بررسی‌ها از آخرین وضعیت اشتغال در بخش صنعت کشور حکایت از آن دارد که در پاییز امسال ۸ میلیون و ۳۷۵ هزار و ۴۴۷ نفر در این بخش مشغول به کار بوده‌اند که یعنی ۳۳.۵ درصد از کل اشتغال کشور مختص بخش صنعت بوده است.

۸ میلیون شاغل صنعتی

تعداد شاغلان صنعتی در نقاط شهری ۶ میلیون و ۵۹۰ هزار و ۲۷۷ نفر و در نقاط روستایی یک میلیون و ۷۸۵ هزار و ۱۶۹ نفر بوده است. نکته قابل‌توجه آنکه تعداد شاغلان صنعتی نقاط شهری و روستایی نسبت به پاییز سال قبل به ترتیب با کاهش ۳۷ هزار و ۷۱ نفر و ۵۴ هزار و ۹۲۰ نفری (۰.۷ درصد) مواجه شده است.

همچنین بررسی‌ها نشان می‌دهد که تعداد شاغلان صنعتی مرد ۷ میلیون و ۹۶ هزار و ۵۱۵ نفر و تعداد شاغلان صنعتی زن ۹۳۲ هزار و ۷۹۸ نفر بوده است که البته ازنظر رشد، تعداد شاغلان صنعتی زن بیشتر از مرد بوده است؛ به‌این‌ترتیب در تابستان امسال برای ۲۴ هزار و ۸۴۱ مرد و برای ۹۷ هزار و ۷۲ زن شغل صنعتی ایجاد شده است.

با توجه به اینکه در پاییز سال قبل شاغلان در بخش صنعت ۸ میلیون و ۴۶۷ هزار و ۴۳۶ نفر بودند و امسال ۹۱ هزار و ۹۸۹ نفر از آنها کم شده، به نظر می‌رسد قطع برق و گاز واحدهای صنعتی منجر به تعدیل نیرو در واحدهای شده و در نهایت تعداد شاغلان در بخش صنعت را با افت مواجه کرده است.

نکته‌ای که باید به آن توجه شود این است که صنایع خرد نقش قابل‌توجهی در اشتغال مستقیم صنعتی دارند و کاهش اشتغال این صنایع به کاهش کل اشتغال صنعت دامن می‌زند؛ بنابراین دولت به صورت جدی باید برای این بخش برنامه‌ریزی کند.

وضعیت اشتغال صنعتی طی ۶ سال گذشته

بر اساس این گزارش، بررسی وضعیت سهم بخش صنعت از تعداد شاغلین کل کشور طی بازه زمانی ۱۳۹۵-۱۴۰۱ نشان می‌دهد که کمترین رقم مربوط به سال ۹۵ با ۳۱.۹ درصد و بیشترین رقم نیز مربوط به پاییز سال ۱۴۰ با ۳۴.۷ درصد بوده است.

بر این مبنا سهم بخش صنعت از تعداد شاغلین کل در سال ۹۵ حدود ۳۱.۹ درصد بوده که در سال ۹۶ با اندکی رشد به ۳۲ درصد رسید و در سال‌های ۹۷ و ۹۸ نیز در همین نرخ باقی ماند.

از ابتدای سال ۹۹ نیز که همزمان با شیوع ویروس کرونا شد و به تبعیت از آن بخش خدمات دچار صدمات زیادی شد، نقش این بخش از بازار کار کشور کاهش و در نتیجه سهم بخش صنعت از تعداد شاغلین کل کشور افزایش یافت و به ۳۳.۳ درصد رسید و جای بخش خدمات را پر کرد.

این روند تا پاییز سال ۱۴۰۰ نیز ادامه یافت و این سهم به ۳۴.۷ درصد هم رسید، این عدد بالاترین سهم بخش صنعت از تعداد شاغلین کل در چند سال گذشته محسوب می‌شد.

پس از پاییز سال ۱۴۰۰ این سهم رو به کاهش بود و در سال ۱۴۰۱ به ۳۳.۶ درصد رسید، اما مجدد در سال ۱۴۰۲ روند افزایشی شد و به ۳۴.۹ درصد رسید.

سخن پایانی

با وجود افزایش موقتی سهم بخش صنعت از کل اشتغال کشور در سال‌های اخیر، روند کاهشی شاغلان صنعتی در پاییز امسال زنگ خطری برای اقتصاد ایران به‌شمار می‌رود. دولت باید با برنامه‌ریزی دقیق و حمایت از صنایع خرد، به‌ویژه در زمینه تأمین انرژی، به تقویت اشتغال در این بخش پرداخته و از تشدید معضل بیکاری، به‌ویژه برای فارغ‌التحصیلان دانشگاهی، جلوگیری کند. در غیر این صورت، ادامه این روند می‌تواند به کاهش بیشتر ظرفیت‌های تولید و افزایش نارضایتی اجتماعی منجر شود.