آسیب نگاه انفعالی به تکنولوژی جدید
محسن زنگنه- عضو کمیسیون برنامهوبودجه مجلس
با رونق ارزهای دیجیتال، بسیاری از فعالان اقتصادی معتقدند با خریدوفروش رمزارزها و ورود دولت به این حوزه میتوان برای تامین کسری بودجه نیز از این ظرفیت بهره برد. برهمین اساس، ایران در حال قانونگذاری برای ارزهای دیجیتال است و مراکز مجاز از مهرماه اجازه استخراج دارند.
با این روند، دولت نیز باید برنامهای برای مشخص کردن ردیف بودجه پیرامون رمزارزها داشته باشد.
ارزهای دیجیتال مزیت جدیدی هستند که نمیتوانیم آنها نادیده بگیریم. تا به امروز هم پیرامون پرداختن به رمزارزها و نقشآفرینی این مزیت در اقتصاد تعلل کردهایم. نگاه انفعالی به تکنولوژیهای جدید در حوزههای مالی ضربه به کشور وارد کرده است.
خروج منابع ارزی از کشور و متضرر شدن شهروندان از جمله نمونه آسیبهای انفعال در حوزه تکنولوژی است.
میتوانستیم در حوزههای تجارت، مواصلات و سایر حوزهها بهخوبی از تکنولوژی استفاده کنیم که متاسفانه تا به امروز انجام نشده است.
رمزارزها نیز در همین زمره قرار میگیرند که میتوان با توجه ویژه به آنها از مزایای مالی بیشتری بهره برد. رمزارزها چند کارکرد و وظیفه دارند. کارکرد رمزارزها، سهولت در تبادل اطلاعات، نگهداری، ارتباط با سایر فناوریها و سرمایهگذاری است.
در این حوزه، اگر رمزارزی در داخل کشور ایجاد شود، باز هم همان کارکرد رمزارزها را خواهد داشت. یکی از کارکردهای مهم رمزارزها، تبادلات بینالمللی است. البته رمزارزها در داخل کشور هم کاربرد دارند و در تبادلات داخلی نیز قابلاستفاده خواهند بود.
در این میان، یکی از وظایف مجلس شورای اسلامی بررسی این مزیتها و مهیا کردن بسترهای بهره از آنهاست.
این درحالی است که کمیسیون برنامهوبودجه مجلس شورای اسلامی هنوز به بحث ارزهای دیجیتال ورود نکرده اما سایر کمیسیونها مانند اقتصاد، صنایع و انرژی بهطور تخصصی به این حوزه ورود کردهاند. در جلساتی که با وزرا داشتیم، پیرامون این موضوع صحبت شد و جزو اولویتهای کاری وزارت اقتصاد و بانک مرکزی قرار گرفت. اگر دولت بودجه خاصی برای رمزارزها و تکنولوژی بلاکچین در نظر بگیرد، حتما اعضای کمیسیون بودجه و کمیسیون تلفیق حمایت خواهند کرد.
ایران با بسیاری از کشورها مانند روسیه، چین و کشورهای آسیایی و افریقایی فارغ از فضای تحریم ارتباطات مالی و تجاری نزدیکی دارد. بسیاری از این کشورها به سمت استفاده از ارزهای دیجیتال حرکت کردهاند.
در حوزه استفاده از رمزارزها میتوانیم، از رمزارزهای ملی سایر کشورها استفاده کنیم. قرار نیست، رمزارز ملی تنها در داخل کشور استفاده شود. در تفاهمنامههایی که با بانکهای بینالمللی و کشورها داریم، میتوانیم از رمزارز ملی استفاده کنیم.
رمزارزها توان تامین کسری بودجه دولت را ندارند، چراکه جنس کسری بودجه دولت متفاوت است.
با شیوههای مرسوم رمزارزها نمیتوان کسری بودجه دولت را تأمین کرد و اگر منظور ما از کسری بودجه، ورود ارز حاصل از صادرات باشد، رمزارز تاثیرگذار است تا از این راه، ارز حاصل از صادرات نفت و سایر فرآوردهها به کشور برگردد.
در پایان نگاهی به بودجه کشورهای گوناگون برای ارزهای دیجیتال داریم. براساس گزارشهای گوناگون چندین کشور برای رمزارزها بودجه مشخص کردهاند.
جو بایدن، رئیسجمهوری امریکا قرار است برای ارزهای دیجیتال بودجه ۶ تریلیون دلاری مشخص کند. اتحادیه اروپا هم قصد دارد، حدود ۱۷۷ میلیارد دلار بودجه برای فناوری بلاک چین در نظر بگیرد.
براساس یک قانون تازه در آلمان، سرمایهگذاری در رمزارزها را برای ۴هزار صندوق مجاز شد و این صندوقها میتوانند یک درصد از بودجه را به ارزهای دیجیتال تخصیص دهند. بسیاری از کشورها هنوز برنامههای خود را پیرامون ارزهای دیجیتال علنی نکردهاند.