درصد و در 12 ماه منتهی به ماه جاری نسبت به دوره مشابه سال قبل (تورم سالانه)، ۳۴.۲ درصد افزایش داشته است.
عدم تغییر تورم ماهانه
در تیرماه ۱۴۰۳، درصد تغییرات شاخص نرخ تولیدکننده بخش معدن نسبت به ماه قبل (تورم ماهانه) ۳.۶ درصد است که در مقایسه با همین اطلاع در ماه قبل (۳.۶ درصد)، تغییری نداشته است. به عبارتی، میانگین نرخ دریافتی توسط تولیدکنندگان محصولات معدنی به ازای تولید محصولاتشان در داخل کشور، در تیر ماه ۱۴۰۳ نسبت به ماه قبل، ۳.۶ درصد افزایش داشته است. در این ماه بیشترین تورم ماهانه با ۴.۲ درصد مربوط به گروه «سایرمعادن» و کمترین تورم ماهانه با ۳.۳ درصد مربوط به گروه «زغال‌سنگ» است.
کاهش تورم سالانه
در تیر ماه ۱۴۰۳، درصد تغییرات شاخص نرخ تولیدکننده بخش معدن در 12 ماه منتهی به تیر ماه ۱۴۰۳ نسبت به مدت مشابه در سال قبل، ۳۴.۲ درصد می‌باشد که در مقایسه با همین اطلاع در ماه قبل (۳۷.۶ درصد)، ۳.۴ واحد درصد کاهش داشته است. به عبارتی، میانگین نرخ دریافتی توسط تولیدکنندگان محصولات معدنی به ازای تولید محصولاتشان در داخل کشور، در 12 ماه منتهی به تیرماه ۱۴۰۳ نسبت به دوره مشابه سال قبل، ۳۴.۲ درصد افزایش دارد. در این ماه بیشترین تورم سالانه با ۴۱.۴ درصد مربوط به گروه «سایر معادن» و کمترین تورم سالانه با ۲۴.۵ درصد مربوط به گروه «زغال‌سنگ» است.
کاهش تورم نقطه به نقطه
در تیرماه ۱۴۰۳، درصد تغییرات شاخص نرخ تولیدکننده بخش معدن نسبت به ماه مشابه سال قبل (تورم نقطه به نقطه) ۱۷.۹ درصد است که در مقایسه با همین اطلاع در ماه قبل (۲۴.۱ درصد)، ۶.۲ واحد درصد کاهش داشته است. به عبارتی، میانگین نرخ دریافتی توسط تولیدکنندگان محصولات معدنی به ازای تولید محصولاتشان در داخل کشور، درتیر ماه ۱۴۰۳ نسبت به دوره مشابه سال قبل، ۱۷.۹ درصد افزایش دارد. در این ماه بیشترین تورم نقطه به نقطه با ۳۴.۸ درصد مربوط به گروه «سایرمعادن» و کمترین تورم نقطه به نقطه با ۱۵.۷ درصد مربوط به گروه «کانه‌‌های فلزی» است.
ریزش تورم تولید معدن به زیر ۴۰ درصد
به طور کلی تورم تولیدکننده، نشان‌دهنده افزایش نرخ نهاده‌های تولید در ابتدای زنجیره تولید محصولات است. زمانی‌که نرخ نهاده‌های تولید در ابتدای زنجیره با افزایش مواجه می‌شود، باعث افزایش نرخ در حلقه آخر تولید شده؛ لذا محصول نهایی گران‌تری به بازار عرضه می‌شود. به همین دلیل به این تورم، تورم پیشران نیز گفته می‌شود.
مرکز آمار ایران به عنوان مهم‌ترین مرکز انتشار آمارهای اقتصادی در کشور، تورم تولیدکننده را در بخش‌های مختلف اقتصاد منتشر می‌کند. یکی از این بخش‌ها معدن است.
طبق آخرین آمار منتشر شده از تورم تولیدکننده بخش معدن در اردیبهشت‌ماه سال ۱۴۰۳، تورم پیشران ماهانه این بخش در دومین ماه امسال نسبت به فروردین‌ماه با کاهش مواجه شده است. طبق این آمارها تورم تولیدکننده ماهانه از ۲.۱ درصد در فروردین ماه امسال به ۱.۶ درصد در اردیبهشت‌ماه رسیده است.
در ادامه می‌توان مشاهده کرد که تورم سالانه نیز تجربه کاهش داشته است. آمارها گویای آن است که تورم سالانه در اردیبهشت‌ماه امسال به ۳۹.۲ درصد رسیده که نسبت به فروردین‌ماه، کاهش ۱.۲ واحد درصدی داشته است. به عبارتی می‌توان گفت میانگین نرخ نهاده‌های معدن در ۱۲ ماه منتهی به اردیبهشت امسال نسبت به میانگین نرخ این نهاده‌ها در مدت مشابه سال قبل ۳۹.۲ درصد افزایش یافته است.
در سمت دیگر تورم نقطه به نقطه بخش معدن قرار دارد که روندی بر خلاف تورم ماهانه و سالانه داشته است. تورم نقطه به نقطه در این بخش در فروردین‌ماه امسال معادل ۱۷.۸ درصد بوده که در اردیبهشت‌ماه به ۱۹.۷ درصد افزایش یافته است. به بیان دیگر، نرخ نهاده‌های تولید بخش معدن در اردیبهشت‌ماه امسال نسبت به اردیبهشت‌ماه سال گذشته ۱۹.۷ درصد افزایش داشته است.
تورم معیاری است که نشان‌دهنده سرعت افزایش نرخ کالاها و خدمات است. وقتی تورم رخ می‌دهد و نرخ مایحتاج روزانه مانند غذا افزایش می‌یابد، می‌تواند تأثیرات منفی بر کل اقتصاد بگذارد. تأثیر تورم تقریباً در تمام زمینه‌ها احساس می‌شود، از هزینه‌های اساسی مانند مسکن، غذا، مراقبت‌های پزشکی و خدمات آب و برق گرفته تا هزینه‌های لوکس مانند لوازم آرایشی و بهداشتی، خودرو و جواهرات. وقتی تورم در کل اقتصاد رایج می‌شود، انتظار تورم و نگرانی‌های آن در ذهن مصرف‌کنندگان و صاحبان کسب‌و‌کار به مسئله‌ای جدی تبدیل می‌شود. تورم امری نگران‌کننده است زیرا ارزش و قدرت خرید پول‌های پس‌انداز شده را با گذشت زمان از بین می‌برد.
به عنوان مثال، اگر یک سرمایه‌گذار ۵ درصد سود از سرمایه‌گذاری در سهام و اوراق قرضه داشته باشد اما نرخ تورم ۳ درصد باشد، این سرمایه‌گذار تنها ۲ درصد سود واقعی کسب خواهد کرد. اندازه‌گیری تغییرات نرخ یک یا دو محصول در طول زمان آسان است. اما زندگی راحت و مطلوب برای انسان‌ها به کالاها و خدمات متنوعی نیاز دارد که شامل غذا، فلزات، سوخت، خدمات زیربنایی مانند برق و حمل‌ونقل و خدمات دیگر مانند مراقبت‌های بهداشتی و فعالیت‌های سرگرمی می‌شود.
سخن پایانی
هدف از بررسی تورم، اندازه‌گیری تأثیر کلی تغییرات نرخ بر مجموعه وسیعی از محصولات و خدمات است. این اندازه‌گیری به ما امکان می‌دهد تا ببینیم چگونه نرخ کالاها و خدمات در یک دوره زمانی معین افزایش یافته است. با افزایش قیمت‌ها، یک واحد پولی قادر به خرید کالاها و خدمات کمتری خواهد بود. کاهش قدرت خرید بر زندگی مردم تأثیر می‌گذارد و در نهایت منجر به کاهش رفاه اقتصادی شود. از دیدگاه اقتصادی، تورم مستمر زمانی اتفاق می‌افتد که رشد عرضه پول یک کشور از رشد اقتصادی پیشی بگیرد. برای مبارزه با تورم، مقام‌های پولی (در بیشتر موارد، بانک مرکزی) اقدامات لازم برای مدیریت عرضه پول و اعتبار را انجام می‌دهند تا تورم در محدوده مجاز باشد و اقتصاد همچنان روان پیش رود.
