چهارشنبه 26 اردیبهشت 1403 - 15 May 2024
کد خبر: 39039
نویسنده: ایمان کرمی
تاریخ انتشار: 1402/01/27 07:31

دلار در ۱۴۰۲

ایمان کرمی-کارشناس اقتصاد
دلار در ۱۴۰۲

آشفتهبازار دلار و چندیننرخی بودن این ارز شاخص بر همه بازارها تاثیر گذاشته و تقریبا افزایش چندین برابری قیمتها را در همه سطوح بهدنبال داشته است. از سوی دیگر حجم نقدینگی افزایش بیسابقهای داشته و به مرز بحران رسیده است؛ بنابراین اگر این نقدینگی ازسوی بانک مرکزی مدیریت نشود، فشار بر نرخ ارز باز هم بالا خواهد رفت. باتوجه به تحریمهای اعمالشده از سوی غرب بر اقتصاد ایران و کاهش بیسابقه فروش نفت ایران بازار اسکناس ارز در ایران بسیار کوچک شده، اما نوسانات سیاسی و اقتصادی غیرقابلپیشبینی تخمین قیمتها در این بازار کوچک را سخت کرده است. لازم به ذکر است که بازار اسکناس ارز ایران هرچند بسیار کوچک است،اما اهمیت بسیار بالایی دارد. نرخ دلار در این بازار کوچک از محل تلاقی عرضه و تقاضا بهدست میآید و تاثیرش در همه بخشهای اقتصادی روشن است.بر اقتصاد امسال عوامل زیادی اثرگذار است که مجموعه این عوامل نیز بر نرخ ارز اثر میگذارد. خلاف تصور اغلب کارشناسان فاکتور مهم در تعیین نرخ ارز تورم نیست، بلکه حجم نقدینگی موجود در بازار ایران است و این حجم نقدینگی از دو عنصر پول و شبهپول تشکیل شده است؛ بنابراین اگر پول واقعی و پرقدرت باشد قابلیت تبدیل شدن به هر ارز خارجی را دارد؛ نظیر پول پرقدرت قطر که مردم این کشور بهواسطه داشتن آن، بیشترین قدرت خرید در بین مردم جهان را دارند.

پول پرقدرت قابلیت تبدیل سریع به دلار را دارد. البته پول تنها اسکناس و مسکوکات نیست، بلکه تمام سپردهها، چکهای صادره، چکپول و... را شامل میشود و شبهپول نیز متشکل از سپردههای بلندمدت و نقدینگی واردشده به صندوقهای سرمایهگذاری و... است.در سال ۹۶ قبل از آغاز افت ارزش پول ملی، ۸۸ درصد حجم نقدینگی ایران شبهپول و ۱۲ درصد پول بود. این بدان معنا بود که مردم تمایل چندانی به شکار فرصت نداشتند و پولشان را سپردهگذاری بلندمدت کرده بودند، اما در طول زمان پساندازها به حساب جاری و سپردههای کوتاهمدت منتقل شده تا قابلیت تبدیل سریع را داشته باشند.از سال ۹۷ به بعد حجم پول در اقتصاد مرتب در حال افزایش است و این رویه احساس ناامنی ایجاد میکند، چراکه تغییرات قیمتی سیگنال منفی به مردم میدهد.وقتی حجم پول از حدود ۱۲ درصد به ۳۸ درصد افزایش یافته و این مهمترین عامل اقتصادی اثرگذار در نرخ دلار است پس تا زمانی که درصد پول پایین نیاید، چشمانداز نرخ دلار افزایشی است. از نظر اقتصادی کاملا به اثبات رسیده که با افزایش حجم پول یا همان نقدینگی عدد تورم هم افزایش خواهد داشت. در حال حاضر که تورم اسفند بالای ۶۰ درصد بوده و همچنین بهنظر میرسد این تورم در سال جاری هم ادامه خواهد داشت، اصلا دور از انتظار نیست که روند نرخ دلار در بازار صعودی باشد. همچنین اگر حجم پول در همین محدوده باقی بماند یا حتی افزایش یابد، روند نرخ دلار باز هم افزایشی خواهد بود.بنابراین بازارساز برای کاهش فشار ناشی از افزایش نرخ دلار بر معیشت مردم باید بهسرعت حجم پول در گردش را کنترل کند تا بتواند از این طریق بر تورم تسلط یابد.همچنین افزایش بدهی بانکها به بانک مرکزی بهدلیل افزایش بدهی دولت به بانکها و بیانضباطی بانکها و ناترازیهای موجود در این حوزه دلیل رشد پایه پولی بوده که این موضوع نیز در پی مهار نقدینگی، کنترل خواهد شد.

 


نویسنده:
کپی لینک کوتاه خبر: https://smtnews.ir/d/2ozgpv