نقش روابطعمومی در مدیریت اخبار
قربانعلی تنگشیر، نایبرئیس انجمن متخصصان روابطعمومی
باتوجه به سرعت چرخه اطلاعات و رشد فرآیند فناوری ارتباطی، نقش روابطعمومیها در انتشار اخبار درست و تفکیک خبر واقعی از شایعه و خبر جعلی بیش از گذشته شده است. روابطعمومیها در دوران توسعه روزافزون دانش و مهارت نباید شبکههای پیامرسان اجتماعی را رقیب خود قلمداد کنند، بلکه باید در راستای شناسایی شایعات و خبرهای جعلی گام برداشته و با اطلاعرسانی درست افکار عمومی را از واقعیت آگاه سازند. باید بپذیریم دوران انحصار اطلاعات به پایان رسیده و در دنیای امروز اطلاعات توسط مخاطبان گزینش و انتخاب میشوند؛ بنابراین اطلاعات باید متمایز و متفاوت باشند تا توسط مخاطبان سازمانها انتخاب شوند. در این بین نقش مشارکتی روابطعمومیها در رابطه با مخاطبان باید بیشتر و پررنگتر باشد.
رسانههای اجتماعی یکی از بزرگترین خروجیها برای توزیع پیام و محتوای شما به مخاطبان بهشمار میروند. در این شرایط نقش و مسئولیت روابطعمومیها، خلق و تحویل پیامهای بهموقع، سنجیده و مهمتر از همه درست است، زیرا صحت بر سرعت مقدمتر است. اخبار جعلی و شایعات در همه ادوار تاریخ بشری وجود داشته و در دنیای امروز هم هست. فیکنیوز یا اخبار جعلی مسئله جدی دوران ماست. فیکنیوز از جنس اطلاعات نادرست است که شکل ظاهری آن شبیه خبرهای درست است و با سرعت بالا در فضای مجازی و ارتباطات بین فردی منتشر میشود؛ دروغهایی که آگاهانه و عامدانه ساخته و در قالب خبر منتشر میشوند تا مردم را گمراه کنند. برای کنترل این دست از خبرها باید ابتدا آنها را شناخت.
برای مقابله با اخبار جعلی افزایش سواد رسانهای و پرورش تفکر نقادانه روشی مطمئن است. مهمترین تفاوت شایعه و خبر جعلی مربوط به حضور و بروز شایعه در جامعه شفاهی و ظهور و بروز خبر جعلی در جامعه شبکهای است. بهعلاوه اینکه خبر جعلی دارای نشانههایی است که روابط عمومی آگاه و موفق با تکیه بر آنها میتواند به اطلاعرسانی صحیح بپردازد. این نشانهها عبارتند از:
نداشتن منبع معتبر، دستکاری شدن عکس یا فیلم، التماس کردن، تهدید کردن، وعده دادن، بیان یک زمانسنجی، بهرهبرداری از جمله خبری شبهعلمی و مبهم مانند آخرین دستاوردهای پزشکان نشان میدهد...
یا بیان جملاتی مانند یک منبع خبری، یک استاد دانشگاه، دانشمندان و...
در این شرایط باید پرسید کدام دانشمند، کدام استاد، کدام منبع خبری؟
همه این موارد میتوانند نشانه اخبار دروغ باشد.
حتی گوگل منبع موثقی برای تایید خبر نیست، چراکه این موتور جستوجوگر تنها ابزاری برای ارتباط و جستوجو بوده و ابزار خبری نیست. مدیران روابطعمومی باید همواره آمادگی مواجهه با خبر جعلی در فضای مجازی را داشته و با مدیریت درست و شناخت اخبار جعلی، با اطلاعرسانی صحیح از توسعه شایعات جلوگیری کنند.