تنوع‌بخشی به محصولات بیمه‌ای به‌منظور رشد پایدار صنعت بیمه

اسد اسدی، کارشناس صنعت بیمه؛ برای بهبود شرایط کنونی صنعت بیمه باید چند تصمیم کلان گرفته شود. نخست اینکه دولت و نهادهای نظارتی باید تعرفه‌های بیمه‌ای را باتوجه به نرخ تورم و هزینه‌های واقعی به‌روز کنند و در مرحله بعد، شرکت‌های بیمه باید به‌جای تمرکز بیش از حد روی بیمه‌های درمان و ثالث به‌سمت تنوع‌بخشی به دیگر محصولات بیمه‌ای حرکت کنند. برای مقابله با چنین چالش‌هایی، شرکت‌های بیمه باید به‌سمت سرمایه‌گذاری‌های هوشمند و متنوع حرکت کنند. سرمایه‌گذاری در دارایی‌هایی مانند طلا، مسکن و حتی بازارهای بین‌المللی می‌تواند به شرکت‌ها کمک کند تا در برابر تورم مقاومت بیشتری داشته باشند. این نوع بیمه‌ها نه‌تنها به مشتریان کمک می‌کنند تا در برابر تورم از دارایی‌های خود محافظت کنند، بلکه به شرکت‌های بیمه نیز اجازه می‌دهند تا اندوخته‌های خود را به‌شکل بهتری مدیریت کنند. اگرچه رشد اقتصادی می‌تواند به بهبود وضعیت صنعت بیمه کمک کند، اما چالش‌های اصلی مانند تورم، نرخ ارز و افزایش خسارت‌ها همچنان پابرجا است.

متاسفانه بیمه‌های عمر و سرمایه‌گذاری در ایران هنوز جایگاه مناسبی ندارند. بیشتر مردم ترجیح می‌دهند دارایی‌های خود را در بانک‌ها یا صندوق‌های سنتی نگهداری کنند. اما امیدوارم در سال ۱۴۰۴ شرکت‌های بیمه بتوانند با ارائه محصولات جذاب و متنوع، مردم را به‌سمت بیمه‌های عمر و سرمایه‌گذاری سوق دهند.

 این نوع بیمه‌ها می‌توانند به رشد پایدار صنعت بیمه کمک کنند. صنعت بیمه ایران ظرفیت رشد و توسعه زیادی دارد، اما تحقق این ظرفیت، نیازمند همکاری بین دولت، شرکت‌های بیمه و سایر ذی‌نفعان است. اگر تصمیمات درست و به‌موقع گرفته شود، سال ۱۴۰۴ می‌تواند سالی پررونق برای صنعت بیمه ایران باشد.

غفلت از فناوری ضعف صنعت بیمه

بهروز اسدنژاد، معاون ریسک شورای فنی بیمه ایران؛ نگاهی به آمار و ارقام و شاخص‌ها نشان می‌دهد صنعت بیمه توسعه چندانی نیافته و دلایل بسیاری را هم می‌توان برای این توسعه‌نیافتگی بیمه برشمرد. با در نظر گرفتن شاخص ضریب نفوذ بیمه در بازه زمانی یک‌ساله و حق بیمه تولیدی در همین زمان می‌توان دریافت که این عدد در کشور ما در خوش‌بینانه‌ترین حالت، ۲.۵ درصد است، در حالی که متوسط جهانی این شاخص در دنیا ۷ درصد است.

 در مقیاس جهانی و با در نظر نگرفتن اختلاف بسیار با کشورهای توسعه‌یافته، متوجه می‌شوید فاصله ما با متوسط جهان و کشورهای توسعه‌یافته، گویای پیشرفت محدود است، باوجود اینکه بیمه در ایران سابقه طولانی دارد.

بخشی از این عدم‌توسعه‌یافتگی در مسائل فرهنگی و مردمی‌سازی خلاصه می‌شود. اما بخش اعظم آن، مرتبط است با تورم و نقدینگی در دسترس مردم که مسئله بیمه را در مرتبه تنزل زندگی افراد قرار می‌دهد. مفهوم بیمه نیاز به اقداماتی دارد که در همه اقشار و همه سطوح جامعه گسترش پیدا کند. در تمام کشورهای توسعه‌یافته، شرکت‌های بیمه بخشی از نهادهای مالی، بانک‌ها و موسسات مالی و اعتباری هستند، در صورتی که در کشور ما برعکس رخ می‌دهد و از دل بانک‌ها، موسسات مالی و اعتباری بیمه‌ها شکل می‌گیرند.

باید برای ورود شرکت‌های بیمه به بازار سرمایه بیشتر تلاش کرد و برای ایجاد چنین روندی باید نگاه‌مان را به صنعت بیمه تغییر دهیم. صنعت بیمه می‌تواند فرآیندها و کسب‌وکارهای جدید ایجاد کند. یکی از مشکلات عمده صنعت بیمه، عدم‌استفاده از فناوری و اطلاعات است. باید بازاریابی در زمینه بیمه و مدیریت ریسک را تقویت و هوشمند کرد.

سخن پایانی

به‌اعتقاد کارشناسان زیرساخت‌های فناورانه ناکارآمد یکی از مهم‌ترین عوامل جا ماندن صنعت بیمه ایران از قطار تحول است.

 بسیاری از شرکت‌های بیمه در ایران هنوز دارای استانداردها و سیستم‌های متمرکز نیستند. نبود یک بستر جامع برای تبادل داده بین بیمه‌گرها، بیمه‌گذاران و نهادهای ناظر، چالش بزرگی در تحقق اکوسیستم دیجیتالی شدن صنعت بیمه است. فرهنگ سازمانی محافظه‌کار و مقاومت در برابر تحول در لایه‌های مدیریتی سنتی، مانع اصلی پذیرش فناوری‌های نوین است. از سویی فقدان نخبگان دیجیتال، کمبود سرمایه انسانی متخصص و آشنا با فناوری‌های دیجیتال روند تحول را کند و غیرپایدار کرده است. اما یکی از عوامل مهم که در برابر توسعه پایدار صنعت بیمه ایستاده خلأهای قانونی در حوزه‌های نوظهور مانند بیمه‌های مبتنی بر بلاک‌چین یا بیمه‌های هوشمند است.

در سطح جهانی، صنعت بیمه طی یک دهه اخیر با شتابی چشمگیر به‌سمت دیجیتالی شدن حرکت کرده است. این تحول نه صرفا به معنی مکانیزه‌سازی فرآیندها، بلکه بازتعریف مدل‌های کسب‌وکار با استفاده از فناوری‌های نوین مانند هوش مصنوعی، بلاک‌چین و اینترنت اشیا بوده است. شرکت‌های بیمه بین‌المللی با توسعه بیمه‌های مبتنی بر طراحی مدل‌های پیش‌بینی ریسک و خدمات کاملا دیجیتال از صدور تا پرداخت خسارت، تجربه مشتری را متحول کرده‌اند. این روند منجر به کاهش هزینه‌های عملیاتی، افزایش سرعت و دقت خدمات و افزایش رضایت بیمه‌گذاران شده است.

صنعت بیمه ایران با چالش‌های زیرساختی، مقرراتی و فرهنگی قابل‌توجهی مواجه است که مانع از حرکت هم‌سطح با روند جهانی شده است. هنوز بخش قابل‌توجهی از خدمات بیمه در ایران به‌صورت حضوری انجام می‌شود، داده‌های بیمه‌ای در قالب‌های جزیره‌ای و نامنظم نگهداری می‌شوند و شرکت‌ها اغلب فاقد راهبرد منسجم دیجیتال هستند، در حالی که دنیا به‌سمت بیمه‌های هوشمند، چابک و مشتری‌محور پیش می‌رود، صنعت بیمه ایران همچنان درگیر الگوهای سنتی باقی مانده و برای پیوستن به موج جهانی، نیازمند تحولی بنیادین در سیاست‌گذاری، فرهنگ سازمانی و فناوری است.