سدها سرریز کردند
روزهای پاییز سال گذشته و نخستین ماه زمستان که با بارش کم و خالی شدن سدهای کشور همراه بود زنگ خطر تنش آبی در اقصی نقاط کشور از جمله استان ایلام به صدا درآمد. روزهایی که مردم با نگرانی خبرهای مربوط به کاهش آب مخازن پشت سدها را دنبال میکردند و منتظر بودند تا شاید با بارش برف و باران کمبود آب جبران شود.
رفته رفته بهمن و اسفند ماه با بارش برف همراه شد و کمی از نگرانیها کم کرد اما به دلیل مصرف بیش از حد، روند کاهشی میزان آب مخازن سدها همچنان ادامه پیدا کرد، با این حال بارشهای خوب هفته آخر فروردین ماه و اردیبهشت شرایط بد وضعیت آب سدهای استان را تغییر داد. بارشهای مطلوب اردیبهشت ماه در استان ایلام علاوه بر خوشحالی کشاورزان و مردم باعث سرریز شدن سدهای استان شده است. شرایطی که استان ایلام را با سیلاب همراه کرد و باعث تخریب خانههای روستایی و دامهای عشایر و آب گرفتگی خانهها در برخی از نقاط استان شد، اما روی دیگر این ماجرا پر شدن آب سدهای استان ایلام بود.سامانههای بارشی که از اول بهار وارد استان ایلام شد، بارشهای خوبی را در طی فروردین ماه و اردیبهشت ماه به همراه داشت، به گونهای که منجر به جاری شدن رودخانهها و سدها شده است.
استان مرزی ایلام نیز از جمله استانهایی است که در سنوات گذشته با معضل کمبود آب و خشکسالی دست و پنجه نرم میکرد، کاهش بارندگیها و خشکسالی که در سالهای گذشته دامنگیر استان ایلام شد، علاوه بر تاثیر سوء بر طبیعت استان، سبب افت شدید منابع آبهای سطحی و زیرسطحی شده و به تبع آن صنعت، کشاورزی و محیطزیست را به شدت تحت تاثیر قرار داد.
با این حال خوشبختانه برخلاف سنوات گذشته، بارشهای مناسب در پاییز و زمستان سال گذشته و به ویژه در فروردین و اردیبهشت ماه امسال منجر به افزایش حجم سدها و آبدهی رودخانههای ایلام شده است.
در حالی که سدهای استان در سالهای اخیر به دلیل عدم ورودی مناسب آب با مشکلات زیادی مواجه بوده و میزان حجم سدها روز به روز پائین میآمد، بارندگیهای بهاری به ویژه در اردیبهشت ماه امسال جان دوباره به این سدها داده و آنها را سیراب کرده است.
طبیعت سدهای چهارگانه استان ایلام این روزها پس از باران اردیبهشت ماه و بهاری زیبایی خیرهکننده به نمایش گذاشته که چشم از دیدن آنها سیر نمیشود.
مجتبی میهن پرست کارشناس هواشناسی استان ایلام در گفتوگو با خبرنگار بازار اظهارکرد: در ایستگاههای باران سنجی ۲۲۰ میلی متر باران طی بارشهای اخیر برای استان ایلام ثبت شده و در ایستگاههای اصلی مراکز شهرها نیز ۱۴۰ میلی متر بارش باران برای شهرستانها ثبت شده است.
وی افزود: میزان بارش برای شهر ایلام نسبت به بلند مدت، ۲۳ درصد افزایش داشته به عبارتی دیگر میزان بارشها از میزان یک سال آبی بیشتر بوده است.
میزان بارش موجب سرریز شدن سدهای ایلام شد
احسان یارمحمدی معاون حفاظت و بهروری از آب منطقهای استان ایلام در گفتوگو یی اظهارکرد: کل ظرفیت مخازن سدها ی استان ۳۰۰ ملیون متر مکعب است که با ۹۹ درصد پرشدگی و حجم ۳۰۰ ملیون متر مکعب در شرایط مطلوبی قرار دارند.
وی افزود: در پی بارشهای اخیر حجمی برابر ۳۱ ملیون متر مکعب ورودی به مخازن سدها ی دویرج، ایلام، کنگیر و گلال را داشتهایم که نسبت به سال گذشته با افزایش حجم ۶ درصدی سدها مواجه شدهایم.
سرریز سد شمال ایلام بعد از چهار سال
وی اظهارکرد: سد ایلام با بیش از ۱۰۰ درصد پرشدگی حجمی معادل ۶۲ ملیون متر مکعب را دارا است که خوشبختانه در پی بارشهای اخیر بیش از ۸.۵ ملیون متر مکعب آب وارد مخزن شده که باعث پرشدگی ۱۰۰ درصدی سد شده است.
وی افزود: به ناچار برای مدیریت مخزن بخشی از آب سد را از طیق سرریز کردن و از طریق تخلیهکننده تحتانی عبور دادیم.
یارمحمدی با اشاره به اینکه در جنوب استان نیز بارشهای سیلاسای جوزه ابریز دویرج ظرفیت مخازن سد دورج را تکمیل کرد تا آب مازاد سرریز کند، افزود: سد مخزنی دویرج درتراز نرمال ۲۰۵ ملیون متر مکعب طی بارندگیهای اخیر ظرفیت ان تکمیل شده و آب مازاد از طریق سرریز کردن سد در حال تخلیه است.
افزایش حجم سد سیمره
وی تصریح کرد: سد سیمره نیز ۲.۸ ملیارد مار مکعب نیز ظرفیت آب دارد که این میزان جدا از ظرفیت سدهای استان است.
وی افزود: تراز دریاچه نسبت به سال گذشته افزایشی بوده و به میزان ۲ ملیارد متر مکعب حجم آب ذخیره شده در پشت سد قرار دارد.
آخرین وضعیت سدهای ایلام پس از بارشهای اخیر
ایلام مدیرعامل شرکت آب منطقهای ایلام آخرین وضعیت حجم آب سدهای استان را پس از بارندگیهای اخیر اعلام کرد.
صادق علیمرادی در گفتوگو با ایسنا، اظهار کرد: بعد از بارشهای اخیر ظرفیت سد چمگردلان ایلام حدود ۶۱ میلیون متر مکعب است که با بارشهای اخیر حجم آب سد ۴۸.۱ میلیون مترمکعب یعنی معادل ۷۸ درصد حجم آن به آب رسیده است.
وی گفت: حجم سد کنگیر ایوان نیز در تراز نرمال ۱۹ میلیون مترمکعب است که براساس آخرین آمار، هماکنون مخزن سد معادل ۱۰.۹ میلیون مترمکعب معادل ۵۷درصد آن پر شده است.
مدیرعامل شرکت آب منطقهای ایلام با بیان اینکه در سد گلال چوار حجم در تراز نرمال ۱۹ میلیون مترمکعب است که تا کنون ۱۰.۵ میلیون مترمکعب معادل ۵۴ درصد آن پر شده است، گفت: حجم سد دویرج دهلران نیز در تراز نرمال ۲۰۵ میلیون مترمکعب است که تاکنون ۷۶ درصد حجم آن پر شده است.
سد مخزنی دویرج دهلران سرریز کرد
مدیرعامل شرکت آب منطقهای استان ایلام گفت: در پی بارشهای بهاری سد مخزنی دویرج دهلران سرریز کرد.
علیمرادی افزود: سد مخرنی دویرج با حجم مخزن ۲۰۵ میلیون مترمکعب به منظور تأمین آب کشاورزی و صنعت شهرستان و همچنین مهار سیلابهای رودخانه دویرج احداث شده است.
وی تصریح کرد: این سد در ۱۳ کیلومتری شمال شرق شهر موسیان از توابع شهرستان دهلران بر روی رودخانه "دویرج" واقع در جنوب غرب استان ایلام قرار دارد.
ظرفیت سد ایلام(چم گردلان) تکمیل است
مدیرعامل شرکت آب منطقهای استان ایلام با اشاره به حجم کنونی سد ایلام، یادآور شد: ظرفیت کنونی سد ایلام ۶۳.۷ میلیون مترمکعب بوده که درحالحاضر ظرفیت آن تکمیل و پر شده است.
علیمرادی گفت: با توجه به تکمیل ۱۰۰ درصدی ظرفیت سد مخزنی ایلام و سرریز شدن آن، شرکت آب منطقهای ایلام به منظور مدیریت کیفی مخزن سد و همچنین ایجاد ظرفیت کافی جهت مستهلک کردن سیلابهای احتمالی ناشی از بارشهای بهاری، بخشی از آب با کیفیت پایین، در کف مخزن را از طریق دریچه تخلیهکننده تحتانی سد رهاسازی کرد.
حجم سدهای چهارگانه ایلام ۲۹۷ میلیون مترمکعب است
مدیرعامل شرکت آب منطقهای استان ایلام گفت: حجم کنونی آب پشت سدهای چهارگانه این استان با توجه به بارشهای چند روز گذشته به ۲۹۷.۳ میلیون متر مکعب رسیده است.
علیمرادی با اشاره به آخرین وضعیت ذخایر آب سدهای چهارگانه استان، اظهار کرد: حجم کلی سد "دویرج" دهلران ۲۰۳ میلیون مترمکعب بوده که درحالحاضر ۲۰۰ میلیون متر مکعب از حجم آب این سد پُر است.
وی افزود: سد دویریج دهلران پنج شنبه هفته گذشته سرریز کرد و بخشی از آب تخلیه و رهاسازی شده است.
سدهای کنگیر و گلال در آستانه سرریز شدن
مدیرعامل شرکت آب منطقهای ایلام بیان کرد: حجم سد کنگیر ایوان نیز در تراز نرمال ۱۹ میلیون مترمکعب بوده که تاکنون ۱۷ میلیون مترمکعب معادل ۸۹ درصد حجم آن پر شده است.
وی در خصوص وضعیت سد گلال نیز خاطرنشان کرد: این سد نیز در تراز نرمال ۱۹ میلیون متر مکعب بوده که حجم کنونی آن ۱۶.۶ میلیون مترمکعب معادل ۸۶ درصد است.
بارشهای بهاری از ابتدای امسال تا کنون، نقش مهمی در راستای افزایش ذخیره آب در پشت در سدهای این استان داشته است.
سخن پایانی
کم آبی و تداوم خشکسالی در سالهای اخیر به یکی از دغدغهها و معضلات جدی تبدیل شده، به طوری که ذخایر منابع آبی در اقصی نقاط کشور به شدت کاهش یافته است، با این حال بررسی آمارهای هواشناسی و شرکت آب منطقه در استان ایلام نشان میدهد وضعیت بارشها در استان ایلام در امسال نرمال بوده و حجم آبی در سدهای استان نیز مناسب است.