با توجه به اینکه حمایت و صدور مجوز برای کسب و کار مشاغل خانگی از شاخص‌های مثبت اشتغالزایی به‌شمار می‌رود، طی سال‌های منتهی به ۱۴۰۲ صدور مجوزهای کسب‌وکار در قم افزایش چشمگیری داشته است.

بنا بر داده‌های رسمی مرکز آمار ایران، در سال ۱۴۰۲ تعداد بیکاران دو میلیون و ۱۴۸ هزار نفر اعلام شده و این آمار از بین ۶۵ میلیون و ۵۵۱ هزار و ۸۵۱ نفر جمعیت ۱۵ ساله و بیشتر در کشور گرفته شده است که بر اساس آن، نرخ مشارکت اقتصادی به ۴۱.۳ درصد تغییر کرده است؛ همچنین جمعیت غیرفعال ۳۷ میلیون و ۹۱۳ هزار و ۵۵۱ نفر اعلام شده است.

همچنین در این گزارش نرخ مشارکت اقتصادی مردان ۶۸.۴ درصد و زنان ۱۴.۲ درصد اعلام شده است. نرخ بیکاری مردان نیز ۶.۶ درصد و زنان ۱۵ درصد است که آماری قابل توجه است.طبق گزارش اداره کار، رفاه و امور اجتماعی استان قم سهم اشتغال زنان در هشت شهرک مهم صنعتی قم بسیار ناچیز است و بیشتر در مشاغل و یا کسب و کارهای خانگی گره خورده است. طبق آمار نسبت اشتغال طی دو سال گذشته استان قم در این زمینه ۳۵ درصد بیان شده است و در حوزه تعاونی‌ها نیز از سال ۱۴۰۰ تا ۱۴۰۲ بیش از ۱۱۵ تعاونی که با ۲ هزار و ۹۴۱ نفر عضو بیش از یک هزار ۸۰۷ نفر اشتغال و سرمایه‌گذاری ۳۷۷۲ میلیارد ریال ثبت شده است.

وضعیت قم در حوزه کسب و کار خانگی

دولت سیزدهم در حوزه اشتغال عملکرد خوبی داشته و با توجه به اینکه صدور مجوز برای کسب و کار خانگی می‌تواند در افزایش اشتغال نقش مثبتی داشته باشد؛ در سال ۱۴۰۰ بیش از ۸۳۹ کسب‌وکار خانگی ایجاد شد که بر این اساس ۷۳۰ فقره تسهیلات در قم به ارزش ۲۳۰ میلیارد ریال و در سال ۱۴۰۱ نیز مجوز یک هزار و ۲۷۱ کسب و کار خانگی با یک هزار و ۷۹ فقره تسهیلات به ارزش ۴۹۰ میلیارد ریال و همچنین در سال ۱۴۰۲ نیز ۵ هزار ۵ هزار و ۵۵۴ کسب و کار با ۹۴۳ فقره تسهیلات به ارزش یک هزار و ۳۰ میلیارد ریال ثبت شده است.

وحید وزیری‌راد، مدیرکل تعاون، کار و رفاه اجتماعی استان قم در این زمینه به خبرنگار بازار گفت: مبلغ تسهیلات پرداخت شده در سال ۱۴۰۰ برای هر متقاضی مستقل از ۲۰ تا ۵۰ میلیون تومان بوده است ولی در سال ۱۴۰۱ مبلغ پرداختی به متقاضیان ۵۰ میلیون تومان و در سال ۱۴۰۲ از ۱۰۰ تا ۲۰۰ میلیون تومان بوده است.

وی افزود: بزرگ‌ترین اقدامات دولت سیزدهم در حوزه اشتغال را می‌توان در ایجاد کسب و کارهای خانگی عنوان کرد که با راه‌اندازی سامانه صدور مجوزهای کسب و کار از طریق درگاه ملی مجوزها به یکباره صدور مجوزها به ۵ برابر نسبت به سال‌های قبل رسیده است.

ایجاد بیش از ۲۰ هزار و ۵۰۰ فرصت شغلی در قم

مدیرکل تعاون، کار و رفاه اجتماعی استان قم بیان کرد: طبق آمار عملکردی که از دستگاه‌های مختلف اجرایی استان در حوزه وضعیت اشتغال رسیده سال گذشته بیش از ۲۰ هزار و ۵۰۰ فرصت شغلی در این استان ایجاد شد که این میزان بالاتر از رقم تعهد استان بوده است.

وی عنوان کرد: با توجه به وجود ۸ شهرک صنعتی در قم این استان در همه بخش‌ها از جمله صنعت ظرفیت‌های بسیار خوبی برای اشتغالزایی دارد که باید از این فرصت برای پویایی هرچه بیشتر اقتصاد آن و افزایش سطح تولید استفاده کرد همچنین ۴۰ هزار فرصت شغلی برای نیروی انسانی جویای کار ایجاد شده است که تعهد مدیریت استان افزایش این فرصت‌های شغلی است.

وضعیت مطلوب قم در حوزه تشکیل تعاونی‌ها

مدیرکل تعاون، کار و رفاه اجتماعی استان قم اظهار داشت: برنامه‌های مدیریت تعاون استان قم در راستای تأکید رهبر معظم انقلاب مبنی بر عدم توقف ریل کشور در مسیر رشد و توسعه است و بر همین اساس تشکیل تعاونی‌های توسعه و عمران شهرستان با ظرفیت عضویت حداقل نیم درصد جمعیت هر شهرستان جهت آبادانی این مناطق و ایجاد اشتغال همسو با مرکز استان از مهم‌ترین اقدام این اداره کل به شمار می‌رود.

وزیری راد با بیان اینکه تشکیل تعاونی‌های فراگیر ملی با عضویت حداقل ۷۰ درصد افراد از سه دهک پائین جامعه جهت توزیع عادلانه ثروت در بین اقشار ضعیف جامعه مهم‌ترین رویکرد برای رشد اشتغالزایی است، گفت: از سال ۱۴۰۰ تا ۱۴۰۲ بیش از ۱۱۵ تعاونی که با ۲ هزار و ۹۴۱ نفر عضو بیش از یک هزار ۸۰۷ نفر اشتغال و سرمایه‌گذاری 3هزار و ۷۷۲ میلیارد ریال ثبت شده است.

رشد ۷ درصدی جلسات کمیته بدوی مشاغل سخت و زیان‌آور

وی گفت: از سال ۹۷ تا ۹۹ تعداد کل بازرسی‌های انجام گرفته از کارگاه‌های مشمول قانون کار چه ادواری و موردی و همچنین حادثه و کمیته‌های حفاظت فنی و بهداشت کار بیش از ۱۱ هزار و ۳۱۴ بازرسی بوده است.

مدیرکل تعاون، کار و رفاه اجتماعی قم افزود: اما از سال ۱۴۰۰ تا پایان سال گذشته تعداد کل بازرسی‌های انجام گرفته مشمول کارگاه‌های مشمول قانون کار ۱۷ هزار و ۲۹۸ مورد بوده که در مقایسه با سال‌های گذشته بیش از ۵۲ درصد رشد داشته است همچنین تعداد عناوین مشاغل بررسی شده در کمیته بدوی مشاغل سخت و زیان‌آور طی سال‌های ۹۷ تا ۹۹ طبق آمار دو هزار و ۲۴۲ مورد بوده که اگر بخواهیم عملکرد سه ساله را بررسی کنیم طی سال‌های ۱۴۰۰ تا سال ۱۴۰۲ با ۳ هزار و ۶۴۳ عنوان ۶۲ درصد رشد داشتیم.

سخن پایانی

گفتنی است، تعداد پرونده بررسی شده در کمیته تجدیدنظر مشاغل سخت و زیان‌آور قم نیز ۳۵ درصد افزایش یافته است. هم اکنون بیش از ۲۰۰۰ واحد صنعتی در استان قم مشغول به فعالیت هستند. صنعت استان قم بعد از سال 1375 و استان شدن آن و راه اندازی چند شهرک صنعتی بزرگ، با رشد بسیار چشمگیری مواجه شد. وجود شهرک ها و نواحی صنعتی متعدد، قرارگرفتن در نزدیک‌ترین شعاع خارج از محدوده ممنوعه سرمایه‌گذاری تهران (۱۲۰ کیلومتر) و اعطای معافیت مالیاتی به واحدهای صنعتی در خارج از شعاع سی کیلومتری از مرکزاستان، از جمله مزایایی بوده‌اند که موجبات توسعه صنعت در استان را فراهم آورده‌اند. صنایع شیمیایی و سلولزی، محصولات کانی غیرفلزی، صنایع لاستیک و پلاستیک، صنایع فلزی، صنایع غذایی و صنایع نساجی، پوشاک و چرم، به لحاظ عمده واحدهای صنعتی و نیز میزان اشتغال در بخش صنعت استان را تشکیل می دهند. بیش از 90 درصد واحدهای صنعتی استان قم، کارخانه‌ها وکارگاه‌های کوچک که زیر 50 نفر اشتغال دارند، تشکیل می دهند و فقط 1.3 درصد از صنایع استان را واحدهای صنعتی بزرگ تشکیل می‌دهد. به طور خاص بررسی آمار اشتغال در زیربخش‌های بخش صنعت در استان نشان می دهد که عمده اشتغال از دست رفته در بخش صنعت در استان مربوط به بخش ساختمان بوده است.