شاید همین ابتدای امر، بتوان سرمایه‌گذاری در بازار ارز را به‌عنوان یکی از کم‌بازده‌ترین گزینه‌ها طی ۲ سال اخیر معرفی کرد؛ بازاری که نسبت به سقف تاریخی خود (رکورد ۳۲ هزار تومانی دلار) در ۲۸ مهر ۱۳۹۹، بازدهی تقریبا صفر نصیب سرمایه‌گذارانش کرده است.

با این وجود، طی هفته‌های اخیر نرخ ارز در بازار آزاد پس از نزدیک شدن به رکورد تاریخی‌اش، با بخشنامه‌ای ازسوی بانک مرکزی مواجه شد؛ بخشنامه‌ای که به‌گفته معامله‌گران بازار غیررسمی، موجب کاهش اثرپذیری قیمت‌ها از ذی‌نفعان افزایش نرخ و موجب تعادل بازار شد.

 به‌نظر می‌رسد با نقش‌آفرینی ارزهای صادراتی در پی بخشنامه اخیر بانک مرکزی، بازار بازگشت به مسیر تعادلی را از سر گرفته است.

در همین حال مشاهدات میدانی حاکی از آن است که فروشندگان دلار در میدان فردوسی تهران، مقابل صرافی‌های مجاز صف بسته و مشغول فروش ارز هستند. دلالان ارز نیز در میدان فردوسی حضور دارند اما کمتر فروشنده‌ای به سمت دلالان متمایل می‌شود.

براساس این گزارش، عرضه دلار در بازار توافقی به‌شدت افزایش یافته و مجموع عوامل یادشده کارشناسان و تحلیلگران بازار را برآن داشته تا اذعان کنند در روزهای آینده احتمال کاهش نرخ ارز وجود دارد.

عرضه سنگین ارز در بازار توافقی

براساس اخبار منتشرشده در خبرگزاری‌های رسمی، روز یکشنبه در بازار توافقی ارز، بیش از ۸۶ میلیون دلار با نرخ ۳۰ هزار و ۲۵۰ تومان عرضه شد، در حالی ‌که تنها حدود ۴۵ هزار دلار آن به فروش رفت و مابقی دلارهای عرضه شده، بدون مشتری ماند.

 اواخر خرداد بانک مرکزی برای ساماندهی بازار ارز در تعامل با کانون صرافی‌ها، صرافی‌های معتبر و صادرکنندگان به این جمع‌بندی رسید که بازار توافقی عرضه و تقاضا راه‌اندازی شود. سپس امکان معاملات توافقی ارز در صرافی‌ها و بازار متشکل ارزی فراهم شد.

یکشنبه، دوم مرداد در آغاز فعالیت بازار توافقی ارز، دلار با نرخ ۳۰ هزار تومان، با حجم ۱۰ هزار معامله شد.

از سوی دیگر در روزهای گذشته، با ایجاد نماد معاملاتی ریال-روبل در بازار متشکل ارزی، امکان تامین ارز روبل در این بازار برای دانشجویان شاغل به تحصیل در روسیه فراهم شده است.

دبیر کل کانون صرافان کشور درباره وضعیت بازار به مرکز پژوهش‌های بانک مرکزی گفت: با نزدیک شدن به عرضه ارزهای متفرقه در بازار متشکل ارزی، پیش‌بینی می‌شود طبق تجربه معاملات ارز در بازار توافقی، حجم بیشتری از معاملات بین فروشنده و مصرف‌کنندگان ارز از بازار غیررسمی به سمت بازارهای رسمی تحت‌نظر بانک مرکزی منتقل شود.

صمتکامران سلطانی‌زاده افزود: با اضافه شدن ارزهای دیگر به بازار متشکل ارزی، تمرکز بر مصرف دلار کاهش پیدا خواهد کرد و ارزهای متفرقه پرمصرف مانند لیر ترکیه، دینار عراق و درهم امارت به هموطنان ارائه خواهد شد که می‌تواند به تعدیل نرخ دلار در بازار کمک کند.

وی درباره وضعیت بازار ارز در روزهای ابتدایی مرداد نیز گفت: خوشبختانه با ابلاغ بانک مرکزی به صرافی‌ها، شاهد تداوم روند عرضه ارز صادرکنندگان و تامین نیاز ارزی متقاضیان هستیم؛ به‌گونه‌ای که در حال ‌حاضر نرخ توافقی دلار در کانال ۲۹ و ۳۰ هزار تومان در نوسان محدود است و خبری از جهش قیمتی ارز نیست.

در مجموع فضای معاملات غیررسمی نسبت به گذشته بسیار محدودتر شده و امکان ایجاد نوسان ازسوی دلالان وجود ندارد، زیرا جهت‌گیری شاخص ارزی، تحت تاثیر معاملات در شبکه صرافی‌های مجاز سطح کشور قرار داد.

وی تاکید کرد: بازار ارز شرایط آرامی را تجربه می‌کند و پیش‌بینی می‌شود این روند باتوجه به سیاست‌های ارزی بانک مرکزی و امکان عرضه اسکناس به شبکه صرافی‌ها، تداوم داشته باشد.

بازدهی منفی دلار

نرخ دلار که در ماه‌های گذشته سیر صعودی در پیش گرفته بود و رکوردهای جدیدی را ثبت می‌کرد، تیرماه امسال تغییر مسیر داده و در جهت مخالف خود حرکت داشت. بازدهی نرخ دلار در ماه گذشته در بازار آزاد منفی ۰.۳۱ درصد ثبت شد.

معاملات در تیر امسال در 4 بازه کاهشی، ثبات، افزایشی و کاهشی قابل بررسی است. در 5 روز نخست تیر دلار از ۳۲ هزار تومان به ۳۰ هزار تومان افت نرخ داشت و در این شرایط بسیاری از دلالان که همواره از نوسانات بازار ارز برای کسب سود بیشتر بهره می‌بردند، ناکام ماندند و هجوم برای فروش دلار نسبت به خرید بیشتر بود.

براساس این گزارش، ۱۰ تیر دوباره نرخ دلار به ۳۲ هزار تومان بازگشت، اما در اواسط تیر در محدوده ۳۱ تا ۳۲ هزار تومان تقریبا ثابت ماند. نرخ دلار در بازار آزاد در بازه زمانی ۱۵ تا ۲۳ تیر در نرخ ۳۱ هزار و ۵۰۰ تومان نوسان داشت.

گرچه نرخ دلار در بازه زمانی ۲۳ تا ۲۷ تیر در بازار آزاد دوباره افزایش میانگین ۵۰۰ تومانی داشت، اما باز هم در روزهای پایانی تیر روند نزولی را در پیش گرفت.

در نهایت دلار در آخرین روز تیر با قیمت ۳۱ هزار و ۸۰۰ تومان در بازار آزاد دادوستد شد و بازدهی آن در تیر ۱۴۰۱ منفی ۰.۳۱ درصد شد. کارشناسان بازار ارز روند نزولی نرخ دلار در تیر را متاثر از سیاست‌های بانک مرکزی می‌دانند.