با برنامه‌ریزی‌ها و تلاش‌های دولت مشکل تامین نهاده تا حدودی مرتفع شد و درحال‌حاضر نهاده‌های دامی در بازارگاه برای همه دامداران عرضه می‌شود اما آنچه درحال‌حاضر شرایط را برای دامداران سخت کرده افزایش نرخ نهاده و در عین حال قیمت‌گذاری دستوری شیر و گوشت و همچنین عدم پرداخت مطالبات از سوی کارخانه‌های لبنی است.

این مشکلات دامداران را با کاهش نقدینگی مواجه کرده است به همین دلیل دامدارائهای استان توان فعالیت با تمام ظرفیت را ندارند و به گفته فعالان این صنعت؛ در بهترین شرایط، دامداری‌ها تنها می‌توانند تامین‌کننده هزینه‌ها باشند و در چنین شرایطی عایدی چندانی نصیب دامدار نمی‌شود.

در روزهای اخیر مراکزی که شیر دامداران سنتی را تحویل می‌گرفتند از خرید این محصول خودداری کرده و دامدار به ناچار شیر را به سختی و با روش‌های مختلف به فروش می‌رساند. از آنجا که فساد‌پذیری این محصول بسیار بالاست، عملا دامدار برای فروش آن فرصت چندانی ندارد لذا این نگرانی، چالش بزرگی را برای دامداران استان به وجود آورده است.

صنعت دامپروری سوددهی ندارد

یکی از دامداران نیمه صنعتی گلستان در گفت‌وگو با خبرنگار بازار گفت: از زمان احداث دامداری حدود ۳۰۰ کیلوگرم شیر تولید می‌کرد که در یک مقطع تولید تا ۷۰۰ کیلوگرم نیز رسید، اما درحال‌حاضر توان تولید این دامداری ۴۰۰ کیلوگرم شیر است.

حمید عامری گرگان با بیان اینکه هفته‌ای دو الی سه گاو نیز برای کشتار می‌رود، خاطرنشان کرد: برای پروار شدن دام حدود ۱۴ ماه زمان نیاز است تا به رشد مد نظر برسد که در این مدت نیازمند تامین خوراک و نهاده زیادی هستند تا بتوانیم دام را به کشتار بفرستیم.

وی با اشاره به اینکه ۷۰ راس دام در این دامداری وجود دارد که ۲۰ دام آن شیری و باقی گوشتی و تلیسه هستند، افزود: دامداری‌ها همیشه با چالش‌های زیادی روبه رو هستند، از دریافت تسهیلات برای تامین سرمایه در گردش تا تامین خوراک و افزایش نرخ نهاده‌های دامی که می‌توان از جمله مشکلات این حوزه برشمرد.

عامری افزود: درحال‌حاضر نهاده سویا را کیلویی ۲۴ هزار تومان و جو و ذرت را کیلویی ۱۱ هزار تومان به بالا خریداری می‌کنیم و به دلیل اینکه در این بخش سرمایه‌گذاری کرده ایم، مجبور به ادامه هستیم در حالی که نرخ نهاده با قیمت‌گذاری خرید شیر و گوشت همخوانی ندارد.

وی متذکر شد: در گذشته بارها پیش آمده دچار خسارت و ضرر و زیان شدیم اما اکنون دامداری به مرحله‌ای رسیده که می‌تواند خود را نگه دارد اما سود دهی چندانی برای دامدار ندارد.

درحال‌حاضر دام گوشتی کیلویی ۲۵۰ الی ۳۰۰ هزار تومان به فروش می‌رسد و شیر نیز به نرخ دستوری کیلویی ۱۵ هزار تومان از دامدار خریداری که در برخی مواقع با تشویقی‌ها شاید تا کیلویی ۱۶ هزار تومان نیز تمام شود اما با توجه به هزینه‌های تمام شده دامدار این قیمت‌های تعیین‌شده نمی‌تواند سودی را برای آنان رقم بزند.

دامداران از سهمیه سوخت محروم هستند

مدیرعامل شرکت تعاونی گاوداران نیز بر این چالش‌ها تاکید دارد، اما او در کنار همه این مسائل عدم تخصیص سوخت سهمیه‌ای را یکی از مشکلات این حوزه برشمرد و اذعان کرد: همه صنایع از سوخت سهمیه‌ای برخوردار هستند، حتی مرغداری‌ها نیز سوخت سهمیه‌ای دارند اما برای دامداران تنها برای تراکتورهای آنها که آن هم متعلق به بخش کشاورزی است سهمیه سوخت در نظر گرفته شده و دامداران متاسفانه از این سهم محروم هستند.

محمد تیموریان در گفت‌وگو با بازار اظهار کرد: در ماه‌های گذشته به دلیل تامین نهاده، دامداران با دغدغه‌های کمتری نسبت به قبل مواجه بودند و تا حدودی می‌توان گفت درحال‌حاضر دامداری هزینه‌های خود را تامین می‌کند.

مدیرعامل شرکت تعاونی گاوداران صنعتی گرگان افزود: اما یکی از اصلی‌ترین چالش‌های دامداری‌ها عدم تخصیص سوخت سهمیه‌ای به این صنعت است و با همه پیگیری‌ها و مذاکراتی که داشتیم اما متاسفانه به نتیجه‌ای نرسیدیم.

وی با بیان اینکه درحال‌حاضر دامداران سوخت را از بازار آزاد تهیه می‌کنند، خاطرنشان کرد: دامداران سوخت را در بازار آزاد لیتری پنج هزار تومان آن هم به صورت محدود تهیه می‌کنند و تاکنون با همه جلساتی که برگزار کردیم شرکت پخش فرآورده‌های نفتی با ما همکاری نداشته است.

تیموری با بیان اینکه با وجود همه مشکلات این حوزه نرخ شیر از سال گذشته تاکنون تغییری نداشته، خاطرنشان کرد: زمزمه‌هایی برای افزایش نرخ شیر وجود دارد و فروش شیر کیلویی ۱۵هزار تومان با افزایش قیمت‌های تولید این محصول، صرف اقتصادی ندارد.

وی با بیان اینکه پرداخت مطالبات دامداران از سوی کارخانه‌های لبنی هر ۱۰۰ روز یک بار انجام می‌شود، بیان کرد: به همین دلیل همیشه با کمبود نقدینگی برای تامین خوراک، تعمیرات دامداری ها، تامین ادوات و پرداخت حقوق کارگران با چالش مواجه هستیم.

کارخانه‌های لبنی نیازمند بازار صادراتی هستند

معاون بهبود تولیدات دامی جهاد کشاورزی گلستان در گفت‌وگو با خبرنگار بازار اظهار کرد: یکی از دلایل عدم پرداخت به موقع مطالبات دامداران، کاهش ۴۰ درصدی ظرفیت تولیدی صنایع لبنی در استان است.

صاحب خیراندیش افزود: چندین جلسه با صنایع تبدیلی در زمینه شیر و پرداخت مطالبات دامداران برگزار کردیم تا بتوانیم شرایط و چالش‌های موجود در بحث پرداخت دامداری‌ها را مرتفع سازیم.

وی با بیان اینکه تولید و فروش محصولات لبنی بر اساس عرضه و تقاضا انجام می‌شود، افزود: صنایع لبنی استان اعلام می‌کنند که یکی از دلایل تاخیر در پرداخت مطالبات دامداران، کاهش ۴۰ درصدی تولیدات است.

وی خاطرنشان کرد: درحال‌حاضر تمام سیاست‌های تولیدی آینده را بر این اساس بنا می‌نهیم چرا که هر واحد شیری مخصوصا دامدار سنتی نمی‌تواند ۹۰ روز برای پرداخت مطالبات خود صبر کند و به دلیل کمبود نقدینگی مجبور به فروش دام خود می‌شود.

خیراندیش با اشاره به اینکه وضعیت دامداری‌های صنعتی به نسبت بهتر است، بیان کرد: با توجه به اینکه این دامداری‌ها علاوه بر دام شیری، دام گوشتی نیز تولید می‌کنند می‌توانند گردش مالی مجموعه را تامین کنند.

وی با اشاره به اینکه ظرفیت تولید صنایع لبنی پایین آمده، یادآور شد: با توجه به کشش بازار اگر به دنبال ایجاد ظرفیت جدید باشیم، سرمایه گذاری‌ها با چالش مواجه می‌شوند مگر اینکه ظرفیت جدیدی در زمینه صادرات و بازار ایجاد کنیم.

معاون بهبود تولیدات دامی جهاد کشاورزی گلستان متذکر شد: درحال‌حاضر دامداران صنعتی وضعیت خوبی دارند و اگر یک تیم مدیریتی متوسط داشته باشند هر ۹۰ روز با دریافت مطالبات می‌توانند خود را بروزرسانی کنند.

سخن پایانی

دولت طی سال‌ها برنامه‌های مختلفی برای علاج بخشی و بهبود شرایط دامداران انجام داده است، اما با همه این تلاش‌ها ادامه فعالیت این قشر تنها به دلیل سرمایه‌گذاری که کرده‌اند و تنها برای حفظ بقا است و انگیزه‌ای برای افزایش تولید ندارد. حتی در بیشتر مواقع نیز با حداقل ظرفیت در حال فعالیت هستند، در حالی که کشور برای حفظ امنیت غذایی نیازمند افرایش تولیدات این بخش است.