ایران یکی از ۸ کشور مطرح دنیا در زمینه تولیدات مرکبات است و در این حوزه حدود ۵.۴ میلیون تن در سال تولید داریم که یک میزان مطلوب است. باید وضعیت تولید را از درجه یک تا سه تقسیم کرد که قاعدتا فقط محصولات درجه یک امکان صادرات را دارند هر چند که از لحاظ کیفی تمام تولیدات ما قابلیت صادرات را ندارد. این در شرایطی است که بازار بین‌المللی مثل داخلی نیست و باید سایز میوه‌ها یکسان و در بسته بندی مشخصی باشد. نکته‌ای که تولیدکنندگان داخلی ما به این موضوعات کمتر توجه می‌کنند.

تولیدکننده یا صادرکننده باید بستری را فراهم کند که ملاحظات مربوط به صادرات در آن رعایت شود. چین، هند و نیجریه جزء تولیدکنندگان برتر دنیا در زمینه مرکبات هستند و باید به نوعی از نحوه کار و فعالیت آن‌ها آموزش گرفت. در این میان رایزن‌های اقتصادی باید کارهای لازم برای صادرات را انجام دهند، چرا که تولیدکنندگان توانایی و شرایط لازم برای چنین ظرفیتی را ندارند. تولیدکننده نمی‌تواند کشورهای مختلف را از لحاظ صادرات محصولات مختلف مورد بررسی و ارزیابی قرار دهد. وزارت امور خارجه، وزارت جهادکشاورزی و صمت کارهای لازم را  در زمینه صادرات محصولات کشاورزی را باید انجام دهند و بازارهای مختلف را شناسایی کنند. بعد از آن باید صادرکنندگان دست به کار شوند. ایران در حوزه محصولات میوه‌ای صادرکننده خوبی به کشورهایی مثل هند، روسیه و عراق است و برخی از محصولات ما حتی به اروپا نیز صادر می‌شود. بنابراین توان صادراتی لازم در کشور وجود دارد. ما همین الان هم جزو صادرکنندگان خوب منطقه هستیم. این که برای مرکبات صادرات به صورت قابل توجه اتفاق می‌افتد نکته ای است که باید به آن توجه کرد. به عنوان مثال ارمنستان یکی از کشورهای واردکننده مرکبات است. این کشور همسایه ما است و رابطه سیاسی خوبی نیز با آن داریم. بنابراین می‌توان گفت که بسترهای صادراتی خوبی را شاهد هستیم و باید نهادهای ذیربط به این مسئله ورود و شرایط را فراهم کنند. از سوی دیگر ما باید مزیت‌های خود را بشناسیم و نسبت به آن درست عمل کنیم. باید طعم، نوع و سایز مرکبات خود را به خوبی معرفی کنیم و کار تبلیغی و رسانه‌ای صحیحی انجام دهیم. رقابت در بازارهای بین الملل بالاست و به این سادگی نمی‌توان هر بازاری را تحت اختیار قرار داد. با توجه به این موارد باید گفت که متاسفانه طی سال‌های اخیر کار ویژه‌ای در این زمینه صورت نگرفته و ما عمدتا مرکبات تولیدی را در بازار داخل مصرف می‌کنیم.

حمل و نقل نیز موضوعی است که باید به آن توجه کرد اما اولویت نیست زیرا کاملا فراگیر در تمام محصولات کشاورزی است. پرتقال ماندگاری بیشتری نسبت به سایر محصولات مثل سبزیجات دارد. ما حتی نتوانستیم کشورهای اطراف مانند آذربایجان، ارمنستان، عراق و سایر کشورهای اطراف خلیج‌فارس را در این زمینه تامین کنیم. این در حالی است تولید مرکبات را در جنوب کشور یعنی هرمزگان، فارس، جنوب کرمان و بخشی از خوزستان نیز داریم. این مرکبات از لحاظ طعم و مزه متفاوت و بازارپسند است. اگر بخواهیم صادرات به کشورهای دور داشته باشیم باید از کامیون‌های یخچال دار استفاده کنیم اما در کشورهای اطراف با کامیون‌های معمولی نیز می‌توان به صادرات پرداخت.

ضعف در بخش بازاریابی و برندینگ باعث شده که در زمینه صادرات عقب بمانیم. میزان صادرات ما در زمینه مرکبات ۲۷۰ هزار تن است. این در حالی است که بسیاری از پرتقال‌ها در داخل سردخانه نگهداری می‌شود تا شب عید عرضه شوند. اما این پرتقال‌ها در سردخانه کیفیت خود را از دست می‌دهند. بحث بازاریابی و برندینگ باعث شده ما صادرات خوبی نداشته باشیم.

کشورهای مختلف تولیداتی دارند و آن‌ها نیز برای صادرات تلاش کنند. ما نیز باید پا به پای آن‌ها به رقابت بپردازیم و دیگر نمی‌توان محصولات را به صورت فله‌ای صادر کرد. عمده کشورها ذائقه ایرانی‌ها را ندارند. همچنین باید بسته‌بندی مشخصی برای جلب توجه آن‌ها داشته باشیم. صادرات نیز باید به صورت مستمر صورت گیرد و نمی‌توان برای یک سال این کار را انجام داد و سپس بین آن وقفه باشد چرا که بازارها از دست می‌رود.