نگاهی به نظام اجارهداری در کشورهای همسایه
با آغاز تیر عملا به فصل جابهجاییها رسیدیم و مشکلات مستاجران بیشتر از گذشته به چشم میآید، با توجه به غیرحرفهای بودن بسیاری از بنگاههای مشاور املاک در ایران، مسئله واکاوی حقوقی موجر و مستاجر چندان مورد توجه قرار نگرفته و در کشور این مسئله به توافقات طرفین بستگی دارد اما در کشورهای دیگر جهان، حقوق یاد شده در بسترهای دقیق با ضمانت اجرایی دقیقتر مورد بهرهبرداری قرار میگیرد.
بر این اساس، حقوق موجر و مستاجر از جمله موضوعاتی است که در بازار اجاره و مدیریت آن بسیار مورد توجه سیاستگذاران و برنامهریزان است و به تجربه کشورهای همسایه درخصوص اجاره بها نگاهی میاندازیم. بازار اجاره بها در کشورهای همسایه با توجه به اقتصادی که در کشورهایشان حاکم است با ایران بسیار متفاوت است به طوریکه در بررسی اجمالی مشخص شد که بیشتر قوانین بهنفع مستاجر است.
اجاره ملک در ارمنستان به صرفه است
برای اجارهخانه در ارمنستان توجه به نکاتی چون موقعیت مکانی ملک، معامله با موسسات و دفاتر معتبر و همچنین واقف بودن بر مدت ساخت ملک بسیار حائز اهمیت است. با توجه به طبقهبندی املاک در شهرهای بزرگ چون ایروان به ۲ گونه نوساز و کمونیستی (قدیمی) شخص ملزم است اطلاعات دقیقی درخصوص سال ساخت ملک مورد نظر داشته باشد.
با توجه به میانگین درآمد در ارمنستان که حدود ۲۹۰ هزار درام است میتوان چنین اظهارکرد که هزینه اجاره مسکن نسبت به کشورهایی چون ترکیه مقرون به صرفه بوده و بخش زیادی از درآمد فرد را شامل نمیشود. خرید و اجاره ملک در ارمنستان برای متقاضیان بینالمللی مجاز بوده و هیچ تفاوتی در امر بازار مسکن میان اتباع این کشور و مهاجران وجود ندارد. ذکر این نکته حائز اهمیت است که امکان اخذ اقامت ارمنستان تنها برای افرادی فراهم است که اقدام به خرید ملک در این کشور کنند و اجاره مسکن چنین شرایطی را ایجاد نمیکند. هزینه ماهانه اجاره یک آپارتمان تکخواب در شهرهایی نظیر وانادزور و گوریس ۱۱۰ هزار درام است. این نرخ در شهرهای بزرگتر و مدرنتری چون ایروان ۱.۵ برابر بوده و حدود ۱۷۰هزار درام برآورد میشود. امکان عقد قرارداد به صورت شفاهی در ارمنستان رایج نبوده و دوطرف میبایست ضوابط و موارد مورد توافق را به صورت کتبی یادداشت کنند. به دلیل متداول بودن کلاهبرداری در این زمینه، پیشنهاد میکنیم جهت انعقاد قرارداد رسمی به سراغ موسسات معتبر حاضر در شهرهای مختلف ارمنستان بروید؛ ضوابط و قوانین ارمنستان در این زمینه پیچیده نیست. اجاره بهای مسکن و مدت زمان توافق شده برای سکونت فرد ۲ نکتهای است که ذکر آنها الزامی است.
قوانینی که برای اجاره خانه در دوبی باید بدانید
اجاره ویلا یا آپارتمان برای بسیاری از افراد ساکن در امارات، گزینه پیشفرض محسوب میشود. فردی که میخواهد در دوبی خانه اجاره کند باید از این قوانین مطلع باشد.
۱- در صورت افزایش اجاره، صاحبخانه باید از ۳ ماه قبل این موضوع را به مستاجر اطلاع دهد.
۲- افزایش اجاره نمیتواند بیش از حد مجاز باشد؛ اجارهها در بخشهای مختلف دوبی متفاوت است و مستاجر و صاحبخانه هر کدام میدانند شرایط اجاره چگونه است و براین اساس امکان تغییر بیش از اندازه اجاره بها وجود ندارد.
اگر صاحبخانه تصمیم بگیرد مبلغ اجاره خانه را بالا ببرد، نمیتواند مبلغ را بیش از حد تعیینشده توسط سازمان املاک دوبی ( DLD ) افزایش دهد. این حد بسته به میانگین اجارهی منطقه محل زندگی تعیین میشود و بدین ترتیب است:
- اگر مبلغ اجاره کنونی ۲۱ تا ۳۰ درصد از میانگین اجارهی واحدهای مشابه در منطقه کمتر باشد، صاحبخانه حق دارد در زمان تمدید قرارداد اجاره را تا ۱۰ درصد افزایش دهد.
- اگر مبلغ اجاره کنونی ۳۱ تا ۴۰ درصد از میانگین اجارهی واحدهای مشابه در منطقه کمتر باشد، صاحبخانه حق دارد در زمان تمدید قرارداد اجاره را تا ۱۵ درصد افزایش دهد.
- اگر مبلغ اجاره کنونی بیش از ۴۰ درصد از میانگین اجاره واحدهای مشابه در منطقه کمتر باشد، صاحبخانه حق دارد در زمان تمدید قرارداد اجاره را تا ۲۰ درصد افزایش دهد.
۳- صاحبخانه حق ندارد به دلیل تاخیر در پرداخت اجاره، آب یا برق واحد را قطع کند.
۴- حکم تخلیه در موارد خاصی باید از ۱۲ ماه قبل صادر شود.
۵- اجاره ثانوی ( sublet ) تایید نشده میتواند منجر به تخلیه شود.
۶- پیش از نقل مکان به منطقه جدید، میتوانید از طریق پلتفرم DXBinteract.com که اطلاعات تراکنشهای ملکی سازمان املاک دبی را در اختیار شما میگذارد، میانگین اجاره آن منطقه را بررسی کنید.
۷- قرارداد اجارهنامه ( tenancy contract ) با اجاری ( Ejari ) متفاوت است. با اینکه این ۲ اسم ممکن است برای یک منظور استفاده شوند، اما اجارهنامه صرفا قراردادی است که با صاحبخانه خود امضا کردهاید، در حالی که قرارداد اجاری به فرآیند ثبت این قرارداد در سازمان املاک دوبی گفته میشود. هزینه ثبت در قرارداد اجاری نیز برعهده مستاجر است.
۸- در صورت اختلاف با صاحبخانه، شکایت خود را در سازمان حل اختلافات میان موجر و مستاجر ( RDSC ) ثبت کنید. این سازمان بر تمامی پرونده قضائی مرتبط با اجاره املاک در امارات نظارت دارد. RDSC تلاش خواهد کرد این اختلاف را بهصورت مصالحهآمیز بین طرفین حل کند و این فرآیند ۱۵ روز زمان میبرد.
۹- هنگامی که برای اجاره یک ملک به توافق نزدیک شوید، بنگاه املاک ممکن است از شما بخواهد مبلغی را به عنوان بیعانه بپردازید تا جدیت شما به عنوان مشتری مشخص شود. در دوبی به این مبلغ key money گفته میشود اما چنین کاری چارچوب قوانین نیست و درخواست بیعانه از سوی صاحبخانه، سازنده یا واسطه، خلاف قانون محسوب میشود.
۱۲ قانون برای اجاره خانه در ترکیه
اجاره بها در ترکیه ۱۲ قانون دارد که به شرح زیر است:
۱- در زمان اجاره ملک در ترکیه ودیعه پرداختی معمولا به اندازه اجاره همان خانه به مدت ۲ ماه است؛ این مبلغ باید در مراحل ابتدایی پرداخت شود.
۲-یکی از ملزومات اجاره خانه در این کشور، داشتن پاسپورت معتبر است. البته ارائه برگه درخواست اجازه اقامت ترکیه هم مورد قبول است.
۳-حتما باید در پرداخت اجاره، به موقع اقدام کنید. در ترکیه اجاره خانه هر ماه، اول همان ماه پرداخت میشود. هنگام پرداخت اجاره، دریافت رسید الزامی است.
۴-هنگام تنظیم قرارداد، حکم تخلیه مستاجر هم گرفته میشود.
۵- طبق قانون بر اساس تورم سالانه حدود ۱۰ درصد همان مبلغ به مبلغ سالانه اجاره افزوده میشود.
۶-زمانی که صاحبخانه یا مستاجر، تصمیم به تخلیه زودتر میگیرند، باید حداقل از ۲ ماه قبل، به طرف دیگر قرارداد این موضوع را اعلام کنند
۷- اگر مستاجر بدون رضایت صاحبخانه به تخلیه ملک اقدام کند، مبلغ پرداخت شدهآن را بازگردانده نمیشود.
۸- پرداخت قبضهای منزل بر عهده خود مستاجر بوده و صاحبخانه در قبال پرداخت قبوض و شارژ ساختمان هیچ مسئولیتی نخواهد داشت.
۹- در زمان اجاره، حتما هر دو طرف قرارداد باید بالای سن قانونی (۱۸ سال) باشند.
۱۰- اگر خرابی در قبل از زمان اجاره وجود داشت، وظیفه مالک است تا آن را برطرف کند، اما اگر در زمان سکونت مستاجر به ملک خسارتی وارد شود، این مسئولیت مستاجر است تا آن را تعمیر کند.
۱۱- در زمان تحویل ملک به صاحبخانه، مستاجر باید همانطور که خانه را تحویل گرفته آن را تحویل دهد.
۱۲- در صورتی که مالک خواستار تخلیه ملکش باشد، باید برای این درخواست دلیل موجهی داشته باشد. در صورت شکایت همسایگان از مستاجر، مالک مجاز به تخلیه ملک خود است.