-

مخازن پسماند و مشکلات آن

هومن غلامپور ارباستان_کارشناس پسماندهای شهری

به صورت کلی قرار دادن مخازن پسماند در معابر شهری یک‌سری معایب و مزایا دارد. مهم‌ترین مزایای این مخازن پسماند شهری، راحتی مردم در دور ریختن پسماندهایشان است، چراکه در هر زمانی از شبانه‌روز بخواهند می‌توانند پسماندهای خود را در داخل مخازن قرار دهند. اما همین مسئله خود از معایب آن است. پیش از این فرهنگی در میان مردم جا افتاده بود که هر شب ساعت ۹ پسماند خود را دم در خانه خود می‌گذاشتند و این باعث می‌شد در ساعت مشخصی زباله‌ها جمع‌آوری شود. اما قراردادن این مخازن در سطح شهر باعث شده افراد در هر ساعتی از شبانه‌روز پسماند خود را وارد مخازن کنند و این امر علاوه بر اینکه باعث نازیبایی چهره شهر می‌شود، به پدیده زباله‌گردی نیز دامن می‌زند، چراکه دست زباله‌گردها برای گشتن زباله خشک ارزشمند در هر زمانی باز خواهد بود. ضمن اینکه ماندن زباله‌ها در مخازن ایجاد آلودگی می‌کند. شهرداری هر شب ساعت ۹ مخازن پسماند را تخلیه می‌کند.

فرض کنید شخصی زباله خود را ساعت ۹ و ۵ دقیقه داخل مخزن قرار دهد. از ۹ و ۵ دقیقه شب تا فردای آن که دوباره ماشین شهرداری زباله مخزن را تخلیه می‌کند حدود ۲۴ ساعت طول می‌کشد. بخشی از پسماندی که در این زمان در مخزن می‌ماند توسط زباله‌گردها جمع‌آوری می‌شود.

غالب پسماندی که در درون مخزن باقی می‌ماند از نظر ترکیب پسماند آلی است. پسماند آلی فسادپذیر است و با قرار گرفتن در دمای بالا باعث تجمع موش و مگس و ایجاد مشکلات بهداشتی دیگری می‌شود.

گرمای هوا نیز باعث ایجاد بوی نامطبوعی در مخزن می‌شود که ممکن است این بو حتی از خیابان گذشته و افراد ساکن در خانه را هم آزار دهد. همچنین این پسماند باقی‌مانده تولید شیرابه می‌کند. به دلیل اینکه بخش عمده‌ای از مخازن پسماند در خیابان قرار دارد و کنار آن جوی آبی هم روان است، اگر سوراخ کوچکی در مخزن وجود داشته باشد، این شیرابه می‌تواند باعث آلودگی آب آن منطقه شود.

براساس دومین طرح جامع مدیریت پسماند شهر تهران سیاستی باید در شهر انجام شود که به‌منظور عادلانه کردن مدیریت پسماند و اجرای طرح پیت ( Payt ) است. طرح پیت برگرفته از یک قانون خارجی است که می‌گوید به اندازه‌ای که دور می‌اندازی، باید پول پرداخت کنی.

در شرایط فعلی عوارض پسماندی که از مردم تهران جمع‌آوری می‌شود براساس منطقه و متراژ خانه است، حال چه در آن خانه یک نفر با سبک زندگی پسماند صفر زندگی کند و چه ۱۰ نفر با سبک زندگی مصرفانه زندگی کنند. در هر صورت، همه این افراد عوارض پسماند خود را براساس متراژ خانه‌شان پرداخت می‌کنند و هیچ نظارتی بر این مسئله وجود ندارد.

طرح پیت پاسخی به این مسئله و در واقع عادلانه کردن اخذ عوارض از دورریز و پسماند افراد است. تا زمانی که مخازن ما به این شکل در سطح شهر وجود دارد امکان پیاده‌سازی طرح پیت وجود نخواهد داشت و این مشکلات ادامه‌دار خواهد بود.

از دیگر مسائلی که قراردادن مخازن پسماند در سطح شهر وجود دارد، مربوط به تعمیرات، نگهداری و شست‌وشوی مخزن است، چراکه بر افزایش عمر مخزن تاثیرگذار است. این مخازن در طول زمان خودبه‌خود دچار فرسودگی می‌شود. علاوه بر این، زمانی که ماشین‌های مکانیزه اقدام به تخلیه این مخازن می‌کنند، آلودگی صوتی ایجاد می‌شود.

براساس دومین طرح جامع مدیریت پسماند، اگر هم قرار باشد مخازن پسماند جمع‌آوری نشود، دیگر نباید به شکل کنونی وجود خارجی داشته باشد، بلکه راهکار استفاده از مخازن زیرزمینی است. نمونه‌های موردی مخازن زیرزمینی در شهر تهران دیده می‌شود. این مخازن زمانی که درون زمین قرار می‌گیرند، علاوه بر اینکه دسترسی به آنها برای عوامل غیرمجاز از بین می‌رود، بحث‌های محیطی نیز از جمله بارش باران و قرارگیری در معرض نور خورشید روی آن تاثیری نخواهد داشت و شیوه تخلیه و جمع‌آوری آنها هم به‌خاطر زیرزمینی بودن متفاوت خواهد بود.

دیدگاهتان را بنویسید

بخش‌های ستاره دار الزامی است
*
*

آخرین اخبار

پربازدیدترین