نوسازی صنعت رسالت اصلی ایدرو
یکشنبه هفته جاری نشست خبری پیرامون دو طرح بزرگ سازمان گسترش و نوسازی صنایع ایران (ایدرو) شامل بزرگترین طرح زیست پالایشگاه کشور و طرح دانشبنیان تولید انواع بیوایمپلنت که همزمان با سفر رئیسجمهور کشور به استان کرمانشاه به بهرهبرداری میرسد، در محل این سازمان برگزار شد. این دو پروژه نهتنها گامی مهم در جهت کاهش مصرف سوختهای فسیلی و بهبود شاخصهای زیستمحیطی کشور بهشمار میروند، بلکه با بهرهگیری از ظرفیتهای بومی و دانشبنیان، اشتغالزایی، جلوگیری از خروج ارز و ارتقای فناوری صنعتی استان را هدف قرار دادهاند. در این گزارش صمت مشروح این نشست خبری آمده که در ادامه میخوانید.

همکاری ایدرو با بخش خصوصی در قالب مدلهای مشارکتی
فرشاد مقیمی، رئیس هیات عامل سازمان گسترش و نوسازی صنایع ایران (ایدرو) در ابتدای این نشست، ضمن ارائه گزارشی از فعالیتهای ایدرو در راستای گسترش فعالیت صنایع و بازسازی و نوسازی آنها، اظهار کرد: در مجموعه سازمان گسترش، بهعنوان یکی از نهادهای توسعهای زیرمجموعه وزارت صنعت، معدن و تجارت، از ابتدای تأسیس تاکنون دو مأموریت اصلی سرمایهگذاری در بخشهای گوناگون صنعتی و همچنین نوسازی و بازسازی صنایع را بر عهده داشتهایم. این سازمان با ۵۸ سال فعالیت در طول عمر خود فعالیتهای بیشمار را به انجام رسانده و امروز از شمال تا جنوب و از شرق تا غرب کشور، ردپای ایدرو را در صنایع بزرگی مانند ماشینسازی تبریز، تراکتورسازی، هپکو، آذراب، ایرانخودرو، سایپا و دیگر واحدهای صنعتی کشور میتوان دید. این سازمان در حوزههای گوناگون صنعتی فعال بوده و دامنه فعالیتها و برنامههای آن محدود به رشته خاصی نبوده است.
به گزارش صمت، مقیمی ادامه داد: در کنار سرمایهگذاری در بخشهای گوناگون صنعتی، نوسازی و بازسازی صنعت دومین مأموریت محوری سازمان گسترش است. با وجود محدودیتهایی که پس از اجرای سیاستهای اصل ۴۴ اعمال شد، ایدرو همچنان در طرحهایی که ریسک بالایی دارند و بخش خصوصی بهدلایل گوناگون توان یا رغبت و انگیزه ورود ندارد، وارد عمل میشود. دو طرحی که این هفته به بهرهبرداری رسمی میرسد، در همین رده هستند. اولین طرح بیواتانول کشور را ایدرو در استان کرمانشاه شروع کرده و به پایان رسانده و دومین طرح آن در باشت با حدود ۶۰ درصد پیشرفت فیزیکی در حال انجام است. این طرحها شروع شده و هدف این است که برای کل بنزین مصرفی در کشور این اکتانافزایی محقق شود.
وی افزود: بحث نوسازی و بازسازی بهدلیل الزامات این روزهای کشور و وجود دو چالش ناترازی انرژی و آلایندههای محیط زیستی ضرورت دارد. توجه به این اولویتها امروز بیش از پیش است. خوشبختانه دولت و مجلس نیز به این موضوعات توجه دارند و برای آنها اعتباراتی در نظر گرفتهاند.
نیازمند ۲۸ طرح مشابه
معاون وزیر صنعت، معدن و تجارت ضمن اشاره به پروژه زیستپالایشگاه کرمانشاه، گفت: بیش از ۹۰ کشور از اتانول در ترکیب بنزین خود استفاده میکنند، اما ما همچنان از MTBE بهره میگیریم؛ این در حالی است که زیستپالایشگاه کرمانشاه که توسط ایدرو اجرا شده، به حداکثر ظرفیت تولید خود رسیده و تا پایان هفته جاری با حضور رئیسجمهور و هیأت دولت به بهرهبرداری رسمی میرسد. مقیمی افزود: طرح دوم نیز پیشرفت ۶۰ درصدی در استان کهگیلویه و بویراحمد داشته و چنانچه مصرف بنزین کشور را ثابت در نظر بگیریم، برای دستیابی به ظرفیت ۶ میلیون لیتر تولید اتانول در روز، به ۲۸ طرح مشابه دیگر نیاز داریم.
اولویت ایدرو نوسازی صنایع است
رئیس هیأت عامل ایدرو ضمن تاکید بر اهمیت ورود نهادهای توسعهای به پروژههای دارای ریسک تکنولوژیک یا بازار، در تشریح طرحهای جدید ایدرو، اظهار کرد: طرح تولید شیشه یکی از این پروژههاست که با وجود مواد اولیه، مصرف داخلی و بازار جهانی، بهدلیل ریسک تکنولوژیک نیازمند ورود ایدرو است تا پس از موفقیت، بخش خصوصی نیز ترغیب به ورود شود.
وی نوسازی صنایع را از جمله اولویتهای جدی سازمان دانست و گفت: با توجه به چالشهای ناترازی انرژی و آلودگی محیط زیست، نوسازی و بازسازی صنایع بیش از گذشته ضروری شده است؛ مجلس نیز در بودجه ۱۴۰۴ منابعی را برای این مهم در نظر گرفته که ما پلتفرم نوسازی را طراحی کردهایم که بهزودی رونمایی میشود. برخی استانها نیز به صورت آزمایشی اجرای آن را آغاز کردهاند.
مقیمی تصریح کرد: در بسته سرمایهگذاری وزارت صنعت، معدن و تجارت برای اولین بار مجوز نوسازی و بازسازی نیز تعریف شده و فعالان صنعتی میتوانند در کنار ایجاد و توسعه، طرحهای نوسازی را نیز با مجوز رسمی اجرا کنند. ما بهدنبال آن هستیم که نوسازی نیز به یک فعالیت اقتصادی سودآور تبدیل شود؛ همانطور که در بخش مسکن نوسازی به یک بیزینس و تجارت بدل شده است.
استفاده از ظرفیت سرمایهگذاران
رئیس هیأت عامل سازمان گسترش و نوسازی صنایع ایران استفاده از ظرفیت سرمایهگذاران برای پیشبرد طرحهای صنعتی کشور را یک ضرورت خوانده و اظهار کرد: ما برای انجام مأموریتهای خود، نیاز به مشارکت سرمایهگذاران داریم. در همین طرح زیستپالایشگاه نیز که در ادامه تشریح خواهم کرد که چگونه توانستیم با اتکا به اعتبار یک سازمان صنعتی در کشور، مشارکت مردم را برای اجرای این پروژه صنعتی بهکار بگیریم.
مقیمی ادامه داد: این شیوه و مسیر ادامهدار خواهد بود و در حال حاضر در حال توسعه مکانیسمها و روشهایی هستیم که بتواند در طرحهای دیگر نیز بهکار گرفته شود. درباره طرح بیواتانول، ما امروز تکنولوژی و دانش فنی این پروژه را در اختیار داریم و آمادگی داریم این دانش را در قالب مشارکت به بخش خصوصی منتقل کنیم.
وی ضمن تاکید بر اهمیت جلب مشارکت عمومی، خاطرنشان کرد: در صورتی که بخش خصوصی مدنظر، برای اجرای طرح صنعتی با سازمان مشارکت کند، ما میتوانیم مشارکت مردم را نیز در قالب مدلهای مالی مشخص در کنار آن طرح بهکار بگیریم. همانطور که اشاره شد، یکی از ماموریتهای اصلی سازمان ایدرو، جذب سرمایهگذاری (چه سرمایهگذاری داخلی و چه خارجی) است؛ از این رو، سازمان ایدرو از هرگونه مدل مؤثر برای تأمین مالی طرحهای صنعتی به ویژه در پروژههایی که ریسک بالاتری دارند یا بخش خصوصی بهتنهایی امکان ورود ندارد، حمایت خواهد کرد.
این معاون وزیر صنعت، معدن و تجارت، ضمن اشاره به اهمیت راهاندازی زیستپالایشگاه بیواتانول کشور، از دستیابی این طرح ملی به ظرفیت کامل تولید خبر داد و گفت: در راستای مأموریت سازمان گسترش، بررسی جامعی روی نیازمندیهای صنعتی کشور در سالهای گذشته انجام شد که یکی از نتایج آن، شناسایی ضرورت تولید اتانول زیستی بود. پس از طی فرآیندهای تصمیمسازی، این طرح به تایید سازمان رسید و مراحل دریافت مجوزهای سرمایهگذاری آغاز شد. در ابتدا تکنولوژی تولید این محصول را در اختیار نداشتیم و مذاکرات با کشورهای هدف نیز به نتیجه نرسید، اما با تکیه بر توانمندی داخلی و ارتباط با سازندگان داخلی، موفق شدیم این طرح را به مرحلهای برسانیم که امروز به ظرفیت اسمی خود رسیده و بهصورت پایدار تولید میکند.
مقیمی درباره محصول این دو طرح خاطرنشان کرد: محصول نخست اتانول است که در صنایع سوختی کشور مورد استفاده قرار میگیرد. تاییدیههای لازم از وزارت نفت دریافت شده و نخستین قرارداد با یکی از پالایشگاههای بزرگ کشور نیز منعقد شده است. سایر پالایشگاهها نیز در حال آمادهسازی زیرساختهای لازم برای استفاده از این محصول هستند. ما اعلام آمادگی کردهایم که از سرمایهگذاران داخلی برای توسعه این طرح استقبال میکنیم. نقاطی در هفت استان کشور بهعنوان اولویت انتخاب شدهاند که معیارهایی مانند دسترسی به مواد اولیه، نزدیکی به پالایشگاهها و کاهش هزینههای لجستیکی در آنها لحاظ شده است.
رئیس هیأت عامل ایدرو پیرامون محصول دوم این زیستپالایشگاه نیز گفت: محصول دوم خوراک دام تخمیری است که از باقیمانده ذرت پس از استخراج نشاسته تولید میشود. این محصول سرشار از مواد معدنی و پروتئین است و مزایای بسیاری برای دامداریهای صنعتی دارد. برخلاف مصرف سنتی ذرت که ممکن است برای دام سنگین و مضر باشد، این محصول میتواند جایگزینی سالم و مؤثر باشد.
حفاظت از محیط زیست از الزامات است
وی افزود: ایدرو بهعنوان یک نهاد صنعتی، توجه به محیط زیست را یکی از الزامات خود میداند. این طرح نیز با حمایت سازمان حفاظت محیط زیست به اجرا درآمده و هدف آن نهفقط تولید، بلکه بهبود شاخصهای زیستمحیطی در کشور است. مقیمی حجم سرمایهگذاری انجام شده برای اجرای این طرح را بیش از ۴۰۰۰ میلیارد تومان اعلام و تاکید کرد: ظرفیت تولید روزانه این پالایشگاه ۲۰۰ هزار لیتر اتانول و حدود ۶۶ هزار تن خوراک دام در سال است. این طرح از نظر فرآیند، ورودی و خروجی سبز است و نمونهای موفق از پالایشگاه زیستی با تولید مستمر در کشور به شمار میرود.
وی در پایان تصریح کرد: ایدرو آمادگی دارد دانش فنی این پروژه را در قالب مدلهای مشارکتی در اختیار سرمایهگذاران بخش خصوصی قرار دهد تا این الگو در نقاط مختلف کشور توسعه پیدا کند.
کاهش آلایندگی خودروها با ساخت زیست پالایشگاه
کیوان شیدانی، مدیرعامل گسترش سوخت سبز زاگرس درباره چگونگی فرآیند تولید بایواتانول و تاثیرآن بر نوع سوخت خودروها گفت: مهمترین اقدام برای تولید بایواتانول ساخت زیست پالایشگاه بود و درمرحله بعد قرار است ۷۰ درصد تولید از طریق همکاری با پالایشگاه آبادان ادامه پیدا کند و به این ترتیب اتانول با بنزین ترکیب شده و عدد اکتان بنزین را افزایش داده و درنهایت محتوای اکسیژن سوخت را افزایش میدهد که جهت بهسوزی درخودرو و کاهش آلایندگی مناسب است.
به گزارش صمت شیدانی درباره ظرفیت تولید این پالایشگاه گفت: مخلوط تجمیع شده با بنزین به زودی در جایگاه عرضه میشود که از آنجایی که میزان اکتان بایواتانول ۱۱۵ است بسته به اینکه با چه شرایطی ترکیب شود متفاوت خواهد بود و پیشبینی میشود ۶۶ میلیون لیتر در سال یا حدود روزانه ۴ میلیون لیتر بنزین E۵ قادر به تولید آن باشیم.
صادرات به عراق و امارات
مدیرعامل شرکت گسترش سوخت سبز زاگرس همچنین از آغاز صادرات محصولات زیست پالایشگاهی به کشور عراق و امارات متحده عربی خبر داد و گفت: تولید تجاری محصولات از شهریورماه سال گذشته شروع شده و پس از رفع موانع فنی، نمونههای محصولات به کشور عراق ارسال شده که با استقبال چشمگیری روبهرو شده است. شیدانی همچنین از احتمال امضای قرارداد تجاری با اقلیم کردستان عراق در آینده نزدیک خبر داد.
شیدانی از امضای توافقنامه همکاری بین نخستین پالایشگاه نفت ایران (پالایشگاه آبادان) و نخستین زیستپالایشگاه کشور خبر داد و گفت: پالایشگاه آبادان بهعنوان نماد ملیشدن صنعت نفت و نماد مقاومت در دوران دفاع مقدس، از جایگاه ویژهای برخوردار است. این همکاری برای ما بسیار ارزشمند و امیدوارکننده است.
مدیرعامل گسترش سوخت سبز زاگرس با اشاره به تفاهمنامه بهمنماه بین ایدرو و شرکت ملی پالایش و پخش فرآوردههای نفتی ایران، افزود: این همکاریها در راستای توسعه بازار برای محصولات زیستپالایشگاهی بوده و تنها محدود به ساختوساز نیست، بلکه ناظر بر ایجاد بستر مناسب برای بازارسازی نیز هست.
شیدانی با تاکید بر اینکه پروژه زیستپالایشگاهی کرمانشاه بهعنوان مصوبه سفر رهبر معظم انقلاب اجرایی شده، اظهار کرد: برای جذب نیروی انسانی در این طرح، از مدل علمی طراحیشده توسط سازمان مدیریت صنعتی استفاده کردیم که شامل فراخوان، آزمونهای تخصصی و مصاحبه در سه مرحله بود. در نتیجه این فرآیند، جذب نیرو بهطور کامل از میان جوانان بومی استان کرمانشاه انجام شد. وی تعداد اشتغال مستقیم این پروژه را حدود ۲۵۰ نفر اعلام کرد و افزود: پیشبینی ما این است که اشتغال غیرمستقیم ناشی از این طرح، حدود ۳ تا ۴ برابر اشتغال مستقیم باشد که در سراسر کشور توزیع شده است.
شیدانی در پایان ظرفیت تولید سالانه زیستپالایشگاه را روزانه ۲۰۰۰ لیتراتانول و ۶۶ هزار تن کنجاله در سال اعلام کرد و افزود: حجم سرمایهگذاری ۴ همت بوده است.
کرمانشاه هاب صادراتی بیوایمپلنتهای انسانی در آسیا خواهد شد
در ادامه این نشست خبری، سعید نظری، مدیرعامل شرکت دانش بافت البرز، از آغاز فاز توسعهای این شرکت در کرمانشاه خبر داد و گفت: این پروژه، با حمایتهای دولتی و همکاری نزدیک با سازمان گسترش و نوسازی صنایع ایران، زمینهساز ایجاد زیرساختهای تولید محصولات پزشکی بازساختی در استان کرمانشاه است. هدف این شرکت، تبدیل کرمانشاه به مرکز تولید و صادرات بیوایمپلنت انسانی در سطح آسیا و تقویت جایگاه ایران در بازارهای منطقهای و جهانی است.
وی با تاکید بر اینکه این پروژه بخشی از مصوبات سفر رهبر معظم انقلاب به استان کرمانشاه بوده، افزود: ما این طرح را نهفقط بهعنوان توسعه صنعتی، بلکه بهعنوان دین خود به مردم کرمانشاه میبینیم. اشتغالزایی در این استان از اولویتهای ما بوده و تلاش کردهایم حداکثر استفاده را از نیروهای بومی متخصص داشته باشیم.
نظری درباره حوزه فعالیت شرکت توضیح داد: در حال حاضر در حوزه تولید و فرآوری آلوگرافت و بیوایمپلنت انسانی فعالیت میکنیم و برخلاف تصور رایج که ایمپلنت را تنها به حوزه دندانپزشکی محدود میکند، ما سبد کاملی از بافتهای انسانی قابل پیوند را تولید میکنیم؛ از استخوان و تاندون گرفته تا پوست، عروق، دریچههای قلبی و پردههای آمنیوتیک. این بافتها پس از تأیید پزشکی قانونی و اخذ رضایت خانواده متوفی، طی فرآیندهای پیچیدهای آماده پیوند به بدن بیماران دیگر میشوند.
وی خاطرنشان کرد: بیوایمپلنتها در درمان بیماریهای ارتوپدی، بازسازی فک، جراحی مغز و اعصاب، جراحی قلب، زیبایی و حتی پزشکی ورزشی کاربرد گستردهای دارند. برای نمونه، تاندونهایی که در پارگیهای شایع میان ورزشکاران، مانند پارگی ACL، مورد استفاده قرار میگیرند، بخشی از تولیدات ما هستند. از جمله موارد شناختهشده استفاده از این محصولات، درمان قهرمان وزنهبرداری، بهداد سلیمی، بوده است.
ایران در جمع ۵ کشور جهان
نظری همچنین به موضوع قیمت و کیفیت محصولات اشاره کرد و گفت: با وجود نوسانات ارزی و افزایش هزینه مواد اولیه، قیمتگذاری این محصولات همچنان تحت نظارت سازمان حمایت است و در ۴ سال گذشته تغییر محسوسی نداشته است. این در حالی است که قیمت تمامشده محصولات ما تقریبا ۵۰ درصد ارزانتر از نمونههای خارجی است، در حالیکه کیفیتی قابل رقابت با برترین برندهای جهانی داریم.
وی افزود: در حال حاضر ایران در جمع پنج کشور اول دنیا قرار دارد که سبد کاملی از بیوایمپلنت انسانی را تولید میکنند؛ کشوری با ظرفیت فرهنگی بالا در اهدای بافت و فناوری قابل رقابت با جهان. ما در تلاشیم محدودیتهای صادراتی را نیز کاهش دهیم تا بتوانیم از اعتبار بینالمللی کیفی محصولات پزشکی ایران بهره بیشتری ببریم.
نظری در پایان تاکید کرد: کرمانشاه، با زیرساختی که اکنون در حال شکلگیری است، میتواند به هاب صادراتی پزشکی بازساختی در آسیا بدل شود. ما با تکیه بر توان دانشبنیان، در حال گسترش بازار در اروپا و خاورمیانه و بهدنبال ارتقای جایگاه ایران در عرصه پزشکی نوین هستیم.
سخن پایانی
سازمان گسترش و نوسازی صنایع ایران، ایدرو، همچنان بهعنوان یکی از ارکان مهم صنعت ایران، پروژههای مختلفی را در دست اجرا دارد که در آیندهای نزدیک تأثیرات مثبت خود را در اقتصاد کشور نشان خواهند داد. از نوسازی و بازسازی صنایع گرفته تا جذب سرمایه و توسعه پروژههای کلیدی، ایدرو با رویکردی جامع و استراتژیک در مسیر پیشرفت و توسعه قرار دارد.