برگزاری اجلاس مجمع اقتصادی اوراسیا

مجمع اقتصادی اوراسیا ۹ و ۱۰ مهر در ایروان پایتخت ارمنستان به‌عنوان رئیس دورهای این اتحادیه برگزار شد و علاوه بر برخی مقامات عالی کشورهای عضو اتحادیه، شماری از کارآفرینان و مدیران ۳۰۰ شرکت از این اتحادیه و جمهوری اسلامی ایران نیز در این رویداد شرکت کردند. اتحادیه اقتصادی اوراسیا (EAEU) یک اتحادیه اقتصادی میان‌دولتی شامل بلاروس، قزاقستان، روسیه، قرقیزستان و ارمنستان است. اعضای ناظر این اتحادیه ازبکستان، مولداوی و کوبا هستند. سنگ‌بنای این اتحادیه حدود ۱۰ سال قبل یعنی در ۲۰۱۴ نهاده شد. اتحادیه اقتصادی اوراسیا پیش‌تر دی‌ ۱۴۰۲ با جمهوری اسلامی ایران قرارداد تجارت آزاد امضا کرد که اجرایی شدن آن نیازمند تصویب در مجالس کشورهای عضو و مجلس شورای اسلامی است.

پیش از این، مراحل تصویب این موافقت‌نامه در مجالس کشورهای بلاروس، روسیه و قرقیزستان انجام شده است. ارمنستان و قزاقستان به‌عنوان 2 عضو دیگر اتحادیه اوراسیا و همچنین جمهوری اسلامی ایران به‌عنوان کشور طرف قرارداد با این اتحادیه نیز برای اجرایی شدن قرارداد تجارت آزاد، باید مراحل قانونی تصویب را طی کنند.

پیش از این، در ملاقات روزهای آغازین خرداد ۱۴۰۳ کاظم جلالی، سفیر جمهوری اسلامی ایران در مسکو با ساگیتنایف، رئیس اتحادیه اقتصادی اوراسیا، درخواست رسمی عضویت ناظر کشورمان در این اتحادیه تحویل مقام اتحادیه شده بود.

معاون اول رئیس‌جمهوری نیز روز گذشته پیش از عزیمت به ارمنستان به‌منظور شرکت در نشست روسای دولت‌های عضو اتحادیه اقتصادی اوراسیا و در جمع خبرنگاران، شرکت در نشست روسای دولت‌های عضو اتحادیه اقتصادی اوراسیا و دیدار و گفت‌وگو با برخی نخست‌وزیران کشورهای شرکت‌کننده در این اجلاس در زمینه مسائل دوجانبه و چندجانبه و همچنین محکومیت جنایت‌های رژیم‌صهیونسیتی را از اهداف این سفر یک‌روزه برشمرد.

 عارف تاکید کرد: راهبرد اصلی سیاست خارجی دولت چهاردهم ارتقای همکاری‌های فرهنگی و اقتصادی با کشورهای همسایه و منطقه است. وی افزود: در این سفر تلاش می‌کنیم در راستای افزایش روابط دوجانبه و چندجانبه و همچنین حضور در نظام‌های مشترک و چندجانبه منطقه‌ای حضور جدی داشته باشیم. معاون اول رئیس‌جمهوری افزود: روند عضویت جمهوری اسلامی ایران در پیمان‌ها و سازمان‌های مهم منطقه‌ای و بین‌المللی همانند شانگهای و بریکس انجام شده است و در سفر امروز به ارمنستان پیشنهاد عضویت در اوراسیا که سازمانی مهم و بازار بزرگی در زمینه‌های تجاری و اقتصادی است، اعلام می‌کنیم.

 رشد سه‌برابری تجارت ایران و اوراسیا

رشد سه‌برابری تجارت ایران و ارمنستان و دستیابی به صادرات بالغ بر ۷۰۰ میلیون دلار طی سال اخیر، رشد چند برابری اجرای پروژه‌های زیربنایی ایران در ارمنستان و اراده جدی دولت‌های دو کشور برای نیل به تجارت ۳ میلیارد دلاری، نوید شکوفایی روابط اقتصادی ایران با همسایه شمالی طی سال‌های پیش‌روی را می‌دهد.

وزیر صنعت، معدن و تجارت در حاشیه سفر به ارمنستان بااشاره به اولویت جمهوری اسلامی ایران در توسعه روابط تجاری با همسایگان اعلام کرد، ایجاد مرکز تجاری ایران در ایروان تجلی همکاری خوب میان ایران و ارمنستان است. به‌گزارش وزارت صمت، سیدمحمد اتابک در آیین افتتاحیه مرکز تجاری ایران در ارمنستان با بیان اینکه اولویت جمهوری اسلامی ایران در توسعه روابط تجاری با همسایگان به‌ویژه ارمنستان است، گفت: افتتاح این مرکز اتفاق مهمی است که می‌تواند سرآغازی برای ارتقای اقتصادی دو کشور باشد. وی افزود: تعاملی که امروز اینجا برقرار می‌شود، تعاملی ارزشمند برای بنگاه‌های اقتصادی است که می‌تواند افق روشنی را در پیش‌رو داشته باشد. وزیر صنعت، معدن و تجارت ایران در بخش دیگری از صحبت‌های خود گفت: روابط خوب سیاسی و اقتصادی با ارمنستان این موقعیت را به جمهوری اسلامی می‌دهد که ارمنستان را به‌عنوان دروازه ورود ایران به اوراسیا ببیند.

تسهیل تجارت با ارمنستان

همچنین به گزارش سازمان توسعه تجارت ایران، سیدمحمد اتابک در دیدار با فعالان اقتصادی ایران در سفارت ایران در ایروان، بااشاره به اولویت این وزارتخانه در مقررات‌زدایی و رفع موانع تجاری توسط سازمان توسعه تجارت، این مطلب را بیان کرد. فعالان اقتصادی حاضر در جلسه، ضمن ارائه آماری از میزان تجارت ایران و ارمنستان و ظرفیت‌های گسترده حضور ایران در حوزه‌های فنی مهندسی، پروژه‌های زیربنایی و سایر بخش‌های اقتصادی ارمنستان را تشریح کرده و به بیان مطالبات و خواسته‌های خود برای توسعه مناسبات پرداختند. وزیر صنعت، معدن و تجارت در این دیدار رفع مشکل صدور ضمانت‌نامه بانکی صادرکنندگان خدمات فنی مهندسی و رفع مشکل رفع تعهد ارزی صادرکنندگان را از برنامه‌ها و اولویت‌های وزارت صمت دانست و ابراز امیدواری کرد: با تعامل مناسب داخلی این موانع به‌زودی برطرف شوند.

یکسان‌سازی استاندارد بین اعضای اوراسیا

همچنین در حاشیه اجلاس اقتصادی اوراسیا در ارمنستان و دیدار محمد اتابک وزیر صمت با اندره اسلپنف، وزیرتجارت اتحادیه اقتصادی اوراسیا، درباره افزایش مبادلات تجاری بین ایران و اتحادیه اقتصادی اوراسیا و تصویب تجارت آزاد مذاکرات مهمی انجام گرفت.

یکی از محورهای مذاکرات این نشست، موضوع یکسانسازی استانداردهای کشورهای عضو اتحادیه با جمهوری اسلامی ایران بود. از نکات دیگر، مبحث بیمه و ضمانت‌نامه‌های بانکی برای شرکت‌های دوطرف بود که اتحادیه اقتصادی اوراسیا، با تاسیس یک شرکت بیمه در ذیل اتحادیه، وظیفه گارانتی و ارائه ضمانت‌نامه‌های لازم درباره بخش فنی و مهندسی را ارائه خواهند کرد. وزیر صمت در این دیدار از آندره اسلپنف، برای بازدید از دور سوم نمایشگاه اوراسیا در ایران دعوت به‌عمل آورد. در این دیدار محمدعلی دهقانی‌دهنوی، معاون وزیر و رئیس سازمان توسعه تجارت ایران درباره موافقت‌نامه تجارت آزاد ایران و اتحادیه اقتصادی اوراسیا و ظرفیت‌های پیش‌روی تجار مطالبی ارائه کرد. معاون وزیر صمت امضای موافقت‌نامه‌های تجاری آزاد و ترجیحی را اقدامی مثبت در روند تسهیل فرآیندهای تجاری برشمرد.

توسعه تجارت ایران با اوراسیا

وزیر تجارت اتحادیه اقتصادی اوراسیا در نشست گفت‌وگوی تجاری ایران و اتحادیه اقتصادی اوراسیا که در حاشیه مجمع اقتصادی این اتحادیه در ایروان پایتخت ارمنستان برگزار شد، گفت: باتوجه به ظرفیت‌ها، امکان رشد گردش تجاری بین این اتحادیه و جمهوری اسلامی ایران به ۱۲میلیارد دلار در آینده نزدیک وجود دارد. به‌گزارش ایرنا، آندری اسلپنف در این نشست که با حضور وزیر صمت، رئیس اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی استان تهران و مقاماتی از کشورهای عضو از جمله وزیر اقتصاد ارمنستان، معاون وزیر توسعه اقتصادی روسیه و رئیس اتحادیه صنعتگران و کارآفرینان این کشور، رئیس اتحادیه صنعتگران و کارآفرینان قرقیزستان و اتحادیه ملی کارآفرینان قزاقستان برگزار شد، گفت: برگزاری جلسات تجاری منظم، ایجاد زیرساخت‌های تجارت همچون خانه‌های تجاری از راه‌حل‌های عملی برای شناسایی فرصت‌های موجود برای گسترش همکاری‌ها و دستیابی به تجارت ۱۲ میلیارد دلاری بین طرفین است.

وزیر تجارت اتحادیه اقتصادی اوراسیا گفت: ما باید با بهره‌گیری از همه ظرفیت‌ها برای از میان برداشتن موانع فراروی توسعه تجارت میان این اتحادیه و جمهوری اسلامی ایران تلاش کنیم. وی یادآور شد: اتحادیه اقتصادی اوراسیا و ایران از دیرباز شریکان اقتصادی یکدیگر بوده‌اند و بر این باور هستیم که در صورت عملیاتی شدن فرصت‌های امیدوارکننده برای همکاری بین طرفین، گامی در راستای منافع همه این کشورها خواهد بود. اسلپنف بااشاره به برنامه‌ریزی انجام‌گرفته برای برپایی سومین نمایشگاه بزرگ اوراسیا در دسامبر ۲۰۲۴ (آذرماه ۱۴۰۳) در تهران، از برنامه خود برای سفر به ایران و بازدید از این نمایشگاه خبر داد.

 بنا بر این گزارش، دیگر سخنرانان این نشست نیز بااشاره به امضای توافقنامه تجارت آزاد ایران و اتحادیه اقتصادی اوراسیا در دسامبر ۲۰۲۳ (دی‌ ۱۴۰۲)، این موافقت‌نامه را دارای اهمیت ویژه در تقویت مبادلات تجاری طرفین توصیف کردند؛ موافقت‌نامه‌ای که برای حدود ۸۷ درصد طیف محصولات در سبد تجارت طرفین را از پرداخت تعرفه گمرکی معاف می‌کند.