با ورود محصولات پتروشیمیایی طی سال های اخیر به بورس کالا، چهره جدیدی از این بازار ترسیم شده که تاکنون خروجی آن برای صنایع مصرف‌کننده مواد اولیه مثبت بوده است. با توجه به رویکرد جدید بدنه تصمیم‌سازی دولتی برای حمایت از تولید داخلی، نقش بورس کالا برجسته‌تر از گذشته خواهد شد. در این خصوص در گفت و گویی با محمد حسنی سعدی سخنگوی بورس کالای ایران به این موارد اشاره شده است.

وضعیت معاملات به صورت کلی در نیمه نخست امسال تاکنون چگونه بوده و چه تغییری با سال گذشته داشته است؟

تا هفته منتهی به ۱۹ شهریور ماه حجم کل معاملات در بازار فیزیکی بورس کالا از لحاظ حجم رشد ۴۵ درصدی و از لحاظ ارزش افزایش ۱۱۹ درصدی داشته و بیشترین رشد حجم معاملات به گروه محصولات صنعتی و معدنی مرتبط است. همچنین بازار فرعی رشد ۱۰۱ درصدی حجم را تجربه کرد اگرچه در بازار محصولات پتروشیمی با افت ۵ درصدی حجم و بازار فرآورده‌های نفتی با کاهش ۱۹ درصدی حجم معاملات روبه‌رو بود. نوسان بهای ارز تاکنون مهمترین فاکتور در کاهش حجم معاملات محصولات پتروشیمی به شمار می رود که موجب شد حجم خرید این گروه کالایی کاهش یابد. این موارد در نهایت موجب شد تا ارزش معاملات در سال جاری به نسبت مدت مشابه سال گذشته در بازار فیزیکی بورس کالا رشد ۹۴ درصدی داشته باشد.

هم‌اکنون بورس کالا چه ابزارهایی برای حمایت از عرضه‌کنندگان و خریداران در اختیار اهالی بازار قرار می‌دهد؟

مهمترین تلاش بورس کالا همان‌گونه که از ماهیت آن مشخص است، تنوع قراردادها بوده و پیگیری‌های بسیاری صورت گرفته است تا بهترین شرایط خرید برای مصرف‌کننده مواد اولیه فراهم شود. قراردادهای کشف پریمیوم گام به گام در حال توسعه و افزایش است؛ رونق معاملات سلف را شاهد هستیم همچنین در بسیاری از موارد تلاش کرده‌ایم تا معاملات به صورت اعتباری صورت پذیرد اگرچه این شیوه داد و ستد به نظر فروشنده باز می‌گردد و بورس کالا برای توسعه معاملات اعتباری و نسیه آمادگی کامل دارد.

با توجه به هدف‌گذاری حمایت از تولید در ادبیات دولت جدید، بورس کالا چه برنامه‌هایی برای حمایت از مصرف‌کننده مواد اولیه پتروشیمیایی در ماه‌های آینده دارد؟

یکی از مهمترین حمایت‌ها از مصرف‌کنندگان مواد اولیه تأمین مالی قراردادهاست. تلاش داریم تا قراردادهای خرید دین راه‌اندازی شود تا حمایت‌های اعتباری در بستری رسمی صورت پذیرد. همان‌گونه که عنوان شد معاملات اعتباری اغلب در قراردادی بین خریدار و فروشنده منعقد می‌شود ولی در صورت راه‌اندازی معاملات خرید دین، نهادهای مالی دیگر امکان حضور در فرآیند تأمین مالی را خواهند داشت.

با توجه به ویژگی‌های بازار محصولات شیمیایی شاهد هستیم که تقاضای مستمر و التهاب کمتر در مقایسه با بازار پلیمرها در ماه‌ها حتی سال‌های اخیر ادامه‌ داشته است. با توجه به این موارد بورس کالا چه ابزارهایی برای حمایت از حجم معاملات و بهبود فرآیند تولید در اختیار دارد؟

پتانسیل استفاده از ابزارهای مالی و تنوع معاملات می تواند به بازار محصولات مختلف کمک کند. ساده‌ترین حالت استفاده از قراردادهای سلف و البته بهره گیری از قرارداد کشف پریمیوم است که خریدار از هم‌اکنون برای تقاضای آینده خود برنامه ریزی کرده و با امنیت بیشتری به تولید بپردازد. تلاش داریم تا با جذب عرضه‌های جدید فضای آرام‌تری را برای مصرف‌کنندگان مواد اولیه فراهم آوریم که ورود گام به گام کالاهای وارداتی به بورس کالا می‌تواند این روند را تقویت کند.

همچنین راه اندازی گواهی سپرده کالایی برخی محصولات پرطرفدار و راه اندازی انبارهای تحت کلید بورس کالا نیز می تواند کمک شایانی به روان تر شدن و پیش بینی پذیر بودن بازار کند.

منبع: بورس کالا