مناطقی جذاب برای ساختوساز
رضا میرزاهدی کارشناس بازار مسکن
![]()
با ایجاد منطقه آزاد تجاری ـ صنعتی مازندران، توریستها وارد منطقه خواهند شد، بههمینعلت نرخ ملک بالا میرود. در مقابل بهدلیل اینکه منطقه آزاد براساس مصوبه دولت و مجلس از مالیات و موارد دیگر معاف است، نرخ ساختوساز پایین میآید. این معافیتها را برای دستمزد، بیمه، مالیات و ارزشافزوده طرحهای عمرانی درنظر میگیرند که مشمول ساختوساز هم میشود. بههمینعلت، بسیاری از انبوهسازان وارد کیش، بندرانزلی یا مرز بازرگان میشوند، چون ساختوساز برایشان ارزانتر از تهران یا سایر شهرها تمام میشود.
قیمت زمین بالا میرود
با اینکه هزینه ساختوساز در مناطق آزاد تجاری پایین میآید، اما بهعلت اینکه خریدوفروش افزایش مییابد، نرخ ملک بالا میرود. البته ناگفته نماند بهدنبال افزایش نرخ ملک، نرخ زمین هم بالا میرود.
افزایش نرخ ملک و زمین، در مقابل کاهش نرخ ساختوساز هر انبوهسازی را ترغیب میکند به ساختوساز در مناطق آزاد بپردازد. در واقع از آنجایی که در مناطق آزاد، یکسری معافیتها به سرمایهگذاران تعلق میگیرد، مردم میتوانند اقدام به خرید خودرو گذر موقت کنند و اجناس و کالاهای اساسی را به نرخ مناسب خریداری کنند، به این شکل در این مناطق، مهاجرت و آمار اشتغال بالا میرود.
در مناطق آزاد، زمانی که اشتغال افزایش یابد، بسیاری از جویندگان کار به این مناطق مهاجرت خواهند کرد که موجب افزایش تقاضا خواهد شد، اما از آنجایی که عرضه با تقاضا همخوانی ندارد، نرخ زمین بالا میرود، چون زمین در این مناطق محدود است.
با نگاهی به جمعیت کیش درمییابید که مهاجرت به این مناطق افزایش یافته است، بهطوریکه حدود ۴ برابر جمعیت ثابت جزیره در بازههای زمانی کوتاه، وارد جزیره میشوند. البته ناگفته نماند بخش قابلتوجهی از جمعیت کیش را جمعیت شناور یا فصلی تشکیل میدهد، یعنی افرادی که برای مدت کوتاه بهعنوان گردشگر به جزیره سفر میکنند.
دور زدن تحریم از راه مناطق آزاد
تمام نقاط خطالرأس شمال و جنوب کشور باید مناطق آزاد اعلام شود، چراکه امروز یکی از راههای دور زدن تحریم ایجاد مناطق آزاد است. در واقع اگر هر ۴ طرف کشور یعنی خطالرأس همسایگانمان را مناطق آزاد اعلام کنیم، عملا اثرات تحریمی که برای ما فاجعه درست کرده، تاحدودی کاهش مییابد و این نیازمند تصمیم جمعی در مجلس و نهایتا تصویب شورای نگهبان است.
مناطق آزاد از لحاظ درآمد، هزینهکرد و تقاضا ضریب بالایی دارند. این در حالی است که ضریب عرضه پایین است، بههمینعلت قیمتها افزایش پیدا میکند و اشتغال هم ایجاد میشود. همچنین جذابیت سرمایهگذاری هم بالا میرود، بهطوریکه اگر از یک تاجر چینی درخواست سرمایهگذاری در مناطق آزاد را بکنید، با کمال میل قبول خواهد کرد.
در مناطق آزاد راههای زیادی برای فرار از تحریم وجود دارد، بهطوریکه میتوان بسیاری از اجناس را با شگردهای خاصی وارد و صادر کرد.
زیرساختها فراهم میشود
در مناطق شمالی کشور، مشکل برق، گاز و آب نداریم. همچنین باتوجه به اینکه در شمال و جنوب کشور ذخایر گازی وجود دارد، بهراحتی میتوان نیاز این منطقه آزاد تجاری مازندران را تامین کرد.
اگر شاهد قطع برق و آب در مناطق شمالی کشور در تابستان هستیم، به این علت است که از بندر انزلی به بعد، منطقه آزاد نداریم و سرمایهگذاری هم وجود ندارد که بخش زیرساختها رشد کند. از طرف دیگر، جمعیتی که در آنجا زندگی میکنند، مصرف برق و گازشان نامتعادل است.
در حال حاضر شاهد آن هستیم که در مناطقی نظیر کیش بهعلت اینکه به سرمایهگذار معافیت ۳۵ درصدی تعلق میگیرد، متعاقبا سرمایهها به این مناطق سرازیر میشوند و زیرساختها رشد میکنند، بنابراین با قطعی برق و گاز مواجه نیستند. این در حالی است که اگر سرمایهگذار قصد سرمایهگذاری در بخش دولتی و رسمی را داشته باشد، باید انواع و اقسام عوارض را پرداخت کند که حاشیه سودش بسیار پایین میآید.
در صورتی که مازندران به منطقه آزاد تجاری تبدیل شود، قطعا بخش ساختمان از رکود خارج میشود. در واقع انبوهسازان دنبال ساختوساز نیستند. مناطق آزاد، مشتری و سرمایه را با خود میآورند و سازنده بهعلت افزایش تقاضا، اشتیاق پیدا میکند که ساختوساز انجام دهد.
در مناطق ۲۲ گانه تهران شرایط بهگونهای است که حتی اگر عرضه هم وجود داشته باشد، تقاضایی نیست و واحدهای مسکونی روی دست انبوهساز خواهد ماند، این در حالی است که در مناطق آزاد، این گونه نیست؛ بهطوریکه اگر مازندران به مناطق آزاد تبدیل شود، به یکی از قطبهای اقتصادی کشور خواهد شد، همچنین گردشگری این منطقه مانند کیش رونق دوچندان خواهد گرفت.