نقش بازسازی برند در توسعه کسبوکار
شهرام شیرکوند پژوهشگر صنعت
برای پیشرفت در کسبوکار لازم است هرازگاهی تغییراتی در ساختار، استراتژیها، برند یا هویت تجاری شرکت ایجاد شود. در فضای رقابتی امروز، اگر برای ارتقا و تقویت برند برنامهای تدوین نشود، نهتنها برند آسیبپذیر میشود، بلکه در جامعه به فراموشی سپرده خواهد شد.
در بازار رقابت جهانی، سازمانها و شرکتها در پی روشهای جدیدی برای بهبود، بروزرسانی و ارتقای تصویر برند شرکت، جذب مشتریان جدید و افزایش مشتریان وفادار هستند. البته ممکن است در ابتدای امر تصور شود که ایجاد تغییر در هویت و لوگوی تجاری که مخاطبان با آن آشنایی دارند، موجب ایجاد حس دوگانگی در مشتریان خواهد شد، در صورتی که اینطور نیست، زیرا مشهورترین برندهای دنیا هم برای افزایش مخاطبان و مشتریان جدید در پی استراتژیهای ریبرندینگ (Rebranding) یا بازسازی برند میروند.
برند یک شرکت یا نام تجاری چیزی است که به آن ظاهر و احساس میبخشد و فراتر از ابزارهای بصری و نوشتاری برای برقراری ارتباط با مخاطبان و مشتریان است. در حقیقت برند تجربه و حسی است که مشتری از یک شرکت یا محصول دریافت میکند و ریبرندینگ فرآیندی است که طی آن تصویر یک شرکت یا محصول تغییر مییابد و هدف از این تغییر، تاثیرگذاری بیشتر بر درک مخاطبان درباره یک شرکت یا محصولات و خدمات آن شرکت و جذب مشتریان جدید است. البته ریبرندینگ میتواند برای محصولات جدید یا در حال تولید نیز اجرا شود. ریبرندینگ بهمعنای ایجاد هویتی جدید برای نام و نشان تجاری است. بنابراین وقتی ریبرندینگ انجام میشود، شرکت یا محصول دارای یک ظاهر یا حس جدید است. ریبرندینگ در واقع یک راهبرد بازاریابی است که شامل تغییر لوگو، نام، نمادها یا ترکیبی از این موارد است و برند جدید را برای افزایش آگاهی از هویت جدید یک شرکت یا هویت محصول معرفی میکند. با ریبرندینگ این امکان فراهم میشود تا آگاهی خود را درباره هویت جدید یک شرکت یا محصول افزایش دهیم.
بازسازی برند (Rebranding) یک استراتژی مارکتینگ است که میتواند باعث افزایش فروش شود و چرخه محصول را در بازار گسترش دهد. البته در مواقعی، دلایلی از جمله جدا کردن شرکت از رقبا، بهروز کردن تصویر شرکت برای جذابیت در بازار، گسترش دامنه تجارت و یکپارچهسازی وجود دارد که یک کسبوکار ممکن است بخواهد چهره دیگری از برند خود را ارائه دهد. گاهی اوقات شرکتها میخواهند تصویر جدیدی را برای مدیریت شهرت ارائه دهند. در این مواقع ریبرندینگ با این هدف که تصویر جدید برای مصرفکنندگان و مخاطبان جذابتر شود، انجام میشود.
در حال حاضر خودروسازان بزرگ و مطرح دنیا اقدام به ریبرندینگ و بازآفرینی لوگو کردهاند، هرچند برای بسیاری از خودروسازان، لوگو و آرم نشانگر سابقه تاریخی و میراث آنهاست، اما در چند سال اخیر، بسیاری از آنها لوگوی نمادین و کلاسیک خود را تغییر داده و اقدام به طراحی مجدد لوگوی مینیمال کردهاند.
در ایران، صنایع خودروسازی آخرینبار حدود 20 سال قبل با تغییر لوگوی شرکتها، ریبرندینگ انجام دادهاند و باتوجه به تغییر استراتژی در شرکتهای خودروسازی ایران طی 2 دهه اخیر، ریبرندینگ و توسعه محصولات جدید، دوباره در دستور کار برخی خودروسازان قرار گرفته است. بنابراین بهمنظور مدرن شدن برند، ایجاد تصویری مینیمال و متفاوت از تصویر فعلی برند خودروهای داخلی در جامعه و در ذهن مخاطبان، مشتریان، رقبا، سهامداران و شرکای تجاری بسیار حائزاهمیت است. در راستای اجرای این فرآیند در خودروسازی باید در نظر داشت که ریبرندینگ بهمعنای خلق یک هویت جدید برای برند است و گاهی اوقات تغییرات بسیاری را در پی دارد که لوگو، نام، اسامی حقوقی، تصویر، استراتژی بازاریابی و روشهای تبلیغاتی هم توأم با آن تغییرمیکنند.
بنا بر آنچه گفته شد و باتوجه به تولید خودروهای جدید ایرانی و توقف تولید تعدادی از محصولات قدیمی، توسعه صادرات خودروهای داخلی، ورود به بازارهای خارجی، تغییر بازارهای داخلی و توسعه روشهای فروش، تصور بیمعنی بودن نام برند در زبانهای دیگر، ریبرندینگ و طراحی لوگویی جدید و مینیمالتر براساس مولفههای مهم از جمله ماموریت شرکت، چشمانداز و ارزشهای سازمانی، مزیت رقابتی شرکت نسبت به رقبا برای توسعه کسبوکار ضروری بهنظر میرسد.