راهکارهای مهار تورم و رشد تولید
رهبر معظم انقلاب اسلامی در پیامی به‌مناسبت آغاز سال ۱۴۰۲ هجری شمسی، مهم‌ترین مسئله کشور در سال گذشته را موضوع اقتصاد و معیشت مردم دانستند و با تاکید بر اینکه امسال نیز اقتصاد، مسئله اصلی کشور است، شعار سال ۱۴۰۲ را «مهار تورم و رشد تولید» اعلام کردند.
رهبر معظم انقلاب اسلامی در پیامی به مناسبت آغاز سال ۱۴۰۲ هجری شمسی، مهم ترین مسئله کشور در سال گذشته را موضوع اقتصاد و معیشت مردم دانستند و با تاکید بر اینکه امسال نیز اقتصاد، مسئله اصلی کشور است، شعار سال ۱۴۰۲ را «مهار تورم و رشد تولید» اعلام کردند.ایشان درخصوص سال ۱۴۰۲ خاطرنشان کردند: مسئله اصلی و محوری کشور در سال جاری نیز، اقتصاد است. البته این به معنای نبود مشکل در بخش های دیگر نیست. در کشور مشکلات گوناگونی در زمینه های فرهنگی و سیاسی وجود دارد اما اگر دولت و مجلس و فعالان اقتصادی و گروه های مردمی جوان و پرانگیزه تمام تلاش خود را برحل مشکلات مردم قرار دهند، بسیاری از مسایل دیگر نیز حل خواهند شد.
کاهش نرخ ارز و تورم در گرو فروش نفت
عضو هیات نمایندگان اتاق بازرگانی تهران خاطر نشان کرد: دولت ها در سال های گذشته سخن از کنترل تورم را به میان آورده اند اما واقعیت بازار و اقتصاد حکایت از ناتوانی آنها در مهار تورم را می دهد.
فریال مستوفی، تورم را بزرگ ترین چالش و تهدید برای اقتصاد کشور معرفی کرد و گفت: در سال های اخیر عدم مدیریت صحیح در اقتصاد و اعمال تحریم های بین المللی، رشد نقدینگی را با خود به همراه آورد؛ نتیجه رشد نقدینگی افزایش تورم در کشور بود این در حالی است که در تمام برنامه های توسعه هدف بر تک نرخی شدن تورم بنا گذاشته شد اما متاسفانه این مهم در حد شعار ماند و در عمل به محاق رفت.
وی کارویژه اصلی بانک مرکزی در اقتصاد کشورها را کنترل تورم دانست و افزود: بانک مرکزی در ایران مستقل از دولت نیست از این رو نمی تواند به وظیفه اصلی خود یعنی کنترل تورم بپردازد؛ به نظر می رسد اگر تیم اقتصادی دولت بخواهد سکان اقتصاد کشور را با همان سیاست های گذشته جلو ببرد نخواهد توانست تورم را مهار کند چراکه کنترل تورم از سوی دولت نیازمند برنامه ریزی دقیق و اجرای درست آن است. این فعال اقتصادی با تاکید بر این نکته که نمی توان انتظار داشت امسال تورم تک رقمی شود، تصریح کرد: دولت ها در سال های گذشته سخن از کنترل تورم را به میان آورده اند اما واقعیت بازار و اقتصاد حکایت از ناتوانی آنها در مهار تورم دارد.
عضو هیات نمایندگان اتاق بازرگانی ادامه داد: مکانیسم عرضه و تقاضا تعیین کننده قیمت ها در بازار است؛ زمانی که ارز به میزان نیاز در بازار موجود نباشد و تقاضا برای این کالا زیاد باشد طبیعی است که شاهد صعودی شدن نرخ خواهیم بود. زمانی که عرضه ارز را افزایش بدهیم نرخ کنترل خواهد شد. همچنین تحریم ها نیز روند کاهش عرضه ارز را در کشور تشدید کرده اند. وی افزود: زمانی درآمد نفتی ما از ۱۰۰ میلیارد دلار هم عبور می کرد اما امروز درآمد ما به ۱۶ میلیارد دلار رسیده است که دسترسی به این پول هم به دلیل تحریم ها دشوار شده است. اگر بتوانیم به راحتی نفت را صادر و پول حاصل از فروش آن را به کشور بازگردانیم امید کاهش نرخ ارز و کنترل تورم میسر خواهد شد. چراکه کنترل تورم در اقتصاد سالم محقق خواهد شد این در حالی است که اقتصاد ما در شرایط فعلی ناسالم است. مستوفی در پاسخ به این پرسش که توافق های صورت گرفته با عربستان و سایر کشورهای همسایه تا چه میزان در کنترل نرخ ارز موثر است؟ گفت: بازار بعد از شنیدن خبر مثبت و منفی از خود واکنش نشان می دهد اما این بالا و پایین شدن قیمت ها مقطعی است؛ چراکه اصل موضوع به میزان عرضه باز می گردد تا عرضه به میزان تقاضا در بازار موجود نباشد شاهد بالا و پایین شدن قیمت ها خواهیم بود پس نخست باید میزان عرضه مدیریت شود در این شرایط است که می توان انتظار کنترل قیمت ها را داشته باشیم.
وی با بیان اینکه بیش از ۷۰ درصد معاملات در دنیا با دلار انجام می شود، گفت: آیا ما جزیره جداگانه از دنیا هستیم که می خواهیم با ارزی غیر از دلار مراودات تجاری خود را به پیش ببریم؟ چرا باید تجارت ما در جهان محدود به چند کشور خاص شود که بخواهیم سیاست حذف دلار را در پیش بگیریم؟ محدود کردن مراودات تجاری با چند کشور خاص سیاست درستی نیست و نتایج آن در اقتصاد قابل مشاهده است. عضو هیات نمایندگان اتاق بازرگانی تهران در پایان بیان کرد: در زمان اعمال تحریم ها علیه ایران، اگر بتوانیم با کشورها با ارزهای محلی آنها معاملات تجاری را جلو ببریم یک نوع گشایش در اقتصاد ایجاد خواهیم کرد.
دو پیش شرط رونق اقتصاد
عضو هیات رئیسه اتاق بازرگانی ایران گفت: تنش زدایی از روابط بین الملل و تلاش برای بهبود فضای کسب و کار، دو اولویتی هستند که نحوه پیگیری آن ها، تصویر اقتصاد ایران در سال ۱۴۰۲ را تشکیل می دهد.
کیوان کاشفی اظهار کرد: در هفته های پایانی سال گذشته، شاهد تلاش ها برای کاهش تنش در سطوح مختلف روابط بین الملل بودیم. احتمالا مهم ترین گامی که در این دوره برداشته شد، از سرگیری روابط با عربستان سعودی بود که می توان این موضوع را به تعداد دیگری از کشورهای همسایه و منطقه نیز تسری داد. این موضوع چه از نظر سیاسی و چه از نظر اقتصادی به سود ایران خواهد بود. وی با بیان اینکه تنش زدایی با سایر کشورها باید در تمام سطوح دنبال شود، بیان کرد: گام مهم و تاثیرگذار بر اقتصاد ما امسال، پیگیری احیای برجام خواهد بود و آنچه که در منطقه پیگیری شده را می توانیم در سطح جهانی نیز دنبال کنیم. احیای برجام در کنار دور کردن تحریم ها از اقتصاد ایران، می تواند این سیگنال را بفرستد که ما به دنبال افزایش تعاملات اقتصادی با کشورهای مختلف جهانی هستیم و این موضوع قطعا افق روشنی را پیش روی اقتصاد ما قرار خواهد داد. عضو اتاق بازرگانی ایران ادامه داد: با کاهش تنش ها، ثباتی نسبی در اقتصاد ما حاکم خواهد شد و این ثبات یکی از مهم ترین نیازهایی است که چه سرمایه گذاران داخلی و چه سرمایه گذاران خارجی برای ورود عرصه های مختلف اقتصاد ما به آن نیاز دارند.
کاشفی اولویت دوم در سال ۱۴۰۲ را بهبود فضای کسب و کار دانست و توضیح داد: یکی از اصلی ترین حوزه هایی که امکان انتقال نظر فعالان اقتصادی به تصمیم گیران را دارد، شوراهای گفت وگوی دولت و بخش خصوصی چه در سطح کشوری و چه در سطح استانی هستند. خواسته ما توجه ویژه به مصوبات این شوراها و اجرایی کردن آنها است که می تواند در نهایت به کاهش مشکلات و محدودیت ها در فضای کسب وکار منجر شود. در کنار آن، کاهش قوانین و مقررات زائد و تسهیل فضای کسب و کار در این حوزه نیز برای ما اهمیت فراوانی خواهد داشت.
وی خاطرنشان کرد: در صورتی که هر دو این اولویت ها در سال ۱۴۰۲ دنبال شود، قطعا می توان انتظار داشت که وضعیت اقتصادی کشور در امسال بهبودی محسوس پیدا کند. در این تردیدی وجود ندارد که یکی از اصلی ترین حوزه های مشکلات ما در سال های گذشته اقتصاد بوده اما با پیگیری راه حل های موجود، می توان انتظار داشت که شرایط به شکلی جدی تغییر کند.
چالش های صنعت در سال ۱۴۰۲
عضو هیات مدیره خانه صنعت، معدن و تجارت رکود تورمی، محدودیت های صادرات و مشکلات تامین انرژی را از جمله مهم ترین چالش های بخش صنعت در امسال عنوان کرد و پیشنهاداتی را برای حل این چالش ها ارائه داد.
آرمان خالقی، اظهار کرد: علاوه بر موضوعات اقتصاد کلان، رکود تورمی بر بخش تولید اثر منفی دارد، نیاز آنها به نقدینگی را افزایش داده و بازارشان را محدود کرده است. بنابراین باید به فکر بازارهای فراتر از مرزهای کشور باشیم. به گفته وی در این راستا باید به دنبال بازارهای فراتر از مرزهای کشور، بهبود روابط با کشورهایی که با آنها تعامل داریم و استفاده از ظرفیت پیمان های شانگهای، اوراسیا و غیره که به آنها ملحق شده ایم و ارتباط با کشورهای منطقه باشیم. خالقی با بیان اینکه توافق ایران و عربستان اثربخش بود و پالس های مثبتی از تولیدکنندگان دریافت شده، تصریح کرد: باید روی کاهش تنش های دیپلماتیک سیاسی و اقتصادی کار و آنها را حل کرد. این موضوع یکی از چالش هایی است که اگر برطرف شود راه صادرکنندگان هموار می شود. مشکلات مبادلات مالی هم بین ایران و کشورهای طرف معامله باید برطرف شود تا صادرات عملیاتی شود. وی یکی دیگر از چالش های تولید در تامین مواد اولیه عنوان کرد و گفت: با رونق صادرات مشکل تامین مواد اولیه، ماشین آلات، قطعات و تجهیزات بخش تولید هم با استفاده از ارز حاصل از صادرات یا واردات در مقابل صادرات قابل حل خواهد بود. عضو هیات مدیره خانه صنعت، معدن و تجارت با بیان اینکه از چالش های دیگر صنعت در سال آینده به موضوعات داخلی بر می گردد، اظهار کرد: از جمله این چالش ها تامین انرژی، یعنی برق و گاز است. در این زمینه باید فکر جدی شود. کمبود گاز در کشور حاکم شد و مشکلات ناشی از آن را در اوج بحران گازی کشور لمس کردیم. این وضعیت همچنان برقرار است، اما باید ظرفیت تولید و رساندن گاز به بخش تولید، در اوج مصرف هم وجود داشته باشد تا تولید دچار تعطیلی نشود.
وی افزود: در تابستان پیش رو هم مسئله تامین برق وجود دارد. در زمان اوج گرما که مصرف خانگی افزایش پیدا می کند، تقاضای بخش تولید بیش از ظرفیت تولید برق کشور است و این یک چالش محتمل برای تولید است. برای حل این مشکل باید بسته های حمایتی در نظر گرفته شود تا بخش تولید بتواند از ظرفیت انرژی خورشیدی و نیروگاه های حرارتی کوچک مقیاس استفاده کند. اجازه استفاده از این منابع و تامین نقدینگی باید انجام شود تا در شرایط پیک مصرف ها، واحدها بتوانند از بحران عبور کنند.
مهار تورم به معنای ارزانی نیست
رئیس مرکز تجارت جهانی ایران گفت: نباید مهار تورم را با ارزان شدن اشتباه گرفت؛ مهار تورم به معنای ثبات قیمت است و مردم بدانند با حقوقشان برنامه ریزی بلندمدتی برای زندگی داشته باشند. محمدعلی سبزعلیپور در یک گفت وگوی رادیویی با اشاره به شعار سال «مهار تورم؛ رشد تولید» اظهار داشت: رهبری به درستی به این مطلب مجددا اشاره کردند و تولید را همچنان در دستور کار قرار دادند به طوری که در چند سال گذشته تولید در رأس بود و قرار بوده تا از تولید حمایت کنیم. رئیس مرکز تجارت جهانی ایران با اشاره به اینکه «تشخیص مهم تر از درمان است» متذکر شد: اکنون در ارتباط با شعار سال متوجهیم که تشخیص درست داده شده است. آن چیزی که مردم را در سال گذشته تحت فشار قرار داده تورم و گرانی افسارگسیخته بوده است که سفره ها را کوچک تر کرده است و اگر بتوانیم جلوی گرانی را بگیریم تا حدود زیادی می توانیم آرامش را در جامعه حکم فرما کنیم.
باید به تولید بپردازیم
سبزعلیپور با تاکید بر اینکه برای غلبه بر مشکلات باید حتما به تولید بپردازیم، افزود: تولید زیر بنای مابقی مسائل اقتصادی است که می تواند نسبت به رشد مسائل دیگر کمک کند. وقتی تولید در کشور راه بیفتد می تواند اشتغال را به خودی خود به دنبال داشته باشد. وقتی چرخ تولید به خوبی می چرخد کالا به اندازه کافی تولید و انبارها پر از کالا می شود. در ادامه بر فروش داخلی، مازاد آن به خارج از کشور صادر می شود که می تواند ارزآوری برای کشور داشته و برای کشور ثروت تولید کند. وی از مهار تورم و تاثیر آن بر کاهش قیمت ها گفت و توضیح داد: نباید مهار تورم را با ارزان شدن اشتباه گرفت. منظور از مهار تورم این نیست که به محض مهار تورم، اجناس ارزان می شود؛ بلکه مهار تورم به معنای ثبات قیمت است و در واقع مردم بدانند با حقوقی که دریافت می کنند برای زندگی شان برنامه ریزی بلندمدتی را داشته باشند. سبزعلیپور با اشاره به اینکه بعد از تشخیص درست مشکلات باید به درمان بپردازیم، گفت: مسئولان در ارتباط با خط مشی که از سوی رهبری داده شده است، برنامه ریزی درست و دقیقی داشته باشند. متاسفانه برخی فکر می کنند؛ چون این کلام، شعار سال است به آن اهمیت نمی دهند و آن را در حد شعار می دانند. درصورتی که این شعار نیست و هدفی بزرگ است که از سوی رهبری ترسیم و به عنوان دستورالعمل صادر شده و همه مسئولان موظف هستند این دستورالعمل را به درستی در دستور کارشان قرار دهند و اجرا کنند. وی با اشاره به اینکه همه دستگاه ها در حوزه خود باید متولی باشند، اظهار داشت: همه می توانند در این زمینه نقش آفرین و در نهایت بسترساز باشند و بتوانند برنامه ریزی درستی انجام دهند. همچنین همه سازمان ها باید از بخش خصوصی واقعی و کارآفرینان و صاحبان صنایع که می توانند این مهم را از قوه به فعل تبدیل کنند و رشد تولید را داشته باشند، استفاده کنند.
نیازمند حضور قوی بخش خصوصی هستیم
رئیس مرکز تجارت جهانی ایران با بیان اینکه دولت، تاجر خوبی نبوده و نخواهد بود، تصریح کرد: در هیچ کجای دنیا نمی بینید هیچ پروژه بزرگی اجرا شده باشد و بگویند این را دولت اجرا کرده است. در ایران هم این تجربه را نداشته و نخواهیم داشت. پس باید از بخش خصوصی برای رشد تولید استفاده کنیم. وی با بیان اینکه باید به دنبال بازار برای محصولاتمان باشیم، گفت: ما دارای بازارهای هدف یک و دو هستیم که فهرست هایشان مشخص هستند. نگاه ما برای سیاست های صادراتی باید جهانی باشد تا بتوانیم با جهان تعامل داشته باشیم. وی از تنش زدایی به عنوان یکی از مهم ترین فاکتورها در بحث صادرات یاد کرد و گفت: همچنان که در روزهای گذشته شاهد تنش زدایی با کشورهای مختلف هستیم، ما اگر قرار باشد در دنیا معاملاتی را انجام دهیم و با کشورهای دیگر بتوانیم صادرات و مبادلات اقتصادی داشته باشیم باید سیاست تنش زدایی را در پیش بگیریم. دستگاه دیپلماسی و سیاست خارجی ما باید هم زمان با دستگاه اقتصادی، هر دو این مسیر به خوبی جلو بروند.
