پیامد‌های بی‌توجهی به نظرات تشکل‌ها
درواقع، اصناف، انجمن‌هایی را تشکیل می‌دهند تا با کمک آنها عملکرد کیفی خود را بهبود بخشند. در ادامه فعالیت‌های دیگری همچون اطلاع‌رسانی در زمینه موضوعات مختلف، واکنش نشان دادن نسبت به شرایط و رساندن پیام اعضای یک صنف به مراجع قانونی در سایه فعالیت این انجمن‌ها اجرایی می‌شود. دولت می‌تواند از انجمن‌ها به‌عنوان بازوی اصلی خود در فعالیت‌ها استفاده کند. در گذشته سیاست‌گذاران به‌طور خودمختار عمل می‌کردند و تشکل‌ها را در جریان امور و نظرات خود قرار نمی‌دادند، اما اکنون این روند تغییر کرده است. در همین حال، تجربه نشان داده هرجا مسئولان، سیاست‌گذاران و متولیان امر در تصمیم‌گیری‌های خود از نظرات انجمن‌ها و تشکل‌ها کمک گرفته‌اند، نتایج موفقیت‌آمیزی حاصل شده است. به عکس در هر موقعیتی که نظرات تشکل‌ها و انجمن‌ها نادیده گرفته شده، چالش‌هایی پدید آمده است.
صنوف، اتحادیه‌ها، تشکل‌ها و انجمن‌ها نقش اثرگذاری را در اقتصاد کشور بر عهده دارند. با این وجود، نقدهایی به عملکرد چنین رسته‌هایی وارد می‌شود. اغلب مدیران دولتی ما سابقه اداره یک کسب‌وکار تولیدی و اقتصادی را ندارند و بر همین اساس نیز آشنایی با چالش‌های تولید و فعالیت صنعتی و اقتصادی ندارند. تشکل‌ها مهم‌ترین اصل و ارکان ارتباطی میان صاحبان مشاغل و حاکمیت هستند، مادامی که حاکمیت به اثرگذاری و نقش اصناف در ایجاد کسب‌وکار و موقعیت شغلی باور نداشته باشد، نمی‌توان به بهبود شرایط و توسعه اقتصادی امید داشت.
چالش جدی در تشکیل تشکل‌ها
آریا صادق‌نیت حقیقی دبیر سندیکای صنایع آلومینیوم ایران در گفت‌وگو با اظهار کرد: انجمن‌ها، سندیکاها و تشکل‌ها بلندگوی تولیدکنندگان، اصناف و فعالان صنعتی در حوزه‌های مختلف ازجمله بخش معدن و صنایع معدنی هستند. تشکل‌های فعال در بخش معدن و صنایع معدنی، از فعالان یک صنف خاص تشکیل می‌شوند و مسائل یک صنف یا رشته فعالیت خاص را دنبال می‌کنند.
بهترین محل جمع‌آوری اطلاعات
وی افزود: تشکل‌ها و انجمن‌های تخصصی فعال در یک صنف بهترین محل جمع‌آوری اطلاعات و داده‌های تخصصی یک صنعت هستند و در همین حال راهکارهای مناسبی را برای رفع چالش‌های حاکم بر صنایع را ارائه می‌دهند. بر همین اساس نیز داده‌ها و آمار و ارقام مطرح شده از سوی این تشکل‌ها امکانی برای بررسی و تحلیل عملکرد صنایع را برای دولت فراهم می‌کند.
این فعال صنعت آلومینیوم گفت: با این وجود دولتمردان تنها هرجا که به اطلاعات تشکل‌ها و انجمن‌های تخصصی نیاز دارند یا به دنبال ارائه گزارش تخصصی هستند، به این تشکل‌ها مراجعه می‌کنند. اما در مشورت‌گیری و نظرسنجی و سیاست‌گذاری، نظرات این تشکل‌ها را مورد توجه قرار نمی‌دهند. این تضاد در شرایطی است که براساس قانون بهبود مستمر محیط کسب‌وکار دولت مکلف است در مراحل بررسی موضوعات مربوط به محیط کسب‌وکار برای اصلاح و تدوین مقررات و آیین‌نامه‌ها، نظر کتبی اتاق‌ها و آن دسته از تشکل‌های ذی‌ربطی که عضو اتاق‌ها نیستند، اعم از کارفرمایی و کارگری را درخواست و بررسی کند و هرگاه لازم دید آنان را به جلسات تصمیم‌گیری دعوت کند.
نظرخواهی از تشکل‌ها
وی افزود: اگر هم گاها تشکل‌ها برای نظرسنجی و مشورت در جلسات تصمیم‌گیری حاضر شوند یا نظرات آنها خواسته شود، حضورشان بیشتر جنبه تشریفاتی خواهد داشت و از کمترین اثرگذاری در تصمیم‌گیری برخوردار است.
در میان اخبار
فرآیند تعامل طولانی است
حقیقی در ادامه تاکید کرد: متاسفانه تشکل‌های فعال بخش خصوصی برای برقراری تعامل با مدیران و سیاست‌گذاران باید فرآیند طولانی را پشت سر بگذارند. حتی امکان تشکیل جلسه با معاونان وزرا نیز به آسانی وجود ندارد. ملاقات تشکل‌ها با وزیر نیز بسیار محدود انجام می‌شود.
وی افزود: این درحالی است که برگزاری نشست با مدیران و سیاست‌گذاران از اهمیت و اثرگذاری بیشتری برخوردار است و حتی می‌تواند به تغییر مسیر سیاست‌گذاری و اصلاح شرایط منتهی شود. به‌عنوان مثال در دولت قبل امکانی برای ملاقات حضوری میان اعضای سندیکای صنایع آلومینیوم با وزیر وقت صنعت، معدن و تجارت فراهم و مشکلات این صنعت در تامین برق و حساسیت‌های ویژه این بخش مطرح شدند. همین ملاقات کوتاه، بخشی از مشکلات ما را مرتفع کرد و نتیجه‌بخش بود. با این وجود امکان برگزاری چنین نشست‌هایی بسیار محدود است.
قدرت نفوذ تشکل‌ها
این فعال صنعت آلومینیوم در ادامه خاطرنشان کرد: تشکل‌های مختلف از قدرت و نفوذ متفاوتی در بدنه دولت برخوردار هستند. بدین ترتیب برخی تشکل‌ها به راحتی و به‌طور مداوم با مسئولان در وزارتخانه جلسه برگزار می‌کنند و نقطه نظرات آنها به دقت سنجیده و بررسی می‌شود. اما این دست امتیازات برای فعالان صنعت آلومینیوم وجود ندارد.
لزوم استفاده از نظرات سندیکای صنایع آلومینیوم
وی در پایان تاکید کرد: سندیکای صنایع آلومینیوم تنها تشکلی است که تمامی فعالان زنجیره آلومینیوم از حلقه‌های بالادستی تا پایین‌دستی در آن حضور دارند. در واقع محملی برای شنیده شدن صدای تمامی فعالان صنعت آلومینیوم از معدن تا تولیدکنندگان محصولات نهایی فراهم شده است. بر همین اساس نیز انتظار می‌رود نظرات این تشکل بیشتر مورد توجه مسئولان و سیاست‌گذاران قرار گیرد.
سخن پایانی
انجمن‌ها، سندیکاها و تشکل‌ها بلندگوی تولیدکنندگان و فعالان صنعتی در بخش معدن و صنایع معدنی هستند. چنانچه تشکل‌های تخصصی بخش خصوصی در کنار تصمیم‌گیران بخش دولتی قرار گیرند، به‌عنوان بازوی تخصصی آن عمل خواهند کرد، در نتیجه تصمیمات بهتری اتخاذ خواهد شد. بنابراین از سیاست‌گذاران انتظار می‌رود با بهره‌مندی از نظرات این انجمن‌های تخصصی، مسیر رشد تولید و بهبود فضای کسب‌وکارها را فراهم کنند.
