ثبات و امنیت وجوه متعددی دارد. از امنیت سیاسی و اجتماعی گرفته تا ثبات قوانین و مقررات، همگی در کنار هم می‌توانند بستری فراهم آورند که امنیت سرمایه‌گذار را تضمین کند و با اتکا به آن افراد حقیقی یا حقوقی بتوانند مسیر فعالیت اقتصادی را پیش‌بینی کرده و استراتژی لازم را برای سرمایه‌گذاری انتخاب کنند. تنها در این صورت است که سرمایه‌گذار می‌تواند با اطمینان پا در این گود بگذارند.

به گزارش صمت، هرچند شدت گرفتن تحریم‌ها و تلاطم بازار سرمایه‌گذاری در چند سال گذشته به‌ویژه در سال جاری، چشم‌انداز جذب سرمایه‌گذار خارجی را در حوزه معدن و صنایع وابسته تیره کرده است. با این‌همه فعالان این حوزه از امکان‌سنجی و بررسی فرصت و چالش‌ها در مسیر تحقق این هدف غافل نیستند.

طی بروکراسی در یک سازمان

رئیس اتاق بازرگانی ایران و افغانستان، نبود شفافیت در سیاست‌های جذب سرمایه در ایران را یکی از عوامل تاثیرگذار در این زمینه دانست.

به گزارش ایسنا حسین سلیمی ضمن تاکید بر امکانات گسترده و زیرساخت‌های مناسب برای جذب سرمایه خارجی، قوانین موجود در این حوزه را پیشرفته ارزیابی کرد اما از نبود شفافیت در سیاست‌های تعریف شده و بروکراسی‌های پیچیده در روند اجرای قوانین، انتقاد کرد. سلیمی تصریح کرد: دولت به منظور تشویق سرمایه‌گذاران خارجی باید روش‌ها، سیاست‌ها و فرآیندها را تسهیل کند و همزمان همه امکانات را بسیج کند تا سرمایه‌گذار از شروع تا پایان فرآیند سرمایه‌گذاری با یک دستگاه و یک سازمان روبه‌رو باشد.

تعمیق روابط سیاسی

این فعال اقتصادی، تنوع صنایع، شرایط اقلیمی و آب‌وهوایی، مواد معدنی، منابع و نیروی انسانی موجود را برای سرمایه‌گذاری مناسب برشمرد و تاکید کرد: ایران برای جذب سرمایه‌های خارجی باید از عمق بخشیدن به روابط سیاسی با کشورهای هدف استفاده کند. باید از بروکراسی‌های موجود بکاهد و مجوزهای متعددی که باید از سازمان‌های مختلف دریافت شود را حذف کند.

سلیمی در بخش دیگری از سخنان خود محدودیت‌های ناشی از تحریم‌ها و بالا رفتن هزینه سرمایه‌گذاری را مانعی جدی در مسیر دستیابی به این هدف عنوان کرد. وی افزود: در شرایط موجود استفاده از ابزارهای مختلف مانند برگزاری نمایشگاه‌هایی برای معرفی توانمندی‌های کشور با وجودتحریم‌ها زمینه آشنایی فعالان اقتصادی داخلی با یکدیگر و شناخت ظرفیت‌ها و دستاوردهای موجود را فراهم خواهد کرد.

شاید امسال سخت‌تر باشد

رئیس کمیسیون معدن اتاق بازرگانی ایران درباره ورود سرمایه‌گذار خارجی به حوزه معدن و صنایع معدنی کشور گفت: شاید امسال جذب سرمایه‌گذار سخت‌تر شده باشد ولی خارجی‌ها و بسیاری از شرکت‌های بزرگ علاقمند به سرمایه‌گذاری در ایران هستند و اگر توافقی در وین صورت گیرد، می‌توانیم شاهد حضور سرمایه‌گذاران خارجی باشیم.  به گزارش کانی مگ، ابراهیم جمیلی اظهارکرد: رفع موانع موجود در این مسیر بستگی به برنامه‌های کلان کشور دارد که آن را مسئولان تشخیص می‌دهند و ما باید برنامه‌های خود را بر اساس سیاست‌های کلی نظام، پیش ببریم.

هزینه تصمیمات نادرست

جمیلی با اشاره به تاثیر تحریم‌ها بر صنعت معدن و فولاد گفت: قطعا این تحریم‌ها اثرات مخربی داشته و شرایط تولید و فروش و صادرات را با اختلال روبه‌رو کرده است ولی همه تقصیرها و مشکلات موجود را نمی‌توان به گردن آنها انداخت.  وی افزود: در بسیاری از موارد نیز تصمیم گیری‌های ما به موقع نبوده، قیمت‌گذاری‌ها دستوری بوده است، نحوه توزیع‌مان مناسب نبوده و از همه مهم‌تر نظارت کافی بر عملکردها نداشته‌ایم. مجموع این عوامل تاثیراتی منفی در رشد و توسعه معدن و صنایع معدنی داشته است.

اگر تحریم‌ها نبود

جمیلی در ادامه گفت: با همه اتفاقاتی که رخ داد باز شاهد روند رو به رشد تولید بودیم اما اگر تحریم‌ها نبود، نرخ تمام شده تولیدات معقول‌تر می‌شد و برگشت پول راحت‌تر صورت می‌گرفت.  علاوه بر این تامین قطعات یدکی هم راحت‌تر و ارزان‌تر می‌شد و همه این عوامل می‌توانست در افزایش تولید، فروش و صادرات تاثیرگذار باشد. او با اشاره به بالا بردن افزایش سهم صادرات فولاد تصریح کرد: پیش از افزایش سهم صادرات این محصول حتما باید نیاز داخلی تامین شود؛ نمی‌توان انتظار داشت صادرات را بی‌توجه به تامین بازار داخلی افزایش دهیم و آن را دستاورد مثبتی بدانیم. جمیلی ادامه داد: در مرحله بعدی باید برای دستیابی به اهداف برنامه‌ریزی شود و بر مبنای همان برنامه‌ها حرکت کرد.  وی سومین مرحله را افزایش ارزش دانست و گفت: باید بتوانیم محصولات جدیدی که ارزش افزوده بیشتری دارند تولید کنیم و در نهایت باید تلاش کنیم تا تنوع کالایی را بیشتر کنیم و به این ترتیب در جامعه جهانی حرفی برای گفتن داشته باشیم. به گفته این فعال بخش معدن اگر این اقدامات انجام شود قطعا صادرات افزایش پیدا می‌کند و ارز آوری بیشتری خواهیم داشت.

تحقق شعار سال در فولاد

جمیلی در پاسخ به این پرسش که چگونه می‌توان صنعت فولاد را در مسیر تحقق شعار سال قرار داد، گفت: نباید صادرات صنعت فولاد را به تنهایی مورد تجزیه و تحلیل قرار داد بلکه باید این صنعت را در بستر اقتصاد، تولید و صادرات دیگر کالاها بررسی کرد.  وی افزود: رویکرد ما باید رسیدن به اقتصاد دانش‌بنیان و چشم‌انداز ما دستیابی به تولید دانش‌بنیان باشد. زیرا دنیا در حال تغییر است و ما هم باید همگام با دنیا تغییر پیدا کنیم و نقطه اثرگذاری خودمان را به‌دست آوریم. رئیس کمیسیون معدن اتاق ایران درباره مشارکت شرکت‌های دانش‌بنیان با صنعت معدن اظهار کرد: در یک بخش‌هایی خیلی خوب عمل کرده‌ایم اما در بخش‌هایی دیگر متاسفانه هنوز مشکلات و عقب‌ماندگی‌های زیادی وجود دارد و دولت بسترسازی لازم را انجام نداده است.

غیبت جبران ناپذیر

جمیلی در بخش دیگری از سخنان خود با اشاره به غیبت ما در جامعه بین‌المللی که ناشی از تحریم‌ها بوده است گفت: این مشکل لطمه‌های جبران‌ناپذیری به بخش معدن و صنایع معدنی وارد کرده است. وی درباره آینده صنعت فولاد اظهارکرد: حتما باید در آینده بر تولید فولادهای آلیاژی تمرکز کنیم. به علاوه لازم است برنامه‌هایی که کشورهای همسایه و منطقه در دست اجرا دارند را رصد کنیم. همچنین جایگاه‌های خودمان را مورد بازنگری قرار دهیم و اهداف‌مان را بازتعریف کنیم.  وی افزود: اگر توانستیم در این برنامه‌ها حرکتی رو به جلو داشته باشیم قطعا هم جایگاهمان بهبود پیدا خواهد کرد و هم میزان درآمدمان نسبت به گذشته افزایش می‌یابد. 

رئیس کمیسیون معدن اتاق ایران ادامه داد: همه این اتفاقات در سایه تلاش و همکاری رخ می‌دهد و در این راستا باید از موازی کاری‌ها پرهیز شود. وی افزود: باید با تجمیع شرکت‌های کوچک و متوسط، آنها را به شرکت‌هایی بزرگ تبدیل و در مرحله بعد جایی برای این شرکت‌های بزرگ را عرصه بین‌المللی باز کنیم و برای خودمان اسم و رسمی داشته باشیم.

سخن پایانی

یکی از اصلی‌ترین موضوعاتی که دولت‌های همواره بر آن تاکید داشته‌اند، لزوم جذب سرمایه‌گذار در بخش معدن و صنایع معدنی بوده است. اما روند پیچیده بروکراسی، عدم اطمینان نسبت به آینده اقتصاد و نبود ثبات در برخی تصمیم گیری‌ها باعث شده است گاه حتی میزان استهلاک سرمایه از روند جذب پیشی بگیرد. امید است کشورداران کمی در رفع موانع موجود همت کنند، تمهیداتی بیندیشند و مسیرهایی باز کنند تا معدن و تولیدات معدنی هم در مسیر جذب سرمایه پیش رود و جانی تازه بگیرد.