تولید محصول کیفی با تجدیدنظر در طرح‌های توسعه فولاد
صنعت فولاد ایران در طول سال‌های گذشته در مسیر توسعه گام برداشته اما این توسعه آن‌طور که باید همگون نبوده است. بر همین اساس، در برخی از حلقه‌های این زنجیره آن‌طور که باید ظرفیت‌سازی نشده است.
اما در همین حال در سایر حلقه‌های تولید شاهد ظرفیت‌سازی مازاد نیاز هستیم. همچنین توسعه‌های این زنجیره بیشتر کمی بوده، در حالی که توسعه پایدار در زنجیره فولاد با تولید محصولات کیفی و خاص به سرانجام می‌رسد. بنابراین تجدیدنظر در روند توسصعه صنایع فولادی ضروری به‌نظر می‌رسد.
به گزارش روابط‌عمومی شرکت فولاد مبارکه، محمدیاسر طیب‌نیا، مدیرعامل این شرکت اظهار کرد: رفع چالش‌ها و کمبودهای صنعت فولاد در کوتاه‌ترین زمان ممکن ضروری است. در غیر این صورت به دلیل نبود توازن در زنجیره تولید، شرکت‌های قوی جهان ما را حذف خواهند کرد.
طیب‌نیا افزود: مصرف فولاد کشور حدود ۱۷میلیون تن برآورد می‌شود، در حالی که ظرفیت نصب‌شده ۴۰ میلیون تن و ظرفیت تولید ۳۰ میلیون تن است. در همین حال چنانچه طرح‌های تعریف‌شده در صنعت فولاد اجرایی شود؛ ظرفیت این صنعت در افق ۱۴۰۴ به ۵۵ تا ۶۰ میلیون تن افزایش خواهد یافت.
وی با بیان اینکه شرکت‌های فولادی باید مشکلات فعلی را حل کنند، ادامه داد: در ابتدای رفع مشکلات حوزه اکتشاف، استخراج، تولید کنسانتره، گندله و... ضروری است. در چند سال اخیر فعالیت‌های بسیاری در حوزه اکتشاف انجام شده اما همچنان کافی نیست. به همین دلیل نیز شرکت فولاد مبارکه در حوزه اکتشاف ورود کرده است. درحال‌حاضر شرکت‌هایی که بتوان در حوزه اکتشاف به توان آنها اتکا کرد، وجود ندارند. بنابراین باید از تجربه و دانش شرکت‌های خارجی استفاده کنیم تا شاهد تحول در این بخش باشیم.
به گفته طیب‌نیا، عمق اکتشاف در جهان ۷۹ متر است اما در ایران کمتر از ۱۰متر برآورد می‌شود. پس در گام نخست باید در این بخش نهضت اکتشافی راه بیندازیم تا انحلال صنایع پایین‌دستی به دلیل در اختیار نداشتن مواد اولیه رخ ندهد. به گفته وی، ۶۳ درصد هزینه‌های شرکت‌های معدنی پیشتاز، در حوزه اکتشاف است. بنابراین سرمایه‌گذاری در این بخش ضروری است.
مدیرعامل فولاد مبارکه افزود: روش‌های غیرعلمی برای اکتشاف و نوع واگذاری‌ها و مباحث محیط زیستی این دست فعالیت‌ها از دیگر مشکلات این بخش هستند و ورود دولت و حاکمیت برای بررسی این شرایط ضروری به‌نظر می‌رسد. درحال‌حاضر به جز چند شرکت بزرگ، روش‌های غیرعلمی در حوزه استخراج اصولی معادن به کار گرفته شده و در واگذاری‌ها اهلیت رعایت نشده است.
طیب‌نیا گفت: بهره‌وری و کیفیت پایین در کارخانه‌های کنسانتره‌سازی یکی دیگر از مشکلات زنجیره فولاد است. در اغلب این مجموعه‌ها طراحی کاملی روی خطوط انجام نشده با وجود این، واحد تولیدی راه‌اندازی شده است. در این میان کیفیت گندله نیز به تبع کیفیت پایین کنسانتره کاهش می‌یابد. برای مثال، میانگین استحکام گندله تولیدی فولاد مبارکه ۳۰۰ کیلوگرم است، در حالی که بخش زیادی از گندله‌های تولیدی کشور زیر ۲۵۰ کیلوگرم هستند.
مدیرعامل فولاد مبارکه افزود: مصرف آب و انرژی در بخش احیای مستقیم فولادسازان ایرانی، بالاتر از میانگین جهانی است. بنابراین بروزرسانی فناوری‌های این حوزه، ضروری به‌نظر می‌رسد. در همین حال باید خاطرنشان کرد ایران در رتبه دهم کشورهای تولیدکننده فولاد قرار دارد اما ضعف مدیریت سبد محصولات باعث شده رتبه مناسبی در تولید محصولات خاص نداشته باشیم.
ضرورت توسعه در مسیر تولید
طیب‌نیا با بیان اینکه ضرورت توسعه در تولید انکارناپذیر است، گفت: نبود توازن زنجیره فولاد در محصولاتی مانند میلگرد، لوله و پروفیل دیده می‌شود. این واحدها درحال‌حاضر تنها با ظرفیت ۴۰ درصدی فعالیت می‌کنند؛ در حالی که اگر سرمایه هنگفت بدون استفاده این شرکت‌ها، به سمت اکتشاف رفته بود پیشرفت‌های زیادی در این زنجیره حاصل شده بود.
وی به توسعه زیرساخت‌ها در حوزه ریلی نیز اشاره کرد و گفت: اگر بخواهیم تحولی در زنجیره داشته باشیم باید به سمت فناوری روز دنیا برویم چراکه اکنون توان رقابت در بازار جهانی را نداریم. علاوه‌بر اینکه مجموعه‌های بزرگ باید این مشکلات را رفع کنند و در این بین همراهی حاکمیت هم نیاز است.
طیب‌نیا یکی دیگر از مشکلات و چالش‌ها را در زمینه قیمت‌گذاری مواد اولیه دانست و گفت: در بخش فروش و قیمت‌گذاری نیز دچار مشکل بوده‌ایم و باید دید آیا می‌توان با قیمت‌های جهانی همراه شد یا خیر.
وی تصریح کرد: براساس آمار بورس، ۲میلیون و ۱۵۰ هزارتن عرضه برای کنسانتره از ابتدای سال تاکنون انجام شده اما حدود ۴۱۵ هزار تن معامله شده و عمدتا شرکت‌های داخل گروهی خرید کرده‌اند که از لحاظ نرخ نیز از بازار آزاد بالاتر بوده است. برای گندله و آهن اسفنجی نیز وضعیت مشابهی مشاهده می‌شود.
مدیرعامل شرکت فولاد مبارکه با تاکید بر ضرورت ادغام عمودی و افقی در زنجیره فولاد و گره زدن منافع معادن و فولادسازان با یکدیگر گفت: معادن بزرگ باید معادن کوچک و فولادسازان بزرگ باید فولادسازان کوچک را فعال کرده و آنها را از حالت غیراقتصادی خارج کنند.
طیب‌نیا گفت: برای تولید فولاد پاک نیاز است معدنکاران کنسانتره سولفورزدایی شده را تحویل فولادساز بدهند. اگر حفظ محیط‌زیست برای ما اهمیت دارد باید به این سو حرکت کنیم و هرگونه هزینه را سرمایه‌گذاری بلندمدت در راستای عمل به رویکردهای زیست‌محیطی خود بدانیم.
سخن پایانی
ارتقا بهره‌وری بنگاه‌ها در حوزه‌های مختلف همچون مواد، سرمایه، انرژی و نیروی انسانی ضروری است. بر همین اساس نیز شرکت فولاد مبارکه در تلاش است تا با توجه به شاخص‌های بهره‌وری به سمت توسعه اقتصادی گام بردارد و تولید و اقتصاد پایداری را رقم بزند.
