از خریدهای هیجانی پرهیز کنید
همانطور که تامین امنیت غذایی از محورهای رشد و توسعه اقتصادی و از اهداف اصلی هر کشوری و عامل اصلی سلامت جسمی، فکری و روانی جامعه است، جنگ و ناامنی در هر جامعهای موجب وارد شدن صدمه جدی به این حوزه میشود. باتوجه به اینکه جنگ میتواند عامل موثری در تشدید فقر، بیکاری و ناامنی غذایی باشد، ناگفته پیداست که در هر شرایط ملتهبی در سطح جامعه، توجه و دغدغه افکار عمومی در راستای تامین مایحتاج مهم و ضروری خود و بهعبارتی تامین و تضمین امنیت غذایی خانواده خود است.

طبیعتا در چنین شرایطی تضمین و تامین امنیت غذایی در کنار امنیت سلامت از مهمترین اولویتهای جامعه است. بر همین اساس در این گزارش صمت به بررسی امنیت غذایی کشور در شرایط بحرانی فعلی پرداختهایم که در ادامه میخوانید.
تکلیف کالاهای اساسی مشخص شد
در دومین جلسه مدیریت بحران این وزارت که عصر روز شنبه ۲۴ خرداد تشکیل شد، روند و فرآیند وضعیت تامین و تدارک کالاهای اساسی و مواد غذایی موردنیاز کشور و ذخایر راهبردی انبارها در سراسر کشور، رصد شد و مورد بررسی قرار گرفت.
غلامرضا نوری قزلجه، وزیر جهاد کشاورزی گفت: با هماهنگیهای انجامشده، تامین کالاهای اساسی در کشور با روند ثابت خود در حال انجام است و روند تولید محصولات کشاورزی و تامین کالاهای اساسی ادامه دارد.
وی با تاکید بر اینکه آنچه برعهده دولت و وزارت جهاد کشاورزی است، گفت: هماهنگی بین تامین و تولید و توزیع است که بخشنامهها و دستورالعملهای لازم برای آن صادر شده، همچنین ترخیص کالاها از بنادر و ثبتسفارش کالاها با سرعت بیشتری در حال انجام است، همچنین تولیدکنندگان با انگیزه بیشتر در حال فعالیت هستند و بازار بهخوبی کنترل شده است.
وی افزود: همه اتحادیهها، اصناف، تعاونیها، تشکلهای مردمی و فعالان بازار با هماهنگی کامل به روند تامین کالا و تامین امنیت غذایی کمک میکنند و مردم مطمئن باشند کوچکترین خللی در توزیع مواد غذایی و کالاهای اساسی ایجاد نخواهد شد. ذخایر مواد غذایی در وضعیت مطلوبی قرار دارد و مردم نیازی به خرید زودهنگام ندارند. روند تامین و توزیع کالاها با سرعت و تحتنظارت کامل ادامه دارد و مشکلی در تولید، واردات و تامین ارز وجود ندارد.
وی گفت: با تاکید رئیسجمهور، دولت و وزارت جهاد کشاورزی با تمرکز کامل روند تامین کالا و تنظیم بازار را رصد و مدیریت میکند و طبق گزارشها واصله، کالاهای موردنیاز در فروشگاهها و مراکز عرضه و همچنین ذخایر به حد کافی در کشور وجود دارد و ضرورتی ندارد که مردم کالا و محصولات موردنیاز را ذخیرهسازی یا زودتر از هنگام خریداری کنند.
توزیع مناسب کالا درفروشگاههای زنجیرهای
شاهپور علاییمقدم، معاون توسعه مدیریت و منابع وزارت جهاد کشاورزی نیز اطمینان داد: ذخایر استراتژیک کشور تامین شده وآمادگی لازم بین همه استانها، همکاران و تمام واحدها و سازمانهای تابعه برای تامین و توزیع کالاهای اساسی وجود دارد.
بهگزارش خبرگزاری صدا و سیما؛ علایی مقدم با تاکید بر اینکه توزیع کالاها در تمام فروشگاههای زنجیرهای با هماهنگی کامل و طبق روال عادی انجام میشود، مشخصا به تامین و انتقال اقلامی نظیر برنج، روغن، شکر و گندم اشاره کرد و گفت: هیچ نگرانی در این زمینهها وجود ندارد.
معاون وزیر جهاد کشاورزی از مردم خواست که هیچ التهاب و اضطراری درباره نبود کالا نداشته باشند و اطمینان داد که فروشگاههای زنجیرهای با هماهنگی معاونت بازرگانی وزارت جهاد کشاورزی و وزارت صمت، توزیع را طبق روال عادی انجام میدهند و سازمانهای استانی، کشتارگاهها و انبارهای وزارت جهاد کشاورزی از آمادگی لازم برخوردار هستند.
شاهپور علاییمقدم تصریح کرد: ستادی در وزارت جهاد کشاورزی تشکیل شده است که وضعیت را رصد میکند تا هموطنان در آرامش باشند. توزیع طبق روال عادی انجام میشود، از طرف وزارت جهاد کشاورزی، به مردم اطمینان داده میشود که در زمینه نان، مرغ، تخممرغ، گوشت، برنج و سایر کالاهای اساسی هیچ مشکلی وجود ندارد.
همچنین شهرزاد مشیری، سرپرست معاونت توسعه بازرگانی وزارت جهاد کشاورزی نیز با تاکید بر اینکه ذخایر کالاهای اساسی «اطمینانبخش» است؛ از مردم خواست از خریدهای هیجانی پرهیز کنید و گفت: وضعیت ذخایر استراتژیک و منابع کالاهای اساسی از جمله آرد، نان، گوشت و مرغ، در مدیریت این وزارتخانه قرار دارد.
سرپرست معاونت توسعه بازرگانی وزارت جهاد کشاورزی افزود: کمیتهای در وزارت جهاد کشاورزی تشکیل شده و هماهنگیهای لازم با گمرک و وزارت صمت برای جلوگیری از اختلال در ترخیص، توزیع و تامین کالاها انجام شده است.
سرپرست معاونت توسعه بازرگانی وزارت جهاد کشاورزی تاکید کرد: اقلام به میزان نیاز در فروشگاههای زنجیرهای موجود است و با مدیریت و همکاری مردم و نهادها، این وضعیت نیز با موفقیت پشتسر گذاشته خواهد شد.
بیانیه مشترک اتاقهای بازرگانی،تعاونی و اصناف
رؤسای اتاق بازرگانی، اصناف و تعاون ایران در بیانیهای تاکید کردند: فعالان بخش خصوصی، تعاونی و اصناف دارای مسئولیتی خطیر در زمینه پایداری شرایط اقتصادی و تامین مایحتاج ضروری مردم هستند.
به گزارش اتاق ایران، صمد حسنزاده رئیس اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی ایران، قاسم نوده فراهانی رئیس اتاق اصناف ایران و بهمن عبداللهی و رئیس اتاق تعاون ایران در بیانیهای مشترک ضمن عرض تسلیت شهادت جمعی از فرماندهان بلندپایه نظامی، دانشمندان هستهای و شهروندان بیگناه و محکومیت تجاوز رژیم منحوس صهیونیستی به خاک پاک ایران، خطاب به کارآفرینان، مدیران واحدهای تولیدی و فعالان عرصه توزیع تاکید کردهاند: شایسته است همانگونه که در گذشته نیز بارها اثبات کردهایم، با برنامهریزی دقیق و انعطافپذیر در زمینه مدیریت زنجیره تأمین و توزیع، نهایت همکاریهای لازم به عمل آوریم.
در متن این بیانیه مشترک آمده است؛
شرایط فعلی کشور، آزمونی بزرگ برای سنجش تابآوری صنایع و پیشرانهای اقتصادی کشور در بخش خصوصی و تعاونی کشور است؛ هر چند که این تابآوری بارها در برهههای زمانی مختلف نظیر پاندمی کرونا، آزمون شده است و با وجود عدم قطعیتها، نوسانات و ایجاد وضعیتهای پیشبینیناپذیر در شرایط بحران، صاحبان کسبوکارها و فعالان بخش خصوصی با تکیه بر نوآوری و در پیش گرفتن راهبرد مسئولیتپذیری اجتماعی، توانستهاند دوشادوش مردم و متولیان، تجربههای موفقی در مدیریت زنجیره تأمین و توزیع کالا و خدمات رقم بزنند.
کارآفرینان سرافراز، مدیران واحدهای تولیدی و فعالان عرصه توزیع؛
امروز ملت شریف ایران در نقطهای از تاریخ ایستاده است که بر همه ارکان حکمرانی فرض است تا با نهایت درایت، ایران عزیز را عزتمندانه از آن عبور دهد؛ و ما فعالان اقتصادی بخش خصوصی، تعاونی و اصناف نیز به عنوان عضوی از حکمرانی، دارای نقش و مسئولیتی خطیر به منظور نگاهبانی از پایداری شرایط اقتصادی، تأمین مایحتاج ضروری و حفظ عزت مردم ایران هستیم. از این رو، شایسته است همانگونه که در گذشته نیز بارها اثبات کردهایم، با برنامهریزی دقیق و انعطافپذیر در زمینه مدیریت زنجیره تأمین و توزیع، نهایت همکاریهای لازم به عمل آوریم.
امروز یکی از جلوههای همکاری و برادری تولیدکنندگان و صاحبان صنایع بهویژه در حوزه کالاهای ضروری، در این است که رقابتها را با ارتباط مؤثر و هماهنگ و اشتراکگذاری ظرفیتهای تولیدی با همصنفان جهت تنظیم میزان تولید متناسب با تقاضا و حتی مشارکت و همراهی در تأمین مواد اولیه جایگزین کنیم.
اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی ایران، اتاق اصناف ایران و اتاق تعاون ایران یادآوری میکنند همچون دوران هشت سال دفاع مقدس، تولیدکنندگان بویژه در صنعت مواد غذایی و دیگر کالاهای اساسی و فعالان نظام توزیع کشور با تنوعبخشی به شبکه توزیع و کنترل دقیق مدیریت موجودی، فرآیند توزیع و انتخاب مسیرهای بهینه برای حملونقل با استفاده از نرمافزارهای پخش و توزیع کالا را به فوریت در دستور کار قرار دهند.
ملاحظات حاشیه سود اقتصادی عادلانه با تکیه بر مسئولیتپذیری بنگاههای تولیدی و اقتصادی به منظور پایداری تولید و حفظ جریان تولید و توزیع کالا در شرایط سخت اقتصادی، مسئولیت خطیر ما کارآفرینان، فعالان اقتصادی و اصناف در بخش خصوصی به منظور معرفی عالیترین خصوصیات فرهنگ ایرانی و یکی از آموزههای اعتقادی خواهد بود.
در بخش دیگری از این بیانیه خطاب به مجریان، دولتمردان، سیاستگذاران آمده است: «انتظار میرود که مشکلات رایج در حوزه ثبت سفارش کالاهای ضروری و تخصیص ارز واردات مواد اولیه تولید به حداقل ممکن رسانده شود و به سرعت، تدوین طرح جامع مدیریت بحران که شامل فرآیندها، مسئولیتها، منابع و نحوه ارتباط با شبکه ذینفعان باشد، در مشورت با فعالان بخش خصوصی و تعاونی و جامعه مدنی در دستور کار قرار گیرد.»
سخن پایانی
فارغ از اینکه جوابی برای این سوال که شرایطی که اکنون در کشور با آن مواجهیم تا چه زمانی ادامه خواهد داشت، وجود ندارد؛ یکی دیگر از سوالهای مهمی که این روزها افکار عمومی را درگیر کرده، این است که آیا ناامنی که امروزه در کشور حاکم شده است، میتواند به حوزه مواد غذایی نیز سرایت کند و به قحطی منجر شود؟ اگر بله، این ناامنی چه بر سر جامعه خواهد آورد.
جدای از موجودیت یا توزیع مواد غذایی در سطح کشور مسئله دیگری که قطعا جامعه ایرانی در روزهای آتی با آن مواجه خواهند بود، مسئله دسترسی اقتصادی به مواد غذایی است. طبیعتا در چنین شرایطی منابع درآمدی مختل شده و بهدلیل احتمال اختلالات در دسترسی به مواد غذایی، افزایش نرخ و کمبود مواد غذایی نیز غیر ممکن نخواهد بود. بر همین اساس نیاز است تا دولت دسترسی عادلانه به منابع و برنامههای اقتصادی و اجتماعی را برای تمام مردم کشور در نظر داشته باشد.