در زمینه تست‌های انجام‌شده کرونا در کشور آمار دقیقی وجود ندارد اما اگر همین ۶ میلیون و ۹۴۲ هزار و ۴۵۲ بیمار قطعی شناسایی‌شده که آمارش ازسوی وزارت بهداشت اعلام می‌شود را با هزینه‌ ۲۰۰ هزار تومان برای انجام هر تست در نظر بگیریم، عددی حدود ۱۵۰۰ میلیارد تومان می‌شود که به دولت و بیمه‌ها تحمیل شده است. با اینکه مطالعات جهانی از تست‌گریزی واریانت‌های جدید کرونا و منطقی‌نبودن انجام تست برای جمعیت زیادی از مردم خبر می‌دهد، مردم همچنان بر انجام تست‌های کرونا برای اطمینان از ابتلا به بیماری و حتی تعیین نوع واریانت ابتلایی خود اصرار دارند.
در بسیاری از کشورها تست‌ کرونا‌ به‌طور رایگان انجام می‌شود و در ایران هم براساس پروتکل تعیین‌شده ازسوی وزارت بهداشت، انجام تست‌ کرونا برای افراد بیمه‌شده در صورت تشخیص و تایید پزشک و مراکز درمانی رایگان است اما تمرکزی بر انجام تست‌های انبوه در کشور وجود ندارد؛ آن هم در حالی‌ که توان اقتصادی ایران به اندازه دیگر کشورها نیست.
به‌‌گفته علیرضا بیگلری، رئیس انستیتو پاستور ایران، تست‌گیری‌های رایگان و انبوه، وابسته به اقتصاد کشورهاست و باید باتوجه به عوامل متعدد اجتماعی، اقتصادی و پزشکی و سنجش هزینه اثربخشی، تست انجام شود. به‌‌گفته او تنها در کشور آلمان در برهه‌ای برای انجام تست‌های رایگان حدود ۱۰۰ میلیون یورو هزینه شد.
پیش از این مسعود یونسیان، عضو کمیته علمی کرونا هم به هزینه‌بر بودن انجام تست‌های کرونا اشاره کرده و گفته بود برای انجام روزانه ۱۰۰ هزار تست در کشور ۳۰ میلیارد تومان هزینه می‌شود. به‌‌گفته او در پیک اُمیکرون باوجود افزایش موارد ابتلا و شیوع گسترده بیماری، سیاست وزارت بهداشت افزایش تعداد تست‌های تشخیصی کرونا نیست.
مسعود مردانی، فوق‌‌تخصص بیماری‌های عفونی هم پیش از این هزینه تست تشخیص سویه اُمیکرون را ۱۰ تا ۱۵ میلیون تومان اعلام کرده بود. حالا به‌‌گفته مصطفی صالحی‌ وزیری، رئیس آزمایشگاه مرجع کشوری کووید-١٩ انستیتو پاستور، باید براساس سیاست کلی کشور میزان تست‌گیری‌ها افزایش پیدا کند. او می‌گوید: «این مسئله مستلزم تمرکز سیاست کلی کشور بر انجام تست‌های بیشتر است و اینکه پس از انجام تست، سایر اقدامات ما هم اهمیت خواهد داشت. ممکن است میلیون‌ها تست در روز بگیریم اما آیا این شرایط وجود دارد که تمام مبتلایان قرنطینه شوند؟ هم‌اکنون بیشتر کشورها به این نتیجه رسیده‌اند که باید با کووید-۱۹ زندگی کنند و ما هم باید با این موضوع کنار بیاییم.»
او از وجود ۵۰۰ آزمایشگاه فعال در کشور بعد از پاندمی کرونا خبر داده و گفته بود هم‌اکنون کشور ظرفیت انجام روزانه ۱۵۰ هزار آزمایش را دارد و این ظرفیت قابل‌ارتقاست.

۶۰۰ هزار تست در یک هفته
تنها در یک هفته گذشته ۶۰۰ هزار تست گرفته شده است. این را سیامک سمیعی، مدیر کل آزمایشگاه مرجع سلامت وزارت بهداشت، به همشهری می‌گوید و توضیح می‌دهد: «این عدد را بیشتر باید در نظر گرفت، چراکه جمع‌آوری اطلاعات از میزان تست‌ها از ۳ سامانه انجام می‌شود؛ سامانه اول پرونده الکترونیک سطح یک که متعلق به وزارت بهداشت است. سامانه دوم هم متعلق به مرکز مدیریت بیماری‌های واگیر تحت عنوان سامانه کووید-۱۹ است و سامانه سوم نیز CLIS متعلق به بخش خصوصی است و در نهایت تمام این اطلاعات در سامانه امید، مدیریت هوشمند کرونا گردآوری می‌شود. در هر صورت باتوجه به روند ورود اطلاعات در سامانه CLIS به‌‌طور دقیق نمی‌توان عددی از میزان تست‌ها را اعلام کرد.»
به‌‌گفته سمیعی در بسیاری از شهرهای کشور، غلبه ‌سویه اُمیکرون از ۹۵ درصد گذشته و بیشتر تست‌های بررسی شده هم مثبت است. وی اظهار می‌کند: «با اینکه موارد ابتلا به دلتا هم‌اکنون بسیار نادر است، باتوجه به غالب‌شدن سویه جدید نیازی به تست‌گیری‌های متفاوت برای تشخیص اُمیکرون از دلتا نیست. مهم تشخیص ابتلا به کرونا و روند درمانی است. تشخیص اُمیکرون در روزهای ابتدایی ضرورت داشت تا پیشگیری‌ها زیاد شود. این اعتقاد سازمان بهداشت جهانی هم هست که در موارد اینچنینی نیاز به انجام تست‌های انبوه برای تشخیص سویه‌ها نیست، چراکه همین حالا هم بیش از ۵۰درصد موارد تست‌های کرونای بیماران سرپایی هم مثبت می‌شود و این یعنی اینکه اگر ۲ بار آزمایش PCR انجام شود، میزان تست‌های مثبت به ۶۵درصد هم می‌رسد؛ چراکه در برخی موارد با منفی کاذب هم مواجهیم.»
به‌‌گفته او در نظام سلامت زمانی که درباره آزمایش، دارو، رادیولوژی و... صحبت می‌شود باید هزینه‌های انجام‌دادن یا ندادن آن هم در نظر گرفته شود. سمیعی بیان می‌کند: «انجام آزمایش در شرایط اپیدمی برای تمام افراد از نظر اقتصادی به‌‌صرفه نیست، چراکه نظارت جدی بر اجرای قرنطینه ازسوی برخی افراد که تست مثبت داشتند هم وجود ندارد. آموزش‌ها و اطلاع‌رسانی‌ها باید به‌‌گونه‌ای باشد که در موارد غیرضروری بدون انجام آزمایش افراد خود را ملزم به رعایت پروتکل‌های بهداشتی و قرنطینه‌ها کنند و یکی از مهم‌ترین نکات مثبت این وضعیت صرفه‌جویی در هزینه است.»
او همچنین در پاسخ به این سوال که از ابتدای کرونا تاکنون چه میزان تست در کشور انجام شده، می‌گوید: «ما ده‌ها میلیون تست در کشور انجام داده‌ایم اما آمار دقیقی در این‌ باره وجود ندارد، چراکه مکانیسم‌های مختلفی برای تامین کیت داشتیم. در برخی برهه‌ها به‌‌دلیل کمبودهایی که وجود داشت، خرید کیت ازسوی خود دانشگاه‌های علوم‌ پزشکی به‌‌صورت مجزا انجام می‌شد یا درباره آزمایشگاه‌های خصوصی ثبت انجام تست‌ها از زمستان سال گذشته آغاز شد و پیش از آن تعداد قابل‌‌توجهی تست انجام شده بود.»
او همچنین بیان می‌کند: «انجام تست‌ها ضرورت دارد اما نه در افراد دارای علامت و بهتر است برای کسانی انجام شود که علائم ندارند؛ با هدف ردیابی تماس با افراد بیمار و قطع زنجیره بیماری. البته تمام دنیا در موضوع تست‌گیری ناموفق بوده‌اند، چراکه رفتار مردم و سیاست‌گذاران تابع نیازها بود و اکنون به اندازه هزینه‌ای که برای تست‌گیری‌ها شده، دستاورد مطلوب وجود نداشته است.»