شرکت‌های دولتی کالاهای خود را از بنادر ترخیص نمی‌کنند
با نگاهی کلی به آمارهای کالاهای ترخیص نشده از بنادر و تخلیه نشده از کشتی‌ها، در می‌یابیم تمامی کالاهای اساسی عنوان شده به عنوان موجودی بنادر، از بحران‌های مهم فعلی بازار داخلی هستند.
با نگاهی کلی به آمارهای کالاهای ترخیص نشده از بنادر و تخلیه نشده از کشتی ها، در می یابیم تمامی کالاهای اساسی عنوان شده به عنوان موجودی بنادر، از بحران های مهم فعلی بازار داخلی هستند. به عقیده بعضی از کارشناسان، کمبودهای بازار می تواند با ازادسازی کالاهای اساسی از بنادر مرتفع شود و این موضوع اهمیت آزادسازی و توزیع این کالاهای اساسی در بازار داخلی را افزایش می دهد. اما از سویی دیگر برخی معتقدند سیاست های نظام توزیع در کشور، تعیین کننده وضعیت موجودی و یا حتی نرخ کالاها در بازار است. از این رو بررسی علت عدم ترخیص کالاها و همچنین راهکارهایی که برای این مسئله می توان در نظر گرفت، حائز اهمیت است. صمت در این گزارش، به بررسی وضعیت بنادر و کشتی های حامل بارهای وارداتی و پیشنهاد کارشناسان برای بهبود شرایط پرداخته است.
انباشت حدود ۴ میلیون تن کالا
بهروز آقایی، مدیر کل بنادر و دریانوردی خوزستان اظهارکرد: درحال حاضر در بندر امام خمینی ۳۷ فروند کشتی با میزان بار ۲ میلیون و ۲۰۰ هزار تن در لنگرگاه روی آب مانده اند.
به گزارش ایلنا، بهروز آقایی درباره آخرین وضعیت انبارهای بنادر و تخلیه و ترخیص کالا در بنادر خوزستان اظهارکرد: درحال حاضر در بندر امام خمینی ۳۷ فروند کشتی با میزان بار ۲ میلیون و ۲۰۰ هزار تن در لنگرگاه بر روی آب مانده اند و در کنار اسکله هم ۲۰۰ هزار تن کالا در حال تخلیه است. همچنین بیش از ۳ میلیون و ۹۰۰ هزار تن کالا در انبارهای بندر امام انباشت شده اند. وی با تاکید براینکه کشتی های که روی آب مانده اند به دلیل مشکل اسنادی امکان ورود به بندر را ندارند، ادامه داد: هنوز تبادلات مالی بین فروشنده و خریدار کامل نشده و با مشکل اسنادی مواجه اند. پس از رفع مشکل اسنادی به این کشتی ها اعلام ورود به بندر می شود که درحال حاضر به هیچ یک از این ۳۷ فروند کشتی که حامل کالای اساسی هستند، اعلام ورود به بندر نشده است.
مدیر کل بنادر و دریانوردی استان خوزستان گفت: اگر فرض کنیم همین امروز مشکل اسنادی این کالاها و بار برطرف شود، به دلیل اینکه امور پشتیبانی دام نتوانسته کالاهای خود یعنی همان ۳ میلیون و ۹۰۰ هزار تن را از انبارهای بندر امام خارج کند، ظرفیت و انباری برای پذیرش بار کشتی های مانده بر روی آب نداریم.
وزارت جهاد کشاورزی جوابگو باشد
آقایی با بیان اینکه وزارت جهاد کشاورزی و دو زیر مجموعه آن (امور پشتیبانی دام و شرکت بازرگانی دولتی) باید در اقدامی سریع کالاهای انباشت شده در انبار بندر امام را خارج کنند، تاکید کرد: بخشی از کالاها و بارهای انباشت شده در انباره بندر امام، متعلق به بخش خصوصی بوده که سیاست گذاری ورود و خروج این کالاها نیز بر عهده جهاد کشاورزی است. جهاد کشاورزی باید با برنامه ریزی دقیق نسبت به واردات کالا و خروج آن از بنادر اقدام کند تا امروز با این مشکلات مواجه نشویم. تا ۳ میلیون و ۹۰۰ هزار تن کالای انباشت شده، از انبارهای بندر امام خارج نشوند، از پذیرش همزمان انبوه کشتی که در لنگرگاه مانده اند را نداریم.
مدیر کل بنادر و دریانوردی استان خوزستان درباره مدت زمان ماندگاری برخی از این کالاها در لنگرگاه و انبارهای بندر امام اظهارکرد: برخی از این کشتی ها از مرداد در لنگرگاه منتظر ورود به بندر هستند و برخی از کالاها از اردیبهشت در انبارهای بندر امام دپو شده اند.
وی با هشدار نسبت به فسادپذیری کالاهای دپوشده در انبار بنادر گفت: اگر این کالاها سریع از انبار خارج نشوند، مشکل آفت و خودسوزی پیدا می کنند؛ چراکه کالاهایی مانند کنجاله سویا یک کالای خودسوز بوده و از این دست کالاهای اساسی فسادپذیر در انبار بنادر زیاد است. همچنین دسته دیگری از کالاها مانندگندم و ذرت، گازی از از خود متصاعد می کنند که در نهایت باعث تخریب آنها می شود. آقایی ادامه داد: یکی دیگر از مشکلات دپوی کالاها در انبار آن است که اگر این بارها در مدت دو ماه ترخیص نشوند، باید باید مورد آزمایش مجدد قرار گیرند. در این صورت علاوه بر تحمیل هزینه انجام آزمایش دوم، صاحب بار وارداتی باید ریسک و مسئولیت فاسد بودن برخی از کالاها را نیز قبول کند.
تخلیه کشتی ها سرعت یابد
شهلا عموری، رئیس اتاق بازرگانی اهواز خواستار تسریع در تخلیه کشتی های حامل کالاهای اساسی در بندر امام خمینی (ره) شد و گفت: تعداد کشتی های موجود در لنگرگاه بندر امام خمینی (ره) به بیش از ۳۰ کشتی رسیده و باید فکری برای سامان دهی این شرایط کرد.
به گزارش اتاق ایران آنلاین، رئیس اتاق اهواز با اشاره به معطلی تعداد قابل توجهی از کشتی های حامل کالاهای اساسی در لنگرگاه بندر امام خمینی (ره) اظهار کرد: تسریع تخلیه این کشتی ها ضروری است و پیگیری این موضوع باید در دستور کار دستگاه های مربوطه قرار گیرد. بررسی های انجام شده نشان می دهد که هم اکنون ظرفیت نگهداری انبارهای بندر امام خمینی (ره) در آستانه تکمیل شدن قرار دارد.
رئیس اتاق اهواز با اشاره به اینکه تعداد کشتی های موجود در لنگرگاه بندر امام به بیش از ۳۰ کشتی رسیده است، گفت: این کشتی ها حامل بیش از ۲ میلیون تن کالای اساسی هستند. بنابراین رسیدگی به وضعیت این کشتی ها و تخلیه بار آن ها، از اهمیت زیادی برخوردار است. در هفته ابتدایی آبان امسال، موجودی کالاهای اساسی در بندر امام به بیش از ۶ میلیون تن رسید. تسریع در روند تخلیه کالاهای موجود می تواند به تأمین مواد اولیه موردنیاز واحدهای تولیدی منجر شود.
مشکلات اسنادی کشتی ها را معطل می کند
عموری با اشاره به پیگیری های اداره کل بنادر و دریانوردی خوزستان برای تسریع در تخلیه کشتی ها و همچنین کاهش حجم انبارش کالا در مجموعه بندری امام خمینی (ره) عنوان کرد: از دستگاه های متولی حمل ونقل بار و همچنین گمرک انتظار می رود هرچه سریع تر نسبت به رفع مشکلات پیش آمده در ترخیص کالاهای ورودی به این بندر اقدام کنند. همچنین عملیاتی شدن بسته های پیشنهادی اداره کل بنادر و دریانوردی خوزستان برای سرعت بخشیدن به فرآیند ورود و خروج کالاهای اساسی از بندر امام خمینی، یکی از ضرورت های مهم است. ایجاد جذابیت برای به کارگیری ناوگان حمل بار از این بندر، کاهش بروکراسی صدور مجوزهای استاندارد، قرنطینه و بهداشت و همچنین استفاده از ظرفیت انبارهای خارج از محوطه بندری تا شعاع ۳۰ کیلومتری ازجمله این پیشنهادهاست. این بسته پیشنهادی می تواند نقشی مؤثر در تسریع ترخیص کالاها از بنادر شوند.
عموری ادامه داد: بخش قابل توجهی از معطلی کشتی های حامل کالاهای اساسی در بندر امام خمینی(ره)، به دلیل وجود مشکلات اسنادی کالا است.
همچنین عدم تخصیص ارز را می توان مهم ترین دلیل بروز مشکلات پیش آمده درباره معطلی این کشتی ها دانست. این موارد در حالی است که هزینه ناشی از معطلی کشتی ها در لنگرگاه به صورت ارزی محاسبه شده و این موضوع تبعات متعددی را برای اقتصاد کشور در پی دارد. جریمه تأخیر در تخلیه کالا برای هر کشتی به صورت روزانه به میزان ۲۵ هزار دلار محاسبه می شود که می توان برای کشور هزینه ای بسیار سنگین باشد.
شرکت های دولتی، واردکنندگان اصلی هستند
عادل دریس، مدیرکل امور بندری سازمان بنادر و دریانوردی کشور از رشد ۳۵ درصدی موجودی کالاهای اساسی و نهاده های دامی در بنادر کشور و انتظار ۴۸ فروند کشتی در راستای فرآیند اسنادی و پهلودهی برای تخلیه کالا خبر داد.
به گزارش برنا، مدیرکل امور بندری سازمان بنادر و دریانوردی درباره تأخیر در ترخیص کالاهای اساسی از بندر امام خمینی (ره) اظهار کرد: درحال حاضر موجودی کالاهای اساسی و نهاده های دامی در بنادر کشور قریب به ۵ میلیون و ۱۰۰ هزار تن است که ۳۵ درصد رشد را نسبت به سال گذشته نشان می دهد.
وی از وجود بیش از ۸ میلیون و ۲۰۰ هزارتن کالای اساسی و نهاده های دامی در بنادر، اسکله و لنگرگاه ها و انتظار کشتی ها برای تخلیه بار خبر داد و عنوان کرد: این میزان نیز نسبت به مدت مشابه سال گذشته از رشد ۳۰ درصدی حکایت دارد. بخش زیادی از کالاهای اساسی توسط دو شرکت بزرگ دولتی، بازرگانی دولتی و پشتیبانی امور دام وارد می شود؛ حدود ۵۵ درصد از کالاهای اساسی وارد شده متعلق به این دو شرکت بوده و مابقی مربوط به بخش خصوصی است. با توجه به این آمار درمی یابیم میزان کالای وارد شده توسط شرکت های دولتی علاوه بر نقش تأمین کالا، در تنظیم بازار نیز موثرند.
وی ادامه داد: در چند مدت اخیر جلسات متعددی با شرکت های دولتی و خصوصی برای ترخیص بار از بنادر به ویژه بندر امام خمینی (ره) برگزار شد؛ چراکه حدود ۸۰ درصد از آمار کالاهای وارداتی ترخیص نشده، مربوط به بندر امام (ره) است.
تکمیل ظرفیت انبار بندر امام خمینی
مدیرکل امور بندری سازمان بنادر و دریانوردی با بیان اینکه ظرفیت انبار در بندر امام خمینی به طور تقریبی پر شده، تاکید کرد: به شرکت های دولتی و خصوصی اعلام شده در سریع ترین فرصت ممکن نسبت به ترخیص کالای اساسی خود از انبارهای بندر اقدام کنند. در این راستا خوشبختانه طی چند هفته گذشته اقداماتی از سوی برخی از شرکت ها انجام شده و با ایجاد فضا برای ورود کالاهای جدید، مجدد بارگیری از بندر آغاز شد. اما اگر این روند با سرعت بیشتری ادامه نیابد، در ادامه با مشکلات بسیاری مواجه خواهیم شد. چراکه در این صورت صف انتظار کشتی ها افزایش یافته و دیگر مشکلات برای تأمین کالاها در بازار پیش خواهد آمد.
وی ادامه داد: در یک بازه زمانی ممکن است اسکله ها خالی باشد و در یک بازه زمانی با پیک خروج کالا مواجه می شویم که این امر سازمان حمل ونقل جاده ای و حمل ونقل ریلی را نیز با مشکل مواجه می کند. بنابراین ترخیص و خروج کالاها از انبارها، به منظور جلوگیری از پیشامد مشکلات متعدد، ضرورت دارد.
دریس با بیان اینکه کالابه طور مستمر توسط کشتی ها به بنادر اضافه می شود، اظهار کرد: روزانه بین ۵۰ تا ۶۰ هزار تن تخلیه کالا از کشتی را در دستور کار داریم و به تناسب بین ۳۰ تا ۴۰ هزار تن نیز از بندر خارج می شود. درحال حاضر ۴۸ فروند کشتی در کل بنادر در انتظار فرآیند اسنادی و پهلودهی برای تخلیه کالا هستند و ۱۹ فروند نیز در حال تخلیه کالا هستند. حجم کالا در کشتی هایی که در لنگرگاه قرار دارند دو میلیون و ۶۵۱ هزار تن گزارش شده است که حامل کالای اساسی و نهاده های دامی هستند.
سخن پایانی
برخی کارشناسان و فعالان اقتصادی معتقدند در سال های اخیر هیچ یک از تصمیمات و سیاست های دولت، در جهت تسهیل فعالیت های تجاری نبوده و تنها به بار هزینه های واردکنندگان افزوده شده است. به این دلیل شاهد هستیم کالاها در گمرک و بنادر باقی مانده و اقلام فسادپذیر، روز به روز از بین می روند.
باید توجه کرد از بین رفتن محصولات غیر از زیان مالی به واردکنندگان، ضرر ارزی نیز به کشور وارد می کند. اما از سویی دیگر اگر به آمارها توجه کنیم، خواهیم دید واردکنندگان اصلی کالاهای اساسی در کشور، شرکت های دولتی بوده و آنها نسبت به ترخیص بارهای خود کوتاهی می کنند. این نوع بی توجهی ها، در ادامه تمامی بخش های بازارهای داخلی را دست خوش تغییر کرده و نباید شرکت های دولتی نسبت به آن بی تفاوت باشند.
