تعامل با جهان در جهت منافع بازار
فعالیت‌های اقتصادی از دو دسته متغیر اثر می‌پذیرند و به دو بخش اقتصادی و غیراقتصادی تقسیم می‌شوند، به عبارتی اتفاقات و تحولات حوزه‌های سیاسی، فرهنگی و اجتماعی می‌توانند مانند رویدادها و رخدادهای اقتصادی بر معادلات حوزه اقتصاد اثر داشته باشند.
بازار سهام نیز دقیقا از همین الگو پیروی می‌کند، به‌گونه‌ای که بورس اوراق بهادار در اقتصاد ایران و جهان از اتفاقاتی که در دنیای سیاست رخ می‌دهد، اثر می‌پذیرند. البته باید دانست بازار سهام در مقایسه با سایر حوزه‌ها در ایران متأثر از فضای سیاسی و تحولات در این عرصه است.
بازار سرمایه در ایران فراز و نشیب‌های بسیاری را تجربه کرده و پارامترهای گوناگونی را شاهد بوده که به‌سادگی بر روند بازار تاثیر گذاشته‌اند. به‌عنوان مثال، با سفر رافائل گروسی به تهران در هفته‌های گذشته شاهد ایجاد موجی در بازار سرمایه بودیم که زمینه‌ساز افت شاخص کل بورس تهران شد.
البته این تاثیر مقطعی بود و پس از یکی، دو روز باردیگر روند بازار سهام عادی شد اما همین نوسانات شاخص نشان می‌دهد بورس در ایران بیش از هر حوزه دیگری تحت‌تاثیر رخدادهای سیاسی و دیپلماتیک است.
حتی در برخی مقاطع شاهد داغ شدن شایعاتی مبنی بر احتمال حمله نظامی به ایران بودیم که منجر به افزایش نرخ دلار در بازار آزاد و بورس نیز متعاقبا در بخش سهم‌های صادرات‌محور با رشد به‌نسبت خوبی همراه می‌شد.
حال این سوال مطرح می‌شود که چگونه می‌توانیم از ظرفیت‌های سیاسی کشورمان در راستای بهبود اوضاع بازار سرمایه استفاده کنیم؟ پیش از هر چیزی باید دانست بورس مجموعه‌ای از شرکت‌های تولیدکننده محصولات و ارائه‌دهنده خدمات است و طبیعتا هرگاه کسب‌وکار این شرکت‌ها رونق پیدا کند، سودآوری بیشتری هم خواهند داشت که در نهایت منجر به افزایش ارزش سهام همان مجموعه‌ها در بازار سرمایه می‌شود.
یکی از راه‌های رونق‌بخشی به کسب‌وکارهای داخلی، جذب سرمایه‌گذاری خارجی در صنایع گوناگون است که می‌تواند از طریق توسعه دامنه فعالیت شرکت‌ها منجر به افزایش بازدهی و به‌دنبال آن رشد نرخ سهام شود اما همان‌طور که پیش‌تر نیز گفته شد، برای برقراری روابط بدون تنش سیاسی بین کشورها باید پروتکل‌های دیپلماتیک را رعایت کنیم تا تعامل با کشورهای دیگر زمینه را برای همکاری‌های تجاری و جذب سرمایه‌های خارجی فراهم کند.
وقتی دیپلماسی قوی باشد، امکان رشد حجم صادرات کشور نیز بیش از پیش خواهد بود. همان‌طور که اشاره شد، تحت‌تاثیر این مؤلفه به‌دلیل صادرات‌محوربودن بخش مهمی از بازار سهام، به‌طور قطع شاهد رشد قابل‌ملاحظه بورس نیز خواهیم بود که در واقع حاصل تعامل با کشورهای جهان است.
از سویی هم، به‌عنوان کشوری که برای تولید، مواد اولیه وارد می‌کند، نیازمند دسترسی به منابع ارزی و همچنین برقراری روابط بانکی هستیم تا واردات به‌درستی و بدون مشکل انجام شود. اما اگر رابطه یک کشور با جهان خارج تنش‌آلود باشد و روابط بانکی و مالی با سیستم بانکی جهان، مشمول محدودیت شود، می‌توان گفت هزینه واردات مواد اولیه و همچنین صادرات محصولات و خدمات به میزان زیادی افزایش پیدا می‌کند.
وقتی هزینه فعالیت‌های تولیدی یک شرکت افزایش پیدا می‌کند، سوددهی نیز تحت‌تاثیر قرار گرفته و تا جای ممکن حاشیه سود آن مجموعه صنعتی و خدماتی کاهش پیدا کند.
وقتی چنین اتفاقی برای یک شرکت بورسی رخ می‌دهد باید انتظار کاهش ارزش سهام همان مجموعه را داشت. در واقع افزایش تنش بین‌المللی تاثیر مستقیم بر روند سوددهی سهم‌ها در بازار سرمایه دارد. البته ممکن است در کوتاه‌مدت و از طریق نوسانات قیمتی در بازار ارز، نرخ سهام افزایش یابد اما این رشد پایدار نیست و پس از مدتی بلاموضوع خواهد شد.
