فرصتی بـرای تقدیر از ارزآوران
بیست‌وهفتمین سالروز ملی صادرات با حضور عباس علی‌آبادی، وزیر صنعت، معدن و تجارت و مقامات عالی‌رتبه کشوری، فعالان اقتصادی و صاحب‌نظران در حوزه تجارت خارجه به‌منظور تقدیر از صادرکنندگان نمونه ملی ۲۹ مهر ۱۴۰۲ در سالن اجلاس سران برگزار شد.
در این همایش از ۱۱ صادرکننده ممتاز، ۴۰ صادرکننده نمونه ملی و ۴ صادرکننده شایسته، توسط وزیر صمت و دیگر مقامات حاضر در این همایش، تقدیر به‌عمل آمد.
ممنوعیت واردات به حذف شرایط رقابتی می‌انجامد
عباس علی‌آبادی، وزیر صنعت، معدن و تجارت در مراسم روز ملی صادرات در سالن اجلاس سران اظهار کرد: در سفری که به‌تازگی به بلاروس داشتم، امکان تهاتر با این کشور برای تسهیل روابط تجاری فراهم شد.
وی بااشاره به اینکه تراز تجاری کشور در شش‌ماهه ابتدایی امسال منفی ۶ میلیارد دلار بوده است، افزود: تجارت خارجی کشور در این مدت به ۵۴.۶ میلیارد دلار رسید. در این مدت، ۶۷ میلیون و ۷۰۰ هزار تن کالای غیرنفتی به ارزش ۲۴ میلیارد دلار صادر شد که از لحاظ وزنی ۲۴ درصد رشد و از لحاظ ارزش ۲.۶۶ درصد کاهش داشته است.
علی‌آبادی بااشاره به میزان واردات در شش‌ماهه امسال بیان کرد: میزان واردات کشور نیز در نیمه اول امسال به ۱۷میلیون و ۶۰۰ هزار تن با ارزش ۳۰ میلیارد دلار رسید که افزایش ۶.۸۹ درصدی از لحاظ وزنی و ۱۱.۶۲ درصدی از لحاظ ارزی داشته است.
کاهش اثرگذاری تحریم
علی‌آبادی باتوجه به تاثیر تحریم‌ها بر تجارت گفت: از رویکردهای مهم دولت سیزدهم، رشد تولید صادرات‌محور در مقابل واردات است که منجر به خلق ثروت و اشتغالزایی می‌شود. تمرکز بر حمایت از صادرات دارای فناوری متوسط و بالا که دارای یارانه و رانت پنهان نیست، مورد حمایت است که منجر به کاهش اثرگذاری تحریم نیز خواهد شد. درست است که ممنوعیت واردات و افزایش تعرفه‌ها در کوتاه‌مدت، منجر به حمایت از تولیدکنندگان داخلی و رونق فعالیت‌های آنها می‌شود، اما در بلندمدت منجر به حذف شرایط رقابتی و کاهش بهره‌وری آنها می‌شود که این تجربه در سایر کشورها نیز وجود داشته است.
راهکار چیست؟
وزیر صمت با بیان راهکاری برای دستیابی به رشد اقتصادی اظهار کرد: برای دستیابی به رشد ۸ درصدی در اقتصاد کشور، نیازمند رشد ۲۰ درصدی صادرات غیرنفتی در کشور هستیم که با بهبود فضای کسب‌وکار و ظرفیت‌سازی و حمایت از صادرات غیرنفتی امکان‌پذیر خواهد بود. سیاست توسعه روابط اقتصادی با سایر کشورها به‌ویژه کشورهای همسایه در دستور کار است که درحال‌حاضر این روابط نیز بهبود یافته است که از جمله نشانه‌های آن، عضویت ایران در بریکس است.
تدوین بسته حمایت از خدمات فنی مهندسی
مهدی ضیغمی، رئیس سازمان توسعه تجارت در مراسم روز ملی صادرات با بیان اینکه پارسال به رکورد بیش از ۵۳ میلیارد دلار صادرات غیرنفتی رسیدیم و رکورد را شکستیم، اظهار کرد: درحال‌حاضر به‌سمتی حرکت می‌کنیم که صادرات غیرنفتی کفاف مخارج ارزی کشور را بدهد. همچنین، صادرات غیرنفتی طی نیمه نخست ۱۴۰۲ به‌لحاظ وزنی رشد ۲۹ درصدی و از نظر ارزشی افت ۲ درصدی نسبت به مدت مشابه سال گذشته داشتیم. البته در بعضی محصولات از جمله در حوزه پتروشیمی به‌لحاظ ارزشی شاهد افت بودیم. در مجموع، صادرات غیرنفتی در نیمه نخست امسال بیش از ۲۴ میلیارد دلار بوده است.
وی ادامه داد: در تلاش هستیم تا تجارت با کشورهای مختلف از جمله کشورهای افریقایی، امریکای‌جنوبی، جنوب و شرق آسیا را توسعه دهیم و با پیوستن به سازمان همکاری‌های شانگهای و بریکس این نوید وجود دارد که صادرات ما به کشورهای عضو این پیمان‌ها نیز توسعه یابد.
معاون وزیر صمت یادآور شد: سازمان توسعه تجارت ایران تلاش می‌کند تا برای توسعه صادرات، رویدادهای مهمی را برگزار کند که نخستین آن، برگزاری اجلاس ایران با کشورهای غرب افریقا بود که اسفند سال گذشته و همچنین نمایشگاه اکسپو ایران که در اردیبهشت امسال با حضور ۷۰ کشور برگزار شد و امیدواریم سال آینده نیز پرقدرت‌تر برگزار شود.
وی به اعزام رایزنان بازرگانی اشاره کرد و افزود: باوجود تمام مشکلات طی ۲ سال گذشته، ۲۰ رایزن بازرگانی به کشورهای مختلف اعزام کردیم. امیدواریم تا پایان سال آینده تعداد رایزنان بازرگانی به ۴۵ نفر افزایش یابد.
معاون وزیر صمت با بیان اینکه طی یکی دو سال گذشته، نسبت به مراکز تجاری غفلت شده بود، اظهار کرد: در بسیاری از کشورها، امکان حضور رایزن بازرگانی نداریم، بنابراین در این کشورها مراکز تجاری ایجاد کرده‌ایم و علاوه بر آن، شرکت‌های مدیریت صادرات هم فعال شده است. همچنین، برنامه ایجاد نمایندگی‌های سازمان توسعه تجارت را نیز در کشورهای هدف داریم.
وی به اقتصاد دانش‌بنیان اشاره کرد و گفت: از حوزه صادرات غیرنفتی به‌سمت صادرات با محصولات با ارزش‌افزوده بالاتر تغییر گفتمان داده‌ایم و تلاش می‌کنیم تا این موضوع را به شکوفایی برسانیم. بنابراین در این زمینه توجه به شرکت‌های دانش‌بنیان دارای اهمیت است و به‌همین‌دلیل، سازمان توسعه تجارت نیز صادرات محصولات دانش‌بنیان را در اولویت قرار داده است و در این زمینه تلاش می‌کنیم تا بخش بیشتری از مشوق‌ها را به این حوزه اختصاص دهیم. همچنین، تلاش می‌کنیم برای صادرات خرد از روش‌های مختلف در بازگشت ارز استفاده کنیم تا صادرکنندگان محصولات خود را با نرخ بهتری به‌فروش برسانند. البته اقدامات انجام‌شده هنوز کافی نیست.
ضیغمی مشوق‌های صادراتی را یکی از مهم‌ترین ابزارها دانست و افزود: در زمینه صادرات خدمات فنی مهندسی تلاش خوبی انجام و بسته حمایت از خدمات فنی مهندسی تهیه و تدوین شده است و به‌زودی در هیات‌وزیران مصوب می‌شود. سازمان توسعه تجارت وظیفه حمایت از صادرات را برعهده دارد و در این زمینه باید از ابزارهای مختلف استفاده کند که یکی از مهم‌ترین این ابزارها، مشوق‌های صادراتی است، بنابراین اگر قرار باشد در این مسیر کاری را انجام دهیم، باید مشوق صادراتی که برای این منظور در نظر گرفته می‌شود، در همان ابتدای سال تخصیص دهیم و یا به‌طورمنظم تخصیص یابد تا مبلغ در نظر گرفته شده که هزار میلیارد تومان است، در اختیار صادرکنندگان قرار گیرد.
حمایتی بیشتر لازم است
رئیس سازمان توسعه تجارت ضمن تاکید بر حمایت از صادرکنندگان اظهار کرد: ما در منطقه‌ای قرار داریم که کشورهای اطراف به‌طرز دیوانه‌وار از صادرکنندگان‌شان حمایت می‌کنند، از این‌رو لازم است ما نیز به‌صورت بسیار عالی از صادرکنندگان حمایت کنیم و به آنها ارج نهیم.
صادرات گاز و خدمات مهندسی به آسیای‌میانه به ۱.۲ میلیارد دلار می‌رسد
مهدی صفری، معاون دیپلماسی اقتصادی وزارت امور خارجه در بیست‌وهفتمین سالروز ملی صادرات که در سالن اجلاس سران کشورهای اسلامی برگزار شد، گفت: کشورهای افریقا، امریکای‌لاتین و آسیای‌شرق و آسه آن از جمله کشورها و مناطق هدف صادراتی ما هستد که وزارت خارجه تلاش زیادی را برای برقراری تجارت با آنها انجام داده است، زیرا برخی از این کشورها اصلا علاقه‌مند به تجارت با ما نبودند، اما با تلاش ما این کشورها در تجارت همسو با ما شده‌اند.معاون دیپلماسی اقتصادی وزارت امور خارجه اظهار کرد: براساس تاکیدات رهبر معظم انقلاب در زمینه تجارت خارجی و صادرات و همچنین توجه رئیس‌جمهوری به این موضوع، ما نیز سیاست تجارت خارجی را به‌شدت دنبال می‌کنیم و در راستای توسعه آن گام برمی‌داریم. البته باید به این نکته توجه داشت که ارزآوری فقط از ناحیه صادرات کالا نیست، بلکه می‌تواند از ناحیه انتقال تکنولوژی و صدور خدمات فنی و مهندسی نیز انجام گیرد.
صادرات محصولات دانش‌بنیان
صفری اظهار کرد: صادرکنندگان خدمات فنی و مهندسی ما نیز بسیار کار را آگاهانه دنبال می‌کنند و طی ۲ الی ۳ ماه گذشته پروژه‌های خوبی در کشورهای آسیایی و افریقایی برای صدور خدمات فنی و مهندسی جذب کرده‌اند که وزارت خارجه نیز در کنار آنها قرار دارد.
وی افزود: در بحث صادرات محصولات دانش‌بنیان نیز، ما تلاش‌های بسیاری را انجام می‌دهیم. به‌طوری‌که در کشورهای امریکای‌لاتین یک پروژه صادراتی ۳۰۰ تا ۴۰۰ میلیون دلاری صادرات دانش‌بنیان‌ها را داریم.
معاون دیپلماسی اقتصادی وزارت امور خارجه بیان کرد: همچنین در حوزه صادرات خدمات فنی و مهندسی، یکی از اهداف ما کشورهای مشترک‌المنافع آسیای‌مرکزی CIS است که در یکی از این کشورها شبکه انتقال گاز، پمپ‌استیشن و مونیتور کردن آن را ایجاد کرده‌ایم که صادرات آن به ۱.۲ میلیارد دلار هم در آینده خواهد رسید.
وی بااشاره به اهمیت ترانزیت در حوزه ارزآوری برای کشور بیان کرد: البته در این حوزه نیز تعرفه‌ها باید هماهنگ باشد، بنابراین وزارت امور خارجه در کنار وزارت راه، برای اینکه تعرفه‌ها را در این حوزه به‌صفر برساند، تلاش‌های زیادی را انجام داده است.
ثمرات عضویت در شانگهای و بریکس
صفری افزود: در بخش صادرات و صدور خدمات فنی مهندسی به حوزه کشورهای شانگهای و بریکس نیز آمادگی داریم. البته باید به این نکته توجه داشت که برای عضویت در شانگهای، اگرچه ما تلاش کرده‌ایم، اما رئیس‌جمهوری نیز برای عضویت در این سازمان تلاش‌های بسیاری کرده‌اند و با سران کشورهای روسیه، هند و چین، گفت‌وگوهای بسیار اثرگذاری داشته‌اند.
همچنین، در زمینه پیوستن به بریکس نیز اقدامات موثری انجام گرفته است، بنابراین پیوستن به شانگهای و بریکس می‌تواند امکانات جدید صادراتی برای ما فراهم آورد.
وامی برای بهبود صادرات
معاون دیپلماسی اقتصادی وزارت امور خارجه افزود: در بریکس بانکی وجود دارد که بانک مرکزی ما تلاش کرده است تا سهام آن را بخرد، از این‌رو وقتی سهامدار آن شویم، از امکانات وام آن برای صادرات در صدور خدمات فنی مهندسی نیز می‌توانیم استفاده کنیم. همچنین، امکان جدیدی برای صدور خدمات فنی مهندسی با استفاده از بانک توسعه اسلامی نیز ایجاد شده است که با رفع بدهی‌های این بانک، امکانات جدید برای صدور خدمات فنی و مهندسی فراهم می‌شود.
صادرات خودرو به کجا رسید؟
صفری افزود: همچنین تلاش‌های بسیار زیادی برای صادرات خودرو به کشورهای هدف صادراتی از جمله روسیه و روسیه سفید انجام و قراردادهای بسیار خوبی در این زمینه منعقد شده است و ایران‌خودرو نیز در این زمینه کارهایی را انجام می‌دهد و کار را به جلو برده است.
معاون دیپلماسی اقتصادی وزارت امور خارجه افزود: در کنار این موضوع، از سوی قطعه‌سازان نیز تلاش می‌شود تا صادرات به کشورهای امریکای‌لاتین، افریقایی و آسیای‌میانه CIS انجام شود.
بانک مرکزی حق ندارد، جزیره‌ای عمل کند
محمدرضا پورابراهیمی، رئیس کمیسیون اقتصادی مجلس در مراسم روز ملی صادرات اظهار کرد: به‌نظر می‌رسد تحریم‌ها در حال اتمام است، به‌نحوی که کشور مسیری را انتخاب کرده که از معبر ایجادشده دشمن، در حال عبور کردن است که پیمان شانگهای و بریکس از جمله این نشانه‌ها است.
وی افزود: اقدامات دولت سیزدهم در توسعه روابط تجاری منجر به آن شده است که علائم شکست امریکایی‌ها در حوزه تحریم‌های اقتصادی نمایان شود که پیوستن ایران به سازمان همکاری‌های شانگهای، حضور ایران در بریکس، افزایش ظرفیت فروش نفت و اذعان کارشناسان امریکایی، خود از علائم شکست امریکا در طراحی دقیقی که امریکایی‌ها برای فروپاشی اقتصاد ایران طراحی کرده بودند، است. در دوران اوباما اعلام شد که ۶ ماه دیگر جمهوری اسلامی ایران زانو خواهد زد، اما اکنون بیش از یک دهه از آن می‌گذرد.
تراز تجاری به منفی ۶ میلیارد دلار از کجا آمد؟
رئیس کمیسیون اقتصادی مجلس ادامه داد: نامه‌های مسئولان ارشد امریکا نشان می‌دهد که ایران از گذر تحریم عبور کرده است و تحریم‌ها نمی‌تواند اقتصاد ایران را به فروپاشی منتهی کند.
بررسی‌های میدانی ما در کمیسیون اقتصادی مجلس نشان می‌دهد که دولت سیزدهم با جدا شدن از سیاست ارزی نامناسب در انتهای دولت دوازدهم منجر به جهش ۲۵ درصدی صادرات غیرنفتی در سال گذشته شد.
پورابراهیمی گفت: تغییر رویه در سیاست‌های ارزی کشور منجر به تعدیل نرخ ارز نیز خواهد شد، اما در شش‌ماهه ۱۴۰۲، شرایط با شش‌ماهه سال گذشته متفاوت است؛ تراز تجاری به منفی ۶ میلیارد دلار رسیده که به‌خاطر برخی سیاست‌ها در بانک مرکزی است.
اصلاح نحوه بازگشت ارز حاصل از صادرات
رئیس کمیسیون اقتصادی مجلس اظهار کرد: وضعیت تولید پسته در امسال مناسب است و امکان صادرات ۲۵۰ هزار تن به ارزش ۲.۵ میلیارد دلار وجود دارد که نیازمند فراهم شدن تمهیداتی است.
وی بااشاره به وجود کارت‌های بازرگانی یک‌بارمصرف گفت: وجود این تعداد کارت بازرگانی یک‌بار مصرف و صادرکنندگانی که برای رفع تعهدات ارزی خود با مشکل مواجهند، نیازمند تامل بیشتر است و نمی‌توان گفت که فعالیت همه این صادرکنندگان خوشنام که اکنون به مشکل برخورده‌اند، به‌خاطر اشکالات خود آنها است.
پورابراهیمی در رابطه با رفع سیاست تعهد ارزی اظهارکرد: نمایندگان مجلس و هیچ‌کدام از صادرکنندگان به‌دنبال عدم پایبندی به تعهدات خود درباره تعهدات ارزی نیستند اما درباره نحوه بازگشت ارز حاصل از صادرات مشکلاتی وجود دارد.
کاهش ارزش پول ملی، می‌تواند صادرات را چندبرابر کند
رئیس کمیسیون اقتصادی مجلس بااشاره به ارتباط کاهش ارزش پول ملی در رشد صادرات گفت: کشور چین به‌صورت خودخواسته با کاهش ۱.۵تا ۲ درصد ارزش پول ملی صادرات را ۲۰درصد افزایش داد و در کشور ما نیز، باید از کاهش ارزش پول ملی برای افزایش چندبرابری صادرات استفاده کرد، اما از این فرصت به‌درستی استفاده نشده است.
صادرکنندگان ممتاز، نمونه ملی و شایسته تقدیر
همچنین، در پایان این مراسم از «شرکت‌های ایرانی تولید اتومبیل سایپا، بازرگانی زعفران اسفدان، شرکت تحقیقاتی و تولیدی سیناژن، تراکتورسازی ایران، تولیدی و شیمیایی رز پلیمر، تونل سد آریانا، شرکت صنایع فروآلیاژ ایران، کالسیمین، گروه صنعتی بوتان، گروه مپنا، مهاب قدس، آبزی گوهر ناب مطاف، آرتاپان، ارس تارلا امیر، آریا صنعت معصومی، آریوژن فارمد، بهینه‌سازان رژان، بیمارستان رضوی، پتروشیمی جم، پتروشیمی خراسان، شرکت پتروشیمی نوری، پوک پوک، پیشتاز طب زمان، پیشرو تجارت مهام (سهامی خاص)، شرکت تعاونی مرزنشینان سفیر بخش مرکزی سرخس، تولیدی صنعت قیر پارسیان انرژی، شرکت تولیدی مهراصل، خمیرمایه و الکل رازی، سپهر پلیمر سپاهان، شرکت سیم و کابل ابهر، شیشه شناور اردکان، شرکت صادرات تجهیزات و خدمات آب و برق ایران (صانیر)، صنایع رنگ اطلس فام سهند، صنایع قهوه پارت‌سازان، صنایع نساجی اطلس‌ریس کاشان، صنایع نساجی ستاره روشن آسیا، صنعتی دوده فام، فاطر تجارت عصر نوین، فرآورده‌های لبنی رامک شیراز، فولاد اکسین خوزستان، شرکت کارخانجات سیمان لامرد، کارخانجات کاشی عقیق یزد (سهامی خاص)، کشت و صنعت طلاچین، کی پلاس پارس، کیمیا پلی استر قم، گروه صنایع افق البرز، مجتمع صنعتی ذوب‌آهن پاسارگاد، مجتمع فولاد روهینا جنوب، مدیریت تانا انرژی، مهندسی کاوندیش سیستم، موننکو ایران، نانو فناوران دارویی الوند، آبادسازان سپهر راستین، ایرانگردی و جهانگردی آزادی آیتو، شرکت مدیریت تجارت بین‌الملل دانا سپند» به‌عنوان صادرکنندگان ممتاز، نمونه ملی و شایسته تقدیر سال ۱۴۰۲ قدردانی و تجلیل شد.
