تولید در خطر توقف
بحران و کمبود گاز در امسال برای واحدهای سیمانی پیش از شروع فصل زمستان آغاز شد. با این وجود، مسئولان تمهیدی برای مقابله با این شرایط، نیندیشیدند. تنها از واحدهای سیمان خواستهشده برای تداوم تولید خود، مازوت را بهعنوان سوخت جایگزین گاز با نرخ لیتری ۳۰۰ تومان خریداری کنند و هزینه مازوت نیز باید در قالب پیشپرداخت ارائه شود.
این در حالی است که هزینه گاز پس از مصرف و بعد از صدور قبض پرداخت میشود؛ در چنین شرایطی، نیاز این واحدها به نقدینگی افزایش مییابد. در واقع شرایط یادشده به منزله دشوار شدن هرچه بیشتر تولید است.
هزینه حمل مازوت نیز بر عهده شرکتهای سیمانی است. این هزینه حملونقل بهویژه برای واحدهایی که به دور از مراکز توزیع سوخت جایگزین موردبحث واقع شدهاند، قابلتوجه برآورد میشود. درنتیجه هزینه سوخت واحدهای سیمانی در چنین شرایطی ۴ تا ۵ برابر حالت عادی افزایش خواهد یافت.
با وجود تمام چالشهایی که در مسیر فعالیت و تولید صنایع سیمانی کشور وجود دارد اما هیچ حمایتی از این تولیدکنندگان نمیشود. فعالان این صنعت از متولیان امر و سیاستگذاران انتظار دارند مازوت را آسانتر در اختیار تولیدکنندگان قرار دهند و هزینه آن را اعتباری دریافت کنند و همچنین از دریافت تضامین بانکی صرفنظر شود. با توجه به شرایط و محدودیتهای یادشده و نبود اقدام حمایتی از سوی مسئولان انتظار میرود تولید صنایع سیمان در فصل سرما و با قطع گاز، دچار اخلال شود.
این محدودیت در حالی است که تولیدکنندگان سیمان کشور در ماههای گرم سال نیز بهدلیل کمبود و قطع برق با اختلالاتی در روند تولید خود روبهرو شدند. اختلالاتی که زمینه کاهش و توقف تولید این واحدها را فراهم کرد و درنهایت به التهاب در بازار خریدوفروش این محصول ساختمانی منتهی شد.
درحالحاضر نیز با توجه به شرایط موجود، تکرار تجربه کمبود سیمان در ماههای سرد سال دور از انتظار نیست. البته باید خاطرنشان کرد مصرف این محصول ساختمانی در ماههای سرد سال بهدلیل شرایط جوی و آبوهوایی کاهش مییابد اما در مقابل، موجودی کلینکر قابل استفاده کارخانههای سیمان نیز کاهش یافته است و همین موضوع موجب التهاب در بازار سیمان خواهد شد. با این وجود، طولانی شدن دوره قطع گاز و احتمال کمبود برق و محدودیت در تامین این حامل انرژی، خود مزید بر مشکلات این صنعت خواهد بود. درنتیجه اگر کمبودهای یادشده مدیریت نشود، شاهد فشار بر روند عرضه و بهدنبال آن افزایش بهای این محصول ساختمانی حتی در ماههای سرد سال خواهیم بود.
در چنین شرایطی، مسئولان پیشنهاد میدهند برای مقابله با این کمبود، فعالان صنعت سیمان اقدام به ذخیره کلینکر و مصرف آن در مواقع ضروری کنند. این پیشنهاد در حالی ارائه میشود که مواقع اضطرار برای صنایع بهشدت زیاد شده است. این صنایع در ماههای گرم سال با محدودیت برق و در روزهای سرد سال با کمبود گاز و حتی برق مواجه میشوند؛ یعنی فرصتی برای ذخیرهسازی کلینکر برای مواقع اضطراری وجود ندارد.
علاوه آن باید تاکید کرد ظرفیت تولید صنایع برای کل سال است؛ یعنی واحدی که ظرفیت تولید یک میلیون تنی دارد؛ باید این محصول را در جریان کل سال تولید کند. نمیتوان کمبودهای زیرساختی را با فشار آوردن روی صنایع برطرف کرد. توقف تولید در ماههای گوناگون به منزله وارد امدن آسیب به اقتصاد کشور و ضربه بر سودآوری شرکتهای تولیدی است. واحدهای تولیدی حتی در این شرایط نیز موظف هستند هزینههای بالاسری و نیروی انسانی و اقساط تسهیلات خود را بپردازند و این در حالی است که هیچ فروشی ندارند. بدون تردید در این شرایط حتی شاهد بیکاری نیروی کار نیز خواهیم بود.