دخل و خرج «مایه حیات» نمی‌خواند
در شرایط خشکسالی موضوع کاشت محصولات آب‌دوست در مناطق مختلف استان نقل سخن مسئولان و متولیان در بخش‌های مختلف است، از جلسات متعدد مسئولان گرفته تا صدر اخبار رسانه‌ها؛ حرف و سخن از دست خالی سفره‌های آب زیرزمینی، کاهش دبی رودخانه‌ها، کاهش آب پشت سدهای لرستان و کاشت محصولاتی است که بخش آب استان را با چالش جدی مواجه کرده است.
در حالی کشاورزان به‌سمت کشت محصولاتی مانند برنج در لرستان می‌روند که دلیل این موضوع از سوی آنها سود ناشی از فروش این محصولات عنوان می‌شود،اما این سوال مطرح است که ارزش سفره‌های آب زیرزمینی و مایه حیاتی که پای این مزارع هدر می‌رود، چقدر است؟ کاشت محصول برنج در حالی رخ می‌دهد که نه‌تنها روستاهای لرستان که حتی شهرها نیز از چالش کم‌آبی در امان نمانده،اما آب موجود به‌راحتی صرف محصولاتی می‌شود که نه استراتژیک هستند و نه کشت آنها در این منطقه ضرورتی دارد.
آب «ایوشان» پاسخگوی کشت محصولات آب‌دوست نیست
سیدعماد شاهرخی، رئیس سازمان جهاد کشاورزی لرستان بااشاره به تنش آبی در لرستان به مهر اظهار کرد: آب سد «ایوشان» پاسخگوی کشت محصولات آب‌دوست نیست. وی با بیان اینکه اگر آب را هم رها کنیم، حتی کشت انجام شود، بعد با خشک شدن مواجه می‌شوند و تنش آبی بیشتری خواهند داشت، عنوان کرد: این امر را به کشاورزان اعلام کرده‌ایم و آنها نیز تا حدودی این موضوع را قبول دارند.
رئیس سازمان جهاد کشاورزی لرستان با بیان اینکه عده‌ای هستند که کشاورزان را تحریک می‌کنند، براساس اعلام کارشناسان امور آب، ۲۵ میلیون مترمکعب آب پشت سد «ایوشان» وجود دارد، گفت: این میزان به‌هیچ‌عنوان پاسخگوی کشت محصولات آب‌دوست نیست.
شاهرخی بااشاره به مباحث زیست‌محیطی در این رابطه نیز تصریح کرد: تمام تلاش ما این بوده که با شوراها، دهیاری‌ها و … جلسه برگزار و کشاورزان را توجیه کنیم که کشت محصولات آب‌دوست ممنوع است، شورای حفاظت آب استان نیز این امر را منع کرده است. وی بیان کرد: با این ذخیره آبی که پشت سد «ایوشان» وجود دارد، امکان رهاسازی آن برای کشت محصولات آب‌دوست وجود ندارد.
فرونشست آب
رئیس سازمان جهاد کشاورزی لرستان بااشاره به ضرورت ارائه آموزش و همچنین فرهنگ‌سازی در این رابطه تصریح کرد: مردم بخشی از بیرانشهر به من گفتند که ما می‌دانیم اگر برنج بکاریم، 2 یا چند سال دیگر هیچ‌کدام از ما اینجا نمی‌تواند زندگی کند، اما الان چون امورات ما نمی‌گذرد، مجبور هستیم که اینجا برنج بکاریم!
شاهرخی با بیان اینکه کشاورزان خودشان می‌دانند که آب فرونشست کرده است و آب چاه‌ها کم‌کم دیگر جواب نمی‌دهد، افزود: باید در حوزه فرهنگ‌سازی و ارائه آموزش‌ها بیشتر کار کنیم.
وی در ادامه سخنان خود بااشاره به موضوع الگوی کشت بیان کرد: در قالب چندین نامه رسمی و همچنین برگزاری جلسه با شوراها و دهیاری‌ها به‌صورت منطقه‌ای این موضوع را به کشاورزان توصیه کرده‌ایم.
رئیس سازمان جهاد کشاورزی لرستان با تاکید بر اینکه ۱۰ سال است که کشت برنج در لرستان شروع شده است، گفت: ما قبل از این، ۱۰ سال در استان چه محصولی کشت می‌کردیم؟ لوبیا، ذرت علوفه‌ای و … کشت می‌کردیم، الان هم این را به کشاورزان می‌گوییم که امکانات و بازار برای کاشت این نوع محصولات را ما فراهم می‌کنیم و شرکت‌های بسته‌بندی ما در استان در حال فعال و احداث شدن هستند.
شاهرخی تاکید کرد: در این رابطه ما مشکلی نداریم، اطلاع‌رسانی به‌موقع در سطح کشاورزان به‌طورکامل انجام گرفته است.
عمده کشت بهاره، محصولات آب‌دوست است
وی با بیان اینکه عمده محصولاتی که به‌صورت بهاره کشت می‌شوند و در تابستان برداشت می‌شوند، آب‌دوست هستند، فقط میزان آنها متفاوت است، گفت: میزان آبی که در کشت بهاره مصرف می‌شود با میزان آبی که در کشت پاییزه مصرف می‌شود، متفاوت است.
رئیس سازمان جهاد کشاورزی لرستان ادامه داد: حتی ما یک گام فراتر رفته‌ایم، به کشاورزان اعلام کرده‌ایم که محصول چغندرقند باوجود اینکه آب‌دوست است، کشت شود، اما به‌صورت قراردادی کشت شود، چرا که دلال در آن هیچ نقشی ندارد، کشاورز به‌طورمستقیم با کارخانه قرارداد منعقد می‌کند و شکر نیز کالایی استراتژیک برای کشور است.
شاهرخی ادامه داد: تلاش ما این است که فرهنگ کشت برنج را کم‌کم در استان حذف کنیم، چون در واقع آبی نداریم، نماینده ولی‌فقیه در استان نیز در خطبه‌های نمازجمعه توصیه کردند که امسال که بارش‌ها کم بوده نمی‌توانیم مانند سال‌های قبل کشت کنیم؛ این واقعیتی است که وجود دارد.
۷هزار لیتر آب برای یک کیلو برنج!
مجتبی میر، معاون تولیدات گیاهی سازمان جهاد کشاورزی لرستان نیز در این رابطه با تاکید بر همکاری و اطلاع‌رسانی لازم از سوی رسانه‌ها در راستای جلوگیری از کشت محصولات آب‌دوست در لرستان اظهار کرد: در هر هکتار برنج، حدود ۲۰ تا ۲۴هزار مترمکعب آب مصرف می‌شود.
وی با بیان اینکه برای هر یک کیلوگرم برنج، حدود 7 هزار لیتر آب مصرف می‌شود، تصریح کرد: منطقی این است که در حال حاضر برنج مزیت کشاورزی ما در استان نباشد، چون آب نداریم.
معاون تولیدات گیاهی سازمان جهاد کشاورزی لرستان با تاکید بر اینکه از سال گذشته همکاران ما در رابطه با رعایت الگوی کشت در میان کشاورزان اطلاع‌رسانی و آموزش لازم را داشته‌اند، افزود: حوزه ترویج جهاد کشاورزی استان با دهیاری‌ها، کشاورزان و … جلسات زیادی برگزار کرده‌اند و تاکید شده که کشاورزان کشت محصولات آب‌دوست نداشته باشند.
آب نیست!
میر بیان کرد: از ابتدای امسال این امر انجام شده است و تلاش کرده‌ایم تا روشنگری کنیم که در واقع آب نیست، وقتی 2 سال پشت‌سرهم تجربه خشکسالی را داریم، باید یک جایی مدیریت کنیم.
وی با بیان اینکه کشت برنج در سراسر کشور ممنوع شده است، ادامه داد: سایر محصولات آب‌دوست در قالب پرآب‌بر و کم‌آب‌بر با محدودیت کشت می‌شوند، در این رابطه «به‌روش‌ها»؛ تاریخ کشت‌های متناسب، استفاده از ارقام و گونه‌هایی که پاسخگوی نیاز ما باشد و … مدنظر قرار گرفته است.
معاون تولیدات گیاهی سازمان جهاد کشاورزی لرستان با تاکید بر اینکه اجرای همه این روش‌ها نیازمند همراهی کشاورزان است، بیان کرد: در این راستا رسانه‌ها به کمک ما بیایند.
میر با تاکید بر اینکه به کشت‌هایی که با محدودیت مواجه شده‌اند و کشاورزان بومی که تخصیص آب داشته باشند و در گذشته از تسهیلات آبیاری تحت‌فشار استفاده نکرده باشند، اقدام به پرداخت تسهیلات بلاعوض می‌کنیم، گفت: برای سال آینده برنامه‌ریزی می‌کنیم که این تسهیلات را پرداخت کنیم.
وی ادامه داد: همچنین برای نخستین‌بار در استان، کشت قراردادی علوفه را به‌عنوان کشت جایگزین برنج راه‌اندازی کرده‌ایم، در این رابطه بسته‌های حمایتی نیز در نظر گرفته‌ایم.
