تلاش برای افزایش بهره‌وری معادن
مشکل تامین ماشین‌آلات معدنکاری و حملونقل بخش معدن، از اصلی‌ترین گلایه‌های معدنکاران است.به‌گفته فعالان معدنی در دهه‌های اخیر شاهد واردات گسترده تجهیزات و ماشین‌آلات معدنی نبوده‌ایم و موانع متعددی بر سر راه ورود دستگاه‌های مورد نیاز در بخش معدن ازسوی نهادهای دولتی قرار گرفته است.
باید بر این نکته تاکید کرد که اغلب معادن کوچک‌مقیاس با مشکل تامین تجهیزات موردنیاز خود روبه‌رو بوده و معادن بزرگ‌مقیاس (که اغلب متولیان آنها شرکت‌های دولتی هستند) کمتر با بحران ماشین‌آلات فرسوده مواجهند. در هر صورت باید تسهیل ورود ماشین‌آلات برای برخی معادن، هرچند به تعداد محدود را به فال نیک گرفت و امیدوار به بهبود وضعیت حملونقل و ماشین‌آلات بخش معدن بود.
تاثیر تجهیزات در فرآوری
مجید امیری، فعال معدنی در گفت‌وگو با صمت نتیجه نبود تجهیزات مناسب معدنی را کاهش بهره‌وری از ذخایر معدنی عنوان کرد و در این باره توضیح داد: باید توجه کرد با کمبود دستگاه‌ها چه در فرآیند معدنکاری و چه حملونقل، میزان بهره‌برداری از معادن کاهش می‌یابد و در ادامه بخش معدن کوچک و کوچک‌تر خواهد شد، اما تنها کمبود این تجهیزات مشکل‌ساز نیست و فرسودگی ماشین‌آلات دیگر عامل کاهش بهره‌وری معادن است. مستهلک بودن تجهیزات معدنی در کنار محدودیت‌آفرینی در دامنه فعالیت معدنکاران، استخراج ذخایر معدنی را کاهش خواهد داد؛ علاوه بر آن بر روند فرآوری مواد معدنی نیز تاثیرات منفی می‌گذارد و در نتیجه کیفیت محصول به‌دست آمده افت خواهد کرد. براساس آنچه گفته شد نمی‌توان معضل کمبود دستگاه‌ها و تجهیزات معدنی را دست‌کم گرفت و به‌راحتی از کنار آن گذشت، چرا که با ادامه این روند کل زنجیره تولید معدنی با چالش جدی مواجه می‌شود و صنایع وابسته به معادن و زنجیره‌‌های ارزش افزوده آنها از این بحران در امان نخواهند ماند.
تجهیزات دپو شده در گمرک
این فعال معدنی پیامدهای مثبت بی‌شماری را برای ورود تجهیزات مناسب به معادن برشمرد. او واردات ماشین‌آلات را لازمه توسعه بخش معدن عنوان کرد و درباره آن توضیح داد: با واردات تجهیزات معدنی، نه‌تنها مشکلات معادن رفع خواهد شد، بلکه اشتغال نیز ایجاد می‌شود. همچنین اگر تجهیزات از حالت دپو فعلی در گمرک خارج و مستقیما و بدون واسطه و هزینه‌های اضافی وارد معادن شوند، نه‌تنها بخش معدن بلکه سایر زنجیره ارزش افزوده از فواید آن بهره‌مند خواهند شد. در هر صورت درحال‌حاضر نمی‌توان وضعیت تجهیزات را نه‌تنها برای توسعه بلکه حتی برای ادامه حیات بخش معدن مناسب دانست.
امیری ادامه داد: در مرز بازرگان و گمرک جنوب تعداد زیادی ماشین‌آلات برای فعالیت‌های معدنی وجود دارد که به‌نوعی دپو شده اما دولت اجازه آزادسازی این دستگاه‌های معدنی را به بهانه‌های مختلف مانند مسائل مالی، صادر نمی‌کند؛ به‌عبارتی دولت درصدد اخذ عوارض سنگین از فعالان معدنی برای آزادسازی این تجهیزات است.
پیگیری معافیت‌های مالیاتی واردات
رئیس سازمان صنعت، معدن و تجارت خراسان شمالی خبر از تسهیل واردات تجهیزات معدنی داد و گفت: تعدادی از معادن خراسان شمالی که ظرفیت تولید بالایی دارند، از معافیت مالیاتی برای واردات ماشین‌آلات برخوردار می‌شوند. به گزارش معدن‌نیوز حسین حاجی بگلو، رئیس سازمان صنعت، معدن و تجارت خراسان شمالی اظهار کرد: معادن خراسان شمالی که ظرفیت تولید بالایی دارند از معافیت ماده ۱۰۹ و ۱۱۰ قانون مالیاتی برای واردات ماشین‌آلات برخوردار می‌شوند.
وی افزود: تاکنون ۸ معدن درخواست واردات ماشین‌آلات داده‌اند که پیگیر هستیم تا بتوانند از معافیت یادشده برخوردار شوند. وی خاطرنشان کرد: همچنان زمان برای اجرای این طرح وجود دارد و معادن می‌توانند با افزایش ظرفیت تولید از مزیت واردات ماشین‌آلات بدون پرداخت حقوق گمرکی برخوردار شوند.
ادامه ابطال مجوزها
حاجی بگلو همچنین در زمینه بازرسی‌های انجام شده طی ۲ هفته گذشته از سطح واحدهای صنفی استان، گفت: طی ۲ هفته گذشته بیش از ۳ هزار بازرسی توسط بازرسان ما در سطح استان انجام شد که ۲۴۰ مورد از آنها، مشترک با سایر دستگاه‌ها بود و منجر به تشکیل ۱۹۵ پرونده شد. وی همچنین از شناسایی ۲۱۳ واحد بدون پروانه کسب در استان خبر داد و افزود: از ابتدای امسال تاکنون ۵۴۶ پروانه کسب در استان ابطال و هزار و ۹۵۳ پروانه کسب صادر شده است.
وی ادامه داد: از این تعداد ۷۹ پروانه در اسفراین، ۲۷۴ پروانه در بجنورد، ۶ پروانه در جاجرم، ۱۱ پروانه در راز و جرگلان، ۵۵ پروانه در شیروان، ۶۴ پروانه در فاروج، ۱۹ پروانه در گرمه و ۳۸ پروانه در مانه و سملقان ابطال شده است. وی تغییر کار فرد، فعالیت نکردن شخص اصلی، فوت صاحب پروانه کسب، تغییر محل کسب فرد به شهر یا استانی دیگر، ابطال توسط اتحادیه یا سایر مراجع نظارتی مانند بهداشت و اماکن و مسائلی از قبیل رکود و تورم حاکم بر بازار را از جمله دلایل ابطال پروانه‌های کسب ذکر کرد. به‌گفته رئیس سازمان صنعت، معدن و تجارت استان، در خراسان شمالی ۳۳ هزار و ۴۲۲ واحد صنفی فعال وجود دارد که هزار و ۹۵۳ مورد از آنها در امسال صادر شده است.
ایجاد شهرک صنعتی جامع
استاندار خراسان جنوبی از ورود بخش خصوصی برای ایجاد و راه‌اندازی شهرک صنعتی جامع صنایع معدنی در شهرستان طبس خبر داد. به گزارش ایرنا، جواد قناعت، استاندار خراسان جنوبی درباره توسعه معادن این استان گفت: باتوجه به ظرفیت‌های معدنی بی‌نظیر خراسان جنوبی، سرمایه‌گذاری در راستای بهره‌برداری از این ظرفیت‌های ارزشمند در اولویت برنامه‌های اقتصادی استان قرار دارد. وی با تاکید بر نقش و جایگاه سرمایه‌گذاران در اشتغالزایی و تولید متذکر شد: در نشست‌های مختلف از جمله نخستین جلسه شورای برنامه‌ریزی و توسعه استان و نیز در بازدید از واحدهای تولیدی مختلف، مدیران بر لزوم تسهیل شرایط و حمایت از سرمایه‌گذاران تاکید داشته‌‌اند.
استاندار خراسان جنوبی گفت: حمایت از سرمایه‌گذاران متقاضی سرمایه‌گذاری در استان در دستور کار همه دستگاه‌ها قرار گرفته است.
قناعت با اشاره به تصمیم اتخاذشده در زمینه ایجاد شهرک صنعتی جامع صنایع معدنی توسط بخش خصوصی در جوار راه‌آهن طبس اظهار کرد: با هدف جلوگیری از خام‌فروشی، فرآوری کانی‌ها، ایجاد ارزش افزوده و صادرات محصولات نهایی معادن، واحدهای فرآوری زغال‌سنگ و دیگر ذخایر معدنی در این شهرک راه‌اندازی می‌شوند.
وی توسعه اشتغال و کمک به درآمدزایی را مهم‌ترین دلیل توجه به حوزه معادن عنوان کرد و گفت: ما باید ضمن زمینه‌سازی برای رقم خوردن فرصت‌های شغلی جدید، بر حفظ اشتغال ایجادشده توسط هلدینگ‌های بزرگ سرمایه‌گذاری در استان همت ورزیم. قناعت معادن را مهم‌ترین فرصت اشتغالزایی در استان خراسان جنوبی عنوان کرد و افزود: با تعامل و هم‌افزایی دستگاه‌ها باید از این فرصت بی‌نظیر به بهترین شکل ممکن استفاده کنیم. وی تاکید کرد: در این راستا جلب و جذب سرمایه‌گذاران بزرگ و هلدینگ‌های اقتصادی باید به‌طور ویژه در استان دنبال شود.
ورودسرمایه‌گذار بخش خصوصی
استاندار خراسان جنوبی گفت: ورود هلدینگ‌های اقتصادی بزرگ به موضوع بهره‌برداری از ذخایر معادن و سرمایه‌گذاری در این زمینه، اشتغال و تولید را در استان رونق می‌بخشد. وی با تاکید بر اینکه همه مدیران دستگاه‌های متولی در حوزه‌های اقتصادی و سرمایه‌گذاری باید برای تسریع در روند کار سرمایه‌گذاران وقت بگذارند متذکر شد: هیچ کسی اجازه ندارد بی‌جهت در کار سرمایه‌گذاران وقفه ایجاد کند. استاندار خراسان جنوبی به معادن غنی سرب و روی که در شهرستان‌های طبس و بشرویه وجود دارند، اشاره کرد.
وی همچنین ایجاد پست برق برای ناحیه صنعتی سرب و روی را ضروری خواند و از ورود سرمایه‌گذار بخش خصوصی برای تحقق این برنامه خبر داد. قناعت تاکید کرد: ضمن تسریع در روند اجرای شبکه انتقال برق این مجموعه، زمین مورد نیاز برای ایجاد ناحیه صنعتی سرب و روی توسط شرکت شهرک‌های صنعتی، جهاد کشاورزی و منابع طبیعی و آبخیزداری تامین شود. این مقام مسئول اظهار امیدواری کرد تا پایان امسال عملیات اجرایی فرآوری سرب و روی در شهرستان بشرویه آغاز شود.
سخن پایانی
با برداشتن محدودیت‌های واردات تجهیزات معدنی، ضمن ایجاد بازار رقابتی برای تولیدات داخلی، فعالان بخش معدن و همچنین صنایع معدنی توانایی بیشتری در بهره‌گیری از ذخایر معدنی و تکمیل زنجیره ارزش‌افزوده خواهند داشت.
