راهکارهای مالیاتی برای جهش تولید
میثم زالی- مدیر سابق کارگروه رفع موانع تولید
اگر میخواهیم شعار سال مبنی بر جهش تولید با مشارکت مردم را بهطور واقعی تحقق ببخشیم و در پایان سال نمودهای عینی آن را ببینیم، باید اتفاقات جدی و گستردهای در اقتصاد کشور رقم بزنیم و از مسیرهای گوناگون این هدف را دنبال کنیم. در این میان انتظار میرود دولت و مجلس با سیاستگذاریهای درست و مناسب، حاشیه سود بازارهای غیرمولد را به نحوی پایین بیاورند که بخش تولید جذابیت بیشتری پیدا کند. یکی از محورهای کلیدی حمایت دولت نیز رویکرد افزایش جذابیت بخش مولد اقتصاد با کاهش مالیات تولید و افزایش ریسک فعالیتهای غیرمولد است که خوشبختانه در لایحه اصلاح قانون مالیاتهای مستقیم به هر دو بخش پرداخته شده است.
در لایحه اصلاح قانون مالیاتهای مستقیم، پیشنهاد کاهش ۴۰ درصدی مالیات تولید مطرح شده که قطعا اقدام درستی بهشمار میرود و در راستای حمایت از تولید است. در راستای حمایت واقعی از تولید و هدایت منابع و سرمایههای خرد مردم به سمت تولید باید در این بخش جذابیت ایجاد کنیم و یکی از راهکارهایی که با اجرای آن به این مزیت خواهیم رسید، کاهش مالیات تولید از ۲۵ به ۱۵ درصد است. واقعیت این است که در هیچ جای دنیا مرسوم نیست که تا این اندازه از بخش تولید مالیات اخذ شود. کاهش مالیات عملکرد تولید، اقدام درستی است که بهویژه در شرایط کنونی میتواند به بهبود جایگاه این بخش در اقتصاد کشور منجر شود.
متاسفانه در شرایط فعلی وضعیت بهگونهای رقم خورده که بازارهای غیرمولد از جذابیت بیشتری نسبت به بخش تولید برخوردار هستند و به همین دلیل، افراد ترجیح میدهند سرمایه خود را در بخشهای غیر از تولید به کار بیندازند تا بتوانند ارزش آن را حفظ کرده و سود بیشتری ببرند. در این شرایط هر سیاستی که بتواند به جذب سرمایهها به بخشهای مولد اقتصاد منجر شود، به نفع کشور است. باید با تکیه بر مالیات بر عایدی سرمایه و لایحه اصلاح مالیاتستانی از تولید، به سمت کاهش جذابیت فعالیتها و بازارهای غیرمولد برویم. بخشهای غیرمولد به لحاظ مالیات، تأمین اجتماعی و... محدودیتی برای سرمایهگذار ایجاد نمیکنند و از سوی دیگر، سوددهی بالایی هم دارند و به همین دلیل، افراد تمایل زیادی به فعالیت در این حوزهها دارند. ازاینرو تعریف و ایجاد عوارض و مالیات برای بخشهای غیرمولد که در لایحه اصلاح قانون مالیاتهای مستقیم مطرح شده، میتواند راهکار مناسبی باشد تا از جذابیت بازارهای غیرمولد بکاهد. بهعنوان مثال، در حال حاضر سرمایهگذاری در بازار دلار حدود ۴۰ درصد سود دارد، اما هیچ فعالیت تولیدی در شرایط کنونی در این سطح سوددهی ندارد. در شرایطی که این سودها از مالیات معاف هستند، نمیتوانیم انتظار داشته باشیم، مردم به سمت سرمایهگذاری در تولید رغبت و انگیزه داشته باشند.
پس تاکید میکنم که برای تحقق شعار سال مبنی بر جهش تولید با مشارکت مردم باید راههای گوناگونی را برویم و تغییراتی ایجاد کنیم تا در نهایت شاهد تبلور این شعار در اقتصاد کشور و مهمتر از همه در معیشت مردم و سفرههای آنها باشیم. دولت و مجلس با توجه به اینکه عمده سیاستگذاریهای کلان را برعهده دارند بدون شک متولی اصلی تحقق شعار سال هستند و با تصمیمگیریهای درست و مناسب میتوانند با مشارکت مردم از قشرهای گوناگون و در تمام بخشها واقعیت شعار سال را محقق کنند. مالیات تولید بالاست و در مقابل در بازارهای غیرمولد، فرد نهتنها مالیاتی پرداخت نمیکند که بیشتر از بازارهای مولد سودمیبرد.
با توجه به همه این جوانب و تاثیراتی که تغییر قانون مالیات بر تولید دارد، تصویب سریعتر لایحه اصلاح قانون مالیاتهای مستقیم در مجلس ضروری است. با توجه به پیشنهاداتی که در لایحه اصلاح قانون مالیاتهای مستقیم مبنی بر کاهش ۴۰ درصدی مالیات عملکرد تولید و افزایش مالیات بخشهای غیرمولد اقتصاد مطرح شده، به جرأت میتوان گفت که این لایحه یکی از مهمترین لایحههای دولت در تحقق شعار سال میتواند باشد. البته به شرطها و شروطها و شرط آن هم این است که این لایحه تبدیل به قانون شود و در عمل این اتفاقات رخ دهد. در لایحه اصلاح قانون مالیاتهای مستقیم، دولت پیشنهاد داده اقداماتی در راستای افزایش حاشیه سود تولید و کاهش جذابیت بخشهای غیرمولد اقتصاد را به اجرا بگذاریم. در این راستا براساس ضرورت و نیاز به فوریت اجرای این لایحه انتظار میرود مجلس فعلی در آخرین روزهای عمر خود به بررسی این لایحه بپردازد و با تصویب آن بستر را برای بهرهمندی کشور از مزیتهای حمایت عملی از تولید فراهم کند.