بنگاههای کوچک و متوسط عامل تحقق شاخصهای اقتصادی
روز گذشته، ۱۷ آذر ۱۴۰۴، نخستین همایش ملی رتبهبندی ۱۰۰ بنگاه برتر کوچک و متوسط کشور با حضور معاون اول رئیسجمهور، وزیر صنعت، معدن و تجارت و جمعی از مدیران صنعتی و فعالان اقتصادی در مرکز همایشهای بینالمللی صداوسیما برگزار شد؛ رویدادی که با هدف معرفی برگزیدگان و تبیین نقش بنگاههای کوچک و متوسط در مسیر پیشرفت صنعتی کشور، بهعنوان گامی تازه در جهت تقویت این بخش مهم از اقتصاد ملی موردتوجه قرار گرفت. در این آیین، علاوه بر معرفی بنگاههای برتر، برنامههای حمایتی دولت برای ارتقای جایگاه بنگاههای کوچک و متوسط، توسعه بازارهای صادراتی، و افزایش بهرهوری آنها اعلام شد. مسئولان حاضر در همایش، از این طرح بهعنوان نقطه عطفی در حکمرانی بنگاههای کوچک و متوسط یاد کردند و بر ضرورت تداوم این رویداد بهعنوان بخشی از سیاستهای توسعه صنعتی کشور تأکید داشتند. به باور کارشناسان، پایدار ماندن چنین رویکردی میتواند با گسترش نگاه دانشبنیان و همکاری دولت و بخش خصوصی، به الگویی مؤثر برای شکلدهی به نسل تازهای از بنگاههای رقابتپذیر، صادراتمحور و فناوریمحور در کشور بدل شود.
بنگاههای کوچک و متوسط در توسعه صنعتی کشور نقش بیبدیل دارند
محمدرضا عارف، معاون اول رئیسجمهور در نخستین همایش رتبهبندی بنگاههای کوچک و متوسط با اشاره به اینکه این رویداد یک نقطه عطف مهم در مسیر تعالی بنگاههای کوچک و متوسط در کشور است، افزود: بنگاههای کوچک و متوسط در برنامههای پیشرفت و توسعه صنعتی کشور نقش بیبدیل دارند و میتوانند پایهگذار بنگاههای بزرگ باشد؛ بنگاههای بزرگ که مبتنی بر متوسط و کوچک بودند عملکرد موفقتری در طول دوران فعالیت خود داشتند. معاون اول رئیسجمهور با قدردانی از تلاشهای وزارت صنعت، معدن و تجارت در طول ۱۵ ماهه گذشته علیرغم مسائل و مشکلات، گفت: وزارت صمت راهبردهای اسناد بالادستی را به خوبی پیگیری کرد.
به گزارش صمت معاون اول رئیسجمهور با تاکید بر نقش حیاتی صنایع کوچک و متوسط در اقتصاد کشور تصریح کرد: باید با توجه به نقش بنگاههای کوچک و متوسط در تصمیمسازیها و تصمیمگیریها جدیتر عمل کنیم و این همایش ابتکاری در سال سرمایهگذاری برای تولید در آینده نیز ادامه یابد.
عارف با بیان اینکه شاخصهای اقتصادی در بنگاههای کوچک و متوسط تحققیافتنی است، چراکه چالشهای آن قابل حل است، بیان کرد: امروز در شرایطی هستیم که اجرای ماده ۱۱۹ قانون برنامه هفتم پیشرفت حداقل ۴۵۰ میلیارد دلار سرمایهگذاری نیاز دارد که بنگاههای کوچک و متوسط میتوانند در تحقق این میزان سرمایهگذاری کمک کنند.
معاون اول رئیسجمهوری ادامه داد: بخش اعظم اشتغال کشور در بنگاههای کوچک و متوسط شکل گرفته است و در عمل این ظرفیت را برای تحقق سایر شاخصهای اقتصادی بهویژه دانشبنیانی نیز در این بنگاهها دیدهایم. بر این باوریم که همه ویژگیهای بنگاههای بزرگ صنعتی و تولیدی بهویژه اشتغال در برنامههای پیشرفت در بنگاههای کوچک و متوسط نیز وجود دارد.
معاون اول رئیسجمهوری با تاکید بر اینکه برگزاری نخستین همایش رتبهبندی بنگاههای کوچک و متوسط، حکمرانی آنان در داخل، جهانی شدن و حضور منطقهای بنگاه کوچک و متوسط و دانشبنیانی شدن این بنگاه، ابتکار و گام اول برای گامهای بعدی است، اهمیت توجه به بخش تحقیق و توسعه را خاطرنشان ساخت و گفت: در بنگاههای تولید و صنعتی بخش تحقیق و توسعه وجود ندارد یا شکل زینتی دارد چراکه نگاه هزینهای به بخش تحقیق و توسعه داریم. کره جنوبی تولید خودرو را یک سال دیرتر از ایران آغاز کرد و حال چه سهمی در بازار جهانی دارد و ما کجا هستیم؟
عارف با بیان اینکه شهرکهای صنعتی شریانهای حیاتی اقتصاد و شبکه تولید ملی کشور هستند، تصریح کرد: اینها باور دولت است که بنگاههای کوچک و متوسط با ماهیت چابک و کم هزینه خود قادرند نسبت به صنایع بزرگ به تغییرات پاسخ دهند و در عین حال برای ورود به بازارهای جهانی نیز راهبردهای درستی اتخاذ شد و در این مسیر به جلو رفتیم. امروز به بلوغ کامل برای حضور در عرصههای جهانی رسیدهایم.
صادراتمحور کردن بنگاهها در دستور کار قرار گیرد
سیدمحمد اتابک، وزیر صنعت معدن و تجارت نیز در اولین همایش رتبهبندی بنگاههای کوچک و متوسط (SME100) که برای نخستین بار در کشور برگزار شد، اظهار کرد: این رویداد میتواند سرآغاز حرکت جدیدی برای بنگاههای کوچک و متوسط کشور باشد و موجب تغییر رویکرد نسبت به جایگاه این بنگاهها در اقتصاد ملی شود.
وزیر صمت با اشاره به مشکلات سالهای اخیر صنعت کشور، از نبود استراتژی مناسب و ناترازیهای مختلف اقتصادی سخن گفت و افزود: صنعت کشور سالهاست زیر فشار است و با چالشهای متعدد مواجه بودهایم. توسعههای نامتوازن بدون توجه به وضعیت منطقهای، باعث ایجاد ارزشافزوده ناقص در زنجیرههای صنعتی شده است.
وی همچنین به محدودیتهای انرژی در فصول مختلف اشاره کرد و افزود: صنایع کشور در زمستان با محدودیت گاز و در تابستان با محدودیت برق مواجه هستند. با این حال، بسیاری از صنایع کوچک و متوسط اقدام به راهاندازی نیروگاههای خود کردهاند.
وزیر صنعت، معدن و تجارت به اهمیت برنامه هفتم توسعه اشاره کرد و گفت: طبق تاکید ریاست جمهوری، اجرای مفاد برنامه هفتم برای وزارت صنعت، معدن و تجارت حیاتی است. در این راستا، سند راهبرد پیشرفت صنعتی کشور تدوین شده که هدف آن ارائه راهکارهایی عملیاتی و مبتنی بر مشکلات صنعت کشور است.
اتابک تأکید کرد: این سند، برخلاف اسناد پیشین که بیشتر توصیفی بودند، اکنون به صورت مشکلمحور و ماموریتمحور تنظیم شده و میتواند به صورت عملیاتی در صنایع مختلف اجرا شود. این رویکرد جدید نقطه قوتی برای بنگاههای کوچک و متوسط است. این سند میتواند به ارتقای بهرهوری صنعت کمک کند و زنجیره ارزش را به سمت تولید با ارزشافزوده بیشتر سوق دهد.
وی در ادامه به موضوع خوشههای صنعتی اشاره کرد و گفت: در برنامه هفتم، خوشههای صنعتی با همکاری بخش خصوصی تأکید شدهاند. این خوشهها برای توسعه صنعت کشور طراحی شدهاند و وزارت صمت در تلاش است تا آنها را فعال کند.
وزیر صمت همچنین با اشاره به تصویب و ابلاغ سند راهبرد پیشرفت صنعتی کشور و موضوع خوشههای صنعتی، گفت: این دو سند تأثیرگذار بر بنگاههای کوچک و متوسط خواهند بود و با اجرای آنها شرایط بهتری برای این بنگاهها فراهم خواهد شد.
اتابک در پایان خاطرنشان کرد: ما نقشه راه و روش را داریم، اما برای موفقیت باید صاحبان بنگاهها همراهی کنند. در این مسیر، پذیرش فناوری و صادراتمحور کردن بنگاهها باید در دستور کار قرار گیرد تا بتوانیم به توسعه پایدار دست یابیم.
جزئیات بسته حمایتی دولت برای ۱۰۰ بنگاه برتر بهزودی منتشر میشود
رضا انصاری، معاون وزیر صمت و مدیرعامل سازمان صنایع کوچک و شهرکهای صنعتی ایران در نخستین همایش رتبهبندی بنگاههای کوچک و متوسط (SME100) از تخصیص بسته حمایتی دولت برای ۱۰۰ بنگاه برتر کوچک و متوسط خبر داد و گفت: بهزودی بسته حمایتی برای ۱۰۰ بنگاه برتر و بنگاههای شرکتکننده در رتبهبندی رونمایی خواهد شد و جزئیات آن منتشر میشود که هدف آن ارتقای هویت ملی و مشروعیت SME ها فراتر از وضعیت فعلی آنها در سطح ملی است.
مدیرعامل سازمان صنایع کوچک و شهرکهای صنعتی ایران با بیان اینکه شرکتهای کوچک و متوسط تکمیلکننده ارزشافزوده و موتور نوآوری و دانش فنی در کشور هستند، گفت: ۸۵ درصد ارزش بازار بنگاههای جهان، داراییهایی از جنس تکنولوژی و انتقال دانش است.
انصاری ادامه داد: این رویداد نخستین رویداد در سطح ایران و بیسابقه است و در قالب آن ۱۰۰ بنگاه برتر کوچک و متوسط (SMEs) نماد اقتصاد مردمی ایران قلمداد میشوند. طرح از سازمان صنایع کوچک با همکاری سازمان مدیریت صنعتی پخته و اجرا شد.
معاون وزیر صنعت، معدن و تجارت با اشاره به نقش SMEها گفت: نقش منحصربهفرد در توسعه صنایع هر کشور، از طریق تقویت زنجیره ارزش، ایجاد اشتغال، نوآوری، انتقال فناوری و دانش فنی انجام میشود و با توجه به تجربه جهانی، این بنگاهها میتوانند به توسعه فناوری و دانش کمک کنند. وی افزود: گزارش وایپو در سال ۲۰۲۵ نشان میدهد پارادایم اقتصاد و صنعت جهان در حال تغییر است؛ در گذشته حدود ۸۵ درصد ارزش بازار بنگاهها داراییهای ملموس بود، اکنون با کاهش داراییهای ملموس، ۸۵ درصد ارزش بازار به داراییهای غیرملموس مانند دانش، فناوری و برندها و... تبدیل شده و این داراییها برعهده SME هاست. سرمایهگذاریها نیز همسو با این روند است.
انصاری با بیان اینکه بیش از ۹۰ درصد واحدهای صنعتی کشور SMEها هستند، گفت: ۶۰ درصد آنها در شهرکهای صنعتی مستقرند و از حدود ۵۲۰ واحد در شهرکهای صنعتی، ۹۸ درصد آنها SME ها هستند. مدیرعامل سازمان صنایع کوچک و شهرکهای صنعتی ایران با اشاره به اهداف برنامههای این سازمان برای سال ۱۴۰۵، خاطرنشانکرد: شناسایی اولویتهای حمایتی برای این بنگاهها و ارائه بسته حمایتی در پنج محور تأمین مالی، توسعه منابع انسانی، تحول دیجیتال و بهرهوری، توسعه بازار و صادرات و مدیریت دانش است.
